Η ευρωπαϊκή τιμή αναφοράς για το φυσικό αέριο αυξήθηκε περισσότερο από 2% σε περίπου 47 ευρώ ανά μεγαβατώρα, το υψηλότερο επίπεδο τιμών που παρατηρείται εδώ και τρεις εβδομάδες.
Υπενθυμίζεται πως, την Τετάρτη, το υπουργείο Ενέργειας της Ουκρανίας δήλωσε ότι τερμάτισε τη συμφωνία «για το συμφέρον της εθνικής ασφάλειας». «Διακόψαμε τη διαμετακόμιση ρωσικού φυσικού αερίου. Αυτό είναι ένα ιστορικό γεγονός», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο.
«Από τις 8:00 (ώρα Μόσχας, 07:00 ώρα Ελλάδας), η προμήθεια ρωσικού αερίου για διαμετακόμιση μέσω του εδάφους της Ουκρανίας δεν πραγματοποιείται», ανακοίνωσε από την πλευρά της η ρωσική Gazprom. «Λόγω της επανειλημμένης και ρητά εκφρασμένης άρνησης της ουκρανικής πλευράς να ανανεώσει αυτή τη συμφωνία, η Gazprom δεν έχει από την 1η Ιανουαρίου 2025 την τεχνική και νομική δυνατότητα να προμηθεύει αέριο για διαμετακόμιση μέσω του εδάφους της Ουκρανίας», πρόσθεσε.
Παρά τον συνεχιζόμενο πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών, η Ρωσία συνέχισε να εξάγει φυσικό αέριο σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη μέσω του αγωγού Ουρενγκόι-Πομαρί-Ουτζόροντ, βάσει μακροχρόνιων συμφωνιών που προϋπήρχαν της σύγκρουσης, προμηθεύοντας χώρες όπως η Σλοβακία, η Ουγγαρία και η Αυστρία.
Η συμφωνία που είχε λήξει αντιπροσώπευε περίπου το 5% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης Bruegel με έδρα τις Βρυξέλλες, και προμήθευε κυρίως την Αυστρία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία. Τώρα, μετά τη λήξη της, η Ευρώπη λαμβάνει αέριο από τη Ρωσία μόνο μέσω του αγωγού Turkstream, ο οποίος διέρχεται από την Τουρκία και συνεχίζει στη Βουλγαρία, τη Σερβία και την Ουγγαρία, αναφέρει το Bruegel.
Πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, η Ρωσία ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το μπλοκ έχει μειώσει το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από πάνω από 40% το 2021 σε περίπου 8% το 2023.
Για να καλύψει το κενό, η Ευρώπη εισήγαγε τεράστιες ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες, καθώς και αέριο από αγωγούς από τη Νορβηγία. Η ΕΕ έχει επίσης αυξήσει τις εισαγωγές ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου για να βοηθήσει στη θέρμανση των σπιτιών της και την ηλεκτροδότηση των εργοστασίων της, αλλά έχει επιβάλει προθεσμία έως το 2027 για να σταματήσει τις εισαγωγές από όλα τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Πρόσφατα, η Ουγγαρία και η Σλοβακία είχαν διαμαρτυρηθεί για το γεγονός ότι η ροή θα σταματούσε στις 31 Δεκεμβρίου χωρίς να υπάρχουν πραγματικές, άμεσες και αξιόπιστες εναλλακτικές επιλογές.
Ήδη, πριν ακόμα από τον τερματισμό διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου μέω Ουκρανίας οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά περίπου 45% το 2024, επιβαρύνοντας τα νοικοκυριά και τη βιομηχανία που προσπαθούν να ανακάμψουν από τη χειρότερη κρίση κόστους ζωής των τελευταίων δεκαετιών, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg.