Την Πέμπτη έγινε γνωστό πως εκδόθηκε η πρώτη δευτεροβάθμια απορριπτική απόφαση, σύμφωνα με την οποία ένας 46χρονος Σύρος πρόσφυγας θα πρέπει να απελαθεί στην Τουρκία. Η Επιτροπή Προσφυγών έκρινε πως η γειτονική χώρα αποτελεί για εκείνον ασφαλή προορισμό, απορρίπτοντας ως αναξιόπιστους τους ισχυρισμούς του ότι είναι ομοφυλόφιλος και ότι απειλήθηκε από μέλη του ISIS
Όπως αποκάλυψε το TPP την Πέμπτη, το αίτημα του Σύρου πρόσφυγα για διεθνή προστασία είχε απορριφθεί σε πρώτο βαθμό από την Υπηρεσία Ασύλου, ενώ απορρίφθηκε σε δεύτερο βαθμό και η προσφυγή που κατέθεσε, χωρίς να δοθεί το δικαίωμα στον αιτούντα να παρευρεθεί για αυτοπρόσωπη ακρόαση ενώπιον την Επιτροπής Προσφυγών, η οποία εξέτασε την προσφυγή.
του Μάνου Φραγκιουδάκη
Η απόφαση επιδόθηκε στον 46χρονο Σύρο την Τετάρτη, αφού κλήθηκε από τα μεγάφωνα του κέντρου κράτησης της Μόριας και μεταφέρθηκε στα γραφεία της αστυνομίας, συνοδεία υπαλλήλων με πολιτικά ενδύματα και διερμηνέα.
Εκεί, του επιδόθηκε η απορριπτική απόφαση, ενώ υπάλληλος της Υπηρεσίας Ασύλου τον καθησύχασε, λέγοντάς του πως έχει 60 ημέρες στη διάθεσή του για να πραγματοποιήσει έφεση, χωρίς όμως να του μεταφέρει πως η έφεση δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την απέλασή του. Ο 46χρονος προσφεύγων ωστόσο, έπρεπε να προχωρήσει σε επείγουσες διαδικασίες προκειμένου να έχει ελπίδες να ανατρέψει την απόφαση.
Κάτι τέτοιο όμως δεν έγινε εκείνη την ώρα, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες του TPP, του αφαιρέθηκε το κινητό τηλέφωνο, μεταφέρθηκε στα κρατητήρια χωρίς να του δοθεί πρόσβαση σε σταθερό τηλέφωνο, ενώ δεν του επετράπη να επικοινωνήσει με τη νομική του υποστήριξη. Ο δικηγόρος του 46χρονου Σύρου τον συνάντησε μόλις την Πέμπτη, μια ημέρα μετά από την επίδοση της απορριπτικής απόφασης.
Ο ισχυρισμός περί απειλής από μέλη του ISIS
Συμπέρασμα της Επιτροπής είναι πως ο πρόσφυγας έχει επαρκή σύνδεσμο με την Τουρκία, όπου και μπορεί να αισθάνεται ασφαλής. Η απόφαση της Επιτροπής στηρίχθηκε στο γεγονός πως ο 46χρονος Σύρος τα τελευταία δύο χρόνια πριν περάσει από την Τουρκία στην Ελλάδα, ήταν σε εθελοντική μετακίνηση λόγω δουλειάς.
Ο αιτών άσυλο, εργαζόταν σε πολυεθνική που δραστηριοποιούταν σε διάφορες χώρες. Το τελευταίο διάστημα ο 46χρονος δραστηριοποιούνταν στη Νιγηρία. Λόγω του γεγονότος ότι η Νιγηρία δεν θεωρείται ασφαλής χώρα, του είχε ζητηθεί να υποδείξει ένα μέρος που θα μπορεί να βρίσκεται για 4 εβδομάδες και για τις επόμενες 4 εβδομάδες να επιστρέφει στη Νιγηρία. Ο 46χρονος Σύρος, υπέδειξε τότε την Κωνσταντινούπολη και στην συνέχεια προμηθεύτηκε έγγραφο από την Τουρκία που τον έθετε σε καθεστώς συχνών επισκέψεων. Με βάση το έγγραφο αυτό, η Επιτροπή αποφάσισε πως δημιουργείται ένας επαρκής σύνδεσμος με την Τουρκία και συνεπώς μπορεί να απελαθεί για τη χώρα, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η σωματική του ακεραιότητα.
Ωστόσο ο προσφεύγων, κατέθεσε πως στις 26 Μαρτίου 2016, πριν περάσει στην Ελλάδα, τον επισκέφθηκαν στην Κωνσταντινούπολη δύο άνθρωποι. Όταν ξεκίνησαν οι ταραχές στη Συρία, η πολυεθνική εταιρεία όπου δούλευε αποχώρησε αλλά ο ίδιος και άλλοι άνθρωποι ήταν στη λίστα αυτών που ήθελε ο ISIS να επιστρέψουν στη χώρα για να εργαστούν για λογαριασμό του.
Στην επίσκεψη δεν υπήρξε άσκηση σωματικής βίας ή ευθεία απειλή. Όταν ο ίδιος αρνήθηκε να επιστρέψει στη Συρία για λογαριασμό του ISIS, αντιλήφθηκε πως οι δύο επισκέπτες δεν θα παρέμεναν ευγενικοί. Έτσι, επιχείρησε και κατάφερε να δραπετεύσει προς τη Σμύρνη και από εκεί μέσω διακινητή στην Ελλάδα.
Επικαλούμενος την σχέση της τουρκικής κυβέρνησης με τον ISIS, ο Σύρος δήλωσε πως δεν πρόκειται να αισθάνεται ασφαλής στην Τουρκία. Η απόφαση της επιτροπής, κρίνει πως στην συζήτηση δεν ασκήθηκε βία ή λεκτική επίθεση. Μάλιστα εκφράστηκε η απορία, γιατί δεν επικοινώνησε ο Σύρος με τις αρχές της Τουρκίας ώστε να τις ενημερώσει για την επίσκεψη των δύο ανδρών.
Ο ισχυρισμός περί ομοφυλοφιλίας
Ακόμη, ο Σύρος δήλωσε πως είναι ομοφυλόφιλος. Αυτό όμως δεν έγινε δεκτό από την Επιτροπή. Συγκεκριμένα, μετά την δήλωσή του, ο εκπρόσωπος της EASO τον ρώτησε ποια είναι τα χρώματα της Rainbow σημαίας και αν γνωρίζει διάσημους Σύρους ομοφυλόφιλους. Ο ίδιος απάντησε πως δεν είναι μέλος της ομοφυλοφιλικής κοινότητας και συνεπώς δεν γνώριζε τέτοιες πληροφορίες, καθώς ήταν αναγκασμένος να αποσιωπά τις σεξουαλικές του προτιμήσεις. Έτσι, το πρωτοβάθμιο όργανο απέρριψε τον ισχυρισμό περί ομοφυλοφιλίας του αιτούντα και περί απειλής της ακεραιότητάς του στην Τουρκία.
Νομικοί κύκλοι εγείρουν ερωτήματα για την διαδικασία, καθώς σύμφωνα με την πάγια νομολογία, όταν κάποιος δηλώσει ΛΟΑΤΚΙ (Λεσβία, Ομοφυλόφιλος, Αμφισεξουαλικός, Τρανσέξουαλ, Κουήρ, Ίντερσεξ) δεν υπάρχει κανένας τρόπος απόδειξης ή διάψευσης του ισχυρισμού ο οποίος να μην προσβάλει τα ανθρώπινα δικαιώματα και συνεπώς πρέπει να γίνει αποδεκτός.
Η Επιτροπή Προσφύγων εξέτασε την προσφυγή χωρίς να καλέσει τον 46χρονο Σύρο για αυτοπρόσωπη ακρόαση, αλλά χρησιμοποιώντας το υλικό της πρωτοβάθμιας εξέτασης και απέρριψε ως αναξιόπιστους τους ισχυρισμούς ότι είναι ομοφυλόφιλος και ότι απειλήθηκε από μέλη του ISIS. Συνεπώς θεώρησε πως δεν υπάρχει ουσιαστικός κίνδυνος για τη ζωή του στην Τουρκία αποφαινόμενη πως πρέπει να απελαθεί.
Ανατροπή της απόφασης ή απέλαση
Η πλευρά του πρόσφυγα πλέον θα επιδιώξει την ανατροπή της απόφασης, καθώς ήδη κατέθεσε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Στρασβούργο, με στόχο την αναστολή εκτέλεσης της απέλασης με βάση την διεθνή ευθύνη της Ελλάδας. Η εκτέλεση ή μη της απόφασης απέλασης του 46χρονου Σύρου, θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις των επόμενων ημερών.
Η Επιτροπή Προσφυγών εξέτασε την προσφυγή χωρίς να καλέσει τον 46χρονο Σύρο για αυτοπρόσωπη ακρόαση, αλλά χρησιμοποιώντας το υλικό της πρωτοβάθμιας εξέτασης και απέρριψε ως αναξιόπιστους τους ισχυρισμούς ότι είναι ομοφυλόφιλος και ότι απειλήθηκε από μέλη του ISIS. Συνεπώς θεώρησε πως δεν υπάρχει ουσιαστικός κίνδυνος για τη ζωή του στην Τουρκία αποφαινόμενη πως πρέπει να απελαθεί.