Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Στόλου της Ελευθερίας, περίπου στις 07:36 ώρα Ελλάδας, το πλοίο Madleen, που κατευθυνόταν προς τη Γάζα, έλαβε σήμα κινδύνου από drone της Frontex που επιχειρούσε στην Κεντρική Μεσόγειο. Το πλήρωμα απάντησε μέσω ραδιοσυχνότητας VHF, και το drone παρείχε ανανεωμένη θέση του σκάφους που βρισκόταν σε κίνδυνο. Το Madleen επικοινώνησε άμεσα με τις ελληνικές και αιγυπτιακές αρχές, οι οποίες απάντησαν ότι βρίσκονταν πολύ μακριά για να παρέμβουν και συνέστησαν στο Madleen να ενεργήσει, εφόσον ήταν δυνατό.
Καθώς πλησίαζαν, το πλήρωμα του Madleen διαπίστωσε ότι το πλοιάριο ξεφούσκωνε ραγδαία, με περίπου 30–40 ανθρώπους επάνω του. Δεδομένης της επείγουσας κατάστασης, κατέβασαν άμεσα φουσκωτό σωστικό σκάφος (RIB) για διάσωση. Ενώ η επιχείρηση διάσωσης βρισκόταν σε εξέλιξη, άλλο σκάφος προσέγγισε με μεγάλη ταχύτητα. Το πλήρωμα αρχικά υπέθεσε ότι επρόκειτο για αιγυπτιακό σκάφος—καθώς βρίσκονταν εντός της αιγυπτιακής ζώνης έρευνας και διάσωσης—και απέφυγε να παρέμβει, καλώντας το σκάφος να συνδράμει, χωρίς όμως να επιστρέψει βίαια τους πρόσφυγες στη Λιβύη ή να τους μεταφέρει στην Αίγυπτο, η οποία επίσης δεν θεωρείται ασφαλής χώρα για αιτούντες άσυλο.
Καθώς το σκάφος πλησίαζε και ήχησε συναγερμό, το πλήρωμα του Madleen αναγνώρισε ότι επρόκειτο για το Tareq Bin Zayed του Λιβυκού Λιμενικού—γνωστό για σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παράνομες επιστροφές προσφύγων στο παρελθόν. Οι φόβοι ότι θα πραγματοποιούσε βίαιη επιστροφή των προσφύγων στη Λιβύη εντάθηκαν. Το πλήρωμα του Madleen προειδοποίησε τις λιβυκές αρχές να μην το πράξουν, χωρίς να λάβει απάντηση.
Σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να αποφύγουν τη λιβυκή απαγωγή, τέσσερα άτομα πήδηξαν στη θάλασσα και άρχισαν να κολυμπούν προς το Madleen. Το πλήρωμα εξέπεμψε σήμα κινδύνου για το ίδιο το πλοίο και κάλεσε για άμεση βοήθεια, όμως τα υπόλοιπα σκάφη βρίσκονταν πολύ μακριά. Οι τέσσερις διασωθέντες περισυνελέγησαν από το πλήρωμα.
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η αρχή της μη επαναπροώθησης (non-refoulement) απαγορεύει την επιστροφή οποιουδήποτε σε χώρα—ανεξαρτήτως αν είναι η χώρα καταγωγής του—όπου διατρέχει σοβαρό κίνδυνο για τη ζωή, την ελευθερία ή την ασφάλειά του. Το πλήρωμα έχει ηθική και νομική υποχρέωση να προστατεύσει όσους διασώζονται στη θάλασσα, ιδιαίτερα όταν διαφεύγουν από σοβαρούς κινδύνους.
Οι διασωθέντες είχαν φύγει από το Σουδάν εξαιτίας βίας και διώξεων, για να βρεθούν αντιμέτωποι με νέα βία, κράτηση και βασανιστήρια στη Λιβύη. Πρέπει να μεταφερθούν σε ασφαλή χώρα όπου μπορούν να ζητήσουν άσυλο—σε χώρα που σέβεται τις διεθνείς της υποχρεώσεις, περιλαμβανομένης της αρχής της μη επαναπροώθησης.
«Καταγγέλλουμε τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην παρεμπόδιση της μετακίνησης των αιτούντων άσυλο, κατά σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου—μια πολιτική που έχει οδηγήσει στον θάνατο δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων και έχει μετατρέψει τη Μεσόγειο σε νεκροταφείο».
Το πλήρωμα του Madleen βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με ΜΚΟ Έρευνας και Διάσωσης (SAR), που τους καθοδηγούν και τους συνδράμουν, ενώ καλούν τις ελληνικές, ιταλικές και μαλτέζικες αρχές να εκπληρώσουν άμεσα τις νομικές τους υποχρεώσεις για τη διοργάνωση ασφαλούς διάσωσης και μεταφοράς των προσφύγων σε ασφαλές έδαφος στην Ευρώπη.
Όπως αναφέρει σε ανάρτησή του ο διασώστης Ιάσονας Αποστολόπουλος, οι τέσσερις διασωθέντες που περισυνελέγησαν από το Madleen μεταφέρθηκαν με ασφάλεια κοντά στην Κρήτη, όπου τους παρέλαβε η Frontex για να τους μεταφέρει στην Ελλάδα. Οι υπόλοιποι αιχμαλωτίστηκαν σε διεθνή ύδατα, εντός της αιγυπτιακής ζώνης έρευνας και διάσωσης και επαναπροωθήθηκαν παράνομα στη Λιβύη. Ακόμη, ο διασώστης δημοσίευσε εικόνες με την παραστρατιωτική Λιβυκή ομάδα να πραγματοποιεί απαγωγή των προσφύγων, και εικόνες από τους τέσσερις πρόσφυγες να κολυμπούν στην ανοιχτή θάλασσα στην προσπάθειά τους να προσεγγίσουν το Madleen.
Αναλυτικά η ανάρτηση:
To πλήρωμα του Madleen ακόμη, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο ναυάγιο της Πύλου, λέγοντας ότι το ιστιοφόρο των ακτιβιστών πλέει στα ύδατα όπου περισσότεροι από 600 άνθρωποι πνίγηκαν αβοήθητοι, εγκαταλελειμμένοι από την Ευρώπη, την ώρα που προσπαθούσαν να βρουν ασφάλεια. Σήμερα, το σκάφος Madleen διασχίζει την ίδια θάλασσα, σε μια πορεία που στοχεύει να σπάσει αποκλεισμούς και σύνορα — από την Πύλο ως την Παλαιστίνη, από τη Μεσόγειο ως τα συρματοπλέγματα της Ευρώπης-Φρούριο.
Η αποστολή του Madleen, που ανήκει στον διεθνή συνασπισμό Freedom Flotilla, είναι ταυτόχρονα συμβολική και άμεση: μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, αμφισβητώντας έμπρακτα τη συνεχιζόμενη πολιορκία και τις πολιτικές αποκλεισμού. Το πλήρωμα, αποτελούμενο από ειρηνικούς ακτιβιστές, επισημαίνει πως η αποικιακή βία συνεχίζει να εκδηλώνεται μέσα από κλειστά σύνορα, την κατάρρευση του κλίματος και καθεστώτα απαρτχάιντ.
«Η ελευθερία μετακίνησης δεν είναι προνόμιο, είναι δικαίωμα», δηλώνουν οι συμμετέχοντες.
Τo σκάφος Madleen του Freedom Flotilla Coalition, με το 12μελές πλήρωμα ειρηνικών ακτιβιστών/ριών του, έχει προορισμό τις ακτές της Γάζας και στόχο να σπάσει τον αποκλεισμό της Παλαιστίνης από το κράτος του Ισραήλ μεταφέροντας ανθρωπιστική βοήθεια. Το Madleen έλαβε σήμερα το πρωί σήμα κινδύνου “May Day” από ένα πλεούμενο που βρισκόταν σε κοντινό σημείο στη Μεσόγειο. Ενώ το σκάφος βρισκόταν στα ανοιχτά της Κρήτης, άλλαξε κατεύθυνση από την πορεία του για να διασώσει τους επιβαίνοντες. Διαπίστωσε, φθάνοντας στο σημείο, ότι το σκάφος βουλιάζει με περίπου 30-35 άτομα. Στη συνέχεια, το Madleen προσεγγίστηκε από σκάφος το οποίο αρχικά τους ανέφερε ότι ήταν ως αιγυπτιακό. Οι ακτιβιστές/ριες του Madleen συνειδητοποίησαν γρήγορα ότι επρόκειτο για ψευδή ταυτοποίηση, και στην πραγματικότητα ήταν πλοίο της Λιβυκής ακτοφυλακής. Η Λιβύη δεν αποτελεί ασφαλή χώρα, και για αυτόν τον λόγο κάποιοι από τους πρόσφυγες πήδηξαν στη θάλασσα προκειμένου να μην επιστραφούν εκεί.
Το Madleen διέσωσε 4 άτομα Σουδανικής καταγωγής που πήδηξαν στην θάλασσα, και τα οποία επιβιβάστηκαν στο σκάφος. Μετά από αρκετες ώρες εκκλήσεων, τελικά σκάφος του Frontex παρέλαβε τους διασωθεντες.
Υπενθυμίζουμε ότι στο Σουδάν αυτήν την στιγμή εξελίσσεται μία από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρίσεις διεθνώς, με 25.000.000 άτομα σε συνθήκες λιμού και 13.000.000 εκτοπισμένους.
Η Μεσόγειος αποτελεί νεκροταφείο ανθρώπων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο, τον ιμπεριαλισμό, τη γενοκτονία, τη δυστυχία που επιβάλλει ο Βορράς του πλανήτη στον Νότο. Στη Μεσόγειο καταγράφονται συστηματικά πολύνεκρα ναυάγια, ως αποτέλεσμα των θεσμοθετημένων πολιτικών και συστηματικών πρακτικών αποτροπής που ακολουθούνται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, σε συνδυασμό με παράνομες πρακτικές όπως αυτές των pushbacks. Η πολιτική της εξωτερικοποίησης των συνόρων και της στρατιωτικοποίησης που χαρακτηρίζει τις σχετικές ελληνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές, παραβιάζουν θεμελιώδη δικαιώματα και βασικούς κανόνες διεθνούς και εθνικού δικαίου, και οδηγούν ακόμα στον θάνατο. Το ναυάγιο της Πύλου ήταν το μεγαλύτερο γνωστό ναυάγιο που έχει καταγραφεί, με πάνω από 650 νεκρούς/ες, δυστυχώς όμως δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό. Δεν πρόκειται για «ατυχήματα» ή «δυστυχήματα», αλλά εγκλήματα, με τη συμμετοχή της ελληνικής κυβέρνησης και τη σφραγίδα της ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση και το άσυλο.
Η δε Λιβύη αποτελεί μια μαύρη τρύπα για τα δικαιώματα των προσφύγων εκεί, καταγράφοντας συστηματικές και ανεξέλεγκτες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέχρι και του δικαιώματος στη ζωή, βία και βασανιστήρια, κράτηση και εγκλεισμό, καθώς και ελλείψεις βασικών ειδών επιβίωσης. Πρόκειται για πράξεις που ισοδυναμούν με εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Η αναζήτηση ασύλου είναι θεμελιώδες δικαίωμα των ανθρώπων, που σήμερα παραβιάζεται. Μόνη λύση είναι ο αγώνας σε όλα τα επίπεδα για ανατροπή των σημερινών ευρωπαϊκών και ελληνικών πολιτικών για το άσυλο και τη μετανάστευση, που περιλαμβάνει και τη θεσμοθέτηση ασφαλών και νόμιμων διαδρομών για όσους/ες θέλουν να αιτηθούν άσυλο.
Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να εγκαταλείπει ανθρώπους στη θάλασσα, την ώρα που κανείς δεν έχει λογοδοτήσει για το ναυάγιο της Πύλου, το 12μελές πλήρωμα του σκάφους Madleen του Freedom Flotilla με ειρηνικούς ακτιβιστές/ριες από όλο τον κόσμο δείχνει τι σημαίνει αλληλεγγύη χωρίς σύνορα. Ταυτόχρονα φωτίζει με αυτό το περιστατικό την κατάσταση στην Μεσόγειο ζωντανά σε ένα παγκόσμιο κοινό. Όλα τα μάτια είναι στραμμένα στο Madleen.
Ο αγώνας για την Παλαιστίνη, για το Σουδάν, για την Μεσόγειο είναι κοινός.
- Καλούμε την ελληνική ακτοφυλακή να υποδεχτεί άμεσα τους διασωθέντες, να τους παράσχει συνθήκες υποδοχής και πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου, αναγνωρίζοντας την ευαλωτότητά τους ως επιζώντες ναυαγίου.
- Επίσης, απαιτούμε από το ελληνικό κράτος να παράσχει στήριξη για την ασφαλή διέλευση του σκάφους Madleen Freedom Flotilla Coalition από τη θαλάσσια ζώνη του χώρου ευθύνης της Ελλάδας εντός και εκτός των εθνικών υδάτων. Οφείλει να εμποδίσει οποιαδήποτε στρατιωτική πράξη που θα φέρει σε κίνδυνο τη ζωή και την ασφάλεια του πλοίου και των επιβαινόντων.
- Καλούμε όλες και όλους, δημοσιογράφους και πολίτες, να παρακολουθούν και να αναπαράγουν το υλικό που δημοσιοποιεί το Madleen στα κοινωνικά δίκτυα, να δοθεί ορατότητα και να ασκηθεί πίεση για την ασφαλή διέλευση του σκάφους και ολοκλήρωση της αποστολής του.