Ρεπορτάζ: Νεκταρία Ψαράκη , Μοντάζ: Γεωργία Κριεμπάρδη
(σ.σ. Το παρακάτω ρεπορτάζ, είναι ένα από τα αγαπημένα μου, εξαιτίας της ιδιαίτερης σχέσης μου τόσο με τους καθηγητές, όσο και με το ίδιο το σχολείο. Είχα την τύχη, να φοιτήσω στο 11ο ΓΕΛ Ηρακλείου. Είχα την τιμή και τη χαρά, να είμαι μαθήτρια της κας Περακάκη, της κας Κοκκινογένη, της κας Μασέλη, τις οποίες θα γνωρίσετε παρακάτω, και άλλων πολλών καθηγητών που με αγάπησαν, με πίστεψαν, με βοήθησαν, με στήριξαν και με στηρίζουν. Σήμερα, ποιος θα μου το έλεγε; Ξανά στο προαύλιο του αγαπημένου μου σχολείου, με την δημοσιογραφική μου ιδιότητα. Γεμίζω υπερηφάνεια για τα νέα παιδιά, και φωνάζω δυνατά ότι ΑΥΤΟ ήταν το σχολείο μου, ΑΥΤΟΙ ήταν οι καθηγητές μου. Οι αξίες που μου μετέφεραν, με ακολουθούν ως σήμερα. Νιώθω βαθιά ευγνωμοσύνη για όλα αυτά τα χρόνια. Τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς εκείνους και εκείνες. Το ευχαριστώ είναι λίγο.)
Το μουσικό σχήμα «11 και κάτι», έχει περισσότερα από 10 χρόνια ζωής και αποτελείται από ταλαντούχα, ανήσυχα, κοινωνικά ευαισθητοποιημένα παιδιά. Η φιλόλογος και υπεύθυνη της μουσικής ομάδας, Ξένια Περακάκη, η οποία και συνέλαβε την ιδέα για τη διασκευή του τραγουδιού «Το ονομά μου είναι το δικό σου» του Σπύρου Γραμμένου, εξηγεί ότι η απόφαση να ασχοληθούν με το ζήτημα των γυναικοκτονιών ήταν κοινή:
«Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, στα πλαίσια του προγράμματος που είναι φέτος το σχολείο μας «Σχολεία-Πρέσβεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», αποφασίσαμε όλοι μαζί να ασχοληθούμε με τις γυναικοκτονίες, διότι παρά τα βήματα που έχουν γίνει στις δυτικές κοινωνίες, οι γυναίκες βρίσκονται ακόμη σε δυσχερή θέση. Τόσο δυσχερή, που πολλές φορές χάνουν τη ζωή τους ακριβώς επειδή είναι γυναίκες. Μου αρέσει πάρα πολύ ο Σπύρος Γραμμένος, πάρα πολύ ο τελευταίος του δίσκος και πάρα πολύ το τραγούδι «Το όνομά μου είναι το δικό σου» οπότε σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να γίνει κάτι αντίστοιχο με κάποιες από τις δολοφονημένες γυναίκες της Ελλάδας και έτσι το δουλέψαμε όλες μαζί και βγάλαμε αυτό το αποτέλεσμα με την πολύτιμη συνεργασία και μίας φίλης εικονολήπτριας, της Στέλλας Μελιγκουνάκη, που μας βοήθησε εντελώς αφιλοκερδώς», περιγράφει στο TPP η κα. Περακάκη.
Στόχος ήταν να αναδειχθεί ότι τραγουδούν παιδιά. Χωρίς καλλωπισμούς και επιτηδεύσεις. Σε ένα μαύρο φόντο με μερικές κόκκινες νότες, δεδομένου ότι πρωταγωνιστής είναι ο θάνατος. Οι στίχοι του τραγουδιού, ήταν μία ομαδική προσπάθεια, μία πανδαισία ιδεών, ένα συνεργατικό έγγραφο όπου έγραφε στίχους όποιος είχε έμπνευση.
«Τα παιδιά που έχω στην ομάδα, είναι ευαισθητοποιημένα πάνω σε κοινωνικά θέματα, τις περισσότερες φορές. Και ακόμα και σε αυτό στην αρχή ασχολήθηκαν κάπως ελαφρά, «πάμε να κάνουμε κάτι, θα πάμε και στο στούντιο, θα περάσουμε ωραία», αλλά τελικά νομίζω τους άγγιξε πολύ. Αντιλαμβάνονται ότι δίνουμε ένα ηχηρό μήνυμα, που ακριβώς αυτός είναι ο στόχος του σχολείου, της ομάδας και της ζωής μας», αναφέρει η κα. Περακάκη.
«Η πιο κατάλληλη διαμαρτυρία που θα μπορούσαμε να κάνουμε ως μαθητές»
Η Αργυρή, μαθήτρια της Γ’ λυκείου, βοήθησε στην συγγραφή των στίχων, ενώ συμμετείχε και στο μουσικό βίντεο. Χαρακτηρίζει το εγχείρημα ως μία «όμορφη πρωτοβουλία», καθώς όπως μας λέει «έχουμε και εμείς λόγο σε όσα γίνονται και συνήθως δεν τον εκφράζουμε σε τέτοιο βαθμό, οπότε θεωρώ ότι ήταν η πιο κατάλληλη διαμαρτυρία που θα μπορούσαμε να κάνουμε ως μαθητές αυτή την περίοδο με τόσα εγκλήματα που συμβαίνουν γύρω μας».
Το τραγούδι, σε ένα σημείο αναφέρει ότι αν τα θύματα μπορούσαν να επιλέξουν τι θα είναι, έγκλημα πάθους, δυστύχημα ή στυγνή δολοφονία, θα ήθελαν η δικαιοσύνη και ο νόμος να λένε αυτό που πραγματικά είναι: γυναικοκτονία.
Πρέπει να αποδίδεται η κατάλληλη δικαιοσύνη…
Ρωτώ την Αργυρή, γιατί γυναικοκτονία και όχι ανθρωποκτονία. «Θεωρώ πως γενικότερα, όπως και θα πουν και οι πιο καταρτισμένοι άνθρωποι, πρέπει να να εξελισσόμαστε ανάλογα με τις απαιτήσεις της κοινωνίας και ιδιαίτερα στο νομικό πλαίσιο. Είναι ένα πρόβλημα που μας απασχολεί από τα προηγούμενα έτη, και αν δεν αλλάξει τώρα, τότε πότε; Πρέπει να αναβαθμίζονται οι νόμοι ανάλογα με το τι συμβαίνει γύρω μας και να αποδίδεται και η κατάλληλη δικαιοσύνη στα θύματα και στις οικογένειές τους, οι οποίες δεν νομίζω ότι επανέρχονται ποτέ ψυχολογικά μετά από τέτοια βιώματα».
Γυναικοκτονία, γιατί ήθελε οπωσδήποτε η γυναίκα να είναι κτήμα του…
Η Κωνσταντίνα μας λέει ότι λέμε γυναικοκτονία και όχι ανθρωποκτονία, διότι στην πραγματικότητα το αίτιο της δολοφονίας είναι ότι τα θύματα είναι γυναίκες. «Αυτή η πατριαρχία που επικρατεί την προκαλεί. Όταν κάποιος αντιλαμβάνεται ότι η γυναίκα δεν γίνεται να είναι κτήμα, του είναι συνταρακτικό. Θέλει οπωσδήποτε η γυναίκα να είναι κτήμα του».
Και καλά ότι αυτές έφταιγαν που πέθαναν…
Ο Μάνος, πάει στη Γ΄Λυκείου. Ο στίχος που τον συγκλόνισε, είναι αυτός που ερμήνευσε με τον Μενέλαο, που όπως μας λέει «δείχνει την οπτική γωνία αυτών που συνήθως χρησιμοποιούν δικαιολογίες για να δικαιολογήσουν τα εγκλήματα αυτά. Ο στίχος λέει «Εκεί τι γύρευε, τι φόραγε, δεν πρόσεχε μην μπλέξει». Και καλά ότι αυτές έφταιγαν που πέθαναν, που φυσικά είναι τελείως παράλογο και όσοι το λένε αυτό είτε έχουν κάνει κάποιο τέτοιο έγκλημα, ή δεν τους νοιάζει όταν γίνεται κάτι τέτοιο στον κόσμο. Γενικότερα, αυτή η γνώμη είναι τελείως λάθος». Ο Μάνος, υπογραμμίζει ότι η λέξη είναι γυναικοκτονία, και όχι ανθρωποκτονία, και ας πιστεύουν «μερικοί» ότι στις μέρες μας έχουμε κατακτήσει την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων.
Αρνούνται επίμονα τη λέξη: Η άρνηση του μέσου Έλληνα…
Ο Μενέλαος κρατάει τον στίχο «μα όσο και αν θέλουν, το όνομά μου θα θυμίζει το χρέος σε όλους εκείνους που επίμονα αρνούνται τη λέξη». «Θεωρώ ότι εκεί κρύβεται όλο το νόημα του τραγουδιού, δηλαδή περιγράφει την άρνηση του μέσου Έλληνα απέναντι στο ζήτημα αυτό, που εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι δεν είναι γυναικοκτονία, αλλά ανθρωποκτονία. Όλη αυτή η αντίληψη δεν θα έπρεπε να υπάρχει, και ουσιαστικά περιγράφεται μέσα σε αυτόν τον στίχο. Χαρακτηρίζεται ολόκληρη η στάση που έχουμε απέναντι στις γυναικοκτονίες», περιγράφει.
Η δικαιοσύνη και ο νόμος να λέει αυτό που είναι…
Η Ελευθερία, μαθήτρια της Α’ Λυκείου, θεωρεί ότι όλοι οι στίχοι έχουν κάτι να πουν, αλλά τα μεγαλύτερα συναισθήματα της τα δημιουργεί το σημείο που λέει «θα ήθελα η δικαιοσύνη και ο νόμος να λέει αυτό που είναι: γυναικοκτονία». «Θεωρώ ότι εκεί είναι όλο το νόημα του τραγουδιού», αναφέρει.
Το βίντεο δεν ήρθε για να μας δείξει τι πρέπει να κάνουμε, αλλά πόσο απεχθή είναι αυτά που κάναμε…
Ο Ανδρέας, μαθητής της Γ’ Λυκείου, δε συμμετέχει στο μουσικό βίντεο, είναι ωστόσο μέλος του μουσικού συγκροτήματος «11 και κάτι», όπου παίζει μπουζούκι. «Το νόημα είναι αρκετά σαφές και περνάει άμεσα στον ακροατή. Πιστεύω ότι δεν έχει έρθει αυτό το βίντεο για να μας δείξει τι πρέπει να κάνουμε. Έχει έρθει για να μας δείξει πόσο απεχθή είναι αυτά που κάναμε. Να μας τρομάξει. Αυτός είναι ο σκοπός», αναφέρει.
«Κατακρεουργημένη»…
Η Άννα, μας λέει ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία, είδε με άλλο μάτι την ιστορία αυτών των γυναικών. Κατάλαβε καλύτερα τι έχει συμβεί. «Τα συναισθήματα που μου δημιουργούνται είναι φόβος, στεναχώρια και φρίκη σε ένα στίχο. «Κατακρεουργημένη»… Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι έχει συμβεί αυτό το πράγμα σε μία γυναίκα».
Τα κοινωνικά ζητήματα, μεταφέρονται στην αίθουσα διδασκαλίας
Η κα. Κοκκινογένη, είναι φιλόλογος στο 11ο ΓΕΛ Ηρακλείου και διδάσκει κυρίως τα μαθήματα της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και της Λογοτεχνίας.
«Τα βιβλία μας μέχρι πρότινος, ήταν τουλάχιστον 30 ετών. Το ίδιο έργο συνεχίζεται μέχρι τώρα. Αντλούμε γεγονότα, στοιχεία, προβληματισμούς και κείμενα κάθε φορά από την πραγματικότητα. Όχι μόνο την παλιότερη, αλλά και τη σύγχρονη. Αλλιώς, νομίζω θα κάναμε μάθημα μοναχοί μας», αναφέρει.
Κάθε φορά που συμβαίνει κάτι συνταρακτικό στην κοινωνία, όπως μία γυναικοκτονία, τα παιδιά συνήθως δεν αντιδρούν στην επικαιρότητα ως έχει, όπως εξηγεί η κα. Κοκκινογένη. Έχει συμβεί, το τελευταίο διάστημα να συζητηθεί το δυστυχές γεγονός του πολέμου, το οποίο έχει παραμερίσει όλα τα υπόλοιπα. Θα συμβεί με αφορμές που δίνονται να συζητηθεί, όπως οι γυναικοκτονίες.
«Νομίζω ότι τα παιδιά προβληματίζονται. Τα κορίτσια ειδικά, αισθάνονται φόβο, τη διάθεση να συζητηθεί στο σχολείο αυτά που δεν συζητάνε. Να ανοίξει η κουβέντα για τη διεύρυνση της έννοιας του φύλου. Έχουμε μείνει στα έμφυλα στερεότυπα. Τώρα πια τα φύλα δεν είναι δυό μοναχά. Είναι ανάγκη αυτό να περάσει και στην καθημερινότητα του σχολείου με κάποιο τρόπο. Οπωσδήποτε τα ενδιαφέρουν οι γυναικοκτονίες και οπωσδήποτε τα ενδιαφέρει το γεγονός ότι δεν αισθάνονται ασφαλείς να περπατήσουν στο δρόμο. Δεν τους αρέσει καθόλου το αυτονόητο βίωμα μίας γυναίκας τουλάχιστον στη δική μας χώρα, ότι θα σχολιαστεί το πέρασμά της θετικά ή αρνητικά. Θέλουν να συζητήσουμε πάνω σε αυτά. Τα προβληματίζει και το body shaming. Να είναι καλά το Ίδρυμα Ωνάση που ανέβασε βιντεάκια και κείμενα ενδιαφέροντα, οπότε το δουλεύουμε και αυτό», αναφέρει.
Η κα. Μασέλη, είναι γυμνάστρια στο 11ο ΓΕΛ Ηρακλείου. Όπως αναφέρει στο TPP, είναι γεμάτη υπερηφάνεια για αυτά τα παιδιά. Μάλιστα, σχολιάζει ότι φέτος το μουσικό συγκρότημα «11 και κάτι» απαρτίζεται από την πιο συνειδητοποιημένη «φουρνιά». Σχολιάζει επίσης, ότι η διασκευή του τραγουδιού «Το όνομά μου είναι το δικό σου» είναι «το πιο καλό κομμάτι όλης της ιστορίας των 11 και κάτι. Δεν είμαι ιδιαίτερα ευσυγκίνητη. Είχα την τύχη να το ακούσω πρώτη πρώτη με την κα. Περακάκη, και μπορώ να πω ότι όταν το είδα, δάκρυσα. Ήταν υπέροχο».
Βασισμένο στο τραγούδι του Σπύρου Γραμμένου: Το όνομά μου είν’ το δικό σου
11ο Γενικό Λύκειο Ηρακλείου
Πρόγραμμα: Σχολεία-Πρέσβεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Μουσική: Σπύρος Γραμμένος
Διασκευή Στίχων: 11 & κάτι
Συμμετέχουν από το μουσικό σχήμα «11& κάτι»:
Τραγούδι:
Αργυρή Κατεργιαννάκη
Κωνσταντίνα Δεμέτζου
Ελευθερία Δεμέτζου
Σοφία Χριστοδουλάκη
Μάνος Γραμματικάκης
Μενέλαος Ασκορδαλάκης
Ηλεκτρική κιθάρα:
Άννα Παπαστεφανάκη
Μπάσο:
Νικόλας Μπαλαντινάκης
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ξένια Περακάκη
Σκηνοθεσία-Εικονοληψία-Μοντάζ: Στέλλα Μελιγκουνάκη
Η ηχογράφηση και τα γυρίσματα έγιναν στο StudioVasmaris
Ηχοληψία-Μίξη ήχου: Βαγγέλης Αποστόλου