Ζήνα Κουτσελίνη. Ένα όνομα, μια ιστορία. Απλώς ο καθένας τοποθετεί την παρουσιάστρια-αρχισυντάκτρια σε διαφορετική ιστορία.
Ρεπορτάζ που μεταδόθηκε στην εκπομπή της, «Αλήθειες με τη Ζήνα» χαρακτήρισε ως «συγκινητική» τη θεατρική παράσταση που σκηνοθέτησε και έπαιξε ο Δημήτρης Λιγνάδης στις φυλακές Τρίπολης. Το ρεπορτάζ θύμιζε αφιέρωμα στον ίδιο τον Δημήτρη Λιγνάδη μέσα από το οποίο το κοινό ενημερώθηκε πως πρόκειται για μια «συγκινητική» παράσταση του πρότυπου έργου «Η απελευθέρωση της Τριπολιτσάς» που ανέβασε η θεατρική ομάδα των κρατουμένων στο πλαίσιο δραστηριοτήτων δημιουργικής απασχόλησής τους υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η εκπομπή, με καπετάνισσα τη Ζήνα Κουτσελίνη, «κιτρινίζει», φλερτάροντας με τις πιο μαύρες ανηθικότητες του κώδικα δεοντολογίας των δημοσιογράφων.
Ρεπορτάζ για «τις δύσκολες ώρες του Λιγνάδη στη φυλακή» αποφάσισε να κάνει η εκπομπή «Αλήθειες με τη Ζήνα», με τον αδερφό του προφυλακισθέντος για βιασμούς κατά συρροή να προβαίνει σε μία χυδαία επίθεση σε δημοσιογράφους που δημοσιεύουν στοιχεία έρευνας από καταγγελίες σε βάρος του Δημήτρη Λιγνάδη.
Η ίδια εκπομπή παραχώρησε τηλεοπτικό χώρο στον Μένιο Φουρθιώτη να περιγράψει την κατάσταση του στη φυλακή. Η συνέντευξη κατέληξε με την Κουτσελίνη και τον Φουρθιώτη να κανονίζουν ραντεβού για δεύτερη συνέντευξη, από κοντά αυτή τη φορά, ενώ ο παρουσιαστής είχε την ευκαιρία να διαφημίσει μέσα από τη συχνότητα της εκπομπής και την εφημερίδα του που κυκλοφορεί κανονικά.
«Πώς μάθατε ότι καθάρισαν την κόρη σας;» είχε ρωτήσει η παρουσιάστρια τη μητέρα της Ελένης στην περίπτωση της γυναικοκτονίας στη Ρόδο.
Θυμίζουμε και την απόφαση διακοπής της εκπομπής «Αλήθειες με τη Ζήνα» για τρεις ολόκληρες μέρες από το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο. Ο λόγος που οδήγησε την Ανεξάρτητη αρχή στο προσωρινό κόψιμο της εκπομπής τις 19, 20 και 21 Μαρτίου 2019 και την επιβολή προστίμου ύψους 100.000 ευρώ στη Νέα Τηλεόραση ΑΕ, ιδιοκτήτρια του Star, ήταν ο τρόπος που κάλυψε η εκπομπή το θέμα της δολοφονίας της φοιτήτριας Ελένης Τοπαλούδη στη Ρόδο
Πρόστιμα συνολικού ύψους 50.000 ευρώ επέβαλε στους τηλεοπτικούς σταθμούς Star και ΣΚΑΪ το ΕΣΡ για την «παραβίαση, εκ προθέσεως» της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας «ως προς την υποχρέωση περί μη δημοσιοποίησης εγγράφων της ποινικής διαδικασίας» στην υπόθεση της κάλυψης του θανάτου του ακτιβιστή Ζακ Κωστόπουλου.
Στην εκπομπή «Αλήθειες με τη Ζήνα» του Star Channel στις 19/5/20 σε σχετικό ρεπορτάζ για την υπόθεση γυναικοκτονίας στη ρόδο η δημοσιογράφος που επιμελήθηκε το ρεπορτάζ, Τασούλα Παπανικολάου, ανέφερε «Η άτυχη φοιτήτρια δεν προκαλούσε. Ακόμα και στο ντύσιμο της ήταν αυστηρή».
Σε ρεπορτάζ της εκπομπής «Αλήθειες με τη Ζήνα» του Star Channel, στις 28 Νοεμβρίου 2017, ακούγονται οι εξής φράσεις: η παθολογική ζήλεια όπλισε το χέρι του δράστη, ερωτική τραγωδία, έγκλημα πάθους, η ζήλεια τον κυρίευσε.
Αυτά είναι ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα. Παραδείγματα προς αποφυγή για κάθε δημοσιογράφο. Για κάθε άνθρωπο, βασικά. Όσο το ΕΣΡ σφυρίζει αδιάφορα, το επικίνδυνο δηλητήριο διαπερνάει την τηλεόραση. Σε μια εποχή που στη δημόσια σφαίρα ευτυχώς έχει έρθει το θέμα της σημασίας του να σπάει η σιωπή, να πάψει ο φόβος να κλείνει στόματα κακοποιημένων γυναικών, να πάψει η ενδοοικογενειακή βία και οι γυναικοκτονίες πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών, η εκπομπή της Ζήνας Κουτσελίνη -που σημειώνει υψηλά νούμερα τηλεθέασης- σε μια λογική «πλυντηρίου» διαιωνίζει στερεότυπα, δίνοντας «άφεση» σε καταδικασμένους/προφυλακισμένους για χυδαία εγκλήματα.
Είναι γενική παρατήρηση πως τα ΜΜΕ χρησιμοποιούν κατά κόρον την φράση «έγκλημα πάθους» όταν πρόκειται για γυναικοκτονίες. Το πέπλο μιας «παράφορης αγάπης» σκεπάζει εγκλήματα που εμφορούνται από πατριαρχικά κατάλοιπα. Σε περιπτώσεις θανάτων ανδρών, οι δημοσιογράφοι θα αναφερθούν στο πόσο ισχυροί ήταν επαγγελματικά και κοινωνικά, ενώ σε θανάτους γυναικών θα αναφερθούν σε εξωτερικά χαρακτηριστικά αυτών. «Γυναίκα αράχνη» και «η άτυχη κοπέλα» θεωρούνται φράσεις κλισέ σε ανάλογα ρεπορτάζ. Είναι τα δηλητηριώδη κατάλοιπα που συντηρούν και οι οικογένειες. «Ήταν παθιασμένος όπως έπρεπε – Δεν είστε όλες θύματα και άγγελοι», λέει ο θείος του 40χρονου γυναικοκτόνου στη Ρόδο στην υπόθεση γυναικοκτονίας της 32χρονης Δώρας.
Δε μας περισσεύουν δάκρυα
To ζήτημα του να υπάρχει αναφορά του όρου «γυναικοκτονία» στον νέο Ποινικό Κώδικα έχει έρθει στο τραπέζι των συζητήσεων με τον υπουργό Δικαιοσύνης ωστόσο να επιμένει πεισματικά πως δε θα τον εντάξει. Το πρόσφατο παράδειγμα της Σοφίας Μπεκατώρου -που ξεκίνησε το ελληνικό #metoo- μας υπενθύμισε πως η σεξουαλική βία είναι εδώ. Όχι πως το είχαμε ξεχάσει και ποτέ βέβαια, αλλά το θέμα ήρθε ξανά στην επιφάνεια και στο επίκεντρο κάθε συζήτησης. Τα στόματα άνοιξαν, γυναίκες και άνδρες μίλησαν για τις δικές τους ιστορίες κι εμείς τους ευχαριστούμε για τη δύναμη και το θάρρος τους να σπάσουν τη σιωπή.
Η Σοφία Μπεκατώρου έδωσε το θάρρος σε κορίτσια να δημοσιοποιήσουν τις δικές τους μαύρες εμπειρίες. Βιασμοί, σεξουαλικός εκφοβισμός, προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας. Ήρθαν στην επιφάνεια όλα εκείνα που κάνουν το ημερολόγιο να γυρίζει δεκαετίες πίσω. Όλα εκείνα με τα οποία τα κορίτσια έρχονται αντιμέτωπα. Ναι, έχει φύλο στον παρονομαστή το ζήτημα. Η πλειονότητα των γυναικών στην Ελλάδα σκοτώνονται μέσα στο σπίτι όπως επισημαίνει η Αθηνά Πεγκλίδου στο Δίκτυο COST, Femicade Across Europe.
Πώς θα νιώσουν, αλήθεια, όλες εκείνες που βρήκαν τη δύναμη να μιλήσουν για κακοποίηση που υπέστησαν, όταν κάνοντας ζάπινγκ δουν «συγκινημένη» τη Ζήνα Κουτσελίνη με παράσταση του Δ. Λιγνάδη;
Η βία είναι εδώ. Η κακοποίηση είναι εδώ. Κι εμάς δε μας περισσεύουν δάκρυα για τους θύτες/φερόμενους ως θύτες.