Το ΣτΕ φρενάρει τις διεκδικήσεις των συνταξιούχων για τα αναδρομικά

Σύμφωνα με πέντε αποφάσεις του ΣτΕ, κρίνονται αντισυνταγματικές οι περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και ο τρόπος υπολογισμού εισφορών για αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους. Ωστόσο, οι εν λόγω αποφάσεις καταργούν την αναδρομικότητα, καθώς η ισχύς τους αρχίζει από σήμερα, ενώ η Ολομέλεια αποφαίνεται ότι το κράτος εγγυάται τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος σε περίπτωση προβλήματος και ανάγκης.

Συγκεκριμένα, ΣτΕ έκρινε έκρινε συνταγματική τη διάταξη που ορίζει ως βάση για τον επανυπολογισμό των συντάξεων την 31η Δεκεμβρίου του 2014. Ωστόσο, η Ολομέλεια έκρινε αντισυνταγματικές άλλες βασικές διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου ( 4387 του 2016) γα το ασφαλιστικό, όπως είναι ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες σε σύγκριση με τους μισθωτούς.

Για τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), το ΣτΕ έκρινε κατά πλειοψηφία συνταγματικό τον ενιαίο ασφαλιστικό φορέα και την υπαγωγή σε αυτόν του συνόλου των ασφαλισμένων, εργαζομένων και συνταξιούχων, με το σκεπτικό ότι είναι σύμφωνη με το σύνταγμα, την αρχή της ισότητας και της αναλογικότητας η δημιουργία ενός φορέα με το σκεπτικό ότι όλοι αντιμετωπίζουν τους ίδιους ασφαλιστικούς κινδύνους (γήρας, ασθένειες, θάνατος).

Το ΣτΕ απέρριψε τις προσφυγές των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν ζητήσει να μείνουν εκτός ΕΦΚΑ λόγω της ειδικής σχέσης που έχουν με το κράτος. Η μειοψηφία είχε την άποψη ότι πρέπει να υπάρχει ξεχωριστό ταμείο για τους Δημοσίους υπαλλήλους.

Για τους αυτοαπασχολούμενους- ελεύθερους επαγγελματίες η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό γιατί προσβάλλεται η αρχή της ισότητας τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών τους σε σύγκριση με τους μισθωτούς. Και συγκεκριμένα το όριο του 20% ( που έχει ήδη μειωθεί με νεότερο νόμο) των εισφορών που προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου, αφού για τους μισθωτούς το ανάλογο ποσοστό είναι 6% καθώς το υπόλοιπο καλύπτεται από τον εργοδότη.

Για τον επανυπολογισμό των συντάξεων, το ΣτΕ έκρινε συνταγματικό κατά οριακή πλειοψηφία 13 έναντι 12 ψήφων τη διάταξη που ορίζει ως βάση για τον επανυπολογισμό την 31η Δεκεμβρίου του 2014. Έκρινε επίσης στο θέμα αυτό ότι στον νόμο Κατρούγκαλου υπάγονται όλοι οι ασφαλισμένοι, νυν και μελλοντικοί, ανεξάρτητα από το πότε ξεκίνησαν να εργάζονται. Δηλαδή δεν υπάρχουν πλέον ασφαλισμένοι πολλών ταχυτήτων.

Αυτό κρίθηκε στη λογική ότι όλοι πρέπει να επωμιστούν το βάρος για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των γενεών. H μειοψηφία της Ολομέλειας  εξέφρασε την άποψη ότι η διάταξη αυτή αποσκοπεί στην επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.

Για τις κύριες συντάξεις το δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία συνταγματικές τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου καθώς είχαν αναλογιστικές μελέτες από την αρμόδια Αναλογιστική Αρχή και επίσης είχε υπάρξει και έγγραφο που πιστοποιούσε τη σοβαρότητά της από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας. Ωστόσο, επειδή για τις επικουρικές δεν υπήρχαν ανάλογες μελέτες οι σχετικές διατάξεις κρίθηκαν αντισυνταγματικές κι ως εκ τούτου η πολιτεία οφείλει άμεσα να νομοθετήσει εκ νέου.

Το ΣτΕ έκρινε κατά πλειοψηφία αντισυνταγματική τη διάταξη που προβλέπει περικοπή των επικουρικών όταν το ύψος τους υπερβαίνει τα 1300 ευρώ καθώς αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας. Παράλληλα, κρίθηκε κατά πλειοψηφία αντισυνταγματικό το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων κυρίως για τις μεγάλες συντάξεις και τους συνταξιούχους που έχουν πολλά χρόνια εργαστεί, ειδικότερα το ανώτατο πλαφόν αναπλήρωσης 46,8% για 42 χρόνια εργασίας. Τέλος, το  ΣτΕ αποφάσισε πως το κράτος εγγυάται τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος σε περίπτωση προβλήματος και ανάγκης.