Ακούμε μερικές φορές αναγνώστες, ή ακόμα και συναδέλφους να λένε και να γράφουν ότι συμπαθούν περισσότερο το thepressproject.gr τώρα που είναι συνεργατικό, σε σχέση με παλιά. Θέλουμε να σας πούμε ότι αυτό θα ήταν πάρα πολύ άδικο, να δεχτούμε έναν έπαινο πού βασίζεται στην υποτίμηση του ανθρώπου χάρη στον οποίον υπάρχει το σάιτ μας σήμερα.

Έχουμε πει πολλές φορές ότι ενώ πλεονάζουν οι ικανοί δημοσιογράφοι, αποδεικνύεται στην πράξη ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να συνεργαστούν φτιάχνοντας ένα καινούργιο σάιτ και να ζητήσουν τη στήριξη του κοινού για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Ο λόγος είναι πολύ απλά ότι χρειάζεται να χτιστεί μία σχέση εμπιστοσύνης η οποία στην περίπτωση μας χτίστηκε στα χρόνια κατά τα οποία ο Κώστας Εφήμερος χρηματοδοτούσε το σάιτ από την τσέπη του μέχρι να μπορέσει να οικοδομηθεί η πλατφόρμα που το κρατάει ζωντανό οικονομικά σήμερα, που ο Κώστας δεν βρίσκεται πια ανάμεσά μας.

Ένα επετειακό κείμενο για τον Κώστα είναι μοιραία ένα κείμενο μικρού απολογισμού για το TPP. Μία αφορμή δηλαδή για να σκεφτούμε τι επεδίωξε να κάνει ο φίλος μας και, από όλα όσα επεδίωξε, τι έχουμε καταφέρει και τι δεν έχουμε καταφέρει.

Αν διαβάσει κανείς το τι και το πώς, το πιο πολυδιαβασμένο κείμενο που έχει γραφτεί ποτέ στο σάιτ μας, θα έρθει αμέσως σε επαφή με αυτό το καζάνι που έβραζε από ιδέες που ήταν ο φίλος μας ο Κώστας. Εμείς λοιπόν, με τις δικές μας μικρές δυνάμεις, έχουμε πετύχει κάτι που στα δικά μας μάτια μοιάζει με ένα μικρό ταπεινό θαύμα. Ταπεινό, αλλά θαύμα.

Έχουμε καταφέρει το TPP όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά να εξασφαλίζει μισθοδοσία πλήρους απασχόλησης σε έξι εργαζόμενους και ένα μικρό συμπληρωματικό εισόδημα στους τακτικούς συνεργάτες μας.

Ενώ έχουμε αποφασίσει να μη γίνουν προσλήψεις μέχρι να συνεφέρουμε ικανοποιητικά τους δικούς μας μισθούς, αυτή τη στιγμή είμαστε σε θέση να πούμε ότι σιγά-σιγά προσθέτουμε κάποιες μικρές συνεργασίες οι οποίες έχουν σχετικά περιορισμένο οικονομικό κόστος για μας, αλλά την ίδια στιγμή έχουν πολύ μεγάλη αξία για αυτό που καταλαβαίνουμε ότι θα θέλαμε εμείς να είναι το TPP.

Έτσι, τη χρονιά που πέρασε ξεκινήσαμε τη συνεργασία με τη Λαμπρινή Θωμά, που είναι μια αεικίνητη θύελλα δημιουργικότητας. Έκανε αποστολές στο εξωτερικό που έφεραν τα φώτα της δημοσιότητας προς τη μεριά μας, δίνοντας ένα παράδειγμα δημοσιογραφίας φιλόδοξης, υπεύθυνης και χρηματοδοτημένης από τα κάτω. Κάνει podcast με ερευνητικό περιεχόμενο και το μίγμα τρέλας και ενημέρωσης που τη χαρακτηρίζει.

Πέρα από τις προσθήκες τις οποίες σας είχαμε ήδη αναφέρει σε παλαιότερα κείμενα, προ μηνών, εδώ και λίγο καιρό προσθέσαμε στο ραδιόφωνό μας τον Σπύρο Γραμμένο, με μία εκπομπή της μίας ώρας την εβδομάδα, αμέσως μετά το Νόστιμον Ήμαρ. Ο Σπύρος Γραμμένος ετοιμάζει ήδη μια ακόμη τηλεοπτική εκπομπή για το ThePressProject, πάνω σε μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα. Αντί για το «εξασφαλίσαμε τη συμμετοχή αυτών που ήδη ξέρετε», βασίζεται σε μια προσπάθεια να μας φέρει σε επαφή με καλλιτέχνες τους οποίους είναι πολύ πιθανό να μην τους ξέρουμε, ενώ θα έπρεπε. Η εκπομπή θα είναι τηλεοπτική, όχι ραδιοφωνική, ένα μέρος της παραγωγής θα καλύπτεται από χορηγίες ενός μουσικού καταστήματος και ενός εκδοτικού οίκου, και ένα μέρος της παραγωγής θα το καλύψετε εσείς! Είναι ένα σχέδιο πάρα πολύ κοντά στα γούστα και τις αξίες μας, και χαιρόμαστε πολύ που θα το φιλοξενήσουμε. Η παρουσία του Σπύρου στα λημέρια μας έφερε μια ανανέωση στο ραδιόφωνό μας, που δεν περιορίζεται στο βάψιμο, αλλά περιλαμβάνει ακόμη και μια μικρή ανακαίνιση του ραδιοφώνου μας, για την οποία μάς συμβούλεψε και μας βοήθησε σαν μέλος της παρέας μας.

Στο δυναμικό των αρθρογράφων μας προσθέτουμε έναν αρθρογράφο τον οποίον όλοι διαβάζουμε και αναδημοσιεύουμε, τον Δημήτρη Τσίρκα. Είναι ίσως ο οξυδερκέστερος καθημερινός αρθρογράφος, με έναν συνδυασμό καλλιέργειας και διεισδυτικότητας που κάνει τα κείμενά του όχι μόνο δημοφιλή αλλά κυρίως πολύτιμα. Χαιρόμαστε πολύ που θα έχουμε μια έστω φτωχική συνεργασία, αντί να τον κλέβουμε από το Facebook.

Το TPP, τον τελευταίο χρόνο και μέσα στην πανδημία σημείωσε διαδοχικές ανόδους, σε μια εκτόξευση που μας άφησε άφωνους. Ο νους μας γύριζε συνεχώς στον Κώστα. Τι θα είχε επινοήσει για να κάνουμε ραδιόφωνο/τηλεόραση/διαστημικής αποστολές -ή δεν ξέρουμε τι άλλο ακόμα- από τα σπίτια μας. Δεν ήταν μαζί μας, καταφέραμε πολύ λιγότερα από αυτά που θα κατάφερνε ο Κώστας, αλλά μπορέσαμε να είμαστε παρόντες σε μια περίοδο τόσο εκτεταμένου και κραυγαλέου εκμαυλισμού των δημοσιογράφων, που υπήρξε κατακόρυφη άνοδος του σάιτ μας.

Άνοδος που άγγιξε τον τριπλασιασμό εις ό,τι αφορά τους μοναδικούς επισκέπτες, 680.000  έναντι 240.000 πέρσι, με 1,2 εκατομμύρια pageviews τον μήνα, και ακόμη μια αύξηση 80% στα έσοδα, που για πρώτη φορά βασιζόταν όχι στο ξεζούμισμα αυτών που ήδη μας παρακολουθούν, αλλά στη μεγάλη διεύρυνση της απήχησής μας. Η αύξηση αυτή είναι βεβαίως έκτακτη, αλλά δεν είναι μόνο έκτακτη.

Έχουμε εδώ και καιρό συζητήσει με τον λογιστή μας για την πλατφόρμα διαφάνειας και φέτος θα την ενεργοποιήσουμε. Λυπούμαστε που δεν το είχαμε κάνει νωρίτερα, αλλά όταν οι μισθοί μας βρίσκονταν κάτω από το όριο της πλήρους απασχόλησης, δεν είχαμε πρώτη προτεραιότητα να πείσουμε τους κακόπιστους ότι δεν κάνουμε κακοδιαχείριση. Τέλος πάντων, η πλατφόρμα θα σχεδιαστεί τώρα για να ξεκινήσει.

Λυπούμαστε επίσης, μονίμως, που δεν μπορούμε να έχουμε κάνει παραπάνω. Η πανδημία και η καραντίνα μας ανάγκασε να προσαρμόσουμε κάπως τα σχέδιά μας, σχετικά με το τηλεοπτικό ή το νέο τεύχος του «ΖΗΝ», ενώ για κάθε τι που βλέπετε στην ιστοσελίδα, υπάρχουν ακόμα 5 ιδέες-θέματα-συνεργασίες που δεν γίνονται, λόγω έλλειψης χρόνου και οικονομικών δυνατοτήτων. Έχουμε πει, εξαρχής, ότι καθώς δεν υπάρχει κανένας άλλος χρηματοδότης στο TPP πέραν των αναγνωστών, δεν μπορούμε να κάνουμε ανοίγματα, ρισκάροντας την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του μέσου. Προχωράμε βήμα βήμα, σε μια ιδιαίτερα ταραχώδη και γεμάτη εξελίξεις περίοδο.

Η σκέψη τι θα έκανε ο Κώστας αν ήταν εδώ τώρα, δεν θα πάψει ποτέ να μας συνοδεύει, γιατί είναι ο άνθρωπος που έβαλε τις βάσεις για αυτό που συμβαίνει σήμερα, το έφτιαξε και μας το άφησε μαζί με την εμπιστοσύνη των συνδρομητών. Δεν συνεχίζουμε για χάρη του Κώστα, συνεχίζουμε γιατί πιστεύουμε στην αξία αυτού έκανε. Καθώς φτάνουμε στην επέτειο του θανάτου του, αναλογιζόμαστε αυτά που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, από τις πρώτες μέρες με το χάος των εκκρεμοτήτων, των ορφανών καλωδίων που δεν ξέραμε πού καταλήγουν και των συνεργαζόμενων σάιτ που δεν ξέραμε από πού πληρώνονταν οι σέρβερ τους, μέχρι σήμερα, που παρά την κούραση ή ενίοτε και την εξάντλησή μας, έχουμε πάντα την ικανοποίηση ότι παράγουμε ανεξάρτητη δημοσιογραφία που ξεκινά από τον αναγνώστη και καταλήγει πάλι σε αυτόν.

Κι έτσι, όσο κι αν μας λείπει καθημερινά ο φίλος μας, που πέθανε από έμφραγμα πριν από τρία χρόνια, νιώθουμε την ικανοποίηση ότι από αυτή τη συνεργασία και φιλία έμεινε κάτι άξιο για όλους μας. Και μάλιστα δεν έμεινε απλώς ζωντανό, αλλά εξελίσσεται και αναπτύσσεται.

Αυτός είναι λοιπόν ο όρκος μας στη μνήμη του φίλου μας, ότι θα ζούμε ένα ThePressProject όπως το περιέγραφε εκείνος. Έγραφε:

Τι είναι το ThePressProject; Ακόμα και τώρα -στην περίεργη ψυχολογική κατάσταση που βρίσκομαι- χαμογελάω κάθε φορά που το σκέφτομαι. Είναι, σας το ορκίζομαι, το πιο συναρπαστικό εγχείρημα που έγινε ποτέ στη δημοσιογραφία στην Ελλάδα. 

Αυτό μας επιτρέπει να τον σκεφτόμαστε και, παρ’ όλη την οδύνη της απώλειας, να χαμογελάμε κι εμείς.