της Γεωργίας Κριεμπάρδη

Τετάρτη, 3 Μαρτίου 2021. Ώρα 12:16. Ο Τύρναβος σείεται. Το κοντέρ γράφει 6,3 Ρίχτερ και 25 δευτερόλεπτα ήταν αρκετά για να πληγούν δραματικά ο Τύρναβος, το Μεσοχώρι, το Δαμάσι, το Αμούρι, το Δομένικο, η Λάρισα, η Φαρκαδόνα.

Από τον σεισμό ένας άνθρωπος πέθανε έπειτα από τέσσερις ημέρες στο νοσοκομείο. Ο ηλικιωμένος άνδρας είχε απεγκλωβιστεί από το σπίτι του στο Μεσοχώρι, από όπου και δεν πρόλαβε να βγει λόγω κινητικών προβλημάτων. Τα προβλήματα υγείας επιδεινώθηκαν μετά τον απεγκλωβισμό του. Τρεις άνθρωποι τραυματίστηκαν ελαφρά από τον σεισμό, οι δύο όταν πήδηξαν από το κτίριο που βρίσκονταν.

Από τα 4.533 σπίτια τα 1.820 κρίθηκαν μη κατοικήσιμα στις σεισμόπληκτες περιοχές στις σεισμόπληκτες περιοχές της Λάρισας, της Ελασσόνας, του Τυρνάβου, της Φαρκαδόνας και του Κιλελέρ.  Από τους 148 επαγγελματικούς χώρους που ελέγχθηκαν, οι 49 κρίθηκαν ακατάλληλοι, ενώ σε 247 άλλα κτίρια (αποθήκες, στάβλους) τα 211 κρίθηκαν ακατάλληλα προς χρήση. Εκκλησίες κατέρρευσαν. Το δημοτικό σχολείου Δαμασίου, κατασκευής 1938, υπέστη σημαντικές ζημιές, με αποτέλεσμα να κατεδαφιστεί 8 ημέρες μετά τον σεισμό.

Σήμερα, τριάμισι χρόνια μετά, το τοπίο μοιάζει βομβαρδισμένο και 60 οικογένειες ζουν ξεσπιτωμένες.

O κ. Θοδωρής ζει με τη σύζυγό του σε ένα από τα κοντέινερ. Ή μάλλον ”τσίγκινο κλουβί”, όπως λέει. Κρατάω αυτή τη φράση του από την αρχή της κουβέντας μας. ”Οι συνθήκες στα κοντέινερ είναι απάνθρωπες. Αν δεν έχεις 24 ώρες το 24ωρο το κλιματιστικό αναμμένο, δεν μπορείς να ζήσεις μέσα. Το καλοκαίρι με τον ήλιο πιάνει 45 βαθμούς Κελσίου και τον χειμώνα τρέμεις από το κρύο. Και σκέψου, στην αρχή πάνω από 20 κοντέινερ δεν είχαν κλιματιστικό. Όταν βρέχει, βγαίνουμε έξω. Πλημμυρίζουν αυτά. Είναι ψεύτικη δουλειά. Δούλευα σε οικοδομή και ξέρω. Έκαναν έγκλημα όσοι παρέλαβαν τα χρήματα που δόθηκαν για να φτιαχτούν αυτά”.

Στα κοντέινερ ζουν περίπου 130 άτομα, μας λέει -όλων των ηλικιών, από νεογέννητο μέχρι 95 χρονών. Ζουν οικογένειες 6 ατόμων.

Ο κ. Θοδωρής δε θέλει την… κατανόηση των πολιτικών. Λύση θέλει. ”Από την κυβέρνηση δε μας έχουν πλησιάσει εδώ. Από την αντιπολίτευση έρχονται πού και πού και μας λένε ότι μας καταλαβαίνουν και πονάνε μαζί μας. Δε θέλουμε να πονάτε, τους λέμε. Να μας πάρετε τον πόνο θέλουμε. Δε θέλουμε να κατανοείτε. Λύση θέλουμε. Τι να το κάνουμε που κατανοούν;”.

Τριάμισι χρόνια μετά κι έχει μόλις ολοκληρωθεί ένα σπίτι, ”κι αυτό ο άνθρωπος το έφτιαξε με δικά του λεφτά” μας λέει ο κ. Θοδωρής. Τα χρήματα που δόθηκαν, η κρατική αρωγή, είναι ψίχουλα. Ζητάμε από τον κ. Θοδωρή να πιάσει το νήμα από την αρχή, να δούμε πού ήταν το κράτος την επόμενη μέρα. ”Mετά τον σεισμό κάποιοι πήγαν σε δύο ξενοδοχεία που δόθηκαν, στα Τρίκαλα. Μετά μας έφεραν κάτι τροχόσπιτα που ούτε να μπεις από την πόρτα δε χωρούσες και μέσα κυκλοφορούσες σκυφτός. Και μετά ήρθαν τα κοντέινερ. 14,5 τετραγωνικά μέτρα. Κατόπιν μας τα άλλαξαν κάποια. Τώρα δηλαδή μένω σε 24 τμ”.

Όσο για τα χρήματα που δόθηκαν, ”η πρώτη αρωγή, για τα πρώτα έξοδα, εκείνα τα 600 ευρώ, μας έλεγε ο Στέλιος Πέτσας ότι θα δοθούν σε όλους τις πρώτες 6 μέρες. Εγώ τα πήρα τον 6ο μήνα, όπως και άλλοι. Η άλλη, βασική αρωγή, ήταν ΕΩΣ 6.000 ευρώ και φυσικά τέτοιο ποσό δεν είδαμε. Εγώ πήρα περίπου 2.300, άλλοι 1.000, άλλος 3.500… Πρόσφατα έδωσαν για τα κίτρινα σπίτια 8.000 και για τα κόκκινα 14.000. Αυτά είναι ίσα ίσα για τα έξοδα των μηχανικών εν τω μεταξύ, όχι να φτιάξεις κανονικά σπίτι”.

(Διαβάστε εδώ τις εξαγγελίες του τότε αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών, Στέλιου Πέτσα)

Τον ρωτάω ”και τώρα τι θα κάνετε; Έχετε δεχτεί ότι έτσι είναι τα πράγματα;” .Είναι απογοητευμένος. Και κλείνουμε την κουβέντα με ένα βαθιά πολιτικό σχόλιο από τα χείλη του. ”Το μεγαλύτερο κακό σε εμάς είναι η συνήθεια. Όταν πρωτοήρθαμε στα κοντέινερ αντιδρούσαμε, φωνάζαμε βρίζαμε. Τώρα βλέπω ότι η συνήθεια μας έγινε βίωμα. Έπαψαν οι αντιδράσεις. Κούραση. Απελπισία. Σιωπή μην τους πάμε κόντρα και μας βάλουν κάτω κάτω στη λίστα. Το Δαμάσι πολύ παλιά λεγόταν μικρή Μόσχα. Χωριό Αριστερό. Στις τελευταίες εκλογές, ο Μητσοτάκης πήρε 50%”.

”Οι άνθρωποι αυτοί έχουν δεχθεί ξεκάθαρο εμπαιγμό. Τους είχαν τάξει ότι θα υπάρξει αποκατάσταση, ότι θα φτιαχτούν τα σπίτια τους με επιδότηση 1000 ευρώ το τ.μ. τους είχαν πει ότι το 80% θα τους επιδοτηθεί και ένα 20% θα το πάρουν από την τράπεζα, άτοκο δάνειο. Πράγμα το οποίο δεν έγινε. Και αναγκάστηκαν να ζουν σε κοντέινερ” εξηγεί, στο ΤΡΡ, ο δήμαρχος Τυρνάβου, Στέλιος Τσικριτσής.

Τονίζει πως τα χρήματα που δόθηκαν ήταν ψίχουλα και ειδικά με τις σημερινές ανατιμήσεις και στα οικοδομικά υλικά είναι αδύνατον να φτιάξεις το σπίτι σου από το μηδέν. ”Αυτή τη στιγμή έχουν εκδοθεί πέντε άδειες ανέγερσης. Κατασκευάζονται δύο σπίτια. Μετά από τριάμισι χρόνια… Η κατάσταση είναι απελπιστική» θα πει. ”Πάνω από 120 άνθρωποι ζουν στρυμωγμένοι κάτω από τσίγκους”.

Η επόμενη κίνηση είναι να απευθυνθούν απευθείας στον Πρωθυπουργό. ”Όταν είχαμε κάνει τώρα πρόσφατα συλλαλητήριο , οι άνθρωποι μετά συναντήθηκαν με τον κ. Τριαντόπουλο. Τίποτα δεν έγινε. Υποσχέσεις πάλι. Το επόμενο στάδιο είναι ο Πρωθυπουργός”.

Η πρόεδρος της κοινότητας Μεσοχωρίου, Ελένη Ματούλη, από την πλευρά της επισημαίνει, μιλώντας στο ΤΡΡ: ”Δεν προχωρούν οι άδειες, δεν προχωρούν οι εκταμιεύσεις υπάρχει θέμα με τις τράπεζες-δε συνεργάζονται… μια ατέλειωτη γραφειοκρατία”. Όπως μας λέει, αυτή τη στιγμή στα κοντέινερ ζουν περίπου 10 οικογένειες από το Μεσοχώρι. Επλήγησαν πολλοί περισσότεροι. ”Οι υπόλοιποι δεν άντεχαν στα κοντέινερ και επέστρεψαν στα ετοιμόρροπα σπίτια τους” θα πει η κα. Ματούλη. Όσο για την Πολιτεία, ”από το υπουργείο μας λένε ότι έχουν κάνει τις απαραίτητες ενέργειες”.

”Τι να σου πω, ρε κοπέλα μου; Μόνοι μας είμαστε. Ήρθαν στην αρχή πολιτικοί για φωτογραφίες και τριάμισι χρόνια είμαστε ξεχασμένοι, μόνοι. Τίποτα δεν περιμένω από αυτούς”. Ο κ. Γιώργος ζει στο κοντέινερ με την οικογένειά του. Έχει δύο παιδιά, 22 και 15 χρονών. Το σπίτι του, στο Μεσοχώρι, άνοιξε στη μέση. ”Μας το έβγαλαν κίτρινο. Τι κίτρινο, ρε παιδιά; Άνοιξε στη μέση. Γιαπί είναι. Να πάνε αυτοί να μείνουν εκεί” μου λέει. Απελπισμένος κι εκείνος. ”Χρήματα δεν υπάρχουν. Τα παιδιά γκρινιάζουν και λογικό. Σε τσίγκο είμαστε. Το καλοκαίρι βράζει. Τον χειμώνα κρυώνουμε. Και σκέψου εμείς είμαστε στα ‘καινούργια’ κοντέινερ. Η πρώτη φουρνιά ήταν ερείπια. Κάποιοι μένουν ακόμη σε αυτά. Αυτά με μια βροχή βάζουν νερό. Μέχρι και τρύπες στο πάτωμα έχουν. Θα κοιτάξω να φτιάξω μόνος μου ό,τι μπορώ. Την υγεία μας να ‘χουμε”.

Ο κ. Γιάννης είναι κάτοικος Μεσοχωρίου. Το σπίτι του ”κοκκίνισε” μετά τον σεισμό. Ζει με τη σύζυγό του σε ένα κοντέινερ 3Χ6. Μιλάμε στο τηλέφωνο και η φωνή του με διαπερνά. Απελπισία. Ο κ. Γιάννης ζούσε με τη γυναίκα του και τη μητέρα του ετών 85. Εκείνη ήταν αδύνατον να μείνει στο κοντέινερ, ”οπότε της φτιάξαμε ένα δωματιάκι στο σπίτι, να μπορεί να μένει εκείνη τουλάχιστον”. ”Εγώ με τη σύζυγο μένουμε στο κοντέινερ. Χρήματα δεν πήραμε. Το σπίτι ήταν στο όνομα του πατέρα μου, ο οποίος πέθανε 10 μέρες πριν τον σεισμό. Οπότε στα χαρτιά μετά δε φαινόταν ότι ήταν δικό μου. Κι έτσι δεν είδαμε κρατική αρωγή. Όπως και πολλοί άλλοι το έπαθαν έτσι. Ήταν πολλά τα χωριά εδώ που επλήγησαν. Πολλά, μικρά χωριά”.

Γράφω ετούτες τις γραμμές και σκέφτομαι πως δε θα ξεχάσω ποτέ τη φωνή του. Την απελπισία στη φωνή του. Έχει παραδοθεί. Έχει παραιτηθεί απ’ όλα. Απελπισία. ”Δεν ξέρω τι να πω…” του λέω, λίγο πριν κλείσουμε. ”Τίποτα. Τίποτα”.

Απελπισία σε κλουβιά 20 τ.μ. Και η ζωή συνεχίζεται. Απλώς, όχι για όλους με τον ίδιο τρόπο.

*oι φωτογραφίες είναι από τον λογαριασμό του κ. Θοδωρή στο Facebook