Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο iEidiseis.gr, ο Α. Τσίπρας εξαπέλυσε μετωπική επίθεση στην κυβέρνηση και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τονίζοντας πως έχουν κινηθεί λάθος σε μια σειρά από σημαντικά ζητήματα, όπως η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, τα ανεπαρκή μέτρα εν μέσω πανδημίας. Δήλωσε πως είναι δύσκολο να αποφευχθεί μια νέα κρίση χρέους και έκανε λόγο για «εργαλεία» που δεν χρησιμοποιεί η κυβέρνηση.
«Δεν μπορεί κάποιος να ισχυρίζεται ότι η μεγάλη κρίση που βιώνει ήδη η ελληνική κοινωνία, ξαφνικά όχι μόνο θα υποχωρήσει αλλά θα δώσει τη θέση της σε κάποιο οικονομικό θαύμα. Η στροφή της εθνικής οικονομίας προς την ανάπτυξη απαιτεί μια πολύ σοβαρή και ενεργητική στρατηγική. Και σίγουρα δεν προϋποθέτει την πλήρη διάλυση της εργασίας και νέο μαχαίρι στους μισθούς, όπως κάνει με πρόσχημα την πανδημία η κυβέρνηση. Αντί να επιδοτεί την εργασία επιδοτεί την αναστολή της και προωθεί την ανεργία. Πλέον δεν το λέμε μόνο εμείς, μέχρι και οι ίδιοι οι επιχειρηματίες το λένε. Η ανάπτυξη απαιτεί εξειδίκευση σε τομείς που μπορούν να παράξουν προστιθέμενη αξία, κινητοποίηση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων και δημιουργία νέων, διαφάνεια στην κατανομή, κίνητρα για επενδύσεις, ελάφρυνση βαρών για επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προβλήματα βιωσιμότητας. Απαιτείται μια ολιστική προσπάθεια για να αποδώσει καρπούς.
Αυτοί ήταν οι άξονες της δικής μας στρατηγικής, γι’ αυτό και η χώρα, παρά τις δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες, έφτασε να έχει 12 συνεχόμενα τρίμηνα σε αναπτυξιακή τροχιά. Μια τροχιά που σταμάτησε η κυβέρνηση της ΝΔ γιατί με το που ανέλαβε, επέλεξε να επαναφέρει ένα μοντέλο άκρατης στήριξης των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, σε βάρος της πραγματικής οικονομίας, των εργαζομένων και εν τέλει της αγοραστικής τους δύναμης που κινεί το σύνολο της οικονομίας. Τα αρνητικά αποτελέσματα ήταν ήδη ορατά από το φθινόπωρο του περασμένου χρόνου, με την κατακόρυφη πτώση του τζίρου πολύ πριν τo lockdown. Σήμερα δε, που βρισκόμαστε σε συνθήκες πρωτοφανούς ύφεσης, η αδυναμία τους να ανταποκριθούν στη κρίση και να βάλουν φρένο, ένα φρένο στη καταστροφή είναι κάτι παραπάνω από εμφανής. Είναι κραυγαλέα».
«Κατέστρεψαν το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης για τη διατήρηση μέτρων προστασίας»
Ερωτηθείς συγκεκριμένα για τις δράσεις της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας, αλλά και την τακτική που ακολουθεί το Μαξίμου μπροστά στο δεύτερο κύμα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε πως η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός υπήρξε βουλιμικός στη προσπάθεια πολιτικής κεφαλαιοποίησης της αρχικής υγειονομικής επιτυχίας, ενώ λειτούργησε σαν να μην υπήρχε αύριο.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία από την αρχή, όπως και όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τάχθηκαν στο πλευρό των εισηγήσεων των ειδικών. Και οι πολίτες με πρωτοφανή υπευθυνότητα κατάφεραν να περάσει η χώρα το πρώτο κύμα της πανδημίας με ελάχιστες απώλειες σε σχέση με τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες. Και παράλληλα έδωσαν τον απαιτούμενο χρόνο για να προετοιμαστεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας και να μην καταρρεύσει. Ωστόσο, από την ημέρα που ξεκίνησε η άρση του lockdown – γιατί ξέρετε, εκεί είναι τα δύσκολα, το να ακολουθείς ότι κάνουν σε όλο το πλανήτη και να αποφασίζεις να τα κλείσεις όλα, είναι το εύκολο- από τις μέρες της επανεκκίνησης, λοιπόν, έχουμε γίνει μάρτυρες πρωτοφανών αντιφάσεων και παλινωδιών.
Νομίζω ότι όλα αυτά οφείλονται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση και προσωπικά ο κ. Μητσοτάκης υπήρξε βουλιμικός στη προσπάθεια πολιτικής κεφαλαιοποίησης της αρχικής υγειονομικής επιτυχίας. Λειτούργησε σαν να μην υπάρχει αύριο. Ή σαν να βρισκόταν στο πλαίσιο μιας προεκλογικής εκστρατείας που θα κορυφωνότανε πριν έρθει το δεύτερο κύμα. Ξεκίνησε με αλαζονεία να διατυμπανίζει ότι “χάρη σε αυτόν σωθήκαμε”.
Και ταυτόχρονα επέδειξε απίστευτη βιασύνη να παρουσιάσει ένα κλίμα οριστικής επιτυχίας και επιστροφής στη κανονικότητα. Μόνο που γρήγορα αποδείχθηκε ότι ήταν επίπλαστη. Ενώ στη πρώτη φάση εισακούστηκαν οι ειδικοί, κάποια στιγμή έγιναν εμπόδιο στο πολιτικό του αφήγημα και αγνοήθηκαν. Και ιδιαίτερα στο άνοιγμα του τουρισμού κινήθηκε με απίστευτο ερασιτεχνισμό. Ενώ το ισχυρό χαρτί για φέτος ήταν η υγειονομική επιτυχία της χώρας και ακριβώς για αυτό το λόγο θα μπορούσαμε να έχουμε σχετικά αυξημένη ζήτηση για διακοπές στην Ελλάδα, άνοιξαν όπως να ναι και χωρίς σοβαρά και ενιαία πρωτόκολλα για όλες τις πύλες εισόδου. Δεν επέμειναν στο πιο στοιχειώδες : να ζητούν αρνητικό τεστ για κάθε εισερχόμενο επισκέπτη. Νόμιζαν ότι αυτό θα ανέκοπτε τη ροή τουριστών. Το αντίθετο. Θα αποτελούσε ισχυρό κίνητρο, αφού θα εξασφάλιζε στον τουρίστα ότι επισκέπτεται μια χώρα ασφαλή υγειονομικά για τις διακοπές του».
Ταυτόχρονα εξέπεμπαν τα πιο αντιφατικά μηνύματα, καταστρέφοντας στη συλλογική συνείδηση το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης για τη διατήρηση μέτρων προστασίας. Μια κυνηγούσαν με τα ΜΑΤ τους νέους στις πλατείες, την άλλη έκαναν πολυπληθή επίσημα εγκαίνια στην Ομόνοια. Τη μια καταργούσαν την υποχρεωτικότητα της μάσκας στα πολυκαταστήματα, την άλλη επανέφεραν τη μάσκα παντού. Και την ώρα που τα κρούσματα αυξάνονταν με γεωμετρική πρόοδο αποφάσιζαν αύξηση στο 80% της πληρότητας στα πλοία. Και κυνηγούσαν με πρόστιμα τους πολίτες για την πληρότητα στις συγκοινωνίες, ενώ συγχρόνως τα δρομολόγια γίνονταν όλο και πιο αραιά.
Αυτά, λοιπόν, δεν είναι σοβαρά πράγματα. Η κυβέρνηση του κου Μητσοτάκη πάσχει από περιεχόμενο πολιτικής. Είναι σαν ένα άδειο κουτί με εξαιρετικά φανταχτερό περιτύλιγμα. Κάποια στιγμή όμως το κουτί ανοίγει και η απογοήτευση είναι σοκαριστική. Όπως σοκαριστικό είναι το πως κατάφερε μέσα σε τρεις μήνες να μετατρέψει την αρχική υγειονομική επιτυχία των πολιτών σε φιάσκο. Και πολύ φοβάμαι ότι τα δύσκολα με την πανδημία είναι ακόμα μπροστά μας».
«Η ιστορία επαναλαμβάνεται» με την οικονομική κρίση
Ερωτηθείς για το αν η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να προσφύγει σε νέα μνημονιακά μέτρα προκειμένου να διαχειριστεί την υγειονομική κρίση, ο Α. Τσίπρας ανέφερε πως η ιστορία επαναλαμβάνεται, επισημαίνοντας πως «όταν μια ύφεση τέτοιου πρωτοφανούς μεγέθους διαχειρίζεται από μια κυβέρνηση που ενδιαφέρεται μονάχα να χαϊδεύει τους λίγους και να παραπλανά τους πολλούς, τα μελλούμενα θα είναι δυσάρεστα». Εκτίμησε πως ο πρωθυπουργός προετοιμάζει την κοινή γνώμη για νέα μέτρα λιτότητας.
«Πολύ φοβάμαι ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Οι εργαζόμενοι και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι μπροστά στο φάσμα μιας αναβίωσης της σκληρής περιόδου 2012-2014. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα είναι οι χαμένοι της κρίσης. Όταν μια ύφεση τέτοιου πρωτοφανούς μεγέθους διαχειρίζεται από μια κυβέρνηση που ενδιαφέρεται μονάχα να χαϊδεύει τους λίγους και να παραπλανά τους πολλούς, τα μελλούμενα θα είναι δυσάρεστα. Το πότε θα φέρει ένα νέο κύκλο λιτότητας η κυβέρνηση εξαρτάται από το πότε θα αποφασίσουν στην ΕΕ να σταματήσουν τη λεγόμενη ρήτρα διαφυγής και να επανέλθουμε στη κανονικότητα του Συμφώνου Σταθερότητας. Θα είναι το Δεκέμβρη, θα είναι τον Απρίλη; Θα το δούμε.
Σε κάθε περίπτωση ο κος Μητσοτάκης ήδη προετοιμάζεται και προετοιμάζει τη κοινή γνώμη για νέα μέτρα λιτότητας. Προχθές στη Βουλή μας είπε ότι κουρεύει τα αναδρομικά των συνταξιούχων επειδή δεν αντέχουν τα δημόσια οικονομικά. Βέβαια και εκεί με απόλυτο ερασιτεχνισμό κινείται γιατί η απόφασή του είναι καταφανώς αντισυνταγματική και θα οδηγήσει σε ένα μπαράζ προσφυγών από τους δικαιούχους. Αλλά αυτό που αξίζει να κρατήσουμε είναι η αναφορά στις περιορισμένες δημοσιονομικές δυνατότητες. Αν λοιπόν περιορίζει στο ένα τέταρτο τα χρωστούμενα στους συνταξιούχους για να αντιμετωπίσουμε κάποιο δημοσιονομικό πρόβλημα – που ωστόσο δε γνωρίζουμε ποιο και πόσο είναι, καθώς φέτος δεν υπάρχει κανένας περιορισμός – είναι προφανές ότι αύριο, που θα γνωρίζουμε, αυτή η συνταγή δε θα αφορά μόνο τους συνταξιούχους, αλλά όλους τους μισθωτούς και φορολογούμενους.
«Ακόμη μεγαλύτερη διεύρυνση των ανισοτήτων» με το «σχέδιο Πισσαρίδη
Αναφερόμενος στο αντιλαϊκό «σχέδιο Πισσαρίδη» που προωθεί η κυβέρνηση, έχοντας κατευθύνσεις από τον οικονομολόγο, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε πως η διευκόλυνση των απολύσεων, η μείωση των μισθών, η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, η ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης και η αναδιανομή υπέρ των υψηλών εισοδημάτων, δεν συνιστούν μεταρρυθμίσεις προοδευτικές αλλά βαθιά οπισθοδρομικές.
«Η αλήθεια είναι ότι από μια επιτροπή της οποίας επικεφαλής είναι ένα βραβευμένος οικονομολόγος, περίμενα μια πιο ενδελεχή και λιγότερο πρόχειρη έκθεση. Τώρα σε ότι αφορά την ουσία, οι βασικοί άξονες δεν αφορούν καινοτόμες ιδέες αλλά προτάσεις που αποτελούν μια συνταγή από τα παλιά και πιο συγκεκριμένα προτάσεις ιδιαίτερα δημοφιλείς στους τεχνοκράτες του ΔΝΤ. Έχουμε ριζικά διαφορετική θέση και είναι γνωστό. Αυτό το μίγμα πολιτικής δεν οδηγεί σε βιώσιμη ανάπτυξη αλλά σε ακόμη μεγαλύτερη διεύρυνση των ανισοτήτων.
Η διευκόλυνση των απολύσεων, η μείωση των μισθών, η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, η ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης και η αναδιανομή υπέρ των υψηλών εισοδημάτων, δεν συνιστούν μεταρρυθμίσεις προοδευτικές αλλά βαθιά οπισθοδρομικές. Σε ένα κόσμο που αναγκάζεται να αλλάξει επειδή έχει ήδη οδηγηθεί σε αδιέξοδα, ακριβώς εξαιτίας αυτών των επιλογών που ήταν κυρίαρχες τα τελευταία 25 χρόνια, η Ελλάδα θα μοιάζει να κινείται με ταχύτητα προς τα πίσω».
Μισόλογα για τις «μεταρρυθμίσεις» που επιβάλουν οι δανειστές
Σχετικά με τα χρήματα που αναμένεται να δοθούν προς την Ελλάδα, υπό τη μορφή των επιχορήγησεων και δανείων με μνημονιακούς όρους, ο Α. Τσίπρας αρκέστηκε να δηλώσει πως οι προτεινόμενες δέσμες μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων θα πρέπει να αναδείξουν έργα τομείς με την υψηλότερη δυνατή προστιθέμενη αξία στην οικονομία, υπηρετώντας πραγματικές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανάγκες.
«Για να μπορέσει η χώρα να αξιοποιήσει αυτή τη νέα χρηματοδοτική δυνατότητα, θα πρέπει να σχεδιάσει και να προτείνει δέσμες μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που θα υπηρετούν τη στροφή προς ένα νέο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης μέσα σε ένα σύγχρονο ψηφιακό περιβάλλον. Οι προτεινόμενες δέσμες μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων θα πρέπει να αναδείξουν έργα τομείς με την υψηλότερη δυνατή προστιθέμενη αξία στην οικονομία, υπηρετώντας πραγματικές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανάγκες. Να αφορούν κλάδους και τομείς στους οποίους διαθέτουμε ένα δυναμικό συγκριτικό πλεονέκτημα.
Όπως ο αγροτοδιατροφικός τομέας και η κτηνοτροφία, η ενέργεια, οι επιλεγμένοι μεταποιητικοί κλάδοι, ο τουρισμός, η υγεία, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός. Να αποτελούν βιώσιμες και έξυπνες παρεμβάσεις με έμφαση στην πράσινη και έξυπνη μετάβαση. Να λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιφέρειας της χώρας, με προτεραιότητα περιφέρειες που παρουσιάζουν αναπτυξιακή υστέρηση. Να αποτελούν αντικείμενο «δημοκρατικού προγραμματισμού» δηλαδή να εμπλέκουν στο σχεδιασμό όχι μόνο εμπειρογνώμονες αλλά και τη κοινωνία των πολιτών, επιμελητήρια, πανεπιστήμια, ερευνητικούς και κοινωνικούς φορείς».