Η νέα εθελοντική εισφορά είναι αόριστης διάρκειας και αντικαθιστά την προηγούμενη, που είχε θεσπιστεί επί κυβέρνησης Σαμαρά το 2014, αλλάζοντας τον τρόπο υπολογισμού του επιπλέον φόρο, μέσω αυτήν τη φορά της φορολογίας των μερισμάτων.
Μολονότι κυβέρνηση και Εφοπλιστές κάνουν λόγο για οικειοθελή παροχή, στην πραγματικότητα η φορολόγηση των μερισμάτων προβλεπόταν, μεταξύ άλλων στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Κυβέρνηση μετά το τέλος του τρίτου μνημονίου και αναφερόταν στην έκθεση της Κομισιόν τον Μάιο του 2018. Είναι αποτέλεσμα της πολύχρονος έρευνας της Ε.Ε. για το αν το καθεστώς των φοροαπαλλαγών που απολαμβάνει η ναυτιλία στην Ελλάδα παραβιάζει τους κανόνες ανταγωνισμού της Ε.Ε. (δείτε εδώ σχετικό άρθρο του TPP). Φαίνεται επίσης ότι οι δανειστές ζητούσαν από την ελληνική κυβέρνηση να κάνει ακόμα περισσότερα, όπως να παρατείνει την προηγούμενη εισφορά και να κλείσει φορολογικά «παραθυράκια»
«Με βάση το ύψος των δηλωθέντων μερισμάτων των τελευταίων ετών, το ποσό που θα εισρέει στα δημόσια ταμεία θα είναι κατ΄ ελάχιστο 75 εκατομμύρια ευρώ ετησίως» υποστηρίζει σε ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου του Πρωθυπουργού και προσθέται ότι «η υπογραφή του Συνυποσχετικού, ήταν αποτέλεσμα πολύμηνης διαπραγμάτευσης, με την κυβέρνηση να επιδιώκει τη μέγιστη δυνατή ωφέλεια για το δημόσιο συμφέρον».
Kατά την εισαγωγική του τοποθέτηση στη συνάντηση, ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι «το 10% είναι μια σημαντική συμφωνία, στην οποία καταλήξαμε», προσθέτοντας ότι σηματοδοτεί ότι «όλοι αντιλαμβάνονται την αίσθηση της συλλογικής ευθύνης απέναντι στην προσπάθεια μας να βγούμε από την κρίση». «Το γεγονός ότι αντιλαμβάνεστε την ανάγκη να στηριχθεί η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, την ενίσχυση συνεπώς της δημοσιονομικής μας ικανότητας, σηματοδοτεί την εθνική ευθύνη που συμμερίζεστε να βγούμε από την κρίση».
Υποδεχόμενος το προεδρείο της Ένωσης Ελλήνων, ο πρωθυπουργούς ευχαρίστησε για «την ανταπόκριση σας στο αίτημα της κυβέρνησης να θεσπίσουμε μια μόνιμη συμφωνία εθελοντικού χαρακτήρα. Όλοι γνωρίζουν άλλωστε ότι με βάση το Σύνταγμα και την κείμενη νομοθεσία θα μπορούσατε να είχατε αποφύγει και οποιαδήποτε συνεισφορά». «Εντούτοις», τόνισε, «το γεγονός ότι αντιλαμβάνεστε την ανάγκη να στηριχθεί η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, την ενίσχυση συνεπώς της δημοσιονομικής μας ικανότητας, σηματοδοτεί την εθνική ευθύνη που συμμερίζεστε να βγούμε από την κρίση».
Σύμφωνα με το left.gr, εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου, μετά τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Θεόδωρος Βενιάμης, δήλωσε ότι η σημερινή μέρα «είναι μια προσπάθεια που κάναμε μαζί με την κυβέρνηση να μείνουμε οικειοθελώς στην προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης για να βοηθηθεί η εθνική οικονομία. Είναι κάτι που είχαμε συμφωνήσει και στην τελευταία τετραετία, οι δύο προηγούμενες συμφωνίες που είχαμε υπογράψει με την κυβέρνηση έληξαν και τώρα υπογράψαμε τη νέα που έχει αόριστη διάρκεια».
«Ευχαριστούμε τον πρωθυπουργό για την συνεργασία που είχαμε μέσα σε ένα πολύ πολιτισμένο περιβάλλον», προσέθεσε ο κ. Βενιάμης.
Είπε αναφορικά με τη συμμετοχή ότι θα μεγαλώσει, μιλώντας για «95%-96% με τα σημερινά νούμερα, συμμετοχή στην οικειοθελή προσφορά» και σημείωσε πως «το να υπογράψουν το 95%-96% των Ελλήνων εφοπλιστών δείχνει πόσο ο εφοπλισμός είναι πάντα παρόντες στην προσπάθεια της κυβέρνησης για ένα καλύτερο μέλλον της Ελλάδας.
Η εθελοντική εισφορά επί Σαμαρά και τι έλεγε τότε ο ΣΥΡΙΖΑ
Αξίζει να σημειωθεί επίσης, ότι ο ελάχιστος στόχος που τέθηκε από την κυβέρνηση, είναι σχεδόν ο μισό από τον στόχο που έβαλε η κυβέρνηση Σαμαρά το 2014, με τη δική της εθελοντική εισφορά. Τότε, και πάλι μνημονιακές πιέσεις, ο στόχος της κυβέρνησης ήταν να αυξήσει τα ετήσια φορολογικά έσοδα από τη ναυτιλία στα 140 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο.
Όπως έχει αποδειχθεί, οι στόχοι αυτοί δεν επετεύχθησαν ποτέ. Από τα όσα στοιχεία είναι διαθέσιμα. Μολονότι περιορισμένα, τα διαθέσιμα στοιχεία αποδεικνύουν ότι, στην καλύτερη περίπτωση το Δημόσιο έχει εισπράξει ποσό λιγότερο από το 50% του στόχου. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε το 2016 στη Βουλή ο τότε αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Τρύφων Αλεξιάδης, απαντώντας σε βουλευτές του ΚΚΕ, το ελληνικό κράτος εισέπραξε μέσω της εθελοντικής εισφοράς 40 εκατ. ευρώ το 2014 και 45 εκατ. το 2015.
Η ΠΕΝΕΝ ωστόσο καταγγέλλει ότι «σύμφωνα με εξακριβωμένα στοιχεία των ελληνικών φορολογικών αρχών και του αρμόδιου Υπουργείου Οικονομικών για την περίοδο 2014-2017 το ελληνικό δημόσιο έχει εισπράξει μόνο το 1/5 της εθελοντικής εισφοράς που συμφωνήθηκε να πληρώσουν οι εφοπλιστές, δηλαδή 85 εκατομμύρια ευρώ ενώ η συμφωνία αφορούσε το ποσό των 420 εκατομμυρίων ευρώ την τετραετία 2014-2017» και μάλιστα ότι «πολλοί εφοπλιστές ζητούν να πληρώσουν σε 6 ή 12 δόσεις».
Ο ΣΥΡΙΖΑ, τον Ιούλιο του 2013, σε ερώτηση που υπογράφουν μεταξύ άλλων οι Δρίτσας, Δραγασάκης, Κουρουμπλής, Σταθάκης και Τσακαλώτος, τόνιζε:
Ήδη από τον Οκτώβριο του 2012 στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2013 – 2016 είχε δημοσιοποιηθεί η πρόθεση της κυβέρνησης να αυξήσει τα φορολογικά έσοδα του κράτους από την ποντοπόρο ναυτιλία από τα 14 περίπου εκατομμύρια ευρώ ετησίως στα 140 εκατομμύρια για την περίοδο 2013 – 2016. Ένα ποσό που είναι σκανδαλωδώς μικρό αν αναλογιστεί κανείς ότι οι Έλληνες ναυτικοί καταβάλλουν για φόρους περίπου 57 εκ. ευρώ (ή 228 εκ. ευρώ την τετραετία), ενώ στο ίδιο ΜΠΔΣ 2013-2016 προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ότι οι αγρότες από τη μείωση επιστροφών φόρου θα πληρώσουν 152 εκατ. ευρώ και η μέση ελληνική οικογένεια από τη μείωση των οικογενειακών επιδομάτων θα συνεισφέρει 379 εκατ. ευρώ.
Το πρωτοφανές είναι ότι, σύμφωνα με δημοσιεύματα, αυτή η ελάχιστη αύξηση των φορολογικών εσόδων από την πλοιοκτησία δεν θα προέλθει από την υποχρεωτική αύξηση της φορολογίας των εφοπλιστών αλλά μέσω μιας διαδικασίας εθελοντικής συνεισφοράς !!! Ειδικότερα, οι εφοπλιστές καλούνται, σε εθελοντική βάση να συνυπογράψουν με την κυβέρνηση ιδιωτικό συμφωνητικό με το οποίο θα προβούν σε οικειοθελή παροχή προς το Ελληνικό Δημόσιο με όρους που θέτουν οι ίδιοι και με ιδιαίτερη αναφορά στην υποχρέωση του κράτους να δείξει «σεβασμό» στο ιδιαίτερο θεσμικό καθεστώς που ρυθμίζει τις φοροαπαλλαγές τους. Για το σκοπό αυτό μάλιστα, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, έχει συσταθεί στο κεντρικό κτίριο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου «Γραφείο Υποδοχής Εκπροσώπων Ναυτιλιακών Ποντοπόρων Εταιρειών» στο οποίο γίνονται «δηλώσεις οικειοθελούς προσφοράς» εκ μέρους των εφοπλιστών. Μάλιστα μετά το τέλος της σχετικής διαδικασίας, ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών θα υπογράψει συνυποσχετικό οικειοθελούς προσφοράς με τον πρωθυπουργό (!). Πιθανότατα θα οργανωθεί και ειδική … σεμνή τελετή !!
Σε μια περίοδο που οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι και οι συνταξιούχοι εξοντώνονται από τα χαράτσια που τους επιβάλλει σε υποχρεωτική βάση η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, για τους εφοπλιστές προβλέπεται ειδική φορολογική μεταχείριση σε σχέση με τους άλλους πολίτες και τους παρέχονται πρόσθετα δικαιώματα. Οι εφοπλιστές λοιπόν όχι μόνο δεν φορολογούνται υποχρεωτικά αλλά καταβάλλοντας ελάχιστα σε εθελοντική βάση προσπαθούν να βελτιώσουν την εικόνα τους στην πληττόμενη από τη λιτότητα ελληνική κοινωνία και να διατηρήσουν τις φοροαπαλλαγές που απολαμβάνουν και οι οποίες έχουν γίνει αντικείμενο διερεύνησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το Σύνταγμα ωστόσο στην παράγραφο 5 του τέταρτου άρθρου αναφέρεται στην υποχρέωση των Ελλήνων πολιτών να συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Ακόμα όμως και σε αυτή την τόσο κρίσιμη περίοδο για την ελληνική κοινωνία, κυβέρνηση και εφοπλιστές αγνοούν τη συνταγματική επιταγή αναζητώντας από κοινού τρόπους για να επιτύχουν την ελάχιστη συμβολή του εφοπλιστικού κεφαλαίου στα δημόσια βάρη.