Ρεπορτάζ: Παναγιώτης Παπαδομανωλάκης

Παράλληλα, με τη Συνάθροιση για μια Παγκόσμια Εναλλακτική Κοινωνική Ατζέντα, στο Καράκας, τα μέλη του Δικτύου στην Υπεράσπιση της Ανθρωπότητας (REDH), επιβιβαστήκαμε με προορισμό το Κέντρο Λατινοαμερικανικών και Καραϊβικών Σπουδών Rómulo Gallegos (CELARG), που βρίσκεται στη πρωτεύουσα της Βενεζουέλας. Το CELARG είναι αφιερωμένο τον πολιτισμό της Λατινικής Αμερικής και την ολοκλήρωση της ηπείρου, ενώ εμπνέεται από τη ζωή και το έργο του Ρομούλο Γκαλέγκος – του λογοτέχνη, που υπήρξε ο πρώτος ελεύθερα εκλεγμένος πρόεδρος της Βενεζουέλας, ο οποίος ανατράπηκε το 1948 από πραξικόπημα σε συνεργασία με τα αμερικανικά πετρελαϊκά συμφέροντα.

Ο Πέδρο Καλζαδίγια, καθηγητής ιστορίας στο Κεντρικό Πανεπιστήμιο της Βενεζουέλας και πρώην υπουργός Πολιτισμού, νυν πρόεδρος του CELARG, μας καλωσόρισε εκ μέρους του κέντρου. Μίλησε για το καθήκον της ιδεολογικής μάχης απέναντι στο νέο φασισμό και ευχαρίστησε τον υφυπουργό Πολιτισμού της Βενεζουέλας και επικεφαλής του REDH, σημειώνοντας πως η οργάνωση είναι αδελφό κίνημα με τη Κοινότητα των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (CELAC).

Το REDH αποτελεί ένα κίνημα σκέψης και δράσης ενάντια σε όλες τις μορφές κυριαρχίας και αποκλεισμού. Ιδρύθηκε το 2003 με πρωτοβουλία διακεκριμένων μεξικανών και κουβανών διανοούμενων, και η σκοπός του εκφράστηκε στην έκκληση «Για τη συνείδηση ​​του κόσμου», που διαβάστηκε από τον διακεκριμένο μεξικανό διανοούμενο Πάμπλο Γκονζάλες Καζανόβα την 1η Μαΐου του ίδιου έτους στην πλατεία της Επανάστασης, στην Αβάνα. Το 2021 άρχισε να υλοποιείται η παλιά ιδέα δημιουργίας ελληνικού τμήματος του Δικτύου και να συγκεντρώνεται η αρθρογραφία σε αυτό τον ιστότοπο. Ο Καζανόβα αναφέρθηκε επίσης στην επέτειο της Grito de la Independencia της 19ης Απριλίου 1810, πραγματοποιήθηκε η κραυγή ή η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βενεζουέλας από την ισπανική αποικιοκρατία, καθώς και στη σημερινή πάλη του λαού της Βενεζουέλας απέναντι στον ιμπεριαλισμό.

Η κοινωνιολόγος και πολιτική αναλύτρια από το Εκουαδόρ, Ιρένε Λεόν, αναφέρει ότι εδώ μπορεί να αναπνεύσει ελεύθερα γιατί υπάρχει μια επαναστατική κυβέρνηση, σημειώνοντας πως χαίρεται που βρίσκεται στον χώρο με τον Αργεντίνο κοινωνιολόγο και αναλυτή Ατίλιο Μπορόν, που προέρχεται επίσης από μια χώρα που σήμερα κυβερνάει η ακροδεξιά. Αναφέρθηκε στη συνεργασία που προωθεί η σημερινή κυβέρνηση του Εκουαδόρ με τις ΗΠΑ, που μετατρέπουν την πατρίδα της σε «αποικία των ΗΠΑ», σχολιάζοντας επίσης πως η πρώτη πράξη της ακροδεξιάς στο Εουαδόρ ήταν η αποστολή οπλισμού στο καθεστώς του Κιέβου.

Η Λεόν σημειώνει πως οι φασίστες στη Λατινική Αμερική είναι μαριονέτες των ΗΠΑ που παραδίδουν την κυριαρχία της ηπείρου, αναφερόμενη ενδεικτικά στην άνοδο του νεοναζισμού στην Βραζιλία, με τη νίκη του Μιλέι. Αναφέρθηκε στον αντικομμουνισμό και τον ηγεμονισμό που χαρακτηρίζει τον ιμπεριαλισμό και τον φασισμό, καθώς και τη δράση των πολυεθνικών εταιρικών δυνάμεων στην αμερικανική ήπερο με σκοπό να καταλάβουν τον πλούτο. Εξήγησε ότι όταν οι καπιταλιστές μιλούν για έναν κόσμο χωρίς σύνορα, τότε εννοούν να είναι ελεύθερο το κεφάλαιο και όχι οι λαοί. Ο εταιρικός καπιταλισμός, λέει, δεν δέχεται τους πολιτισμούς γιατί έχει απέχθεια για τους λαούς, ενώ θέλει να διαλύσει τα συλλογικά υποκείμενα για να έχει απευθείας επιρροή στα άτομα.

O Ατίλιο Μπορόν από το REDH της Αργεντινής ανέφερε πως ο Μακρόν απειλεί με πυρηνικό πόλεμο. Κάποτε, στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, ένα αεροπλάνο πέταξε από μια πυρηνική βόμβα, αλλά τώρα υπάρχουν χιλιάδες από αυτές, προειδοποίησε. Σημείωσε πως ο Γάλλος πρόεδρος είναι μαριονέτα των ΗΠΑ στην Αφρική, όπως συνολικά η ΕΕ στην Ουκρανία, καθώς οι ευρωπαϊκές ελιτ αγωνίζονται για τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Επίσης χαρακτήρισε τα μονομερή οικονομικά μέτρα ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.

Ο Λουίς Μπρίτο Γκαρσία, από το REDH της Βενεζουέλας, ανέφερε πως ο φασισμός είναι η απόλυτη συμμαχία μεταξύ του μεγάλου κεφαλαίου και του κράτους. Δεν είναι τυχαίο ότι προέκυψε ως απάντηση στην κομμουνιστική επανάσταση στη Σοβιετική Ένωση. Ο φασισμός αρνείται την ταξική πάλη, αλλά αποτελεί την ένοπλη πτέρυγα του κεφαλαίου σε αυτήν. Για αυτό τον λόγο, στερεί από τους εργάτες τα δικαιώματά τους, καταργεί τα συνδικάτα, αποδέχεται μόνο εκείνα που διοικούνται από φασίστες και τα ενσωματώνει με εκείνα των αφεντικών σε ένα «εταιρικό κράτος», στο οποίο κυριαρχούν τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Παράλληλα, είναι η μεσαία τάξη χωρίς προσδοκίες, αφού οι κρίσεις του καπιταλισμού πιέζουν προς τα κάτω το επίπεδο διαβίωσης και ο φόβος της προλεταριοποίησης διευκολύνει τους φασίστες δημαγωγούς να την υποκινήσουν στη βία κατά της αριστεράς και των υποτιθέμενων εξωτερικών εχθρών.

Συγκεκριμένα, αναφέρει πως ενώ φασισμός απευθύνεται στις μάζες, είναι ελιτίστικος, καθώς ο ιστορικός Charles Maier σημειώνει ότι μέχρι το 1927, το 75% των μελών του ιταλικού φασιστικού κόμματος προερχόταν από τη μεσαία και κατώτερη μεσαία τάξη, μόνο το 15% ήταν εργάτες και το 10% προερχόταν από τις ελίτ, οι οποίες ωστόσο κατείχαν τις κορυφαίες θέσεις και καθόριζαν τελικά τους στόχους και τις πολιτικές του. Ο Γκαρσία υπενθυμίζει πως ο Μουσολίνι επιδοτήθηκε από το εργοστάσιο όπλων Ansaldo και τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, ο Χίτλερ χρηματοδοτήθηκε από τις βιομηχανίες όπλων του Ρουρ, ο Φράνκο και ο Ολιβέιρα Σαλαζάρ υποστηρίχθηκαν από γαιοκτήμονες και βιομήχανους, ο Πινοσέτ από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ολιγαρχία της Χιλής. Μερικά ακόμα χαρακτηριστικά του φασισμού, τα οποία αναφέρει ο Garcia, είναι ο ρατσισμός, ο μισογυνισμός, αντιδιανοητισμός και ο μεσσιανισμός.

Παρέθεσε μια αναφορά του κοινωνιολόγου Τζέιμς Πέτρας ότι ο λοχαγός της Εθνικής Φρουράς της Βενεζουέλας, Χοσέ Γκιγιέν Αράκε, είχε προειδοποιήσει τον πρόεδρο Μαδούρο ότι «ο φασισμός πρέπει να ηττηθεί πριν να είναι πολύ αργά». Λίγες ημέρες αργότερα, ο αξιωματικός πυροβολήθηκε από ελεύθερο σκοπευτή στο Μαρακάι στις 16 Μαρτίου 2014, με τον Πέτρας να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ο φασισμός, βασικά η ένοπλη τρομοκρατία που αποσκοπεί στη βίαιη ανατροπή της δημοκρατικής κυβέρνησης, αποτελεί μια πραγματική και άμεση απειλή στη Βενεζουέλα. Η καθημερινότητα, τα σκαμπανεβάσματα των οδομαχιών και των εμπρησμών δεν δίνουν την πραγματική εικόνα της απειλής. Όπως έχουμε επισημάνει, τα υποκείμενα δομικά και οργανωτικά υπόβαθρα που εξηγούν την άνοδο και την ανάπτυξη του φασισμού είναι πολύ πιο σημαντικά. Η πρόκληση της Βενεζουέλας είναι να καταφέρει να κόψει τα οικονομικά και πολιτικά θεμέλια του φασισμού».