«Η ελληνική κυβέρνηση περιμένει από τον κ. Ζάεφ να κάνει το αποφασιστικό βήμα για να καταλήξουμε σε μια συμφωνία, η μπάλα βρίσκεται στο δικό τους τερέν». Με αυτή τη δήλωση έδωσε την Κυριακή ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, τον τόνο των διαπραγματεύσεων, με την ελληνική πλευρά να θέτει την μπάλα στο γήπεδο της ΠΓΔΜ.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, απομένουν μερικές «τεχνικές λεπτομέρειες» που πρέπει να ρυθμιστούν ώστε να προχωρήσουν οι δύο πρωθυπουργοί στη σύναψη της συμφωνίας. Ωστόσο, κατά τις δηλώσεις του ίδιου το Σάββατο, σημαντικός είναι ο παράγοντας της εθνικιστικής αντιπολίτευσης του VMRO, που την ίδια ημέρα πραγματοποίησε διαδήλωση κατά της αλλαγής ονομασίας. Παράλληλα, αγκάθι αποτελεί και η στάση του προέδρου της ΠΓΔΜ, Γκιόργκι Ιβάνοφ.
«Το VMRO-DPMNE δεν θα στηρίξει την τροποποίηση του Συντάγματος για να αλλάξει το συνταγματικό όνομα (της χώρας). Είμαστε απολύτως ξεκάθαροι σε αυτό το θέμα», δήλωσε στους συγκεντρωμένους ο νέος πρόεδρος του κόμματος Χρίστιαν Μίτσκοσκι.
«Γνωρίζετε από την αρχή ότι είμαι αισιόδοξος και δεν παρουσιάζω λεπτομέρειες. Πιστεύω ότι μπορούμε να φτάσουμε σε μια λύση και το τηλεφώνημα θα πραγματοποιηθεί, όταν επιλυθούν οι τεχνικές λεπτομέρειες. Θεωρώ ότι θα πετύχουμε μια συμφωνία την οποία και θα ανακοινώσουμε δημόσια, ώστε να προλάβουμε το ορόσημο του Ιουνίου, οπότε θα ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ» δήλωσε συγκεκριμένα το Σάββατο ο Ζ. Ζάεφ, προσθέτοντας ότι μόλις επιτευχθεί «η συμφωνία αυτή θα υπογραφεί στις Πρέσπες».
Αποκαλυπτική για τη στάση της αντιπολίτευσης ήταν και η αναφορά που πρόσθεσε στα λεγόμενά του, καθώς σημείωσε πως όποια συμφωνία επιτευχθεί, πρέπει να εξηγηθεί στους πολίτες των δύο χωρών, αλλά και στην αντιπολίτευση, ώστε όχι μόνο να λυθεί ένα ζήτημα, αλλά να αποτελέσει εργαλείο φιλίας των δύο λαών.
Υπενθυμίζεται πως την περασμένη εβδομάδα καταγραφόταν αισιοδοξία στις διαπραγματεύσεις, με σενάρια συμφωνίας ακόμα και εντός του περασμένου Σαββατοκύριακου, καθώς και συνάντηση Τσίπρα-Ζάεφ στις Πρέσπες για την υπογραφή της συμφωνίας. Βάση των πληροφοριών αυτών, οι δύο πλευρές βρέθηκαν κοντά σε συμφωνία για την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία», σενάριο που, σε κάθε περίπτωση, περιγράφεται ακόμη ως επικρατέστερο.
«Οδικός χάρτης» σε χωματόδρομο
Στην περίπτωση που τελικά επιλυθούν οι «τεχνικές λεπτομέρειες» που επικαλείται η πλευρά της ΠΓΔΜ, προβλέπονται μία σειρά από βήματα που θα καταλήξουν στην έγκριση της συμφωνίας από την ελληνική Βουλή. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών, το πρώτο εξ αυτών είναι η επικύρωσή της ως διεθνής συμφωνία από την Βουλή της ΠΓΔΜ, με απλή πλειοψηφία (61 σε σύνολο 120), την οποία κατέχει η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ.
Το πρώτο βήμα περιλαμβάνει και ένα σημείο που παραμένει γρίφος, καθώς μετά την επικύρωση από τη Βουλή της γειτονικής χώρας, θα πρέπει να λάβει και την υπογραφή του προέδρου Γκιόργκι Ιβάνοφ, ο οποίος αντιτίθεται σθεναρά σε ονομασία erga omnes.
Αμέσως μετά, εφόσον εκπληρωθούν τα παραπάνω, η συμφωνία θα κοινοποιηθεί στον ΟΗΕ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, με τη νέα ονομασία πλέον της ΠΓΔΜ, και η γειτονική χώρα θα υποβάλλει αίτηση για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην ΕΕ, με το αίτημα να εξετάζεται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 28-29 Ιουνίου.
Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, η ΕΕ θα αποδεχτεί το αίτημα «με πολλούς αστερίσκους», και στη συνέχεια θα πρέπει να εκπληρωθούν μία σειρά από προαπαιτούμενα που είναι απαραίτητα για την πρόοδο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Στη συνέχεια, στις 11 και 12 Ιουλίου το ΝΑΤΟ θα δεχθεί υπό όρους την ένταξη της ΠΓΔΜ. Η διαδικασία περιλαμβάνει την έγκριση της ένταξης από τα κοινοβούλια των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ και αρκεί η αρνητική στάση μίας μόνο για να μπλοκαριστεί η διαδικασία, η οποία απαιτεί ένα με δύο χρόνια.
Ακολούθως, προβλέπεται το δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ για τη συμφωνία, η οποία τοποθετείται τον προσεχή Σεπτέμβριο, με απαραίτητη τη συμμετοχή τουλάχιστον του 50% των πολιτών της γειτονικής χώρας. Όπως αναφέρεται, σε αυτή την περίπτωση είναι πιθανό η αντιπολίτευση του εθνικιστικού VMRO να επιχειρήσει να μπλοκάρει τις εξελίξεις απέχοντας από το δημοψήφισμα, με τα σενάρια να περιλαμβάνουν ακόμα και εκείνο των παράλληλων πρόωρων εκλογών, ώστε να εξαναγκαστούν σε συμμετοχή.
Το επόμενο βήμα, που επίσης περιγράφεται ως εξαιρετικά δύσκολο, απαιτεί την έγκριση της συμφωνίας από τη Βουλή, με αυξημένη πλειοψηφία δύο τρίτων. Στο βήμα αυτό παραμένει το εμπόδιο της στάσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με το δημοσίευμα να αναφέρεται σε ενδεχόμενη αμνηστία σε στελέχη του VMRO και τους επικεφαλής του Νίκολα Γκρουέφσκι, οι οποίοι βαρύνονται με κατηγορίες για διαφθορά.
Τέλος, μετά από όλα τα παραπάνω, προβλέπεται η ψήφιση της συμφωνίας από την ελληνική Βουλή, με τη σημείωση πως εάν έχει παραβιαστεί η συμφωνία σε οποιοδήποτε στάδιο, αυτή θα πάψει να υφίσταται.