του Γιώργου Μουργή
Η μαύρη λίστα θανάτου των κολασμένων στις ελληνικές φυλακές ξεπέρασε τους δέκα νεκρούς για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στη πρώτη περίπτωση θανάτου ο μόλις 27 χρονών κρατούμενος ήταν υπόδικος -αναμένοντας το δικαστήριο που θα έκρινε τις πράξεις του- συμμετείχε σε πρόγραμμα απεξάρτησης μεθαδόνης μέσω του ΟΚΑΝΑ, αφήνοντας την τελευταία του πνοή στην απομόνωση των πειθαρχείων της Δ’ Πτέρυγας, ολομόναχος την ημέρα των Χριστουγέννων.
Οι ακριβείς αιτίες θανάτου δεν έχουν γίνει γνωστές καθώς αναμένεται το πόρισμα των ιατροδικαστών από την νεκροψία, όπως και οι τοξικολογικές εξετάσεις.
Στη δεύτερη περίπτωση ο κρατούμενος αυτοκτόνησε στο ψυχιατρείο των φυλακών κρεμασμένος από μια ζώνη, λίγες ημέρες πριν αποφυλακιστεί.
Καμία άλλη πληροφορία, πέρα από όσα μαθαίνουμε από συγκρατούμενούς του.
Παρά τις νέες ντροπιαστικές καταδικαστικές αποφάσεις από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) κατά της Ελλάδας, αναφορικά με τους απάνθρωπους όρους και συνθήκες κράτησής στις φυλακές Δομοκού και το νοσοκομείο φυλακών Κορυδαλλού* και την χρηματική αποζημίωση που επιδικάστηκε από την Ελλάδα σε κρατούμενους, βαριά ασθενείς, καταγγέλλοντας το αρμόδιο υπουργείο για βασανιστήρια κατά της ανθρωπινής ζωής ταυτόχρονα με τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης.
Παρά την έκθεση κόλαφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την πρόληψη των Βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης και τιμωρίας (CPT) και τις ανατριχιαστικές αναφορές για την ψυχιατρική κλινική του Κορυδαλλού, αφού η αντιπροσωπεία της Επιτροπής επικαλείται το άρθρο 8 παράγραφος 5 της Σύμβασης για την πρόληψη της απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης προτρέποντας τις ελληνικές αρχές να εγκαταλείψουν άμεσα την τρέχουσα πρακτική, όσον αφορά τη χρήση των προστατευτικών κελιών στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο.
Παρά τις επισημάνσεις, όπως καταγράφηκαν, από την Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, στην τελευταία επίσκεψή της στο Ψυχιατρείο των φυλακών Κορυδαλλού, για τις άθλιες συνθήκες υγιεινής, καθαριότητας και διαβίωσης καθώς σε πολλούς θαλάμους και κελιά διαπιστώθηκε πως οι κρατούμενοι κοιμούνται χωρίς στρώματα. Η έλλειψη αυτή οφείλεται -σύμφωνα με το προσωπικό- στο ότι τα στρώματα έχουν γεμίσει κοριούς με αποτέλεσμα σοβαρά ασθενείς να κοιμούνται πάνω σε γυμνά σιδερένια κρεβάτια. Ταυτόχρονα, γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της απαράδεκτης έλλειψης κανόνων υγιεινής και καθαριότητας για ένα τέτοιο ευαίσθητο νοσοκομειακό χώρο όπως και οι τραγικές ελλείψεις ιατρικού προσωπικού αφού η κραυγαλέα αδιαφορία του υπουργείου, δυστυχώς, επιβεβαιώνει άλλη μια φορά τις άθλιες, απελπιστικές και απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των ασθενών κρατουμένων και τις βασικές ελλείψεις σε γιατρούς, νοσηλευτές, φάρμακα, στρώματα κουβέρτες και θερμαντικά σώματα μέσα στο χειμώνα.
Παρά το γεγονός ότι σύσσωμη η ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου βρέθηκε στις φυλακές του Αυλώνα, μετά τον ξυλοδαρμό του ενός από τους δυο προφυλακισμένους για τον βιασμό και την δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη, από συγκρατούμενούς του, ενώ ταυτόχρονα είχαμε την παρέμβαση της εισαγγελίας του Αρείου Πάγου για το ίδιο περιστατικό.
Παρόλα αυτά, λοιπόν, ο μακρύς κατάλογος συμπληρώνεται με νεκρούς κρατούμενους, η διεύθυνση των φυλακών Κορυδαλλού- όπως και κάθε άλλη διεύθυνση φυλακών σε ανάλογα περιστατικά- μαζί με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τηρούν σιγή ιχθύος και παντελώς εξαφανισμένοι.
Όσο κι αν προσπαθήσαμε να έχουμε και να λάβουμε, ως ΤΡΡ, μια επίσημη απάντηση για τους δυο θανάτους των κρατουμένων δεν πήραμε καμία ουσιαστική εξήγηση, καθώς οι αρμόδιες -όπως κατά πάγια τακτική συμβαίνει- υπηρεσίες μας παρέπεμπαν η μία στην άλλη δηλώνοντας «αρμοδίως» αναρμόδιες.
Η κραυγαλέα αδιαφορία του υπουργείου και ο κατ’ επίφαση δικαιωματισμός από το πολιτικό προσωπικό της χώρας απαξιώνει και την ανθρώπινη υπόσταση, κάνοντας επιτακτική την ανάγκη ανάδειξης και άμεσης επίλυσης των προβλημάτων, των ελλείψεων και των απάνθρωπων συνθηκών που επικρατούν στα σύγχρονα κολαστήρια ντροπής της «πολιτισμένης» Ελλάδας.
Όσο εξακολουθητικά απαξιώνουν τα ανθρώπινα, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα των κρατουμένων, τόσο γίνεται επιτακτική η ανάγκη ανάδειξης και άμεσης επίλυσης των προβλημάτων, των ελλείψεων και των απάνθρωπων συνθηκών στο Κολαστήριο του Κορυδαλλού, το Ψυχιατρείο και σε όλες τις φυλακές τη; χώρας. Η ζωή και οι τσουβαλιασμένες ψυχές κάθε φυλακής δεν κοστολογούνται κατά το δοκούν ως αναλώσιμο και ανακυκλώσιμο προϊόν της βιομηχανίας που ονομάζουν «σωφρονισμός».
Διαφορετικά το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της σημερινής κυβέρνησης μαζί με το τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ, ας κατεβάσουν τις κατ’ επίφαση δικαιωματικές ταμπέλες από τα ακρωνύμια τους και ας τοποθετήσουν ικανό αριθμό γιατρών από τις αρμόδιες ιατροδικαστικές υπηρεσίες για να ελέγχουν τους κολασμένους μελλοθάνατους στις αποθήκες τσουβαλιασμένων ψυχών, πάντα σε αναμονή των επόμενων ντροπιαστικών καταδικαστικών αποφάσεων από το «Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου».
Την ίδια ώρα, μάλιστα, που οι επώνυμοι κρατούμενοι αποφυλακίζονται για λόγους υγείας, όπως ίσως το δικαιούνται, οι κολασμένοι πεθαίνουν στη φυλακή, αφού δεν τους δέχονται ούτε τα δημόσια νοσοκομεία.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός που σημειώθηκε τον περσινό Μάιο, όπου οι κρατούμενες των φυλακών Κορυδαλλού με επιστολή τους στο υπουργείο Δικαιοσύνης και με αφορμή το παράδειγμα καρκινοπαθούς συγκρατούμενής τους, στο τελευταίο στάδιο με μόλις τρεις μήνες ζωής και την αναίτια παράταση κράτησής της, σημείωναν:
«Οι κρατούμενες δεν πρέπει να ζουν την εκδίκηση για ό,τι έκαναν μέσα από πρακτικές που απειλούν τις ίδιες με θάνατο. Γιατί τότε δεν μιλάμε για χώρους κράτησης, αλλά για χώρους κρεματόρια».
Δυστυχώς οι τελευταίοι δύο θάνατοι τις «γιορτινές μέρες» ζώντας στην πολυτέλεια της ελευθερίας μας, τουλάχιστον προς το παρόν, κάνει ακατόρθωτο να μιλήσεις με όρους εγκλεισμού και φυλακοποίησης, αλλά γίνεται αντιληπτό πως στις ελληνικές φυλακές τα παραπάνω προφητικά λόγια «μυρίζαν» θανατικό. Όπως και έγινε, δηλαδή, στην πραγματικότητα και θα εξακολουθήσει όπως φαίνεται να γίνεται μιας και η πολιτική βούληση να αλλάξει κάτι παραμένει στα αζήτητα.
Η τραγωδία που συντελείται στα κατ’ ευφημισμόν «Σωφρονιστικά Καταστήματα Κράτησης» αποτελεί τη σύγχρονη ντροπή της κοινωνίας και της χώρας την ώρα που το κράτος κλείνει τα μάτια αδιαφορώντας επιδεικτικά για τους κολασμένους των φυλακών, τις συνθήκες κράτησης κρατουμένων και την ανάγκη ιατρικής και φαρμακευτικής περίθαλψης των φυλακισμένων ασθενών.
Παραμένει επιβεβλημένη προτεραιότητα και αδήριτη ανάγκη η προφύλαξη των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της ελεύθερης πρόσβασης στη υγεία για κάθε κρατούμενο και κρατούμενη.
Είναι βλέπεις και ο Ντοστογιέφσκι που θέλει να μας θυμίζει με τα λόγια του, πως: «Ο πολιτισμός μίας χώρας εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται στους φυλακισμένους της».
Εκτός αν ανεπίσημα στη δική μας χώρα άλλαξε η ατζέντα των συνθηκών κράτησης αλλά και των κοινωνικών συνθηκών εντός των σύγχρονων φυλακών, κοστολογημένα με ανθρώπινες ζωές ως «αντάλλαγμα» του νομικού μας πολιτισμού, μιας και άτυπα έχει επανέλθει η θανατική καταδίκη και οι αρμόδιοι κάνουν πως δεν το βλέπουν, στέλνοντας κάσες από τα αποθέματα για να παραλάβουν νεκρούς από τα «αποθέματα» κρατούμενων και την πίσω πόρτα.
Χρονιά πολλά, καλή χρονιά και ραντεβού να αλλάξουμε, πάλι, τον χρόνο έξω από τις φυλακές μαζί με τους μέσα. Μας περιμένουν… τουλάχιστον οι ζωντανοί.
* Όταν κοινοποιήθηκε η συγκεκριμένη απόφαση που δικαίωνε τους 18 κρατούμενους του Νοσοκομείου Κορυδαλλού, είχαν πεθάνει ως αποφυλακισμένοι τρεις και ένας ακόμα εντός των φυλακών.