Μία περίεργη διαρροή δηλώσεων του υπουργού Εξωτερικών του Ιράν και παλαίμαχου διπλωμάτη Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ έγινε πρωτοσέλιδο, το τελευταίο διήμερο, στο δυτικό τύπο. Η διαρροή, που έχει πάρει διαστάσεις εκτός Ιράν – και έχει απολύτως αγνοηθεί από τον ίδιο τον Τζαβάντ Ζαρίφ -, εμπλέκει και τον Τζον Κέρι, πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ και σήμερα επίσημο ειδικό απεσταλμένο της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την κλιματική αλλαγή.  

Η ηχογράφηση από την οποία διέρρευσαν ορισμένες μόνον φράσεις, αποτελεί συνέντευξη που έδωσε το Μάρτιο ο Τζαβάντ Ζαρίφ στον οικονομολόγο Σαϊντ Λεϊαζ, και είναι σαφώς off the record, όπως επαναλαμβάνει πολλές φορές σε όσα είδαν τη δημοσιότητα ο Ζαρίφ. Διέρρευσε μέσω του καναλιού Διεθνές Ιράν (Iran international) που έχει βάση το Λονδίνο, και δημοσιεύτηκε στους Τάιμς της Νέας Υόρκης. Το συγκεκριμένο κανάλι ανήκει στην κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας, χρηματοδοτείται από τον πρίγκηπα Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν και διατηρεί σχέσεις με τους απογόνους της δυναστείας των Παχλεβί (του Σάχη), και τους αντιφρονούντες Μουτζαχεντίν αλ-Χαλκ (ΜΕΚ), που είναι γνωστό ότι συνεργάζονται με το Ισραήλ για πλήγματα εντός του Ιράν και είχαν συμπράξει με τον Σαντάμ κατά του Ιράν στον πολυετή Ιρανο-Ιρακινό πόλεμο. Η πηγή και η διαδρομή είναι εξ αρχής ύποπτη, με «αέρα» μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ, θα τολμήσω να πω. 

Σε όσες δηλώσεις μεταγράφονται στο δυτικό Τύπο, και δόθηκαν αποσπασματικά στη δημοσιότητα, ο Ζαρίφ φέρεται να «παραπονιέται» ότι οι Φρουροί της Επανάστασης και ειδικότερα, όταν ήταν εν ζωή, ο δολοφονηθείς από τις ΗΠΑ σε Ιρακινό έδαφος στρατηγός Κασέμ Σολεϊμανί, καθόριζαν την εξωτερική πολιτική της χώρας, παρακάμπτοντας τον ίδιο. Φέρεται επίσης να λέει ότι οι Φρουροί της Επανάστασης ήταν κατά της συμφωνίας για τον εμπλουτισμό ουρανίου του 2015 και ότι ο στρατηγός Σολεϊμανί «πίσω από την πλάτη» του Ζαρίφ έκανε συμφωνίες με τους Ρώσους ώστε να μην προχωρήσει η συμφωνία. Επίσης αναφέρει ως «βλαπτικές για τη διπλωματία του Ιράν» τις κινήσεις του στρατηγού για ενίσχυση της Συρίας. 

Το ενδιαφέρον είναι ωστόσο ότι και η συμφωνία προχώρησε και υπεγράφη και αυτοί που αποχώρησαν από τη συμφωνία ήταν οι Αμερικάνοι, επί Τραμπ. Αποχώρησαν μάλιστα μονομερώς, επιβάλλοντας διαδοχικά κύματα δολοφονικών κυρώσεων στο Ιράν, τα οποία κόστισαν χιλιάδες ζωές με την πανδημία.

Με απλά λόγια, τα αναφερόμενα ως αποδείξεις εμπλοκής των Φρουρών της Επανάστασης και ειδικά του Κασέμ Σολεϊμανί, δείχνουν ότι όχι μόνο δεν αποφάσιζαν αλλά ότι, ακόμη και αν είχαν θελήσει να επιβάλλουν κάποια θέση, δεν τα κατάφεραν. Ακόμη, αν η Ρωσία δεν επιθυμούσε τη συμφωνία, το λογικό θα ήταν να προβάλλει βέτο, όπως έχει δικαίωμα, σα μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Τα όσα λέει ο Ζαρίφ, έτσι, αποσπασματικά, όπως μεταφέρονται δεν ταιριάζουν ούτε στο προφίλ ούτε στην εμπειρία του. 

Τέλος, αν η περίοδος στην οποία αναφέρεται είναι, όπως φαίνεται, προ της δολοφονίας του στρατηγού και αφορούν, όπως λέει σε απόσπασμα ο Ζαρίφ, στο γεγονός ότι «χρειάστηκε να θυσιαστεί η διπλωματία για το χατήρι των στρατιωτικών επιχειρήσεων», τότε η αναφορά γίνεται για την περίοδο που οι τζιχαντιστές έχουν προχωρήσει στη Συρία, με τη βοήθεια ΗΠΑ και Ισραήλ, και το Ισλαμικό Κράτος έχει καταλάβει περιοχές του Ιράκ στα σύνορα με το Ιράν, περίοδο δηλαδή κατά την οποία η διπλωματία πολύ λίγα θα είχε να προσφέρει με τους συγκεκριμένους αντιπάλους. Διακινδυνεύω να πω ότι πρόκειται περί λογικών διαπιστώσεων κι όχι περί «παραπόνων», στην συγκεκριμένη συγκυρία. 

Επιπρόσθετα, ο Τζαβάντ Ζαρίφ, συνήθως ομιλητικότατος στο τουίτερ, έχει κρατήσει σιγή ιχθύος για όσα έχουν γραφεί στο δυτικό Τύπο, που το πιθανότερο είναι ότι είναι αποτέλεσμα κοπτοραπτικής, αφού κανείς δεν μπορεί να επιβεβαιώσει την αυθεντικότητα και ακεραιότητα της ηχογράφησης. 

Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι στο Δυτικό τύπο η διαρροή παρουσιάστηκε ως «ύποπτη καθώς συμπίπτει με τις συνομιλίες της Βιέννης για την επιστροφή του Ιράν στη συμφωνία», ένα ξεκάθαρο ψεύδος, καθώς το Ιράν ποτέ δεν αποχώρησε από τη συμφωνία, οι ΗΠΑ αποχώρησαν και μάλιστα μονομερώς και λαμβάνοντας σειρά εκδικητικών και παράνομων μέτρων κατά του Ιράν. Οι συνομιλίες γίνονται – με ενδιάμεσους- ώστε να επιστρέψουν οι ΗΠΑ, με τη νέα τους κυβέρνηση, που πάντως δεν εμφανίζεται ιδιαίτερα πρόθυμη. 

Κι εδώ ακριβώς εισέρχεται το άλλο ζήτημα που προέκυψε από τις διαρροές, και εμπλέκει τον πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζεν Κέρι, σημερινό ειδικό απεσταλμένο της χώρας του για την κλιματική αλλαγή, κάτι που κάνει ακόμη πιο ύποπτη τη διαρροή.  

Σύμφωνα με όσα διέρρευσαν, ως υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, ο Τζον Κέρι είχε ενημερώσει τον Τζαβάντ Ζαρίφ για Ισραηλινές επιθέσεις σε ούτε λίγο ούτε πολύ 200 ιρανικούς στόχους στη Συρία. Υπενθυμίζεται ότι ο Τζον Κέρι ήταν ο αμερικανός ΥΠΕΞ επί Ομπάμα, και επέτυχε την συμφωνία για τον εμπλουτισμό ουρανίου με το Ιράν, μια συμφωνία που ήταν επωφελής και για τις δύο πλευρές. 

Ο ίδιος ο Τζεν Κέρι αρνήθηκε οποιαδήποτε τέτοια δήλωση, διαψεύδοντας τα όσα ακούγεται να λέει ο Ζαρίφ στην ηχογράφηση.

Γενική επίθεση κατά του Τζον Κέρι εξαπέλυσαν οι Ρεπουμπικάνοι, που τον κατηγορούν για «προδοσία των Ισραηλινών συμφερόντων» και «προδοσία της σταθερής συμμάχου χώρας των ΗΠΑ», του Ισραήλ. Ο γνωστός Τεξανός γερουσιαστής των Ρεπουμπλικάνων, Τεντ Κρουζ, έκανε μάλιστα λόγο για «καταστροφική» στάση, τέτοια που «σε θέτει εκτός πολιτικού βίου» (disqualifying), και πολλοί άλλοι γερουσιαστές ζήτησαν την παραίτηση του από κάθε αξίωμα γιατί «έδωσε στον ορκισμένο μας εχθρό τα μυστικά του πιο πιστού μας συμμάχου». 

Η επίθεση έχει ενδιαφέρον και γιατί γίνεται ενώ το Ισραήλ όχι μόνον δεν έχει αρνηθεί αλλά επιδιώκει κιόλας να εμφανίζεται ως ικανό να επιφέρει πλήγματα χωρίς συνέπειες, ειδικά σε στόχους Ιρανικούς ή επί Συριακού εδάφους, ενώ την τελευταία διετία Τραμπ η κυβέρνηση Νετανιάχου πίεζε τις ΗΠΑ να επιτεθούν στο Ιράν, προκαλώντας ακόμη και αλλαγές στο Πεντάγωνο. Παράλληλα, όπως έγραψε και ο Τζον Κέρι στο τουίτερ, οι πληροφορίες για αυτά τα άνω των 200 πληγμάτων έχουν ήδη δημοσιευτεί σε εφημερίδες – ο ίδιος ανέφερε την Ουάσιγκτον Ποστ. 

Η μεγάλη εικόνα

Εν τω μεταξύ, προ ολίγων ημερών, ο γνωστός Λιβανέζος αναλυτής, διευθυντής της εφημερίδας Αλ-Μπινά, Νασέρ Καντίλ, δήλωσε ότι ολόκληρος ο άξονας της αντίστασης είναι σε «πολεμική εγρήγορση» ώστε «να πλήξει ανοικτά Ισραηλινούς στόχους», καθώς θεωρεί ότι το Ισραήλ δεν έχει παραιτηθεί από το στόχο του, δηλαδή την πολεμική σύρραξη με το Ιράν. Ο κος Καντίλ, που βρίσκεται κοντά στην Χεσμπολάχ, δήλωσε συγκεκριμένα, σε συνέντευξη του στην Αλ-Μαγιαντίν, ότι:

«Θα ήθελα να σας δώσω και κάποιες εκ των ένδον πληροφορίες, που έλαβα από σημαντικούς ηγέτες του Άξονα της Αντίστασης, και να σας πω ότι η απόφαση για άμεση σύγκρουση έχει ληφθεί. Η ανοικτή σύγκρουση είναι πολύ κοντά μας και αν η Ουάσιγκτον δεν κατορθώσει να υποχρεώσει το Ισραήλ να σταματήσει την κλιμάκωση, το εσωτερικό του Ισραήλ θα δεχθεί ανοικτή επίθεση. Κοινώς, θα είναι γνωστό ποιος πλήττει και γιατί. Θα βγουν επίσημες ανακοινώσεις να λένε ‘εμείς σας χτυπήσαμε’. Βρισκόμαστε στο χείλος του πολέμου και τίποτε λιγότερο …  […[

Ακόμη και ο Άξονας της Αντίστασης (στο σύνολό του) είναι σε πλήρη εγρήγορση. Θέλω να πω ότι το Ιράν δέχεται πλήγματα καια μύνεται. Αυτή είναι η αλήθεια. Ωστόσο, μαζεύονται όλο και περισσότερα (που δεν έχουν διευθετηθεί) και (στην παρούσα συγκυρία) η Αντίσταση βλέπει μια χρυσή ευκαιρία καθώς το Ισραήλ ασχολείται από την αντιπαράθεση με το Ιράν. Από τη μία πλευρά, η Αντίσταση στο Λίβανο (σσ η Χεζμπολάχ) διατηρεί (μόνιμα) το δικαίωμά της να απαντήσει στην ισραηλινή επιχείρηση στην οποία σκοτώθηκε ένας της μάρτυρας, και θυμόμαστε τη σχετική δέσμευση του αιδεσιμότατου Σαγιέντ Χασάν Νασράλα,  που ξεκαθάρισε ότι θα υπάρξει απάντηση (για την επίθεση). Και η Συρία έχει επίσης έχει υποφέρει από τις πολλές ισραηλινές επιδρομές (εναντίον της). Κατά συνέπεια, ολόκληρη η περιοχή μπορεί να οδηγηθεί σε σύγκρουση, στην οποία το γήπεδο θα είναι η κατεχόμενη Παλαιστίνη και οι ζωτικές ισραηλινές εγκαταστάσεις.

Σήμερα, οι ΗΠΑ πραγματοποιούν συνομιλίες με το Ισραήλ. Έχει την επιλογή να πει στους Ισραηλινούς “είμαστε εδώ ια να σας προστατεύουμε, εκτός αν εσείς ξεκινήσετε πόλεμο. Όσο βρισκόμαστε σε συνομιλίες, ζητάμε να αποφύγετε κάθε περαιτέρω κλιμάκωση”. Αν όμως οι ΗΠΑ θέλουν να είναι και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ… (if the US wants to use its position to play both ends against the middle…)».

Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι σε ερώτηση για την επιβεβαίωση πληροφοριών πως το Ισραήλ και πριν την επίθεση στις εγκαταστάσεις του Νατάνζ αλλά και πριν την επίθεση στο Ιρανικό πλοίο ενημέρωσαν τις ΗΠΑ, ο κος Καντίλ απάντησε

«Δεν μας περνάει καν από το νου ότι το Ισραήλ θα τολμούσε να πράξει κάτι τέτοιο χωρίς να ενημερώσει τις ΗΠΑ, και μάλιστα με τις ΗΠΑ να θεωρούν ότι ένα τέτοιο πλήγμα θα καταδείξει και τα όρια του Ιράν, ως που θα φτάσει για να αμυνθεί. Αν το Ιράν επιθυμεί να παραμείνει σε κλίμα συνομιλιών, οι ΗΠΑ θα ενθαρρύνουν το Ισραήλ να προβεί σε ακόμη περισσότερα χτυπήματα, ώστε να αδυνατίσει την διαπραγματευτική ικανότητα του Ιράν… Πάντως, ως σήμερα, η απάντηση του Ιράν είναι ξεκάθαρη και δεν χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση. Βασίζεται σε αυτόν τον κανόνα: ‘θα απαντήσουμε στις επιθέσεις, με κάθε κόστος, κι οι απαντήσεις μας θα είναι οδυνηρές. … Θέλετε συμφωνία με το Ιράν; Αυτό έχει μια τιμή που πρέπει να πληρώσετε». 

Σε αυτό το πλαίσιο, που έθεσε ο Νασέρ Καντίλ, οι αποσπασματικές διαρροές του ελεγχόμενου από τη Σαουδική Αραβία μέσου, που έχουν ως μόνο στόχο να πλήξουν τους αρχιτέκτονες της συμφωνίας του 2015, Ζαρίφ και Κέρι, υποσκάπτουν τα θεμέλια της επιτυχίας των νέων επαφών για επανενεργοποίηση της συμφωνίας αυτής και υπηρετούν το Ισραήλ και τους ακραίους στόχους του.

Από τη μία, πλήττουν την εικόνα του Ζαρίφ στο εσωτερικό της χώρας του, αφού τον εμφανίζουν να αμφισβητεί τον ήρωα και μάρτυρα του λαού του, Κασέμ Σολεϊμανί. Και από την άλλη, θέλουν να πιέσουν την κυβέρνηση Μπάιντεν να αποδεχθεί την κλιμάκωση που προσπαθεί να επιβάλλει το Ισραήλ. Και στις δύο περιπτώσεις, οι διαρροές προφανώς συνδέονται με τα σχέδια του Ισραήλ και τις επιδιώξεις της Σαουδικής Αραβίας.