του Θάνου Καμήλαλη
Είναι κακό που ζητάει εθελοντές το υπουργείο Υγείας; Καθώς έχουμε να κάνουμε με μία πρωτοφανή κρίση, έναν «πόλεμο» για τη δημόσια Υγεία, μία έκτακτη κατάσταση, η απάντηση είναι φυσικά, όχι. Παρόμοια καλέσματα έχουν απευθύνει πολλές χώρες που πλήττονται από την πανδημία, όπως η Κίνα και η Ιταλία. Ωστόσο, το πρόβλημα βρίσκεται στις προτεραιότητες. Το κάλεσμα για εθελοντές θα έπρεπε να είναι συμπληρωματική ή και τελευταία λύση. Με τις μέχρι τώρα κινήσεις του Υπουργείου, φαίνεται ότι αποτελεί βασικό άξονα στην προσπάθεια για εκπλήρωση των αναγκών του ΕΣΥ, που καταγράφονται καθημερινά από διάφορα νοσοκομεία αναφοράς για τον κορονοϊό, εκατοντάδες γιατρούς, τις Ομοσπονδίες τους και κόμματα της αντιπολίτευσης. Δηλαδή, είναι θεμιτό και λογικό να ζητάς εθελοντές, αφού έχεις προχωρήσει σε σειρά μέτρων για την θωράκιση του συστήματος Υγείας, πριν απευθυνθείς στη συνείδηση και το φιλότιμο των πολιτών να προσφέρουν ακόμα περισσότερα. Έχει γίνει αυτό; Μέχρι στιγμής όχι.
Πριν δύο περίπου εβδομάδες, η κυβέρνηση έκανε έκκληση σε «2.000 γιατρούς και νοσηλευτές» να κάνουν τα χαρτιά τους για να προσληφθούν, με διετείς συμβάσεις, στο ΕΣΥ. Η Ομοσπονδία των νοσοκομειακών γιατρών χαρακτήρισε την εξαγγελία ως «εμπαιγμό», υποστηρίζοντας επίσης ότι στην προκήρυξη «δεν υπάρχει ούτε μία θέση επικουρικού γιατρού». Παράλληλα, η ΟΕΝΓΕ καταγγέλλει ότι το υπουργείο αρνείται να προχωρήσει σε προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, προσπαθώντας να καλύψει κενά με ολιγόμηνες παρατάσεις συμβάσεων, καλώντας, ξανά και ξανά, την κυβέρνηση να αναλάβει τις ευθύνες της εν μέσω της πανδημίας. Ο αρμόδιος υπουργός, Βασίλης Κικίλιας, έδωσε τη Δευτέρα μία εικόνα για την πορεία των προσλήψεων, υποσχόμενος ότι εντός δεκαημέρου θα ολοκληρωθούν περίπου 2.100 (δεν εξήγγειλε νέες), δήλαδη, για να είμαστε σαφείς και να μη γίνονται παρανοήσεις, αυτές περίπου για τις οποίες είχε κάνει έκκληση στις αρχές του μήνα. Είπε επίσης ότι «θα κάνουμε όσες χρειαστεί».
Δίνεται λοιπόν η εικόνα του «μπαλώματος» και της ακόμα μεγαλύτερης μετακύλισης της ευθύνης στον κόσμο. Δίνεται η εικόνα ότι η προστασία του ΕΣΥ επαφίεται στον… πατριωτισμό του προσωπικού που αγωνίζεται εν μέσω τρομερών δυσκολιών στα νοσοκομεία και των επαγγελματικών, φοιτητών, συνταξιούχων που θα προσφερθούν να «πολεμήσουν» εθελοντικά. Είναι και βολικό αυτό, σημαίνει ότι την επόμενη μέρα, οι εθελοντές θα φύγουν, οι συμβάσεις θα λήξουν, η κυβέρνηση θα πει «ευχαριστώ πολύ γεια σας» και θα επιστρέψουμε στην προηγούμενη, γεμάτη τρύπες, κατάσταση.
Και σωστά, εύλογα, ανθρωπινα, με αίσθημα ευθύνης, οι εθελοντές θα πάνε, να παλέψουν, να βοηθήσουν,να ριχτούν στη φωτιά, να διακινδυνεύσουν, να στηρίξουν όπως μπορούν, να σώσουν ζωές. Ήδη, όπως μεταδίδεται, περίπου 5.000 εθελοντές έσπευσαν σε λίγες ώρες να συμμετάσχουν. Η κοινωνία είναι εδώ. Οι Σύλλογοι Φοιτητών Ιατρικής είχαν ήδη κάνει καλέσματα και συνεχίζουν να κάνουν, ώστε τα μεγαλύτερα έτη να μαζευτούν και να βοηθήσουν. Μετά, ο Μητσοτάκης θα μπορεί να τουιτάρει πάλι ανενόχλητος για τους γιατρούς που «πλεονάζουν» στο ΕΣΥ, όπως έκανε ως αντιπολίτευση.
Την ίδια στιγμή, νοσοκομεία όπως το «Σωτηρία» και το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών στέλνουν αγωνιώδεις εκκλήσεις στην κυβέρνηση, ζητώντας προσωπικό, κλίνες και μέσα προστασίας, στήριξη στο ήδη ταλαιπωρημένο προσωπικό, με περίπου 65 συνολικά κρούσματα κορονοϊού και 200 με 300 σε υποχρεωτική καραντίνα. Περισσότεροι από 700 γιατρούς και νοσηλευτές υπογράφουν ψήφισμα «για ένα ΕΣΥ που θα μπορεί να αντέχει κάθε μέρα» ζητώντας συγκεκριμένα, άμεσα μέτρα.
Ζητείται θωράκιση, όχι μπαλώματα. Το πολύ θετικό που έχει συμβεί στην Ελλάδα σχετικά με τον κορονοϊό, είναι ότι, λόγω του παραδείγματος της Ιταλίας, η κυβέρνηση ξεκίνησε νωρίς, αν και κάποιες φορές (βλ.Εκκλησίες) προβληματικά να παίρνει τα μέτρα αυτοπεριορισμού και ο ελληνικός λαός κατάλαβε έγκαιρα την κατάσταση και το διακύβευμα, στηρίζοντας με τον τρόπο του το ΕΣΥ. Κερκόπορτες υπήρξαν και υπάρχουν, όπως η φοβερής εμπνεύσεως απόφαση για κλείσιμο των φοιητητικών εστιών και αποστολή φοιτητών στα σπίτια τους στην Περιφέρεια, με κίνδυνο διασποράς. Το επόμενο βήμα είναι κρίσιμο, πολλά θα έπρεπε ήδη να έχουν γίνει ή να δρομολογούνται. Η επίταξη ιδιωτικών κλινικών (που συνεχίζουν να κερδοσκοπούν με τα πανάκριβα τεστ, για όσους έχουν και μπορούν), οι ΜΕΘ, οι προσλήψεις, τα μέσα προστασίας είναι μέσα σε αυτά, ενώ παράλληλα, υπάρχει και το ζήτημα των τεστ για τον ιό, που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας το θεωρεί νούμερο ένα ζήτημα. «Οι καραντίνες δεν αρκούν για να πολεμηθεί ο κορονοϊός», τόνισε την Κυριακή ο επικεφαλής ειδικός του ΠΟΥ, Μάικ Ράιαν, ζητώντας μέτρα ώστε, αν όταν αυτά του αυτοπεριορισμού χαλαρώσουν, να μην υπάρξει νέα έξαρση.
Υπάρχει όμως κι ένα ακόμα σημείο σχετικά με το θέμα των εθελοντών. Οι άνθρωποι που προσφέρουν ανιδιοτελώς σε μία κρίση τώρα είναι καλοί; Γιατί έχουμε περάσει μία περίοδο όπου ο εθελοντισμός, η αλληλεγγύη, στο θέμα του προσφυγικού, στοχοποιήθηκε από κυβέρνηση, τοπικούς άρχοντες και ακροδεξιές ομάδες, οδηγώντας και σε σειρά επιθέσεων σε νησιά του Αιγαίου, αναγκάζοντας οργανώσεις όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα να αναστείλουν τη λειτουργία του ιατρείου τους στη Μόρια και προκαλώντας ακόμα και προπηλακισμούς εθελοντών και εμπρησμούς δομών που είχαν δημιουργηθεί από εθελοντές. Το προσφυγικό, ήταν και είναι κρίση, δημόσιας Υγείας, ζωής και ευτυχώς βρέθηκαν άνθρωποι να στηρίξουν κι εκεί, εθελοντικά και αλληλέγγυα, καλύπτοντας αδυναμίας του κράτους. Αυτοί οι άνθρωποι είναι που στοχοποιήθηκαν από τη Δεξιά, ΜΜΕ και σχολιαστές, ως δήθεν «ανθρωπιστές», «αλληλεγγύη» και αμφισβητούνται τα κίνητρά τους. Τουλάχιστον τώρα, να γίνει σαφές ότι μπορεί κάποιος πολίτης να προσφέρει ανιδιοτελώς, με φιλότιμο και αίσθημα ευθύνης. Μαθήματα μιας κρίσης, δεύτερος τόμος.
Βλέπουμε ξανά λοιπόν, ποιος αναλαμβάνει να σηκώσει το βάρος της αντιμετώπισης της πανδημίας. Ο κόσμος μένει σπίτι, το ιατρικό προσωπικό αγωνίζεται, χιλιάδες εθελοντές θέλουν να καλύψουν τις τρύπες που δημιουργήθηκαν από 10 χρόνια κρίσης, περικοπών και λουκέτων σε νοσοκομεία. Χάρη σε όλους αυτούς, η μάχη μπορεί να κερδηθεί. Κι ας νομίζουν κάποιοι ότι η λύση σε προβλήματα, μόνιμα προβλήματα, που έχουν προκληθεί από επικίνδυνες ιδεοληψίες είναι τα απλά μπαλώματα.