Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, «Νιώθεις σαν να είσαι υπάνθρωπος»: H γενοκτονία των Παλαιστινίων στη Γάζα από το Ισραήλ» καταγράφει πώς, κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής επίθεσης που εξαπολύθηκε στον απόηχο των θανατηφόρων επιθέσεων υπό την ηγεσία της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ δημιούργησε μία κόλαση με θρασύτατες και συνεχείς καταστροφές στους Παλαιστίνιους στη Γάζα, απολαμβάνοντας πλήρη ατιμωρησία.
Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας εξετάζει λεπτομερώς τις παραβιάσεις του Ισραήλ στη Γάζα κατά τη διάρκεια εννέα μηνών από τις 7 Οκτωβρίου 2023 έως τις αρχές Ιουλίου 2024. Η οργάνωση πήρε συνεντεύξεις από 212 άτομα, συμπεριλαμβανομένων Παλαιστινίων θυμάτων και μαρτύρων, τοπικών αρχών στη Γάζα, εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, διεξήγαγε επιτόπια έρευνα και ανέλυσε ένα ευρύ φάσμα οπτικών και ψηφιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων δορυφορικών εικόνων. Ανέλυσε επίσης δηλώσεις ανώτερων ισραηλινών κυβερνητικών και στρατιωτικών αξιωματούχων και επίσημων ισραηλινών φορέων. Σε πολλές περιπτώσεις, η οργάνωση κοινοποίησε τα ευρήματά της στις ισραηλινές αρχές, αλλά δεν είχε λάβει καμία ουσιαστική απάντηση κατά τη στιγμή της δημοσίευσης.
Οι ενέργειες του Ισραήλ μετά τις φονικές επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 έχουν φέρει τον πληθυσμό της Γάζας στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Η βάναυση στρατιωτική του επίθεση είχε σκοτώσει περισσότερους από 42.000 Παλαιστίνιους, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 13.300 παιδιών, και είχε τραυματίσει περισσότερους από 97.000, μέχρι τις 7 Οκτωβρίου 2024, πολλοί από αυτούς σε άμεσες ή σκόπιμα αδιάκριτες επιθέσεις, που συχνά εξαφάνιζαν ολόκληρες οικογένειες πολλών γενεών. Προκάλεσε πρωτοφανείς καταστροφές, οι οποίες, σύμφωνα με τους ειδικούς, σημειώθηκαν σε επίπεδο και ταχύτητα που δεν έχει παρατηρηθεί σε καμία άλλη σύγκρουση του 21ου αιώνα, ισοπεδώνοντας ολόκληρες πόλεις και καταστρέφοντας κρίσιμες υποδομές, γεωργική γη και πολιτιστικούς και θρησκευτικούς χώρους. Κατέστησε έτσι μεγάλες εκτάσεις της Γάζας ακατοίκητες.
Ο Μοχάμεντ, ο οποίος διέφυγε με την οικογένειά του από την πόλη της Γάζας στη Ράφα τον Μάρτιο του 2024 και εκτοπίστηκε ξανά τον Μάιο του 2024, περιέγραψε τον αγώνα τους να επιβιώσουν σε φρικτές συνθήκες:
«Εδώ στο Ντέιρ αλ Μπαλάχ, είναι σαν αποκάλυψη… Πρέπει να προστατεύεις τα παιδιά σου από τα έντομα, από τη ζέστη, και δεν υπάρχει καθαρό νερό, ούτε τουαλέτες, ενώ οι βομβαρδισμοί δεν σταματούν ποτέ. Αισθάνεσαι σαν να είσαι υπάνθρωπος εδώ».
Το Ισραήλ επέβαλε συνθήκες ζωής στη Γάζα που δημιούργησαν ένα θανατηφόρο μείγμα υποσιτισμού, πείνας και ασθενειών και εξέθεσαν τους Παλαιστίνιους σε έναν αργό, υπολογισμένο θάνατο. Το Ισραήλ υπέβαλλε επίσης εκατοντάδες Παλαιστίνιους από τη Γάζα σε απομόνωση, βασανιστήρια και άλλη κακομεταχείριση.
Εξεταζόμενες μεμονωμένα, ορισμένες από τις πράξεις που διερευνήθηκαν από τη Διεθνή Αμνηστία συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου ή του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αλλά εξετάζοντας την ευρύτερη εικόνα της στρατιωτικής εκστρατείας του Ισραήλ και τον σωρευτικό αντίκτυπο των πολιτικών και των πράξεών του, η πρόθεση γενοκτονίας είναι το μόνο λογικό συμπέρασμα.
Για να τεκμηριωθεί η συγκεκριμένη πρόθεση του Ισραήλ να αφανίσει τους Παλαιστίνιους στη Γάζα, η Διεθνής Αμνηστία ανέλυσε το συνολικό πρότυπο της συμπεριφοράς του Ισραήλ στη Γάζα, εξέτασε τις απάνθρωπες και γενοκτονικές δηλώσεις Ισραηλινών κυβερνητικών και στρατιωτικών αξιωματούχων, ιδιαίτερα εκείνων που βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα, και εξέτασε το πλαίσιο του ισραηλινού συστήματος απαρτχάιντ, του απάνθρωπου αποκλεισμού της Γάζας και της παράνομης 57χρονης στρατιωτικής κατοχής του παλαιστινιακού εδάφους.
Πριν καταλήξει στο συμπέρασμά της, η Διεθνής Αμνηστία εξέτασε τους ισχυρισμούς του Ισραήλ ότι ο στρατός του στόχευε νόμιμα τη Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες σε όλη τη Γάζα και ότι οι επακόλουθες πρωτοφανείς καταστροφές και η άρνηση παροχής βοήθειας ήταν αποτέλεσμα παράνομης συμπεριφοράς της Χαμάς και άλλων ένοπλων ομάδων, όπως η τοποθέτηση μαχητών μεταξύ του άμαχου πληθυσμού ή η εκτροπή της βοήθειας. Η οργάνωση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ισχυρισμοί αυτοί δεν είναι αξιόπιστοι. Η παρουσία μαχητών της Χαμάς κοντά ή μέσα σε πυκνοκατοικημένη περιοχή δεν απαλλάσσει το Ισραήλ από τις υποχρεώσεις του να λαμβάνει όλες τις εφικτές προφυλάξεις για να γλιτώσει τους αμάχους και να αποφύγει τις αδιάκριτες ή δυσανάλογες επιθέσεις. Η έρευνά της διαπίστωσε ότι το Ισραήλ επανειλημμένα απέτυχε να το πράξει, διαπράττοντας πολλαπλά εγκλήματα βάσει του διεθνούς δικαίου για τα οποία δεν μπορεί να υπάρξει καμία δικαιολογία με βάση τις ενέργειες της Χαμάς. Η Διεθνής Αμνηστία δεν βρήκε επίσης κανένα στοιχείο ότι η εκτροπή της βοήθειας θα μπορούσε να εξηγήσει τους ακραίους και σκόπιμους περιορισμούς του Ισραήλ στη σωτήρια ανθρωπιστική βοήθεια.
Στην ανάλυσή της, η οργάνωση εξέτασε επίσης εναλλακτικά επιχειρήματα, όπως ότι το Ισραήλ ενήργησε απερίσκεπτα ή ότι ήθελε απλώς να καταστρέψει τη Χαμάς και δεν νοιαζόταν αν χρειαζόταν να καταστρέψει τους Παλαιστίνιους κατά τη διαδικασία, επιδεικνύοντας ανάλγητη αδιαφορία για τις ζωές τους και όχι πρόθεση γενοκτονίας.
Ωστόσο, ανεξάρτητα από το αν το Ισραήλ βλέπει την καταστροφή των Παλαιστινίων ως εργαλείο για την καταστροφή της Χαμάς ή ως αποδεκτό υποπροϊόν αυτού του στόχου, αυτή η άποψη για τους Παλαιστίνιους ως αναλώσιμους και μη άξιους προσοχής είναι από μόνη της απόδειξη της πρόθεσης γενοκτονίας.
Πολλών από τις παράνομες πράξεις που τεκμηρίωσε η Διεθνής Αμνηστία προηγήθηκαν αξιωματούχοι που προέτρεπαν την εφαρμογή τους. Η οργάνωση εξέτασε 102 δηλώσεις που εκδόθηκαν από Ισραηλινούς κυβερνητικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους και άλλους μεταξύ της 7ης Οκτωβρίου 2023 και της 30ής Ιουνίου 2024 και οι οποίες καλούσαν ή δικαιολογούσαν γενοκτονικές πράξεις ή άλλα εγκλήματα εναντίον τους.
Από αυτές, η Διεθνής Αμνηστία εντόπισε 22 δηλώσεις ανώτερων αξιωματούχων που ήταν υπεύθυνοι για τη διαχείριση της επίθεσης, οι οποίες φαινόταν να καλούν σε γενοκτονικές πράξεις ή να τις δικαιολογούν, παρέχοντας άμεσες αποδείξεις της πρόθεσης γενοκτονίας. Η γλώσσα αυτή αναπαράχθηκε συχνά, μεταξύ άλλων και από Ισραηλινούς στρατιώτες επί τόπου, όπως αποδεικνύεται από οπτικοακουστικό περιεχόμενο που επαληθεύτηκε από τη Διεθνή Αμνηστία και δείχνει στρατιώτες να απευθύνουν εκκλήσεις να «σβήσουν» τη Γάζα ή να την καταστήσουν ακατοίκητη και να πανηγυρίζουν για την καταστροφή παλαιστινιακών σπιτιών, τζαμιών, σχολείων και πανεπιστημίων.
Σε μια ενδεικτική περίπτωση, στις 20 Απριλίου 2024, μια ισραηλινή αεροπορική επιδρομή κατέστρεψε το σπίτι της οικογένειας Abdelal στη συνοικία Al-Jneinah στην ανατολική Ράφα, σκοτώνοντας τρεις γενιές Παλαιστινίων, συμπεριλαμβανομένων 16 παιδιών, ενώ κοιμόντουσαν.
«Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας καταδεικνύει ότι το Ισραήλ προέβη σε πράξεις που απαγορεύονται από τη Σύμβαση για τη Γενοκτονία, με συγκεκριμένη πρόθεση να καταστρέψει τους Παλαιστίνιους στη Γάζα. Οι πράξεις αυτές περιλαμβάνουν δολοφονίες, πρόκληση σοβαρών σωματικών ή ψυχικών βλαβών και σκόπιμη επιβολή στους Παλαιστίνιους στη Γάζα συνθηκών ζωής που υπολογίζεται ότι θα επιφέρουν τη φυσική τους καταστροφή. Μήνα με το μήνα, το Ισραήλ αντιμετωπίζει τους Παλαιστίνιους στη Γάζα ως μια υποανθρώπινη ομάδα ανάξια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας, αποδεικνύοντας την πρόθεσή του να τους καταστρέψει σωματικά», δήλωσε η Agnès Callamard, Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Τα ευρήματά μας πρέπει να αποτελέσουν προειδοποίηση για τη διεθνή κοινότητα: πρόκειται για γενοκτονία. Πρέπει να σταματήσει τώρα. Τα κράτη που συνεχίζουν να μεταφέρουν όπλα στο Ισραήλ αυτή τη στιγμή πρέπει να γνωρίζουν ότι παραβιάζουν την υποχρέωσή τους να αποτρέψουν τη γενοκτονία και κινδυνεύουν να γίνουν συνένοχοι στη γενοκτονία. Όλα τα κράτη με επιρροή στο Ισραήλ, ιδιαίτερα οι βασικοί προμηθευτές όπλων όπως οι ΗΠΑ και η Γερμανία, αλλά και άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλοι, πρέπει να δράσουν τώρα για να τερματιστούν άμεσα οι φρικαλεότητες του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα», είπε ακόμη.
Τους τελευταίους δύο μήνες η κρίση έχει οξυνθεί ιδιαίτερα στη βόρεια Γάζα, όπου ο πολιορκημένος πληθυσμός αντιμετωπίζει την πείνα, τον εκτοπισμό και τον αφανισμό εν μέσω ανελέητων βομβαρδισμών και ασφυκτικών περιορισμών στη σωτήρια ανθρωπιστική βοήθεια.
«Η έρευνά μας αποκαλύπτει ότι, επί μήνες, το Ισραήλ επέμενε να διαπράττει γενοκτονικές πράξεις, έχοντας πλήρη επίγνωση της ανεπανόρθωτης βλάβης που προκαλούσε στους Παλαιστίνιους στη Γάζα. Συνέχισε να το πράττει σε πείσμα των αμέτρητων προειδοποιήσεων για την καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση και των νομικά δεσμευτικών αποφάσεων του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔΔ) που διέταζαν το Ισραήλ να λάβει άμεσα μέτρα για να καταστεί δυνατή η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους στη Γάζα», δήλωσε η Agnès Callamard.
«Το Ισραήλ έχει επανειλημμένα υποστηρίξει ότι οι ενέργειές του στη Γάζα είναι νόμιμες και μπορούν να δικαιολογηθούν από τον στρατιωτικό του στόχο να εξαλείψει τη Χαμάς. Όμως η πρόθεση γενοκτονίας μπορεί να συνυπάρχει παράλληλα με τους στρατιωτικούς στόχους και δεν χρειάζεται να είναι η μοναδική πρόθεση του Ισραήλ», κατέληξε.