Toυ Luis Martin*
Πάνω που νόμιζε ότι οι εναντίον διώξεις της είχαν σταματήσει, ο εφιάλτης επέστρεψε για τη Μαρία Εφίμοβα, τη Ρωσίδα μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος (whistleblower) που είχε συμβάλει στην αποκάλυψη των στενών σχέσεων μεταξύ του πολιτικού κατεστημένου της Μάλτας και του οργανωμένου εγκλήματος.
Την Περασμένη Δευτέρα 16 Noεμβρίου, ο σύζυγός της Εφίμοβα συνελήφθη στην Κρήτη, μετά από αίτημα των Κυπριακών αρχών.
Η Μαρία Εφίμοβα είναι πρώην εργαζόμενη στην Τράπεζας Pilatus, την οποία διερευνούσε δημοσιογραφικά η [δολοφονηθείσα] ρεπόρτερ Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία (Daphne Caruana Galizia). H έρευνά της έφερε στο φώς ένα πολυπλόκαμο δίκτυο διαφθοράς και ξεπλύματος μαύρου χρήματος στη Μάλτα στο οποίο ήταν εμπλεκόμενοι υψηλά ιστάμενοι κρατικοί αξιωματούχοι μεταξύ των οποίων και ο Πρωθυπουργός Τζόζεφ Μουσκάτ (Joseph Muscat). Η δημοσιογράφος Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία, μητέρα τριών παιδιών, δολοφονήθηκε το 2017, όταν το αυτοκίνητο εξερράγη λίγα μέτρα μακριά απ’ το σπίτι της.
Αρχικά η Εφίμοβα λειτουργούσε ως ανώνυμη πηγή της, αλλά όταν η ταυτότητά της αποκαλύφθηκε, έφυγε απ’ τη μεσογειακή χώρα με το σύζυγό της και τα δύο τους παιδιά και αναζήτησαν καταφύγιο στην Ελλάδα.
Εν πολλοίς χάρη στην έρευνα της Δάφνης Καρουάνα Γκαλιζία και την καίρια συνεισφορά της Εφίμοβα σ΄αυτήν, η άδεια λειτουργίας της Pilatus ανακλήθηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το 2018.
Αυτή την εβδομάδα, και αφού ο σύζυγός της, Παντελής Βαρνάβας, αφέθηκε ελεύθερος εν αναμονή της δίκης, η Μαρία Εφίμοβα επικοινώνησε με το Γραμματέα του ΜέΡΑ25, Γιάνη Βαρουφάκη. «Στο σημείο που βρισκόμαστε, η δημοσιοποίηση της ιστορίας, το να έρθουν όλα στο φως, είναι η μόνη μου ελπίδα για να προστατεύσω τον εαυτό μου και την οικογένεια μου. Σαν ασφαλιστική δικλείδα, στο ενδεχόμενο να μας συμβεί κάτι», είπε η κα Εφίμοβα.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης εξέφρασε σοβαρούς φόβους για την ασφάλεια της Εφίμοβα. «Μια πηγή που αποκάλυψε διαφθορά και ξέπλυμα χρήματος που εμπλέκει τον πρώην Πρωθυπουργό της Μάλτας είναι αυτή τη στιγμή στο στόχαστρο της Μάλτας, της Κύπρου, κι ενός αδίστακτου εταιρικού κατεστημένου που είναι πρόθυμο να κάνει τα πάντα για να την κάνει να σιωπήσει. Θα αγωνιστούμε για την προστασία της, όπως κάνουμε και με άλλους αγωνιστές της διαφάνειας και της ελεύθερης διακίνησης της πληροφορίας, όπως ο Τζούλιαν Ασάνζ» δήλωσε ο Γιάνης Βαρουφάκης.
Όπως τόνισε η κα Εφίμοβα, «στοχοποιώντας το σύζυγό μου με επινοημένες κατηγορίες, προσπαθούν να ασκήσουν πίεση σε μένα». Οι κατηγορίες αφορούν την περίοδο που το ζεύγος ζούσε στην Κύπρο το 2013. Ο σύζυγός της, διευκρινίζει η κα Εφίμοβα, δε δούλευε καν στην εταιρεία την οποία κατηγορείται ότι έκλεψε. Η ίδια, άλλωστε, έχει κερδίσει ήδη μια μάχη ενάντια στην κυβέρνηση της Μάλτας όταν ζήτησαν την έκδοσή της το 2018 και τo αίτημα απορρίφθηκε από Ελληνικό Δικαστήριο.
Μετά τη σύλληψη του συζύγου της, η κα Εφίμοβα έλαβε απειλητικά μηνύματα στο Facebook. Ένα απ’ αυτά έλεγε «Γύρνα στη Μάλτα αλλιώς θα σε βρούμε όπου και να ‘σαι. Έχεις ανοιχτούς λογαριασμούς εδώ, παλιοψεύτρα!» .Κατέθεσε το γεγονός στην αστυνομία και έκανε αναφορά στο Facebook, για την απειλή. Το Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης δεν απάντησε καν.
Η Ρενάτα Άβιλα, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του DiEM25 και νομική σύμβουλος του Τζούλιαν Ασάνζ καταδικάζει την περιπέτεια της Εφίμοβα σαν άλλη μια υπόθεση επίθεσης σε whistleblowers: « Επείγει να μπει σε εφαρμογή η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τους whistleblowers. H αποτυχία των θεσμών μας να προστατεύουν τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος από τα απαράδεκτα υψηλά επίπεδα απειλών και διαφθοράς, δε μπορεί να συνεχιστεί. Η υπόθεση της Εφίμοβα είναι άλλη μια δοκιμασία για την Ευρώπη. Είναι μια ευκαιρία για να φερθούμε σαν κοινότητα, να δράσουμε υπερεθνικά, και να αποδείξουμε στην πράξη τη δέσμευσή μας για προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος και του δικαιώματός τους να ζούν χωρίς το φόβο της δίωξης και των αντιποίνων. Η Μαρία και οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος ισχυροποιούν τη Δημοκρατία στην Ευρώπη».
Η κα Εφίμοβα δηλώνει ότι έχει στην κατοχή της αδημοσίευτες πληροφορίες και αποδεικτικά στοιχεία που σχετίζονται με την έρευνα της Δάφνης Καρουάνα Γκαλιζία, για τις παράνομες δοσοληψίες.
Η Εφίμοβα φοβάται ότι η κατάσταση θα χειροτερέψει και ο κίνδυνος για αυτή και την οικογένειά της θα αυξηθεί. Πρόσφατα ενημερώθηκε για καινούργια δίωξη που θα της ασκηθεί για ψευδορκία στη Μάλτα. Οι απανωτές διώξεις τη σπρώχνουν σε οικονομική ασφυξία. «Τα νομικά κόστη συσσωρεύονται, και πολύ σύντομα θα καταστραφούμε οικονομικά» δηλώνει. «Αυτό είναι μέρος της στρατηγικής τους για να με φιμώσουν».
Ο Γιάνης Βαρουφάκης δεσμεύτηκε ότι το ΜέΡΑ25, ο Ελληνικός εκλογικός βραχίονας του DiEM25, θα καταθέσει αίτημα στην Ελληνική Βουλή για τη χορήγηση ασύλου στη Μαρία Εφίμοβα, και θα ξεκινήσει και νομοθετική πρωτοβουλία για την ενδυνάμωση του νομοθετικού πλαισίου προστασίας των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος.
*O Luis Martín is είναι Συντονιστής Επικοινωνίας και Πολιτικής Στρατηγικής του DiEM25