Μιλώντας στο ΤΡΡ για την τρίτη χρονιά που υποδύεται τον Άρη Βελουχιώτη, ο Τάσος Σωτηράκης δίνει τη δική του οπτική για το τι μπορούν  να αποκομίσουν οι άνθρωποι με «απολίτικη στάση» από την παράσταση και τονίζει ότι «ήταν  πολύς ο κόσμος που δεν ήξερε και μετά το τέλος της παράστασης μπήκε στη διαδικασία να ασχοληθεί και να μάθει ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος».

 Συνέντευξη στον Ορέστη Βέλμαχο

Αναφερόμενος στα όσα ακολούθησαν μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), μιλάει  για τους νικητές και την μετέπειτα πορεία της Ελλάδας, επισημαίνοντας ότι οι παθογένειες αυτές, έχουν μεταφερθεί και στη σημερινή Ελλάδα.

Είναι η τρίτη χρονιά που ανεβαίνει η παράσταση για τη ζωή του Άρη Βελουχιώτη. Τι βλέπουμε στην παράσταση για τη διαδρομή μιας ιστορικής μορφής;

Μέσα από ντοκουμέντα βλέπουμε την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Βλέπουμε την  ψυχοσύνθεση ενός ανθρώπου που έζησε, έδρασε και αγωνίστηκε μέχρι το τέλος της ζωής πιστεύοντας στο «εμείς». Ή μάλλον, ποια νομίζουμε ότι ήταν η ψυχοσύνθεση αυτού του ανθρώπου, γιατί κανείς μας δεν τον γνώρισε. Προσπαθούμε να δείξουμε το πώς θα μπορούσε να  αντιδράσει ο άνθρωπος αυτός σε όσα συνέβησαν σε μια εποχή πολύ δύσκολη για την Ελλάδα, σε μια εποχή πολύ πονεμένη για την Ελλάδα. Είναι μια ιστορική αναδρομή από την εποχή που ο Άρης μπήκε στους κόλπους του Κομμουνιστικού Κόμματος, μέχρι το τέλος της ζωής του. Και μέσα σε όλη αυτή τη διαδρομή εμφανίζονται γεγονότα πολύ σημαντικά, όπως είναι η συμφωνία της Βάρκιζας, όπως είναι η συμφωνία με το γενικό επιτελείο Μέσης Ανατολής, όπως είναι οι επιστολές που είχε ανταλλάξει με το Κομμουνιστικό Κόμμα και βέβαια οι σχέσεις με τους ανθρώπους που ήταν κοντά του και σε οικογενειακό και σε πολιτικό και σε φιλικό επίπεδο. Όλα αυτά δίνονται με έναν τρόπο που μας φέρνει τον Άρη στο σήμερα. Μέσα από τα μάτια ενός ηθοποιού, ας πούμε, που προσπαθεί να ντυθεί τον Άρη και να κάνει τη δική του μικρή προσωπική επανάσταση. Τσαλακώνεται προσπαθώντας να γίνει ένα με τον Άρη μέχρι που ταυτίζεται μαζί του, αλλά στο τέλος, στην πιο κρίσιμη στιγμή κάνει πίσω αναδεικνύοντας το μεγαλείο του ίδιου του ήρωα.

Δηλαδή παρατηρούμε το  αφήγημα που ξεδιπλώνει την ιστορία και την προσωπικότητα του Άρη;

Ναι αλλά φέρνοντας το στο σήμερα. Δηλαδή το τι εκπροσωπεί και τι έχει να μας πει αυτή η προσωπικότητα στο σήμερα. Το να κάνουμε απλά μια αφήγηση γύρω από το όνομα του δεν έχει κανένα νόημα. Μπορεί ο καθένας να κάτσει να διαβάσει, όπως μπορεί να διαβάσει για τον οποιοδήποτε. Το θέμα είναι αν ο Άρης αφορά στο σήμερα, αν έχει  δύναμη στο σήμερα και πιστεύουμε πως έχει. Αυτό φάνηκε και από το γεγονός ότι ο κόσμος αγκάλιασε την παράστασή μας. Έδειξε ότι ο Άρης απασχολεί ακόμα πάρα πολύ κόσμο. Έδειξε ότι ο Άρης ζει ακόμα στις ψυχές πολλών ανθρώπων και ειδικότερα στις ψυχές των νέων ανθρώπων. Σίγουρα δε φτάσαμε τυχαία στην τρίτη σαιζόν και ευχαριστούμε όλους όσους στήριξαν και στηρίζουν την παράστασή μας. Σημαντικό είναι ότι υπάρχει και κόσμος  που δεν ήξερε για τον Άρη και μετά το τέλος της παράστασης μπήκε στη διαδικασία να ασχοληθεί και να μάθει ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος και να διαβάσει περισσότερα πράγματα για μια ιστορία που ή την κρύβουν ή την παραχαράσσουν.

Έχεις κληθεί να ενσαρκώσεις μια θρυλική μορφή της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας. Πώς προετοιμάζεσαι για να βγεις στη σκηνή και να είσαι ο Άρης;

Προετοιμάζομαι όπως θα προετοιμαζόμουν για τον οποιοδήποτε ρόλο. Έχω ξεπεράσει το άγχος ότι υποδύομαι τον ήρωα Άρη Βελουχιώτη. Δεν υπάρχει πλέον αυτό το άγχος και στο λέω ειλικρινά. Υπάρχει μόνο  το άγχος του ηθοποιού  που θέλει να γίνεται καλύτερος σε κάθε παράσταση. Ο Άρης ήταν ένας και είναι αυτός που είναι. Εγώ είμαι ο Τάσος που παίζει τον Άρη στο θέατρο. Υπάρχει ο σεβασμός και το δέος απέναντι στην προσωπικότητα του, αλλά δεν παύει να είναι ένας ρόλος.

Είναι η τρίτη χρονιά που ανεβάζετε την παράσταση για τη ζωή του Άρη και έρχεται πολύς κόσμος. Είναι κομμουνιστές όλοι αυτοί που έρχονται να σας δουν;

Είναι και κομμουνιστές αυτοί που έρχονται, αλλά εμείς δε φτιάξαμε μια παράσταση που θα αφορά συγκεκριμένο κοινό. Άλλωστε σε τι θα εξυπηρετούσε; Φτιάξαμε ένα έργο που  απευθύνεται σε όλους και αφορά όλους, είτε είναι δεξιοί, είτε είναι κεντρώοι, είτε είναι  απολιτίκ. Εμάς μας ενδιέφερε να φωτίσουμε την προσωπικότητα του Άρη. Είναι πολιτικό θέατρο αυτό που κάνουμε, αλλά δεν έχει νόημα να περιορίσουμε το κοινό. Το θέμα είναι να έχεις ανοικτές τις πόρτες του θεάτρου και να έρθουν όλοι ανεξάρτητα από τι πιστεύουν πολιτικά. Το που ανήκει κάποιος ή πώς θα δει τα πράγματα μετά την παράσταση είναι καθαρά δικό του θέμα. Εμείς δεν βγαίνουμε να κουνήσουμε το δάκτυλο σε κανέναν.

Οι συκοφάντες του Βελουχιώτη έχουν «παγιώσει» τον μύθο περί αδίστακτου σφαγέα που σκότωνε όποιον έβρισκε μπροστά του κλπ. Μπορεί ένας απολιτίκ άνθρωπος να αποκομίσει πιο «ψύχραιμα» συμπεράσματα;

Κοίτα, το θέμα είναι να ξέρεις ο ίδιος γιατί είσαι απολιτικ. Από εκεί ξεκινάνε όλα. Αν εσύ ξέρεις τον λόγο που τηρείς αυτή τη θέση και την υποστηρίζεις, θα έρθει να δεις απλώς μια θεατρική παράσταση. Από εκεί και πέρα, είναι άλλο ζήτημα το αν η παράσταση σε πείσει να πάρεις διαφορετική θέση. Για τα όσα λέγονται περί σφαγέα και αυτά που είπες, το έχει δείξει η ιστορία. Υπάρχουν πράγματα που πρέπει να λέμε και να είναι ξεκάθαρα όμως. Σε μια εμπόλεμη κατάσταση που βάλλεσαι από παντού, εσύ δηλαδή δεν θα σηκώσεις το όπλο; δεν θα σηκώσεις το μαχαίρι; Δεν θα πάρεις θέση για να υπερασπιστείς αυτό που πιστεύεις; Είναι πολύ εύκολο να κατηγορείς τους νικημένους και είναι πολλοί αυτοί που φοβούνται τον Άρη 74 χρόνια μετά τον θάνατο του…

Αυτός ο άνθρωπος πάλεψε για τα ιδανικά του, για το δίκιο του λαού. Αυτοί που τάχθηκαν με τον Γερμανικό ζυγό δεν ήταν δολοφόνοι; Πρέπει να μάθει κάποιος, να διαβάσει την ιστορία και μετά να πάρει θέση και να δει ποιος ήταν τελικά ο σφαγέας. Όταν δηλαδή έφυγαν οι ναζί από την Ελλάδα, οι Έλληνες  φίλοι τους που έμειναν πίσω και σκότωναν τους Έλληνες τι ήταν; Πώς το σκέφτεται αυτό κάποιος; Για αυτό σου απάντησα για τους απολιτίκ, αυτός που σκέφτεται έτσι πρέπει να τα βάλει με την ιστορία.

Μίλησες πριν για τον φόβο που υπάρχει απέναντι στον «κακό» Βελουχιώτη. Γιατί να φοβούνται ακόμα το «φάντασμα» του;

Όπως φαίνεται ακόμα φοβούνται το «φάντασμα» του. Αυτό κάτι δείχνει. Δεν ξέρω αν ήταν κακός. Ή μάλλον ναι ήταν κακός για το σύστημα και τους εχθρούς του λαού, εναντίον των οποίων μαχόταν. Και ναι ο φόβος τους δεν έχει να κάνει με έναν νεκρό εδώ και 74 χρόνια, αλλά με τις ιδέες που πρέσβευε και για τις οποίες αγωνίστηκε μέχρι τέλους.

Μετά το τέλος των παραστάσεων έρχεται κόσμος και συζητάει, με την ατμόσφαιρα να είναι πολύ φορτισμένη. Πώς το διαχειρίζεσαι αυτό;

Άλλοι είναι πολύ φορτισμένοι, άλλοι είναι προβληματισμένοι… Βγαίνω από την παράσταση και βλέπω πηγαδάκια ανθρώπων που συζητάνε. Είναι μια σκληρή παράσταση, σαν να σου βάζει ένα καθρέφτη απέναντι σου. Φέρνουμε τον Άρη στο σήμερα να περπατάει στους δρόμους της Αθήνας το 2018, το 2019 και πάμε για το 2020. Σε μια Αθήνα που είναι παρατημένη, βρόμικη, μέσα στις συνθήκες σαπίλας που υπάρχουν γενικά στην Ευρώπη και όχι μόνο στην Αθήνα.

Φέρνει μέσα από την ομιλία του ιστορικά πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα. Μιλά για ζητήματα που αφορούν το σήμερα, σαν η ιστορία να κάνει κύκλο. Οπότε είναι και ο θεατής σε μια κατάσταση σαν να σου λέει “τι είναι αυτά που βλέπουμε και τι είναι αυτό που ζούμε και σήμερα ρε παιδί μου; Τι είναι αυτό που μας λένε αυτοί οι άνθρωποι εδώ. Μήπως να το ξαναδούμε και να το ξαναπιάσουμε;”. Αναφέρεται πολύ έντονα η συμφωνία της Βάρκιζας. Πρόκειται για μια στιγμή, για μια συμφωνία που έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην ιστορία της Ελλάδας.

Γιατί; Δεν ξεκαθαρίστηκε επαρκώς ποιοι είναι οι νικητές και ποιοι είναι οι ηττημένοι;

Ξεκαθαρίστηκε, αλλά αυτό δε λέει τίποτα. Πώς θα ήταν τα πράγματα αν είχε ακολουθήσει κάτι άλλο, στη συμφωνία της Βάρκιζας αναφέρομαι, με μια Ελλάδα διαφορετική. Για νικητές και ηττημένους, άστο. Ποιοι άντεξαν και πόσοι άντεξαν και τι πέρασαν. Ποιοι έμειναν όρθιοι και πόσοι στα χρόνια που πέρασαν τους ακολούθησαν και είναι σήμερα εδώ, νομίζω κάτι δείχνει…

Εσείς μέσα από την παράσταση προβάλλετε τη ζωή του Θανάση Κλάρα, που στη συνέχεια έγινε ο εμβληματικός ηγέτης του ΕΛΑΣ. Τι θα δουν στην παράσταση οι θεατές για τον Κλάρα πριν γίνει ο «Άρης»;

Το έργο της Σοφίας (Αδαμίδου) είναι εξαιρετικό, δίνει με πολύ ανάγλυφο τρόπο τα όσα έγιναν στη ζωή αυτού του ανθρώπου. Και σκηνοθετικά και υποκριτικά μας άφησε να «βουτήξουμε» πολύ βαθιά στο πώς αυτός ο άνθρωπος διαμορφώθηκε και τι έγινε στη ζωή του.

Μιλάμε για την περίοδο όπου αφήνει πίσω του την αστική ζωή και την αστική τάξη, μπαίνει στους κόλπους του ΚΚΕ και βλέπουμε να αγωνίζεται από το μετερίζι της ιδεολογίας του και των ιδανικών του . Είδαμε στον Άρη έναν άνθρωπο που ήταν ταγμένος στην πίστη και στα ιδανικά του. Έναν άνθρωπο που ήταν ταγμένος στο να περάσει η ζωή στα χέρια του λαού. Ταγμένος στο “εμείς”.

Για «τις πεζούλες μας», που είπε και στην ιστορική του ομιλία στη Λαμία…

Ακριβώς. Για τις πεζούλες μας πρέπει να αγωνιστούμε. Μα το λέμε και στην παράσταση, διερωτώμενοι αν θα τον πουν ρομαντικό και ουτοπιστή. Ακόμα και σήμερα, όταν αναφέρονται στους κομμουνιστές και σε αυτά που πρεσβεύουν και προτείνουν, μιλάνε για ρομαντικούς και ουτοπιστές και λένε ότι αυτά δεν γίνονται. Κάνουν λάθος. Όπως είπε και ο Τσε «Είμαστε ρεαλιστές, επιδιώκουμε το αδύνατο!»

Ο Άρης βέβαια πολέμησε για τις θέσεις και τις ιδέες του ΚΚΕ, αλλά αποκηρύχτηκε για δεκαετίες και αποκαταστάθηκε πολιτικά μόλις πριν από λίγα χρόνια…

Όσο και να προσπάθησαν όλα αυτά τα χρόνια να διαχωρίσουν τον Άρη από το ΚΚΕ, δεν τα κατάφεραν. Άρης και ΚΚΕ είναι ταυτισμένοι. Ακόμη και τα χρόνια που μεσολάβησαν πριν την αποκατάστασή του. Ο Άρης ήταν πάντα ο κομμουνιστής. Νέα δεδομένα που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας οδήγησαν στην αποκατάσταση του πολιτική και κομματική.

Μου είπες πριν ότι ο Άρης είναι επίκαιρος και τα διδάγματα του αναγκαία στο σήμερα. Γιατί το πιστεύεις αυτό;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι, αλλά για να το πω απλά με λίγα λόγια: Μπαίνεις στο διαδίκτυο, ψάχνεις την ομιλία του Άρη στη Λαμία και τη διαβάζεις. Εκεί καταλαβαίνεις γιατί ο Άρης και τα όσα είπε είναι επίκαιρα σήμερα. Είναι ένα από τα πιο σύγχρονα κείμενα που έχω διαβάσει, είναι σαν να βλέπω την ιστορία της Ελλάδας να κάνει κύκλους από τότε μέχρι τώρα.  Από την επανάσταση του 1821 που το ξεκινάει ο Άρης, μέχρι και σήμερα. Καθαρές λέξεις. Όταν θες να πεις κάτι ξεκάθαρα, το λες.

Τρίτη χρονιά της παράστασης, που σας βρίσκουμε;

Τρίτη χρονιά στον τεχνοχώρο Cartel στο Αιγάλεω, εκεί που γεννήθηκε αυτή η παράσταση από τις 19 Οκτωβρίου, κάθε Σάββατο και Κυριακή στις 19:00, για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Το έργο είναι της Σοφίας Αδαμίδου και η σκηνοθεσία του Βασίλη Μπισμπίκη. Είμαι πανευτυχής για αυτήν τη συνεργασία. Θεωρώ την όλη διαδικασία από την πρώτη μέρα μέχρι και σήμερα ιδανική και νομίζω ότι το αποτέλεσμα μας έχει ανταμείψει όλους.

 

Μέρες και ώρες παραστάσεων (Από τις 19 Οκτωβρίου έως τις 22 Δεκεμβρίου)

Σάββατο, Κυριακή
Ώρα Έναρξης: 19:00

Τιμές εισιτηρίων:

12 ευρώ γενική είσοδος, 8 ευρώ μειωμένο, 5 ευρώ για ανέργους.

Τόπος:

Τεχνοχώρος Cartel (Μικέλη 4 & Αγ. Άννης Βοτανικός -Στάση μετρό Ελαιώνας- τηλ. 693 989 8258)

Πληροφορίες στη σελίδα του Cartel και στη σελίδα του Facebook