Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, εμμέσως πλην σαφώς υπονόησε ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να κάνει περεταίρω βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς το υπάρχον πλαίσιο θεωρείται «επαρκές» και «λειτουργικό», παρά το γεγονός ότι αν δεν κινητοποιούνταν δάσκαλοι, γονείς και συμμαθητές, ο Σαϊντού Καμαρά θα εξακολουθούσε να κινδυνεύει με απέλαση, όπως κι άλλα παιδιά που δεν έτυχαν αντίστοιχης στήριξης. Ο Γιάννης Οικονόμου, ωστόσο, πριν σπεύσει να ξεκαθαρίσει ότι δεν θα γίνουν αλλαγές στο υπάρχον πλαίσιο, αποδεικνύοντας με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η στήριξη στον Σαϊντού Καμαρά έγινε για λόγους επικοινωνιακούς, έσπευσε να εξασφαλίσει τα εύσημα για την πολιτεία, διορθώνοντας τη δημοσιογράφο η οποία ανέφερε ότι «ο Σαϊντού θα μπορέσει να μείνει στην Ελλάδα εξαιτίας της προσπάθειας των συμμαθητών και καθηγητών του», προσθέτοντας στα λεγόμενά της ότι «θα συμπλήρωνα στην προσπάθεια των μαθητών και των καθηγητών, και την προσπάθεια της ελληνικής πολιτείας».

Η κυβέρνηση ταυτόχρονα απορρίπτει την τροπολογία που κατέθεσε σύσσωμη η Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία προτείνεται να επανέλθει η δυνατότητα των Ανεξάρτητων Επιτροπών της Αρχής Προσφυγών να παραπέμψουν προς εξέταση στις αρμόδιες αρχές μια αίτηση διεθνούς προστασίας, όταν αυτή απορρίπτεται, αλλά η Επιτροπή κρίνει ότι συντρέχουν ανθρωπιστικοί λόγοι για τη χορήγηση αδείας διαμονής στη χώρα.

Με την τροπολογία της αξιωματικής αντιπολίτευσης προτείνεται η επαναφορά διατάξεων με συγκεκριμένες βελτιώσεις ώστε να συντάσσονται με τις πιο σύγχρονες διεθνείς πρακτικές.

Αναλυτικά η τροπολογία που κατέθεσε η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ

Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας με θέμα: «Κύρωση της από 17.3.2022 Επιμέρους Σύμβασης Δωρεάς- Έργο VΙΙΙ, Παράρτημα 12 της από 6.9.2018 Σύμβασης Δωρεάς μεταξύ του Ιδρύματος “Κοινωφελές Ίδρυμα Σταύρος Σ. Νιάρχος” και του Ελληνικού Δημοσίου για την ενίσχυση και την αναβάθμιση των υποδομών στον τομέα της υγείας – Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID 19 και την προστασία της δημόσιας υγείας»

Θέμα: «Καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους»

Α. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Με τα άρθρα της τροπολογίας επανέρχεται η δυνατότητα των Ανεξάρτητων Επιτροπών της Αρχής Προσφυγών να παραπέμψουν προς εξέταση στις αρμόδιες αρχές μια αίτηση διεθνούς προστασίας, όταν αυτή απορρίπτεται, αλλά η Επιτροπή κρίνει ότι συντρέχουν ανθρωπιστικοί λόγοι για τη χορήγηση αδείας διαμονής στη χώρα.

Με το άρθρο 1 επανέρχεται η περίπτωση Στ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 19Α του Κώδικα Μετανάστευσης η οποία είχε καταργηθεί με τον Ν.4825/2021 με την προσθήκη της ρητής αναφοράς της ανάπτυξης των ιδιαιτέρως ισχυρών δεσμών με τη χώρα, ως παράγοντα παραπομπής και την παραπομπή στο άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, περί προστασίας του ιδιωτικού και κοινωνικού βίου, ώστε να είναι πιο ολοκληρωμένη.

Με το άρθρο 2 επανέρχεται το άρθρο 67 του Ν.4375/2016, το οποίο είχε καταργηθεί με τις διατάξεις του Ν. 4686/2020, και προστίθεται ως άρθρο 104Α στον Ν. 4636/2019.

Με το άρθρο 3 καταργείται η παράγραφος 5 του άρθρου 72 του Ν. 4825/2021 ώστε να μπορεί να προστεθεί η περίπτωση στ’ στην παράγραφο 19Α του Κώδικα Μετανάστευσης.

Με το άρθρο 4 προβλέπεται, ως μεταβατική διάταξη, η αναδρομική ισχύς των διατάξεων καθώς και παρέχεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου ώστε να ρυθμιστούν υποθέσεις που θα μπορούσαν να έχουν ωφεληθεί από τη δυνατότητα υπαγωγής σε καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους κατόπιν παραπομπής των Επιτροπών της Αρχής Προσφυγών.

Η παραπομπή για χορήγηση αδείας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους αποτελεί, καταρχήν, την πλέον γνωστή μορφή της «συμπληρωματικής προστασίας», βάσει υποχρεώσεις διεθνών Συμβάσεων,  που αφορούν κυρίως την τήρηση της αρχής μη επαναπροώθησης (non refoulement), σε όσους δεν πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος πρόσφυγα με βάση τη Σύμβαση της Γενεύης αλλά έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η τήρηση υπέρτερων υποχρεώσεων από την κίνηση της διαδικασίας επιστροφής, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη παράμετροι όπως είναι το βέλτιστο συμφέρον παιδιού, η προστασία οικογενειακής ζωής, η ανάπτυξη ισχυρών κοινωνικών δεσμών με την χώρα, η πρόληψη κακοποιητικής μεταχείρισης και η κατάσταση της υγείας.

Η κατάργηση των διατάξεων επέφερε ένα σημαντικό πλήγμα στην ίδια την ουσία του κράτους δικαίου και για το λόγο αυτόν με την τροπολογία αυτή προτείνεται η επαναφορά τους με συγκεκριμένες βελτιώσεις ώστε να συντάσσονται με τις πιο σύγχρονες διεθνείς πρακτικές.

Β. ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ-ΠΡΟΣΘΗΚΗ

Άρθρο 1

Στην παρ. 1, αρ.19Α Ν.4251/2014 (Α’ 80) προστίθεται περ. (στ) ως εξής:

στ. Σε πολίτες τρίτων χωρών των οποίων η υπόθεση έχει παραπεμφθεί στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου από τις αρμόδιες Αρχές Απόφασης του άρθρου 1 του ν. 4375/2016 (Α΄ 51) και τις Επιτροπές της Αρχής Προσφυγών του άρθρου 4 του ν. 4375/2016 (Α΄ 51), όπως ισχύουν.

Για τη χορήγηση άδειας διαμονής της παρούσας κατηγορίας, λαμβάνονται υπόψη ιδίως η αντικειμενική αδυναμία απομάκρυνσης ή επιστροφής του στη χώρα καταγωγής ή συνήθους διαμονής του για λόγους ανωτέρας βίας, όπως σοβαροί λόγοι υγείας του ιδίου ή μέλους της οικογενείας του, διεθνής αποκλεισμός της χώρας του, ή ανάπτυξη ιδιαιτέρως ισχυρών κοινωνικών δεσμών με τη χώρα, ή συνδρομή στο πρόσωπο του ενδιαφερομένου της ρήτρας μη επαναπροώθησης του άρθρου 3 ή η συνδρομή στο πρόσωπο του ενδιαφερομένου των όρων του άρθρου 8 της Σύμβασης για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών η οποία κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.δ. 53/1974 (Α’256) ή του άρθρου 3 της Σύμβασης της Νέας Υόρκης της 10ης Δεκεμβρίου 1984 κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης, η οποία κυρώθηκε με το ν. 1782/1988 (Α’ 116).

Το σχετικό αίτημα χορήγησης άδειας για ανθρωπιστικούς λόγους εξετάζεται μόνο εφόσον η υπόθεση του ενδιαφερόμενου πολίτη τρίτης χώρας έχει παραπεμφθεί στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου από τις του άρθρου 1 του ν. 4375/2016 (Α΄ 51) ή τις Επιτροπές της Αρχής Προσφυγών του άρθρου 4 του ν. 4375/2016 (Α΄ 51), όπως ισχύουν, κατόπιν πιθανολόγησής τους περί της συνδρομής στο πρόσωπο του αιτούντος μιας ή περισσοτέρων προϋποθέσεων του δεύτερου εδαφίου της παρούσας παραγράφου.

Η αίτηση υποβάλλεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενενήντα (90) ημερών από την ημερομηνία επίδοσης, από τις αρμόδιες κατά περίπτωση αρχές του σχετικού ενημερωτικού εγγράφου στον ενδιαφερόμενο. Η άδεια διαμονής χορηγείται, για ένα έτος, παρέχει πρόσβαση στη μισθωτή απασχόληση και μπορεί να ανανεώνεται για δύο έτη κάθε φορά, εφόσον εξακολουθούν να ισχύουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις.

Άρθρο 2

Στον Ν.4636/2019 (Α΄169) προστίθεται Άρθρο 104Α ως εξής:

Στην περίπτωση που αίτηση διεθνούς προστασίας αλλοδαπού ή ανιθαγενή έχει απορριφθεί τελεσίδικα και οι αρμόδιες Αρχές Απόφασης του παρόντος Μέρους πιθανολογούν ότι στο πρόσωπό του συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, παραπέμπουν την υπόθεση στις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με το άρθρο 19Α (στ) του ν. 4251/2014 (Α΄ 80) όπως ισχύει, οι οποίες αποφασίζουν σχετικά με τη χορήγηση της εν λόγω άδειας. Στην περίπτωση αυτή οι αρμόδιες Αρχές Απόφασης χορηγούν σχετική βεβαίωση στον ενδιαφερόμενο.

Άρθρο 3

Καταργείται η παράγραφος 5 του άρθρου 72 Ν.4825/2021 (Α’ 157).

Άρθρο 4

Τα άρθρα 1, 2 και 3 του παρόντος εφαρμόζονται με αναδρομική ισχύ από 4/9/2021.

Περιπτώσεις που θα ενέπιπταν στις προβλέψεις του άρθρου 1, από την ημερομηνία δημοσίευσης του Ν.4825/2021 (Α’ 157) μέχρι την ημερομηνία ισχύος του παρόντος, ρυθμίζονται με Απόφαση του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου.