Του Γιώργου Κολέμπα
Το νέο είδος Coronavirus (2019-nCoV, σύμφωνα με μια έκθεση στο φημισμένο περιοδικό Nature, θα μπορούσε να έχει προέλθει από τον μυρμηγκοφάγο της Μαλαισίας. Τα ζώα αυτά φαίνεται να είναι ο πιο πιθανός ενδιάμεσος ξενιστής, σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Xinhua της Κίνας. Οι εξειδικευμένοι όμως σε αυτά τα ζώα εμπειρογνώμονες από την Παγκόσμια Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN) και το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ δεν είναι τόσο σίγουροι. Υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος μέχρι να μπορέσει να αποδειχθεί ότι ο μυρμηγκοφάγος είναι στην πραγματικότητα η αιτία. Αλλά είναι βέβαιο ότι “το τέλος του παράνομου εμπορίου των άγριων ζώων θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση των δυνητικών κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με την κατανάλωση άγριων ζώων”, δήλωσε ο Δρ Dan Challender, Πρόεδρος της εξειδικευμένης ομάδας για τα φολιδωτά IUCN Pangolin.
Αυτό που είναι πολύ πιθανό είναι πως ο ιός Corona 2019-nCoV προέρχεται από κάποια αγορά άγριας πανίδας στην Κίνα. Εκεί γίνεται εμπορία -σε υγειονομικά αμφισβητήσιμες συνθήκες- νεκρών και ζωντανών -συχνά παράνομα κυνηγημένων- άγριων ζώων, όπως νυχτερίδων, φιδιών, κροκοδείλων, φολιδωτών ζώων[1], παπιών, σκίουρων, αλεπούδων και κουταβιών λύκων. Τα ζώα φυλάσσονται σε κλουβιά σε πολύ στενό χώρο. Αυτό δεν είναι μόνο προβληματικό από άποψη καλής διαβίωσης και προστασίας των ζώων, αλλά είναι επίσης το ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη παθογόνων παραγόντων που εξαπλώνονται, για παράδειγμα, μέσω σωματικών υγρών.
Εν τω μεταξύ, μετά το ξέσπασμα του ιού η κινεζική κυβέρνηση έχει αντιδράσει στο φαινόμενο με το να απαγορεύσει προσωρινά την εμπορία άγριων ζώων -σε αγορές, εστιατόρια και το διαδίκτυο- και έχει ανακοινώσει ότι θα πατάξει τις παραβιάσεις, θεωρώντας το ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για την αντιμετώπιση της διάδοσης επικίνδυνων ασθενειών, αλλά και του παράνομου εμπορίου άγριων ζώων.
Το παράνομο κυνήγι άγριων ζώων αποτελεί κυρίως την πιο εκτεταμένη απειλή για τη βιοποικιλότητα σε πολλά τροπικά δάση. Το αν η απαγόρευση θα συνεχιστεί και μετά την υποχώρηση της επιδημίας, μένει να το δούμε. Είναι ελπιδοφόρο το ότι και άλλες ασιατικές χώρες αντιλαμβάνονται πλέον τώρα την λανθάνουσα απειλή του παράνομου εμπορίου της άγριας πανίδας, συμπεριλαμβανομένου του Βιετνάμ που είναι ένα από τα κέντρα του.
Υπάρχουν πλέον περισσότερες επιβεβαιωμένες περιπτώσεις προσβολής του κορονοϊού και στο Βιετνάμ. Η κυβέρνηση έχει κλείσει τα σχολεία, όσοι επιστρέφουν από την Κίνα στο Βιετνάμ κρατούνται σε καραντίνα για δύο εβδομάδες μετά την άφιξή τους και ο πληθυσμός έχει διαταχθεί να αποφεύγει τις δημόσιες συγκεντρώσεις.
Το κρέας άγριων ζώων είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στο Βιετνάμ, θεωρείται μια λιχουδιά, ειδικά στις πόλεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο καταναλώνεται κυρίως από μορφωμένα και ανώτερα κοινωνικά στρώματα του πληθυσμού και μάλιστα πολλές φορές σε ιδιαίτερες περιπτώσεις και σε επαγγελματικά γεύματα. Τα τρία τέταρτα του άγριου κρέατος καταναλώνεται σε εστιατόρια, σύμφωνα με μια μελέτη του WWF και του Πανεπιστημίου του Hohenheim, που δημοσιεύθηκε το 2015.
Δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι επικίνδυνα για τους ανθρώπους νοσήματα[2] μπορούν επίσης να έχουν και τα Βιετναμέζικα άγρια ζώα, αλλά η προβληματική του ζητήματος δεν είναι αρκετά προχωρημένη στο Βιετνάμ. Και εδώ το «νόμιμο εμπόριο» άγριων ζώων και των προϊόντων τους θα πρέπει να ελέγχεται καλύτερα και ιδίως η λαθροθηρία τους, όχι μόνο για την προστασία των ανθρώπων από επικίνδυνες μολυσματικές ασθένειες αλλά και για την προστασία της βιοποικιλότητας. Και εδώ θα πρέπει να απαιτηθεί το τέλος του εμπορίου άγριων ζώων. «Λόγω του εύρωστου εμπορίου της άγριας πανίδας, το Βιετνάμ είναι εδώ και πολλά χρόνια στο στόχαστρο για υπευθυνότητα στη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών από τα άγρια ζώα στους ανθρώπους, όπως το SARS και το νέο είδος coronavirus 2019-nCoV. Το μόνιμο κλείσιμο των παράνομων αγορών άγριας πανίδας και η αυξημένη επιτήρηση της απαγόρευσης του εμπορίου της, θα βοηθούσε το Βιετνάμ να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο μετάδοσης ζωονοσημάτων από τα τρόφιμα», δηλώνει ο Δρ. Stefan Ziegler, εισηγητής για την προστασία της Φύσης στην Ασία, στο WWF Γερμανίας.
[1] Τα φολιδωτά ζώα είναι τα πιο λαθροκυνηγημένα θηλαστικά στον κόσμο. Το διεθνές εμπόριο που τα αφορά έχει απαγορευτεί εντελώς από τον Ιανουάριο του 2017. Παρ ‘ όλα αυτά, οι αρχές της Αφρικής και της Ασίας συνεχίζουν να κατάσχουν τόνους φολιδωτών και εκατοντάδες ολόκληρων pangolins. Μεταξύ 2000 και 2016 μόνο, περισσότερα από 1.100.000 ζώα εμπορεύτηκαν παράνομα, σε όλο τον κόσμο. Παραμένουν μη καταμετρημένα τα pangolins που καταλήγουν στις τοπικές αγορές της Ασίας και της Αφρικής. Μεταξύ 2016 και 2019, κατασχέθηκαν 200 τόνοι λέπια φολιδωτών. Για μόνο λίγα κιλά λέπια ανά ζώο, αυτό ισοδυναμεί με δεκάδες χιλιάδες ζώα που έχουν θανατωθεί.
[2] Τα ζωονοσήματα είναι ασθένειες που μπορούν να μεταδοθούν από τα ζώα στον άνθρωπο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας των ζώων (OIE), 60% των μολυσματικών ασθενειών είναι ζωονοσήματα (φυματίωση, λύσσα, HIV) και τουλάχιστον 75% των νεοαναδυόμενων μολυσματικών ασθενειών (Ebola, Influenza, Nipah-Virus) έχουν ζωική προέλευση. Ειδικότερα, το εμπόριο άγριας ζωής επιτρέπει στους ιούς να διαχυθούν από τα άγρια ζώα στον άνθρωπο. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες για την υγεία, το κλείσιμο των αγορών άγριας ζωής θα αποτρέψει πολλές τέτοιες εστίες μετάδοσης.
http://www.topikopoiisi.eu/
*H στήλη (φιλ≠) ελευθέρως παίρνει θέση σε ζητήματα επικαιρότητας από ριζοσπαστική σκοπιά. Η σύνταξη της στήλης γίνεται συλλογικά από τη συντακτική της ομάδα και είναι ανοιχτή σε κάθε ενδιαφερόμενο. Για αποστολή προτεινόμενων κειμένων προς δημοσίευση ή και επικοινωνία με τη συντακτική ομάδα της στήλης μπορείτε να μας αποστέλλετε e-mail στο [email protected]: