Ο Πητ Ο’Νηλ είναι ο τελευταίος Μαύρος Πάνθηρας που καταζητείται ακόμη από το FBI. Δεν έπεσε ποτέ στα χέρια του Αμερικάνικου Κράτους και δεν του δόθηκε ποτέ χάρη. Ούτε καν από τον Ομπάμα, οπότε και έγινε η τελευταία απόπειρα. Γιατί, αρνείται να ζητήσει συγγνώμη για την (αυτο)άμυνα.

Η ιστορία του ξεκινάει το 1969. Όταν, εκείνο το Γενάρη, ίδρυσε το πολιτειακό παράρτημα του Κόμματος των Μαύρων Πανθήρων στο Κάνσας Σίτυ. Ήταν 29 χρονών και ταγμένος στον αγώνα για δικαιοσύνη και ισότητα. Και έτσι έγινε ο πρώτος στόχος του Κλαρενς Κέλλυ, του επικεφαλής της αστυνομίας του Κάνσας, πρώην πράκτορα του FBI και μετέπειτα εκλεκτού του Νίξον και δεύτερου Διευθυντή του FBI, περήφανου αντικαταστάτη του Έντγκαρ Χούβερ. Στο Κάνσας Σίτυ, στο Νότο, ο επικεφαλής του Κόμματος των Μαύρων Πανθήρων ήταν καταδικασμένος να φυλακιστεί ή και να δολοφονηθεί. Το πρόγραμμα CoIntelPro ήταν σε εφαρμογή και κύριος στόχος του – στόχος στημένων κατηγοριών, σχεδιασμένων δολοφονιών και εκτελέσεων και διάβρωσής του – ήταν το Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων. Από τις πρώτες ενέργειες του Πητ, η αποκάλυψη μυστικού δικτύου εξοπλισμού των ρατσιστών λευκών (white supremacists) από την Αστυνομία του Κάνσας Σίτυ. Είναι η στιγμή που γίνεται Δημόσιος Κίνδυνος Νο1 για την αστυνομία. Είναι Μαύρος, στρατευμένος, πολιτικοποιημένος, ένοπλος και ήδη δείχνει τις δυνατότητές του. «Οι ένοπλοι Μαύροι Πάνθηρες τους κατατρομοκρατούσαν. Μετά την κατάληψη του Καπιτωλίου της Καλιφόρνιας το 1967, πέρασαν το Νόμο για τον Έλεγχο των Όπλων του 1968, τον μόνο νόμο ελέγχου των όπλων που ενέκρινε η Εθνική Ένωση Οπλων», η διαβόητη National Rifle Association (NRA).

Τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου, μόλις 10 μήνες από την ίδρυση του παραρτήματος, συλλαμβάνεται και καταδικάζεται με στημένες κατηγορίες για παράνομη μεταφορά ενός όπλου μεταξύ των γραμμών δύο πολιτειών. Ο νόμος με τον οποίο συνελήφθη και καταδικάστηκε πέρασε μόλις δύο εβδομάδες πριν τη σύλληψή του. Το Κάνσας Σίτυ είναι, γεωγραφικά, ιδανική πόλη για έναν τέτοιο νόμο, όντας στα σύνορα δύο πολιτειών, του Μιζούρι και του Κάνσας. Το δικαστήριο θα τον καταδικάσει σε τέσσερα χρόνια φυλάκισης. Είναι η εποχή του CoIntelPro. Ξέρει πως δεν έχει πολλές πιθανότητες να βγει ζωντανός. Όντας έξω με περιοριστικούς όρους, δραπετεύει, μαζί με την αγαπημένη του συν-πάνθηρα, 19χρονη Σάρλοτ Χιλλ, χάρη στη βοήθεια λευκών κομμουνιστών των ΗΠΑ, από τη Νέα Υόρκη. Πάνε στην Αλγερία, όπου ήδη βρίσκονται και πολλοί ακόμη Πάνθηρες. Το Αλγέρι ήταν η έδρα του Διεθνούς Τμήματος των Μαύρων Πανθήρων. Δύο χρόνια αργότερα, εμπνευσμένοι από όσα έκανε ο σοσιαλιστής και παναφρικανιστής Τζούλιους Νιερέρε στην Τανζανία, το ζευγάρι αποφασίζει να πάει εκεί. Δεν εγκατέλειψαν, μετά από αυτό, ποτέ την Τανζανία. Ζουν στο χωριό Ιμπασένι, κοντά στην Αρούσα, έχουν ιδρύσει το Κοινοτικό Κέντρο Ενωμένης Αφρικανικής Συμμαχίας  (United African Alliance Community Center, UAACC) και οργανώνουν κοινωνικά προγράμματα όπως εκείνα των Πανθήρων στις ΗΠΑ του ’60.

Το δεδομένο modus operandi του καθεστώτος ήταν να φυλακίζει έναν επαναστάτη με κατασκευασμένες κατηγορίες κι ύστερα να κάνει ότι χρειαζόταν για να τον κρατήσει μέσα για δεκαετίες, αν όχι για μια ζωή. Πητ Ο’Νηλ.

Πητ Ο Νηλ: «Ως νέος δεν ήμουν πολύ προοδευτικός. Ήμουν του δρόμου. Τυχαία έπεσα πάνω στους Μαύρους Πάνθηρες και ήταν σα να βρήκα το φως μου. Τότε συγκρούστηκα με τον Κλάρενς Κέλλυ, τον διοικητή της αστυνομίας του Κάνσας Σίτυ. Έγινα ο εχθρός του, ήμουν ο πρώτος στόχος του. Τέλη του ’68 πήγα στην Καλιφόρνια να συναντήσω τον Μπόμπυ Σηλ και τον Ντέηβιντ Χίλιαρντ – ο Χιούι Νιούτον ήταν τότε φυλακή. Ήμουν εξαγριωμένος με την [άδικη] δίωξή μου από την αστυνομία και τη γενικότερη διαφθορά στο Κάνσας Σίτυ και ήθελα εκδίκηση. Ο Σηλ κι ο Χίλιαρντ μου είπαν «Αδελφέ, δεν γίναν για εκδίκηση οι Μαύροι Πάνθηρες. Δεν είμαστε εδώ για να εκδικούμαστε, προσπαθούμε να χτίσουμε κάτι που θα αλλάξει τις ζωές των ανθρώπων κι εδώ, στις ΗΠΑ, και σε όλο τον κόσμο». Με κάλεσαν να μείνω, να μάθω για την Οργάνωση, τις αρχές και την ιδεολογία τους κι από αυτούς κι από άλλους Πάνθηρες. Είχα ζήσει στην Καλιφόρνια, είχα κάνει και φυλακή εκεί, οπότε δεν μου ήταν ξένη κι έτσι αποφάσισα να μείνω κάποιες εβδομάδες. Περάσαμε ώρες συζητώντας για τον Τσε Γκεβάρα, τον Μάο τσε Τουνγκ, τόσους άλλους φωτεινούς επαναστάτες, τις θυσίες τους, τους στόχους τους, την ατζέντα τους, όσα κατόρθωσαν για το λαό. Επηρεάστηκα βαθιά από όλα αυτά, έγιναν πιστός όπως γίνεται πιστός ένας αναγεννηθείς χριστιανός.

Γύρισα στο Κάνσας Σίτυ παθιασμένος. Έκοψα δεσμούς από όλους τους αρνητικούς ανθρώπους κι όλες τις κακές επαφές και σχέσεις που είχα πριν. Μέσα σε έξι μήνες, ήμουν επικεφαλής του παραρτήματος Κάνσας Σίτυ του Κόμματος των Μαύρων Πανθήρων. Ήταν η Σωτηρία μου, και παραμένει η σωτηρία μου για πάνω από 55 χρόνια τώρα. Η σύγκρουσή μου με τον Κλάρενς Κέλλυ συνεχίζεται και σήμερα. Ως σήμερα, ένα βιβλίο κοιτάει προς τα έξω στη βιβλιοθήκη μου, αυτό του Κέλλυ. Θέλω να ξέρει ότι δεν εγκατέλειψα ποτέ τον αγώνα και είμαι σταθερά ταγμένος στην Επανάσταση».

Σαρλοτ Χιλλ Ο’Νηλ: «Γεννήθηκα το 1951 στο Κάνσας Σίτυ, όταν άνθιζε το κίνημα των Πολιτικών Δικαιωμάτων. Οι γονείς μου συζητούσαν πολιτικά με τους φίλους τους και μας ενθάρρυναν, κι εμένα και τους δύο αδελφούς μου, να είμαστε περήφανοι για αυτό που είμαστε. Οταν πήγα γυμνάσιο, ήταν η πρώτη μου φορά που βρισκόμουν με λευκούς. Το σχολείο είχε μόλις γίνει φυλετικά μεικτό, και αντιμετώπιζα καθημερινά το ρατσισμό. Ήμουν πολύ καλή μαθήτρια, παρ’ ότι άτακτη. Όταν ήμουν 17 ετών επελέγην και πήγα στο Λύκειο του Κάνσας Σίτυ για την Ανθρώπινη Αγιοπρέπεια, ξαι συνάντησα ανθρώπους μεγαλύτερους και σοφότερους από μένα, δασκάλους και γιατρούς και φοιτητές. Ξετρελλάθηκα. Μελετούσαμε μαζί και συζητούσαμε την ιστορία της Αφρικής και της Διασποράς. Άνοιξε ο νους μου προς την αφρικανική μου προέλευση και την πραγματικότητά μου. Είναι την ίδια εποχή που άρχισα να βλέπω όλους αυτούς τους όμορφους δυνατούς Μαύρους αδελφούς κι αδελφές, μέλη του Κόμματος των Μαύρων Πανθήρων, με τους μπερέδες τους, τα γυαλιά τους, τα δερμάτινα. Άρχισα να κόβω φωτογραφίες και άρθρα και να τα κολλάω στον τοίχο του δωματίου μου. Μία από τις φωτογραφίες στον τοίχο ήταν του Πητ Ο’Νηλ, που δεν περίμενα να τον συναντήσω από κοντά ποτέ – ή, ακόμη περισσότερο να περάσω μαζί του την υπόλοιποη ζωή μου. Με το τέλος του Λυκείου αρίστευσα και μπόρεσα να πάρω υποτροφία για την Ιατρική. Όμως, αντ’ αυτού, έφυγα από το σπίτι και πήγα να ενταχθώ στους Μαύρους Πάνθηες του Κάνσας Σίτυ, Μιζούρι. Τότε, εμείς, οι νεαροί Πάνθηρες, ζούσαμε κοινοβιακά. Δεν είχα γνωρίσει ακόμη τον αδελφό Πητ, γιατί τότε ταξίδευε για την οργάνωση οαραρτημάτων στη Νεμπράσκα, στην Οκλαχόμα και αλλού. Όταν πρωτοσυναντηθήκαμε, ήμουν μαστουρωμένη, είχα πάρει LSD μαζί με άλλους επτά οκτώ νεαρούς Πάνθηρες, πειραματιζόμασταν. Ήταν έξαλλος μαζί μας και μας έβαλε σε πειθαρχία. Υπερασπίστηκα τον εαυτό μου, αλλά μας έκλεισε σε ένα δωμάτιο, μια μικρή φυλακή των Πανθήρων, ώσπου να φύγει η επίδραση. Ήταν ζωτικής σημασίας η εμφάνιση και η επαφή με τον κόσμο για τους Πάνθηρες, και τώρα, βλέποντας πίσω, συμφωνώ απολύτως με την αυστηρότητα που έδειξε ο Πητ. Ξαναειδωθήκαμε δύο μέρες μετά, και τα υπόλοιπα ανήκουν στην Ιστορία. Είμαστε μαζί πενήντα και χρόνια τώρα. Έγινα Πάνθηρας για πάντα όταν πρωτοέμαθα για τα συσσίτια για τους μικρούς μαθητές, για τα οποία μαζεύαμε χορηγίες, ώστε να ταϊσουμε τα πεινασμένα παιδιά. Ακόμη θεωρώ πολύ σημαντικό τον εθελοντισμό, που ήταν ένας από τους θεμέλιους λίθους του Κόμματος. Ήταν έκφραση κοινωνικής αγάπης. Ακόμη και σήμερα, όποτε πάω στο Κάνσας Σίτυ, συναντώ ανθρώπους που με ευχαριστούν για όσα κάναμε τότε, γιατί χάρη σε αυτά σταθήκαν στα πόδια τους».

Σαρλοτ: «Θεωρητικά υπήρχε ισότητα μεταξύ των φύλων μέσα στο Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων. Όμως ήταν πολλές οι φορές που θεωρούνταν δεδομένο ότι εμείς [οι γυναίκες] θα καθαρίσουμε ή θα μαγειρέψουμε. Οι Γυναίκες Πάνθηρες έπρεπε διαρκώς να αγωνιζόμαστε και γι’ αυτό. Τα μέλη του Κόμματος έρχονταν από κάθε μονοπάτι της ζωής. Κάποιο ήταν συνειδητοποιημένοι, άλλοι ήταν σωβινιστές, κάποιοι έρχονταν από το δρόμο κουβαλώντας τη λογική της επιβίωσης εκεί, άλλοι ήταν φοιτητές και πολύ μορφωμένοι.. Από την άλλη, είτε άντρας ήσουν είτε γυναίκα, περνούσες εκπαίδευση στα όπλα, είχες βάρδιες ως υπεύθυνος ημέρας, ήσουν έξω και πουλούσες εφημερίδες ή έφτιαχνες τηγανίτες για τα παιδιά».

Σάρλοτ: «Ο Χιούι συνήθιζε να λέει ότι ένας Επαναστάτης οφείλει να έχει αγάπη για τους ανθρώπους, αλλοιώς δεν κάνει τίποτε. Η αυτοάμυνα ήταν ο τρόπος μας να δείξουμε την αγάπη μας στην κοινότητα. Τα όπλα ήταν για να προστατεύσουμε την οικογένεια και τους φίλους μας από την κτηνωδία και την κακία του κράτους. Η Άμυνα ήταν φυσικό, λοιπόν, να συνοδεύεται από τον εθελοντισμό, τα συσσίτια, τις δωρεάν ιατρικές κλινικές κι όλα τα άλλα»

Πητ: «Οταν φτάσαμε στο αεροδρόμιο [για να δραπετεύσουμε στην Αλγερία], ρώτησα τη Σάρλοτ αν ήταν σίγουρη ότι ήθελε να έρθει μαζί μου. Οπως και να το κάνεις, είχε μπροστά της ένα λαμπρό Μέλλον, πλήρη υποτροφία για την Ιατρική.. Απέρριψε κάθε άλλη προοπτική. Θα ερχόταν μαζί μου, να συνεχίσουμε τον Αγώνα για τους ανθρώπους, το λαό. Με φώναζε τότε Αδελφέ Πρόεδρε, και θυμάμαι που μου είπε ‘Όχι Αδελφέ Πρόεδρε, δεν φεύγω, είμαι γι’ αυτά κι άλλα τόσα, μαζί ως το τέλος».

Πητ: «Οι Μαύροι Πάνθηρες στην Αλγερία είχαν επαφές με όλα τα εξόριστα επαναστατικά κινήματα, την απελευθερωτική οργάνωση της Ναμίμπιας, Νοτιοδυτική Αφρικανική Λαϊκή Οργάνωση (South West Africa People’s Organization, SWAPO), το Εθνικό Αφρικανικό Κογκρέσο της Νοτίου Αφρικής, του Μαντέλα (African National Congress, ANC), Παλαιστίνιους που μάχονταν ενάντια στο Σιωνιστικό καθεστώς και πολλές λευκές επαναστατικές οργανώσεις που είχαν εξόριστα μέλη. Τώρα, πρέπει να παραδεχθώ ότι αυτές οι σχέσεις ήταν κυρίως τυπικές, γιατί όλοι είχαμε πρώτα και πάνω από όλους το δικό μας αγώνα. […] Ήρθαμε στην Τανζανία το 1972. Στην αρχή δεν ήθελα να έρθω εδώ, ήθελα να πάω στη Σουηδία, να επιστρέψω στις ΗΠΑ, να πάω στις ΗΠΑ και να περάσω στην παρανομία, για την επανάσταση. Όμως, κάθε Πάνθηρας που το έκανε αυτό κατέληξε στη φυλακή για, το λιγότερο, 25 χρόνια.  Η Σάρλοτ με έπεισε να έρθουμε εδώ κι ήταν από τις πιο σωστές κινήσεις που κάναμε στη ζωή μας. Όταν φτάσαμε εδώ, το μόνο που έβλεπα ήταν λάσπη και στέγες από λαμαρίνα. Από την άλλη, η Σάρλοτ ήταν στον παράδεισο. Είμασταν σαν αυτό που λέει ο Ντέηλ Κάρνεγκυ: ‘Δύο άνθρωποι κοίταξαν έξω από τα σίδερα της φυλακής, ο ένας είδε λάσπες κι ο άλλος είδε τα άστρα”. Μου πήρε κάποιο χρόνο, μα τα είδα κι εγώ στο τέλος τα άστρα»

Μαζί: «Οταν ήρθαμε εδώ, δεν είχαμε ρεύμα, δεν είχαμε τρεχούμενο νερό, βούβαλοι και ύαινες τρέχαν στους δρόμους και μπαίνανε στο χωράφι μας. Χρησιμοποιήσαμε μηχανήματα για να κονιορτοποιήσουμε τις φωλιές των τερμιτών, να ανακατέψουμε τη σκόνη με άμμο και νερό και μια σταλιά τσιμένο, να φτιάξουμε τούβλα. Αποκτήσαμε κότες, κάναμε κέηκ και μποσκότα, δουλεύαμε ακατάπαυστα μέχρι τελικής πτώσης χτίζοντας μύλους, αρμέγοντας γελάδια και μαθαίνοντας πρακτικά πράμματα που δεν πιστεύαμε ποτέ ότι θα τα μάθουμε ή θα μας χρειαστούν. Με τη βοήθεια των συγχωριανών μας αρχίσαμε να καλλιεργούμε φασόλια, να φτιάχνουμε λουκάνικα, που τα πουλούσαμε επί 15 χρόνια.. Οι προεστοί του χωριού μας, στο Ιμπασένι εντυπωσιάστηκαν με όσα κάναμε και μας έστειλαν μαθητευόμενους τους νέους του χωριού. Μας έδωσαν κι ένα κομμάτι γης, κι εκεί φτιάξαμε το πρώτο μας κοινοτικό κέντρο, τρία μίλια από κει που είναι το σημερινό. Το κόσμημα στο στέμμα των Μαύρων Πανθήρων ήταν πάντα η κοινοτική δουλειά. Ότι κάνουμε στο κέντρο μας σήμερα είναι η συνέχεια όσων κάναμε ως Μαύροι Πάνθηρες, και συνεχίζει να εμπνέει ανθρώπους και στις ΗΠΑ και στον υπόλοιπο κόσμο… Διδάσκουμε αγγλικά, τέχνη και μουσική στις γυναίκες, υπολογιστές, παραγωγή βίντεο, σχέδιο, ράψιμο, φωτογραφία κι άλλα πολλά. Διευθύνουμε το Σπίτι των Αυριανών Ηγετών, για να βελτιώσουμε τη ζωή ορφανών και παιδιών από ακραία φτωχά και κακοποιητικά περιβάλλοντα στην Τανζανία. Έχουμε αναθρέψει ως σήμερα  28 παιδιά όλων των ηλικιών, από νήπια ως φοιτητές, τα τελευταία 12 χρόνια και παρά τα ελάχιστα μέσα μας. Έχουμε δύο δικά μας παιδιά εξ αίματος, αλλά όλα τα παιδιά εδώ είναι οικογένειά μας.. Η δουλειά που κάνουμε εδώ είναι για να βάλουμε την ιστορία μας και τη δουλειά μας, ως επαναστάτες, κάτω από καλύτερο δυνατό φως».

Μια γιαγιά μπορεί να κάνει ένα τηγάνι καλαμποκόψωμο ή μια κανάτα τσάι για τον αγώνα για πολιτικά δικαιώματα, και η πράξη της είναι μια αληθινά επαναστατικη ενέργεια. Φλώρυνς Κένεντυ, μαύρη φεμινίστρια

Για το κίνημα I can’t Breath, Πητ: «Νομίζω ότι η νεολαία σήμερα άνοιξε την πόρτα σε κάτι πολύ όμορφο, κάτι που εμπνέει και πιστεύω θα δώσει καρπούς. Πριν πολλές δεκαετίες, ο Μάλκομ Χ είπε κάτι, που τώρα κατάλαβα ολότελα. Η Αμερική σήμερα είναι σε μια μοναδική θέση. Ιστορικά, οι επαναστάσεις είναι αιματηρές. Κι αν είναι αιματηρές… Δεν έχει υπάρξει αναίμακτη επανάσταση. Δεν υπάρχει επανάσταση στην οποία να αγαπάς τον εχθρό σου. Και δεν υπάρχει επανάσταση που να παρακαλάς ένα σύστημα εκμετάλλευσης να σε συμπεριλάβει. Οι επαναστάσεις ανατρέπουν συστήματα. Οι επαναστάσεις καταστρέφουν συστήματα. Η επανάσταση είναι πάντα αιματηρή, αλλά η Αμερική βρίσκεται σε μια μοναδική θέση. Σήμερα, αυτή η χώρα μπορεί να οδηγήσει μια επανάσταση που δε θα ανεχθεί την αιματοχυσία. Αρκεί να δώσει στο Μαύρο άνθρωπο ότι του ανήκει σε κείνη τη χώρα, όλα όσα του ανήκουν. Οταν ήμουν νέος δεν το πίστευα αυτό. Αλλά οι Μαύροι Πάνθηρες σπείρανε το σπόρο, και τώρα είναι η ώρα να θερίσουμε. Ήταν ο έβδομος κανίνας του δεκάλογου των Μαύρων Πανθήρων: ‘θέλουμε τον άμεσο τερματισμό της αστυνομικής κτηνωδίας και των δολοφονιών μαύρων, άλλων εγχρώμων ή άλλων καταπιεσμένων εντός των ΗΠΑ”… Η δολοφονία του Αδελφού Τζωρτζ Φλόυντ ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για πολλούς νέους ανθρώπους. Κι αυτοί ενέπνευσαν και κινητοποίησαν ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, να ξεσηκωθούν ενάντια στην λευκή ανωτερότητα και την καπιταλιστική καταπίεση… Η έγερση των συνειδήσεων σήμερα είναι από τα πιο όμορφα πράγματα που έχω δει στη ζωή μου».

Σάρλοτ: «Νοιώθω περηφάνεια. Παραδώσαμε τη σκυτάλη, έτσι νοιώθω. Ένα σωρό νέοι άνθρωποι επικοινωνούν μαζί μου και ζητούν τη συμβουλή μου. Βλέπω το πνεύμα τους κι είναι σα να καθρεφτίζομαι. Νοιώθω πως η Επανάσταση είναι σε καλά χέρια. Έχω μεγάλες ελπίδες, είναι σα να ξαναγύρισε το ’60 […] Είναι ατυχές, μα μόνον η βία φαίνεται να ξυπνάει τους εξουσιαστές. Η βία και η οικονομική ύφεση, δύο πράγματα που συχνά πάνε μαζί. Σα μητέρα, σαν κάποια που μεγαλώνει παιδιά και σαν πολεμίστρια, αναστατώνομαι – δε θέλω να δω παιδιά να τραυματίζονται από τη βία… […] για το σημερινό κίνημα, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν μέντορες και να δίνεται η δύναμη του θετικού παραδείγματος. Είναι σημαντικότατο να χτίσουμε την αυτοπεποίθηση των νέων ανθρώπων στους δρόμους, να ξέρουν που να κατευθύνουν και την οργή τους και την αγάπη τους. Να τους διδάξουμε και πρακτικά πράγματα. Κοινωτική δουλειά, αστικοί κήποι, όλα αυτά ως επιδείξεις επαναστατικής δουλειάς. Πρέπει να ξαναγυρίσουμε σε μια κουλτούρα που σέβεται το χώμα, που σέβεται το νερό, που σέβεται τη γη και να είμαστε περήφανοι για τις παραδόσεις μας και την πνευματικότητά μας».

 

 

Τα αποσπάσματα της συνέντευξης, μεταφρασμένα ελληνικά από την υπογράφουσα, δημοσιεύονται με την άδεια του ROAR. Το πρωτότυπο, στα αγγλικά, μπορείτε να το βρείτε εδώ . Τη συνέντευξη πήρε ο Γιοάβ Λεβίν.