Στη συνέντευξη που έδωσε στο CNNi ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφέρθηκε στο δημοσίευμα της προηγούμενης εβδομάδας από τους New York Times ότι η Ελλάδα κάνει παράνομα pushbacks και εγκαταλείπει πρόσφυγες στη Θάλασσα.
Το δημοσίευμα ανέφερε ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει εκδιώξει κρυφά περισσότερους από 1.000 πρόσφυγες εκτός των ευρωπαϊκών συνόρων τους τελευταίους μήνες, με το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου (μέσω δηλώσεων του Νότη Μηταράκη) να διαψεύδει το δημοσίευμα υποστηρίζοντας ότι η Τουρκική Ακτοφυλακή αναφέρεται ως πηγή και ότι «δεν προκύπτουν στοιχεία ότι τα πρόσωπα αυτά διατρέχουν κίνδυνο στην Τουρκία και κατά συνέπεια δύνανται να αιτηθούν διεθνούς προστασίας εκεί».
NYT: Παράνομα ελληνικά pushbacks και εγκατάλειψη προσφύγων στη θάλασσα – Διγλωσσία από το υπουργείο
Σημειώνεται ότι τις προηγούμενες ημέρες είχε προηγηθεί δημοσίευμα της DW με τίτλο: «Το Βερολίνο καταλογίζει στην Αθήνα παράνομες επαναπροωθήσεις», με τον αναπληρωτή υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Γιώργο Κουμουτσάκο, στην ουσία να παραδέχεται (ερωτώμενος για το δημοσίευμα) έμμεσα τις παράνομες επαναπροωθήσεις κατηγορώντας την Ευρώπη ότι «δεν μπορεί αυτοί που μας έδιναν συγχαρητήρια τον Μάρτιο, να μας καταγγέλλουν τον Αύγουστο».
Ο πρωθυπουργός σε πρώτο χρόνο διέψευσε το δημοσίευμα λέγοντας ότι «όχι, δεν συνέβη. Η Ελλάδα έχει κάθε δικαίωμα να υπερασπίζεται τα σύνορά της. Έχουμε σκληρή αλλά δίκαιη συνοριακή πολιτική. Αυτού του είδους οι ισχυρισμοί συνιστούν προσβολή για το λιμενικό μας. Το ελληνικό λιμενικό έχει διασώσει κυριολεκτικά δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες στη θάλασσα. Και τα νησιά μας πάντα παρείχαν καταφύγιο σ’ αυτούς που είχαν ανάγκη».
Στη συνέχεια ο Κ. Μητσοτάκης θέλησε να υπενθυμίζει τα γεγονότα στον Έβρο τονίζοντας ότι «να θυμίσω ότι στις αρχές Μαρτίου η Τουρκία προσπάθησε να χρησιμοποιήσει ως όπλο το μεταναστευτικό. Απείλησε την Ευρώπη, απείλησε την Ελλάδα, να στείλει δεκάδες χιλιάδες απελπισμένους να περάσουν τα σύνορα μας. Τότε είπαμε, αυτό δεν θα συμβεί, υπερασπιστήκαμε τα σύνορά μας». Επιπλέον, θεώρησε «κάπως παράξενο» ότι «στρέφουν το δάχτυλο προς την Ελλάδα» οι NYT, «τη στιγμή που γνωρίζουμε ακριβώς τι συμβαίνει κατά τους τελευταίους μήνες και πώς μετανάστες και πρόσφυγες, απελπισμένοι άνθρωποι, ουσιαστικά χρησιμοποιήθηκαν ως όπλο από την Τουρκία».
Μάλιστα, ο πρωθυπουργός -όπως και το Νότης Μηταράκης σε προηγούμενες δηλώσεις του- αιτιολόγησε τη διάψευση του δημοσιεύματος με το ότι και στον Εβρο «υπήρξαν παρόμοιες αναφορές, όλες αυτές οι αναφορές είναι από την ίδια πηγή, προέρχονταν από την Τουρκία. Εγώ θα έλεγα, κάποιοι από τους ρεπόρτερ που κάνουν τέτοια ερευνητική δημοσιογραφία θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί όσον αφορά τον έλεγχο των πηγών τους. Πάντα επαγρυπνούμε. Είναι παράξενο που κατηγορείται η Ελλάδα, όταν ξέρουμε ακριβώς τι συμβαίνει τους τελευταίους μήνες και πώς η Τουρκία εργαλειοποίησε τους μετανάστες, απελπισμένους ανθρώπους».
Σημειώνεται ότι οι ΝΥΤ επικαλούνται τρία ανεξάρτητα παρατηρητήρια και δύο ακαδημαϊκούς ερευνητές καθώς και την τουρκική Ακτοφυλακή. Επιπλέον, στο δημοσίευμα τους φιλοξενούν καταγγελίες ανθρώπων που βίωσαν τα pushbacks.
Νέο βίντεο του Forensic Architecture με μαρτυρίες από το μυστικό κέντρο κράτησης προσφύγων στον Έβρο
Για το ζήτημα αυτό υποστήριξε ότι «είμαστε θύματα μιας σημαντικής εκστρατείας παραπληροφόρησης. Όμως λέω και πάλι ότι αν υπάρξει οποιοδήποτε επεισόδιο, θα είμαι ο πρώτος που θα το εξετάσω. Η Ελλάδα σέβεται το κράτος δικαίου, έχουμε χορηγήσει άσυλο σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που πολλοί από αυτούς θα ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία».
Αναμενόμενη η αύξηση κρουσμάτων
Σε ερώτηση της δημοσιογράφου για την πορεία της πανδημίας στην Ελλάδα και στο αν θα χρειαστεί νέο lockdown, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι δεν θα υπάρξει νέο Lockdown ενώ παραδέχτηκε πως «περιμέναμε αυτή την αύξηση των κρουσμάτων καθώς ανοίξαμε την οικονομία μας και τον τουρισμό».
Έξαρση κρουσμάτων (και) λόγω τουρισμού: Όταν έσοδα και ιός πάνε μαζί
«Πρέπει να επισημάνω ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να διατηρεί ένα πολύ επιθετικό αλλά και έξυπνο σύστημα ελέγχων για τα άτομα που έρχονται στην Ελλάδα, οπότε έχουμε έναν σχετικά εξελιγμένο αλγόριθμο που μας επιτρέπει να κάνουμε ελέγχους επιλεκτικά σε άτομα που έρχονται στην Ελλάδα» πρόσθεσε και παραδέχτηκε πως είναι φυσιολογικό, όταν ανοίγει η οικονομία και οι άνθρωποι χαλαρώνουν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, να παρατηρούμε αύξηση των κρουσμάτων.
Ο ίδιος φωτογράφησε τις εστίες των κρουσμάτων λέγοντας ότι «όπου υπήρχε έντονη διασκέδαση και μεταμεσονύχτια νυχτερινή ζωή, εκεί είδαμε τη συγκέντρωση των κρουσμάτων. Επομένως, έχουμε λάβει ορισμένα πρόσθετα μέτρα, τα οποία είναι ουσιαστικά τα βασικά μέτρα που όλοι γνωρίζουμε ότι αποδίδουν, όπως η χρήση μάσκας, οι αποστάσεις, αλλά επίσης η προστασία για τους ηλικιωμένους μας, με ειδική φροντίδα για τα γηροκομεία μας. Kαι ελπίζουμε ότι θα κρατήσουμε τα κρούσματα γύρω από έναν αριθμό που θα μπορούμε εύκολα να τα διαχειριστούμε».
Τέλος, εξέφρασε την πεποίθηση ότι στόχος είναι να κρατηθούν τα κρούσματα σε έναν διαχειρίσιμο αριθμό προσθέτοντάς ωστόσο και τον παράγοντα να διατηρηθεί η οικονομία «όσο το δυνατόν πιο ανοιχτή».
«Προσπαθούμε να σώσουμε ό,τι μπορούμε από την τουριστική περίοδο».
Προσπαθούμε να σώσουμε ό,τι μπορούμε από την τουριστική περίοδο, είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθες πως «η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι ένας πολύ ασφαλής προορισμός για τους επισκέπτες. Θα ζήσουν ένα ελαφρώς διαφορετικό καλοκαίρι από αυτό που θα ζούσαν σε μία διαφορετική περίοδο. Σε ορισμένα μέρη τα νυχτερινά κέντρα και τα μπαρ κλείνουν τα μεσάνυχτα, αλλά εκτός από αυτό η τουριστική εμπειρία παραμένει η ίδια».
Προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο για την ΑΟΖ «εάν δεν μπορέσουμε να επιλύσουμε το θέμα μεταξύ μας»
Αναφορικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και την Τουρκία, είπε πως «αυτό που βιώνουμε τον τελευταίο χρόνο, από την στιγμή που αναλάβαμε την εξουσία, είναι ένα αυξημένο επίπεδο προκλητικότητας από πλευράς της Τουρκίας σε διάφορα μέτωπα. Συνεπώς, αυτό που είδαμε να συμβαίνει την προηγούμενη εβδομάδα δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό».
Επιπλέον, μίλησε για μια διαφωνία με την Τουρκία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και ότι «αυτό που έχουμε πει στην Τουρκία πολύ ανοιχτά είναι ότι θα πρέπει να καθίσουμε και να συζητήσουμε ως πολιτισμένοι γείτονες. Και εάν δεν μπορέσουμε να επιλύσουμε το θέμα μεταξύ μας, μπορούμε πάντα να προσφύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο, ώστε να εκδώσει μία απόφαση για λογαριασμό μας».
«Δεν μπορούμε να ανεχθούμε είναι μονομερείς ενέργειες από την Τουρκία» σχολίασε και εξήγησε (για τις μονομερείς ενέργειες) πως η Τουρκία διεκδικεί «αυτό που θεωρούμε ότι συνιστά ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και να αμφισβητεί αυτό το δεδομένο αποστέλλοντας όχι μόνο ένα ερευνητικό σκάφος αλλά και σημαντικό αριθμό πολεμικών πλοίων στην περιοχή. Ο κίνδυνος που εγκυμονεί είναι η ταχεία κλιμάκωση της έντασης. Μάλιστα είχαμε ένα συμβάν την προηγούμενη εβδομάδα, όταν δύο σκάφη ουσιαστικά συγκρούστηκαν και δεν είναι αυτό που θέλουμε να βλέπουμε στην περιοχή».
«Θα υπερασπιζόμαστε πάντα τα κυριαρχικά μας δικαιώματα αλλά δεν θα είμαστε ποτέ αυτοί που θα επιδιώξουν μία κλιμάκωση» πρόσθεσε κάνοντας έκκληση προς την Τουρκία να σταματήσει τις «προκλήσεις» και να κάτσει στο τραπέζι των συνομιλιών ως «πολιτισμένοι γείτονες».
Περιθώριο για διάλογο «εφόσον δεν γίνονται μονομερείς ενέργειες»
Σε ερώτηση της δημοσιογράφου αν υπάρχει περιθώριο για διάλογο με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο (ενώ και οι δύο χώρες ζητούν διάλογο), ο πρωθυπουργός απάντησε ότι υπάρχει περιθώριο για διάλογο «εφόσον δεν γίνονται μονομερείς ενέργειες. Αυτό που κάνει η Τουρκία είναι να συμπεριφέρεται κατά τρόπο που δεν συνάδει με το Διεθνές Δίκαιο. Αν η Τουρκία θεωρεί ότι αυτές οι περιοχές είναι αμφισβητούμενες, εμείς θεωρούμε ότι αποτελούν τμήμα της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, θα πρέπει να καθίσουν και να συζητήσουν μαζί μας. Αυτό προτείνουμε πάντα. Αυτό που δεν μπορούμε να αποδεχθούμε είναι τετελεσμένα που προκύπτουν ως αποτέλεσμα της τουρκικής προκλητικότητας».
«Και αυτό δεν αποτελεί μόνο δική μου άποψη, διότι δεν νομίζω ότι πρόκειται απλώς για μια διαφωνία μεταξύ δύο γειτονικών χωρών. Πιστεύω ότι αποτελεί πρόκληση για την Ευρώπη και για ολόκληρο τον κόσμο. Γι’ αυτό βλέπετε το γαλλικό Ναυτικό στην περιοχή. Γι’ αυτό βλέπετε την ΕΕ να υποστηρίζει τόσο την Ελλάδα όσο και την Κύπρο, καταδικάζοντας τις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας. Και γι’ αυτό βλέπετε τις ΗΠΑ να στέλνουν το πολύ σαφές μήνυμα ότι ο μόνος τρόπος επίλυσης αυτών των διενέξεων είναι μέσω της εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου. Συνεπώς, η δική μου αίσθηση είναι ότι η Τουρκία απομονώνεται όσο προωθεί αυτές τις πολιτικές».
Αναφορικά με τη στάση της Ευρώπης και των ΗΠΑ σχολίασε πως «οι ΗΠΑ εξετάζουν ήδη την περίπτωση επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία. Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε στο κοινό σας ότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά ταυτόχρονα έχει προμηθευτεί ένα ιδιαίτερα προηγμένο ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα, το οποίο ουσιαστικά θέτει σε κίνδυνο τις αεροπορικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ».
«Σε ό,τι αφορά την ΕΕ, ήμασταν πάρα πολύ συγκεκριμένοι: Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να ετοιμάσει έως το τέλος του τρέχοντος μήνα έναν κατάλογο επιλογών, στον οποίο θα περιγράφεται σειρά κυρώσεων κατά της Τουρκίας που θα μπορούσαν να εξεταστούν, εάν η Τουρκία συνεχίσει την ίδια στάση. Εάν όντως η Τουρκία δεν αλλάξει στάση, πιστεύω ότι οι κυρώσεις θα είναι το μόνο μέσο που θα έχουμε στη διάθεσή μας για να την αποτρέψουμε από την εφαρμογή τέτοιων πολιτικών» πρόσθεσε.
Τέλος, ο πρωθυπουργός είπε «θα ευχόμουν να μην συνέβαινε αυτό και η Ελλάδα να μπορούσε να αποτελέσει γέφυρα για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και τη δημιουργία μιας εποικοδομητικής σχέσης με την Ευρώπη. Αυτό ακριβώς πρότεινα στον Πρόεδρο Ερντογάν, όταν τον συνάντησα για πρώτη φορά πέρσι τον Σεπτέμβριο. Δυστυχώς, όμως, έκτοτε η κατάσταση επιδεινώνεται διαρκώς.
Πάντα υπάρχουν περιθώρια για την Τουρκία να αλλάξει την προσέγγισή της. Θα πρέπει, όμως, να γνωρίζει ότι αν δεν αλλάξει στάση θα υπάρξουν συνέπειες και θα τεθεί σε κίνδυνο η συνολική σχέση της με την Ευρώπη. Διότι προκλήσεις αυτού του είδους δεν είναι δυνατόν να μένουν αναπάντητες. Όχι μόνο από την Ελλάδα ή την Κύπρο, αλλά και από την Ευρώπη συνολικά».