Η γνώση για να επιτευχθεί χρειάζεται ικανότητα, όπως ακριβώς και η ικανότητα για να καλλιεργηθεί απαιτεί τη γνώση της γνώσης της και τη γνώση της ύπαρξης της. Ακούγεται απλό…
Πόσοι όμως από εμάς έχουμε ένα ικανοποιητικό επίπεδο γνώσεων σχετικά με τις ικανότητες που έχουμε, και πόσοι από εμάς διαθέτουμε την ικανότητα να κατανοούμε ακριβώς το επίπεδο γνώσεων που διαθέτουμε;
Το ζήτημα της μετα-γνώσης, της γνώσης δηλαδή για τη γνώση μας, είναι πιο σύνθετο από αυτό οι περισσότεροι πιστεύουμε! Όπως και η ικανότητα να κατανοούμε τι είμαστε ικανοί να κάνουμε και τι όχι. Η πολυπλοκότητα του ζητήματος έγκειται στη φύση των γνωστικών λειτουργιών μας και στην ικανότητα της κατανόησης των ορίων τους!
Ασφαλώς κανείς δεν μπορεί κάνει τα πάντα τέλεια, όπως και δε μπορεί να τα ξέρει όλα, σίγουρα όμως όλοι έχουμε γνωρίσει ανθρώπους οι οποίοι προσπαθούν και να τα κάνουν και να τα μάθουν όλα! Όπως επίσης όλοι έχουμε γνωρίσει κάποιους οι οποίοι αδυνατούν να καταλάβουν σε τι βαθμό μπορούν ή δεν μπορούν να κάνουν κάτι!
Κι εδώ προκύπτει το ερώτημα. Τι μπορεί να είναι χειρότερο, η άγνοια των ικανοτήτων ή η άγνοια της άγνοιας;
Σύμφωνα με τους ερευνητές Ντάνινγκ και Κρούγκερ και το ομώνυμο φαινόμενο τους υπάρχουν πολλοί άνθρωποι ( άγνωστο πόσοι) οι οποίοι ενώ γνωρίζουν ελάχιστα, πιστεύουν ακράδαντα πως έχουν περισσότερες γνώσεις από αυτούς που πραγματικά γνωρίζουν. Αν μπορούσαμε να εξάγουμε κάποιες αλήθειες πάνω στο θέμα αυτό τότε νομίζω πως οι περισσότεροι θα συμφωνούσαμε με τα εξής.
1. Οι περισσότεροι από εμάς δεν είμαστε αρκετά καλοί στο να γνωρίζουμε τι γνωρίζουμε και τι δεν γνωρίζουμε.
2. Εκείνοι που διαθέτουν πραγματικές ικανότητες έχουν και την τάση να υποτιμούν το επίπεδο των δεξιοτήτων τους.
3. Τα «ανίκανα» άτομα τείνουν να υπερτιμούν το επίπεδο της ικανότητάς τους.
4. Τα «ανίκανα» άτομα δεν ανα-γνωρίζουν την πραγματική ικανότητα των άλλων.
5. Τα «ανίκανα» άτομα δεν ανα-γνωρίζουν το μέγεθος της ανικανότητάς τους.
6. Τα «ανίκανα» άτομα όμως μπορούν να εκπαιδευτούν και να βελτιώσουν το επίπεδο της γνώσης τους και της ικανότητάς τους.
7. Μόνο όταν κάποιος εκπαιδευτεί μπορεί να ανα-γνωρίσει και παραδεχτεί την άγνοια που διέθετε προηγουμένως.
8. Υπάρχουν και κάποιοι που προσπαθούν να τα μάθουν όλα, που προσπαθούν να τα κάνουν όλα, αγνοώντας τον βασικό κανόνα της περατότητας των ορίων της γνώσης και της ικανότητας!
9. Για να ξέρει κάποιος πόσο καλός είναι σε κάτι, προϋποτίθενται οι ίδιες ακριβώς ικανότητες που απαιτούνται προκειμένου να είναι σε κάτι καλός. Αυτό σημαίνει πως αν κάποιος δεν είναι καθόλου καλός σε οτιδήποτε, τότε δεν έχει και την ικανότητα να γνωρίζει πως δεν γνωρίζει.
10. Συνοψίζοντας με τη ρήση καταλήγουμε πως «όσοι ξέρουν δε μιλούν και όσοι μιλούν δεν ξέρουν»