των Θάνου Καμήλαλη, Κωνσταντίνου Πουλή
Το πρωί της Πέμπτης, συνεδριασε η Επιτροπή PEGA του Ευρωκοινοβουλίου, που συστήθηκε για τον περασμένο Μάρτιο για να διερευνήσει τις παραβάσεις της κοινοτικής νομοθεσίας από κράτη μέλη της ΕΕ, τρίτες χώρες και άλλες οντότητες που χρησιμοποιούν το κακόβουλο λογισμικό Predator και άλλα συναφή εργαλεία για να παρακολουθούν πολίτες, παραβιάζοντας τα δικαιώματά τους όπως έχουν θεμελιωθεί με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Στο πρώτο μέρος, κατέθεσαν οι δημοσιογράφοι Θανάσης Κουκάκης, Ελίζα Τριανταφύλλου και Σταύρος Μαλιχούδης. Στο δεύτερο μέρος της συνεδρίασης, κατέθεσαν οι γενικοί γραμματείς του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Η συνεδρίαση ήταν δημόσια και προσβάσιμη μέσω διαδικτύου για όποιον και όποια ήθελε να την παρακολουθήσει.
Την ίδια ώρα, στην Ελλάδα, εκτυλίχθηκε ακόμα ένα επεισόδιο κυβερνητικής συγκάλυψης. Η πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατίας στην Εξεταστική για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, αρνήθηκε να καταθέσουν ο Πρωθυπουργός και πολιτικά αρμόδιος, με δική του απόφαση, για την ΕΥΠ, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρώην γενικός γραμματέας της κυβέρνησης, που παραιτήθηκε λόγω του σκανδάλου, Γρηγόρης Δημητριάδης, αλλά και ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης, θύμα παρακολούθησης από τις μυστικές υπηρεσίες. Πρόκειται για «μία ξεκάθαρη απόδειξη ότι οι διαβεβαιώσεις του Πρωθυπουργού ότι θα διερευνηθεί η υπόθεση και ότι όλα θα βγουν στο φως ήταν πομφόλυγες» σχολίασε στο TPP ο Θ.Κουκάκης.
Μετά το τέλος της συνεδρίασης στο Ευρωκοινοβούλιο, ο Σταύρος Μαλιχούδης μίλησε στο TPP για όσα ειπώθηκαν, αλλά και για την εικόνα που αποκόμισαν οι Ευρωβουλευτές από τις ακροάσεις των δημοσιογράφων και των κυβερνητικών εκπροσώπων. «Ήταν μία τελείως άλλη εικόνα. Ακόμα και ο τρόπος που μας μιλούσανε» ανέφερε αρχικά, σημειώνοντας ότι ενδιαφέρον υπήρχε και από ευρωβουλευτές του Λαϊκου Κόμματος, στο οποίο ανήκει η Νέα Δημοκρατία και η κυβέρνηση.
Στην κατάθεσή του, ο δημοσιογράφος τόνισε πως «η παρακολούθησή μου δεν αφορά αποκλειστικά εμένα, καθώς συμμετείχα εκτός των Reporters United και σε άλλες πανευρωπαϊκές ερευνητικές ομάδες. Ιδίως όμως με τους Reporters United, εκείνη την περίοδο δημιουργούσαμε δίκτυο δημοσιογράφων στην Ελλάδα. Μέσα από εμένα συγκέντρωναν πληροφορίες για δεκάδες συναδέλφους. Ενώ όταν ζήτησε εξηγήσεις για τα αποτελέσματα της έρευνας, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας απάντησε «δεν μπορούμε να απαντήσουμε εγγράφως».
«Είναι όπως και στην περίτωση του Ανδρουλάκη. Δηλαδή, ακούγοντας τον Ανδρουλάκη, σκεφτείτε πόσους ακόμα ανθρώπους στο περιβάλλον του άκουγαν» σχολίασε σχετικα στο TPP.
Στο παρασκήνιο της συνεδρίασης, στα πηγαδάκια με τους ευρωβουλευτές της Επιτροπής, «το πρώτο πράγμα που σου έλεγαν ήταν ότι “λυπάμαι που έχεις περάσει αυτά τα πράγματα. Και ήταν πολύ προβληματισμένοι και για τη Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα και για τις αποκαλύψεις και το σκάνδαλο. Γιατί και οι ίδιοι οι ευρωβουλευτές σε σκάνδαλο αναφέρονται η λέξη σκάνδαλο αναφέρθηκε από πάρα πολλούς ευρωβουλευτές. Μία ερώτηση που έγινε μάλιστα ήταν, επί λέξει “αν η Ελλάδα τείνει να γίνει απολυταρχικό καθεστώς”. Εξέφρασαν επίσης πολύ την απογοήτευσή τους που δεν ήταν παρόν και ο Ανδρουλάκης. Όχι με δική του επιλογή, αλλά την κλήση του αρνήθηκαν το Λαϊκό Κόμμα και οι Πράσινοι. Η εντύπωση είναι ότι το Λαικό κόμμα θέλει να υποβαθμίσει το γεγονός και οι Πράσινοι δεν ήθελαν να φανεί ότι αυτό έχει προτεραιότητα έναντι των Καταλανών ευρωβουλευτών, που επίσης έχουν πέσει θύματα spyware, οπότε προτείνουν ειδική συνεδρίαση».
«Ένα επιτακτικό ύφος, ένα ύφος πιάτσας, ένας εξυπνακισμός, σχόλια και ειρωνείες»
Στη συνέχεια οι δύο γενικοί γραμματείς Υπουργείων κλήθηκαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις των ευρωβουλευτών, προκαλώντας ακόμα και «γέλια» στα μέλη της Ευρωβουλής. «Σε κάποιες στιγμές, μπορώ να πω ότι άκουγες γέλια, από τους ευρωβουλευτές. Το οποίο έχει να κάνει με τις απαντήσεις που δίνονταν, ως προς το κομμάτι της λογοδοσίας. Δηλαδή ζητούσαν οι ευρωβουλευτές κάποιες εξηγήσεις, κάποια στοιχεία, ρωτούσαν για τις δικλείδες ασφαλείας ως προς τη μη παραβίαση του δικαιώματος στην ιδιωτικότητα και οι απαντήσεις ήταν, λίγο πολύ ότι “δεν σας λέω”. Και υπήρξε ένα επιτακτικό ύφος, ένα ύφος πιάτσας, ένας εξυπνακισμός, σχόλια και ειρωνείες. Οι ευρωβουλευτές έκαναν αυτές τις ερωτήσεις, δεν λάμβαναν απαντήσεις και μετά στα πηγαδάκια υπήρξε ακόμα μεγαλύτερος προβληματισμός» ανέφερε συγκεκριμένα ο Σταύρος Μαλιχούδης.
Χαρακτηριστική της αγανάκτησης των ευρωβουλευτών είναι η ανάρτηση της ευρωβουλεύτριας των Πρασίνων Saskia Bricmont, που σχολίασε τις απαντήσεις των ελλήνων κυβερνητικών αξιωματούχων ως «αποκρουστικές».
Appalling replies from Greek authorities who keep on denying illegal spying allegations and putting press revelations into doubt, this is extremely concerning for fundamental rights and rule of law in Greece #PEGA #Predator pic.twitter.com/B5onZqBIso
— Saskia Bricmont (@saskiabricmont) September 8, 2022
«Άκουσα για ένα σκάνδαλο. Δεν ξέρω, γιατί είναι σκάνδαλο; Επειδή το λέει ο Τύπος; Επειδή κάποιοι το πιστεύουν; Οπότε βασιζόμαστε στο τι λέει ο Τύπος και τις προσωπικές απόψεις που εκφράζονται» απάντησε μεταξύ άλλων στους ευρωβουλευτές ο Γενικός Γραμματέας Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, κ. Πάνος Αλεξανδρής πριν πει ψέματα γύρω από τις έρευνες της Δικαιοσύνης για την υπόθεση, «ξεχνώντας» να σημειώσει ότι η έρευνες επικεντρώνονται κυρίως στο πως διέρρευσαν οι πληροφορίες.
ΠΛjΗΖ ΤΕΛ ΜΙ, ΓΟΥΑΪ ΙΖ ΔΙΣ Α ΣΚΑΝΤΑΛ! ΟΝΛjΙ ΠΕΡΣΟΝΑΛ ΟΠΙΝjΙΟΝΣ!
(Αυτός είναι ο Γενικός Γραμματέας Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, κ. Πάνος Αλεξανδρής. Ναι, απαντάει σε ερωτήσεις ευρωβουλευτών για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων και υποκλοπών). pic.twitter.com/9VCHWzdJKr
— Λουκάς Σταμέλλος (@LStamellos) September 8, 2022
Ενδεικτικό της κατάστασης των εκπροσώπων της κυβέρνησης, ήταν πως πήραν μέρος στη συνεδρίαση από… τον ίδιο υπολογιστή. «Θέλω να κάνω και μία επισήμανση που έχει πλάκα, το αναφέρω γιατί μας το επισήμαναν ευρωβουλευτές ξένοι. Ήταν δύο εκπρόσωποι διαφορετικών, ανεξάρτητων μεταξύ τους Υπουργείων και ήταν στο ίδιο δωμάτιο, στον ίδιο υπολογιστή. Οπότε γύρναγε ο ένας και μιλούσε στον άλλον. Οι ευρωβουλευτές μας είπαν ειρωνικά ότι δεν περίμεναν ότι πάει τόσο άσχημα η ελληνική οικονομία…» σχολίασε ο Στ.Μαλιχούδης.
Στην Επιτροπή πήρε μέρος και ο Πρόεδρος της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών, Χρήστος Ράμμος, ο οποίος, «στάθηκε στο ύψος της θέσης του. Εκπροσωπεί μία θεσμική, ανεξάρτητη Αρχή. Απάντησε στις ερωτήσεις, χωρίς υπεκφυγές και απάντησε στο μέτρο που μπορεί. Το θέμα είναι μετά ότι οι εκπρόσωποι των Υπουργείων, της Ψηφιακής Διακυβέρνησης και της Δικαιοσύνης, δεν απάντησαν. Στο πρώτο πάνελ, εμείς αναφέραμε ότι η ΕΥΠ δεν έχει καμία αίσθηση ότι πρέπει να λογοδοτεί για τις παρακολουθήσεις της και ότι όσοι κλήθηκαν να καταθέσουν μέχρι τώρα στην Ελλάδα επικαλέστηκαν το απόρρητο. Και στο δεύτερο πάνελ είχαμε ακριβώς αυτό το πράγμα, με τους εκπροσώπους των Υπουγείων, να απαντούν ουσιαστικά ότι “δεν θα σας πω και δεν έχω και λόγο να σας πω”».
Ο Χρήστος Ράμμος, τιμώντας τον ρόλο του δικαστικού, αποκάλυψε #PEGA ότι η απαγόρευση στην #ΑΔΑΕ να ενημερώνει όσους παρακολουθήθηκαν είναι ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ και αντίκειται στην ΕΣΔΑ.
Σημείωσε δε πως ως πρόεδρος Αρχής πρέπει να τηρεί αυτόν τον νόμο.
Ωμή η θεσμική εκτροπή #Μητσοτάκη pic.twitter.com/RNUV1oOnHz— Nikos Sverkos (@nikos_sverkos) September 8, 2022
Η Επιτροπή PEGA πρόκειται να έρθει στην Ελλάδα, για να συνεχίσει τις εργασίες της με συναντήσεις, σε περίπου έναμιση μήνα «Δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα η ημερομηνία, αλλά το αργότερο τότε το τοποθετούν. Θέλουνε να μιλήσουνε και με τις εταιρείες που εμπλέκονται σε όλο αυτό το ζήτημα. Δεν ξέρω όμως πως μπορεί να αποτυπωθεί όλο αυτό σε πράξεις» σημείωσε ο Στ Μαλιχούδης