Ενώ η συριακή επανάσταση έμπαινε στον 8ο χρόνο της αυτό τον Μάρτιο, οι Dan Fischer και S. Majasent έστειλαν κάποιες ερωτήσεις στον συρο-ελβετό αντικαπιταλιστή ακτιβιστή και πανεπιστημιακό Joseph Daher. Ο Daher δημιούργησε την ιστοσελίδα Syria Freedom Forever και έγραψε το Hezbollah: The Political Economy of Lebanon’s Party of God. Συζητήσαν μαζί του πώς η μοίρα του αγώνα του λαού της Συρίας εναντίον της δικτατορίας του Μπασάρ αλ Άσαντ συνδέεται με αντιφασιστικούς αγώνες και αγώνες κατά αυταρχικών καθεστώτων σε όλο τον κόσμο, όπως στη Ροζάβα, την Παλαιστίνη, την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.
Δημοσιεύτηκε στο itsgoingdown.org
Οι πολιτικές και οι πράξεις της δικτατορίας του Μπασάρ αλ-Άσαντ προσεγγίζουν τον φασισμό; Για ποιο λόγο οι ακροδεξιοί και τα απολυταρχικά καθεστώτα σε όλο τον κόσμο υποστηρίζουν το καθεστώς του Άσαντ και σε ποιο βαθμό οι σφαγές του Άσαντ στην Γκούτα και αλλού αποτελούν γι’ αυτούς πηγή έμπνευσης;
Το τυραννικό καθεστώς του Άσαντ είναι βέβαιο ότι έχει φασιστικά στοιχεία, που τα βλέπουμε στην άρνηση του να αποδεχθεί οποιαδήποτε αντιπολίτευση και τη βία που έχει ασκήσει. Σε ό,τι αφορά τη φύση του καθεστώτος του Άσαντ, θα έλεγα ότι είναι ένα δεσποτικό, καπιταλιστικό και κληρονομικό καθεστώς, που κυβερνά μέσω της βίαιης καταπίεσης χρησιμοποιώντας τη μισαλλοδοξία, τον φυλετισμό, τον συντηρητισμό και τον ρατσισμό προκειμένου να κυριαρχήσει στην κοινωνία και να κινητοποιήσει μία διαταξική κοινωνική βάση που ενώνεται μέσω αυτής της μισαλλοδοξίας, των τοπικών, φυλετικών και πελατειακών δεσμών, προκειμένου να υπερασπιστούν το πολίτευμα σε μία βάση αντιδραστική.
Η κληρονομική φύση του καθεστώτος σημαίνει ότι τα κέντρα εξουσίας (πολιτικής, στρατιωτικής και οικονομικής) μέσα στο καθεστώς συγκεντρώνονται σε μία οικογένεια και το περιβάλλον της με τρόπο παρόμοιο με την Λιβύη και τις μοναρχίες του Κόλπου, για παράδειγμα, ωθώντας έτσι το καθεστώς να χρησιμοποιήσει όλη τη βία που έχει στη διάθεσή του προκειμένου να προστατεύσει την κυριαρχία του.
Απέχει λοιπόν πάρα πολύ από το να είναι σοσιαλιστικό, αντιιμπεριαλιστικό και κοσμικό καθεστώς, όπως το παρουσιάζουν κάποια κομμάτια της αριστεράς στη Δύση, που συχνά δεν γνωρίζουν τα πράγματα στην Συρία.
Πάρα πολλά φασιστικά κόμματα και προσωπικότητες υποστηρίζουν το καθεστώς Άσαντ σε όλο τον κόσμο, όπως είναι το ιταλικό ακροδεξιό κόμμα Forza Nuova και Casa Pound, η ελληνική νεοφασιστική Χρυσή Αυγή, το βρετανικό British National Party και το πολωνικό υπερεθνικιστικό κόμμα της Εθνικής Αναγέννησης, μεταξύ άλλων. Ένα ακόμη παράδειγμα είναι το European Solidarity Front for Syria, ένας συνασπισμός νεοφασιστικών και ακροδεξιών ομάδων που υποστηρίζουν το καθεστώς του Άσαντ. Πιο πρόσφατα, τον Μάρτιο, επτά βουλευτές του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) επισκέφθηκαν τη Δαμασκό.
Μπορεί να βρει κανείς και άλλες προσωπικότητες της ακροδεξιάς που επίσης υποστηρίζουν τον Άσαντ, όπως ο Νικ Γκρίφιν, πρώην μέλος του βρετανικού εθνικιστικού κόμματος, τον αμερικανό ρατσιστή Ρίτσαρντ Σπένσερ και άλλους.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι, που μερικές φορές αντιφάσκουν μεταξύ τους, αλλά μπορούμε να τους εντοπίσουμε:
- Αυταρχισμός
- Ισλαμοφοβία: ο Άσαντ θεωρείται προμαχώνας εναντίον του Ισλάμ και του σουνιτικού ισλαμικού φονταμενταλισμού
- Αντιαμερικανισμός: που δεν θα πρέπει να τον συγχέουμε με τον αντι-ιμπεριαλισμό, διότι δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τον ρωσικό ιμπεριαλισμό
- Αντισημιτισμός: που στην συγκεκριμένη περίπτωση περιλαμβάνει και μία εναντίωση στο Ισραήλ
Δεσμοί με διάφορα φασιστικά και φασίζοντα κινήματα υπήρχαν στην πραγματικότητα ακόμη και πριν από την επανάσταση. Για παράδειγμα, το 2005, ο Ντέιβιντ Ντιουκ , πρώην Μέγας Μάγος της Κου Κλουξ Κλαν και διαβόητος αρνητής του ολοκαυτώματος, μίλησε στην κρατική τηλεόραση στη Δαμασκό.
Ως προς την τελευταία σας ερώτηση, αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι η ασυλία που δίνεται στα συνεχιζόμενα φονικά εγκλήματα του δεσποτικού καθεστώτος του Άσαντ στην Γκούτα και αλλού με τη βοήθεια ή και τη συνενοχή των διεθνών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων ενθαρρύνει άλλους δικτάτορες και αυταρχικά καθεστώτα να καταπιέζουν βίαια τον λαό τους. Αυτό συμβαδίζει και με ένα διεθνές ρεύμα αυταρχισμού σε ολόκληρο τον κόσμο, ανάμεσα και σε φιλελεύθερες δημοκρατίες της Δύσης, με την ανάπτυξη και το ρίζωμα του νεοφιλελευθερισμού.
Τι απαντάτε σε εκείνους που ισχυρίζονται ότι η συριακή αντιπολίτευση στον Άσαντ αποτελείται κυρίως από τζιχαντιστές; Ποια είναι η πολιτική των αριστερών και δημοκρατικών ρευμάτων μέσα στη συριακή επανάσταση;
Θα πρέπει καταρχάς να θυμόμαστε ότι η συριακή αντιπολίτευση από τα κάτω ήταν η βασική μηχανή της λαϊκής εξέγερσης εναντίον του καθεστώτος του Άσαντ. Κράτησαν ζωντανή τη λαϊκή εξέγερση για αρκετά χρόνια, οργανώνοντας διαμαρτυρίες και πράξεις πολιτικής ανυπακοής και κινητοποιώντας τους πολίτες να συμμετάσχουν στις διαμαρτυρίες Οι πρώτες εκδηλώσεις των επιτροπών συντονισμού ήταν συναντήσεις σε γειτονιές σε ολόκληρη τη Συρία. Το καθεστώς στοχοποίησε ειδικά αυτά τα δίκτυα των ακτιβιστών που είχαν προκαλέσει τις διαδηλώσεις και τις πράξεις της πολιτικής ανυπακοής, καθώς και εκστρατείες υποστήριξης απεργιών σε εθνικό επίπεδο. Το καθεστώς σκότωσε, φυλάκισε, απήγαγε και εξόρισε αυτούς τους ακτιβιστές.
Το τραγικό είναι ότι όλο το χρόνο, κάθε ήττα της δημοκρατικής αντίστασης ενδυνάμωσε και ωφέλησε τον ισλαμικό φονταμενταλισμό και τις εκεί δυνάμεις των τζιχαντιστών. Η άνοδος του ισλαμικού φονταμενταλισμού και των κινημάτων των τζιχαντιστών και η κυριαρχία τους στην πολεμική σκηνή σε κάποιες περιοχές ήταν αρνητική για την επανάσταση, αφού αντιμάχονταν τους σκοπούς της: τη δημοκρατία, την κοινωνική δικαιοσύνη και την ισότητα. Με τον μισαλλόδοξο και αντιδραστικό λόγο και τη συμπεριφορά τους αυτά τα κινήματα όχι απλώς λειτούργησαν απωθώντας τη μεγάλη πλειοψηφία των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων και των γυναικών, αλλά σε κάποια τμήματα των σουνιτικών πληθυσμών σε κάποιες από τις περιοχές που είχαν απελευθερωθεί είδαμε διαδηλώσεις εναντίον τους, ιδίως ανάμεσα σε μεγάλα κομμάτια της μεσαίας τάξης στη Δαμασκό και το Χαλέπι. Επιτέθηκαν και συνεχίζουν να επιτίθενται στους δημοκράτες ακτιβιστές, ενώ την ίδια στιγμή προσπαθούσαν να επιβάλουν την εξουσία τους στους θεσμούς που ανέπτυσσαν οι τοπικές κοινωνίες, συχνά προκαλώντας την αντίσταση από τους τοπικούς πληθυσμούς ενάντια στην αυταρχική συμπεριφορά τους.
Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι δεν βρισκόμαστε πια στον Μάρτιο του 2011 και ότι η κατάσταση των δημοκρατικών και προοδευτικών δυνάμεων είναι πάρα πολύ κακή σήμερα στη Συρία. Οι επαναστατικές διαδικασίες είναι μακροπρόθεσμες, χαρακτηρίζονται από την κινητοποίηση σε υψηλό αλλά και χαμηλό επίπεδο, ανάλογα με το εκάστοτε πλαίσιο. Χαρακτηρίζονται ακόμα από κάποιες περιόδους ήττας, αλλά είναι δύσκολο να πούμε πότε τελειώνουν. Αυτό συμβαίνει ιδίως στη Συρία, όταν οι συνθήκες που επέτρεψαν το ξεκίνημα αυτών των εξεγέρσεων υπάρχουν ακόμα, ενώ το καθεστώς απέχει πάρα πολύ από το να βρίσκει τρόπους για να τις αντιμετωπίσει
Το άλλο στοιχείο που επίσης θα μπορούσε να παίξει ένα ρόλο στη διαμόρφωση των μελλοντικών γεγονότων είναι η τεράστια καταγραφή της εξέγερσης, που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στην ιστορία. Υπάρχει σημαντικός πλούτος από ηχογραφήσεις, μαρτυρίες και τεκμήρια από τα κινήματα διαμαρτυρίας, αυτούς που έλαβαν μέρος και τους τρόπους δράσης τους. Τη δεκαετία του ’70 στη Συρία είδαμε σημαντική λαϊκή και δημοκρατική αντίσταση με σημαντικές απεργίες και διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα με μαζική συμμετοχή. Δυστυχώς αυτή η μνήμη δεν διατηρήθηκε και δεν τη γνώριζε καλά η καινούργια γενιά των διαδηλωτών στη Συρία το 2011. Η συριακή επαναστατική διαδικασία που ξεκίνησε το 2011 είναι από τις λεπτομερέστερα καταγεγραμμένες Αυτή η μνήμη θα παραμείνει και θα μπορούσε να εμπνεύσει και να μορφώσει μελλοντικές εστίες αντίστασης. Οι πολιτικές εμπειρίες που έχουν συσσωρευτεί από το ξεκίνημα της εξέγερσης δεν θα εξαφανιστούν
Σε ό,τι αφορά την επέκταση του Ισλαμικού Κράτους και άλλων εξτρεμιστικών δυνάμεων των τζιχαντιστών, κάποιοι υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να διαλέξουμε στρατόπεδο ανάμεσα στο καθεστώς του Άσαντ και τις δυνάμεις των τζιχαντιστών, προκειμένου να μπορέσουμε να βρούμε μία χειροπιαστή λύση στη σύγκρουση. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να παρέχουμε την υποστήριξή μας στον Άσαντ και τις συμμαχικές δυνάμεις του Ιράν και της Ρωσίας. Δυστυχώς, επιχειρήματα τόσο αβάσιμα έγιναν πάρα πολύ δημοφιλή μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του ΙΚ σε διάφορες χώρες στον κόσμο. Μετά από αυτές τις επιθέσεις, πάρα πολλοί άνθρωποι στη Δύση άρχισαν να υποστηρίζουν έναν παγκόσμιο πόλεμο εναντίον του ΙΚ. Τόσο αριστεροί όσο και δεξιοί υποστήριξαν την ανάγκη να συνεργαστούν με το καθεστώς του Άσαντ ή έστω να προσπαθήσουμε να βρούμε μία λύση στην οποίαν η δυναστεία του Άσαντ διατηρεί τον έλεγχο της χώρας.
Όσοι, όπως εγώ, εναντιώνονται σε αυτή την προσέγγιση, κατηγορούνται ότι είναι ιδεαλιστές. Οι επικριτές μας μας λένε ότι πρέπει να έχουμε μία προσέγγιση πιο ρεαλιστική απέναντι στη Συρία προκειμένου να σώσουμε ζωές. Αυτό που δεν αντιλαμβάνονται ωστόσο είναι ότι δεν είναι αρκετό να ηττηθεί το ΙΚ, οι δυνάμεις των τζιχαντιστών κι άλλες σαλαφιστικές οργανώσεις. Η ωμή στρατιωτική βία το μόνο που κάνει είναι να εγγυάται ότι άλλες στρατιωτικές ομάδες θα πάρουν τη θέση τους, όπως συνέβη με την αλ Κάιντα στο Ιράκ. Οι πραγματικές λύσεις στην κρίση στη Συρία και στην ευρύτερη περιοχή θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές συνθήκες που επέτρεψαν την άνοδο του ΙΚ και άλλων εξτρεμιστικών οργανώσεων.
Θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι η εξάπλωση του ΙΚ είναι ένα βασικό στοιχείο της αντεπανάστασης στη Μέση Ανατολή που προέκυψε ως το αποτέλεσμα των αυταρχικών καθεστώτων που συνέτριψαν τα λαϊκά κινήματα που συνδέονται με την Αραβική Άνοιξη το 2011. Οι παρεμβάσεις τοπικών και διεθνών οργανισμών επίσης έχουν συνεισφέρει στην ανάπτυξη του ΙΚ. Τέλος, οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές που έχουν εξαθλιώσει τις λαϊκές τάξεις σε συνδυασμό με την καταστολή των δημοκρατικών δυνάμεων και των συνδικάτων έχουν βοηθήσει σημαντικά τον ΙΚ και τον ισλαμικό φονταμενταλισμό να αναπτυχθεί.
Η Αριστερά θα πρέπει να αντιληφθεί ότι μόνο αν η περιοχή απαλλαγεί από τις συνθήκες που επέτρεψαν στον ΙΚ και άλλες ισλαμικές φονταμενταλιστικές ομάδες να αναπτυχθούν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση. Την ίδια στιγμή, το να ενισχύσουμε τις προοδευτικές και δημοκρατικές δυνάμεις που βρίσκονται εκεί και πολεμούν με στόχο την ανατροπή των δεσποτικών καθεστώτων και αντιμετωπίζουν τις αντιδραστικές ομάδες είναι απαραίτητο κομμάτι αυτής της προσέγγισης. Είναι βέβαιο ότι καμία ειρηνική και δίκαιη λύση στη Συρία δεν μπορεί να επιτευχθεί με τον Μπασάρ Αλ Άσαντ και το περιβάλλον του στην εξουσία. Είναι ο μεγαλύτερος εγκληματίας της Συρίας και θα πρέπει να προσαχθεί για τα εγκλήματά του, αντί να νομιμοποιείται από τοπικές και διεθνείς δυνάμεις.
Ποια ήταν η επίδραση του αναρχικού οικονομολόγου Όμαρ Αζίζ στη συριακή επανάσταση και ιδίως την εγκαθίδρυση αυτοδιαχειριζόμενων τοπικών συμβουλίων; Το 2016 η Λέιλα αλ Σάμι αναφέρθηκε σε μία εκτίμηση ότι υπήρχαν 395 τοπικά συμβούλια σε ολόκληρη τη Συρία. Τι έχει συμβεί με τα συμβούλια από τότε;
Ο Όμαρ Αζίζ, ένας 63χρονος αναρχικός ακτιβιστής που συνελήφθη τον Οκτώβριο του 2012 και πέθανε από βασανιστήρια σε μία καθεστωτική φυλακή το Φεβρουάριο του 2013 ήταν ο πρώτος που ζήτησε την εγκαθίδρυση των τοπικών συμβουλίων τον Οκτώβριο του 2011. Είναι βέβαιο ότι στη Δαμασκό και τα περίχωρά της οι ιδέες του και η έκκληση για αυτοδιαχειριζόμενα συμβούλια ήταν σημαντική και ενέπνευσε πολλούς ακτιβιστές. Ωστόσο αυτό ήταν επίσης αποτέλεσμα της εκεί πραγματικότητας Αφού οι δυνάμεις του καθεστώτος αποσύρθηκαν από κάποιες περιοχές, οι άνθρωποι έπρεπε να οργανώσουν την κοινωνία πολιτικά και να συντονιστούν οι πολίτες με τις ένοπλες ομάδες αντίστασης.
Ο αριθμός των τοπικών συμβουλίων έχει ελαττωθεί σημαντικά μετά την πτώση του ανατολικού Χαλεπίου τον Δεκέμβριο του 2016, και λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων των καθεστωτικών δυνάμεων που κατακτούν εδάφη της αντιπολίτευσης, αλλά και ως αποτέλεσμα των επιθέσεων των Ισλαμιστών φονταμενταλιστών και των ένοπλων τζιχαντιστικών ομάδων που αντικατέστησαν τις επιτροπές πολιτών με τις δικές τους.
Εις ό,τι αφορά τα τοπικά συμβούλια, που έπαιξαν ένα σημαντικό ρόλο στα εδάφη που κρατούσε η αντιπολίτευση, θα πρέπει να είμαστε σαφείς ως προς το ότι οι πολύ σημαντικές εμπειρίες τους δεν σημαίνουν ότι δεν υπήρχαν ατέλειες, όπως ήταν η έλλειψη αντιπροσώπευσης των γυναικών ή γενικά των θρησκευτικών μειονοτήτων. Υπήρχαν και άλλα προβλήματα, όπως κάποιες μορφές έλλειψης οργάνωσης, αντιδημοκρατικών πρακτικών, υπερεκπροσώπησης κάποιων οικογενειών με σημαντική επιρροή σε μερικές περιοχές κλπ. Τα τοπικά συμβούλια επίσης δεν ήταν πάντοτε εντελώς αυτόνομα σε σχέση με τις στρατιωτικές ομάδες και συχνά βασίζονταν σε αυτές για τους πόρους τους. Παρότι πολλά μέλη των τοπικών συμβουλίων είχαν εκλεγεί, σχεδόν τα μισά, υπήρχε ωστόσο ένας αριθμός συμβουλίων που είχαν διοριστεί αντιδημοκρατικά και δεν είχαν εκλεγεί, βασισμένα στην επιρροή των τοπικών στρατιωτικών αρχηγών, των φατριών, των οικογενειακών δεσμών και των ηλικιωμένων. Ένα ακόμη πρόβλημα που αντιμετώπιζαν στην επιλογή των αντιπροσώπων στα συμβούλια ήταν η ανάγκη για συγκεκριμένες επαγγελματικές και τεχνικές δεξιότητες.
Όμως παρά τους περιορισμούς αυτούς στα τοπικά συμβούλια, μπόρεσαν να αποκαταστήσουν ένα ελάχιστο επίπεδο κοινωνικών υπηρεσιών στις περιοχές τους και είχαν κάποια νομιμοποίηση.
Στο άρθρο σας Η κουρδική κρίση στο Ιράκ και τη Συρία ισχυρίζεστε ότι δεν θα πρέπει να ξεχωρίσουμε τον αγώνα του κουρδικού λαού για αυτοδιάθεση από τη δυναμική της συριακής επανάστασης. Τι θα είχατε να προτείνετε σε αυτούς που υποστηρίζουν και τη συριακή επανάσταση και την επανάσταση στη Ροζάβα, παρά τις συγκρούσεις μεταξύ κάποιων στοιχείων αυτών των δύο αγώνων;
Καταρχάς δεν θα πρέπει να ξεχωρίσουμε τη μοίρα τους και θα πρέπει να εναντιωθούμε στις διαφορετικές στρατιωτικές επιθέσεις στο Αφρίν, το Ιντλίμπ και την Ανατολική Γκούτα και να υποστηρίξουμε όλους τους πολίτες στη Συρία.
Ευρύτερα οι επιχειρήσεις στο Αφρίν αντικατοπτρίζουν την αδυναμία όλων των δημοκρατικών και προοδευτικών δυνάμεων στη Συρία όταν έρχονται αντιμέτωποι με το καθεστώς του Άσαντ και τη συντριβή της συριακής επανάστασης από τους συμμάχους του και την επακόλουθη ανανεωμένη ισχύ του καθεστώτος του, που έχει γίνει αποδεκτό από όλους τους διεθνείς παίκτες.
Υπάρχει επιτακτική ανάγκη για αλληλεγγύη μεταξύ όλων των επαναστατών (Αράβων, Κούρδων και όλων των εθνικών μειονοτήτων) που αντιτίθενται στο καθεστώς του Άσαντ και όλων των τοπικών και διεθνών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και για στήριξη των αγώνων για κοινωνική δικαιοσύνη, δικαιώματα των γυναικών και δικαιώματα των καταπιεσμένων μειονοτήτων.
Γενικά δεν υπάρχει καμία λύση για το κουρδικό ζήτημα και μία Συρία χωρίς αποκλεισμούς που να μην αναγνωρίζει τους Κούρδους ως έναν κανονικό «λαό» ή «έθνος» και να παρέχει υποστήριξη χωρίς όρους για την αυτοδιάθεση του κουρδικού λαού στη Συρία και αλλού. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι σωστό να μην ασκούμε κριτική στις αρνητικές πολιτικές του PYD (το κουρδικό Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης) ή οποιουδήποτε άλλου κουρδικού πολιτικού κόμματος.
Μπορούμε να δούμε ότι η ήττα της συριακής επανάστασης θα μπορούσε να σημάνει το τέλος της εμπειρίας της Ροζάβα και την επιστροφή σε μία εποχή καταπίεσης για τους Κούρδους της Συρίας. Το καθεστώς του Άσαντ και οι δυνάμεις της αντίδρασης που τώρα κυριαρχούν ουσιαστικά στην πολιτική σκηνή στη Συρία δεν θα επέτρεπαν καμία πιθανή ανάπτυξη μιας πολιτικής εμπειρίας που να αντιστέκεται στον αυταρχισμό τους.
Θα πρέπει επίσης να αντισταθούμε σε όλες τις μορφές του σεξισμού και του ρατσισμού. Το σλόγκαν μας θα πρέπει να είναι «Οι μοίρα μας είναι κοινή». Και γενικά θα πρέπει να συνδέσουμε και πάλι την επανάσταση στη Συρία με τις εξεγέρσεις στην περιοχή και σε άλλες χώρες. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να δούμε τους δεσμούς ανάμεσα στους αγώνες μας και ότι κάθε ήττα των λαών στον αγώνα τους για περισσότερη δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη είναι μία ήττα για όλους μας. Τα δεσποτικά και αυταρχικά καθεστώτα μαθαίνουν από τις εμπειρίες τους στην καταπίεση και μοιράζονται αυτές τις εμπειρίες με τους συμμάχους τους. Αυτή είναι μία πραγματικότητα και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χρειαζόμαστε περισσότερες συνεργασίες μεταξύ των προοδευτικών δυνάμεων σε ολόκληρη την περιοχή.
Ποιες είναι οι συνέπειες της τουρκικής επέμβασης στο Αφρίν στη συριακή επανάσταση και την επανάσταση στη Ροζάβα;
Είναι καταστροφικές και από ανθρωπιστική άποψη φυσικά, αλλά και πολιτικά.
Έτσι, στα μέσα του Μαρτίου του 2018 να θυμίσουμε ότι ο τουρκικός στρατός και οι σύμμαχοί τους στη Συρία κατέλαβαν την πόλη του Αφρίν μετά την απόσυρση των δυνάμεων της πολιτοφυλακής Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) από την πόλη. Μετά την κατάληψη και την κατοχή της πόλης μαχητές της συριακής αντιπολίτευσης που στηρίζονται από την Άγκυρα επιτέθηκαν και λεηλάτησαν σπίτια και μαγαζιά και κατέστρεψαν ένα άγαλμα του Κάουα, που είναι μία κεντρική συμβολική φιγούρα σε έναν κουρδικό μύθο για τον εορτασμό του νέου έτους, τη γιορτή του Νεβρόζ. Επίσης περίπου 100.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους μετά την επίθεση στο Αφρίν. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι κατά τη στρατιωτική επιχείρηση εναντίον του Αφρίν έγιναν επιθέσεις εναντίον πολιτών και ακρωτηριάσθηκαν πώματα Κούρδων μαχητών των πολιτοφυλακών YPG και (Μονάδες Προστασίας Γυναικών) YPJ, εικόνες που αναρτήθηκαν στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, μεταξύ των οποίων και το πτώμα μιας Κούρδισσας μαχήτριας, γεγονός που τροφοδότησε διεθνοτικές εντάσεις. Η εθνοτική ένταση μεταξύ Αράβων και Κούρδων εντάθηκαν και βάθυναν.
Οι ακτιβιστές της αντιπολίτευσης πρέπει να εκφράσουν ξεκάθαρα την αντίθεσή τους στον Συριακό Συνασπισμό. Ο Συριακός Συνασπισμός, που αποτελείται κυρίως από προσωπικότητες και ομάδες του φιλελεύθερου, του ισλαμικού και του συντηρητικού χώρου, όχι μόνο υποστήριζε την τουρκική στρατιωτική επέμβαση και συνέχισε τις εθνικιστικές και ρατσιστικές του πολιτικές κατά των Κούρδων στη Συρία, αλλά και συμμετείχε σε αυτή την επιχείρηση καλώντας Σύρους πρόσφυγες στην Τουρκία να ενταχθούν στις συριακές ένοπλες ομάδες αντίστασης που αγωνίζονται στο Αφρίν. Ζητούν εδώ και καιρό τη στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας και ενθαρρύνουν τον εθνικισμό και τον ρατσισμό εναντίον των Κούρδων, ενώ παράλληλα ακόμη και δικαιολογούν και στηρίζουν την παρουσία εξτρεμιστικών, ισλαμιστικών κινημάτων. Οι Σύροι μαχητές στην Άγκυρα έχουν αυξήσει τις ρατσιστικές ομιλίες εναντίον των Κούρδων από την έναρξη της στρατιωτικής επέμβασης.
Η Τουρκία χρησιμοποιεί αυτή τη στρατιωτική επέμβαση για την εξυπηρέτηση εσωτερικών στόχων, συντρίβοντας τους Κούρδους και ικανοποιώντας τους ακροδεξιούς και ακραίους εθνικιστές της Τουρκίας. Επιπλέον, όπως έχω εξηγήσει επανειλημμένα στο παρελθόν, καθώς η μάχη κατά του ΙΚ έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι προτίθενται να αποσύρουν τις δυνάμεις τους από τη Συρία, γεγονός που θα δώσει την ευκαιρία στην Τουρκία να παρέμβει στρατιωτικά, στις βορειοανατολικές περιοχές της χώρας που ελέγχεται από την PYD, όπως έκανε και στο Αφρίν, χωρίς αντίσταση από τις ΗΠΑ. Ο Ερντογάν έχει δηλώσει ότι οι τουρκικές δυνάμεις θα συνεχίσουν τις επιθέσεις τους εναντίον των Κούρδων μαχητών του YPG κατά μήκος των συνόρων της Τουρκίας με τη Συρία και, αν χρειαστεί, ως το βόρειο Ιράκ.
Πώς θα πρέπει η διεθνιστική αριστερά να ανταποκριθεί στις εκκλήσεις από κάποιους Σύρους και Κούρδους για βοήθεια από τον αμερικανικό στρατό;
Σίγουρα δεν υπάρχει εύκολη απάντηση, ειδικά όταν από τη μία πλευρά σφαγιάζονται άνθρωποι και από την άλλη οι ΗΠΑ δεν δείχνουν να ενδιαφέρονται για οποιαδήποτε αλλαγή καθεστώτος στη Συρία, όπως συνέβαινε από την αρχή της εξέγερσης ή, όπως είδαμε, για να σταματήσει η τουρκική επέμβαση εναντίον των Κούρδων στο Αφρίν.
Σήμερα το κύριο ζήτημα είναι να απαιτήσουμε πραγματικά το τέλος του πολέμου, τον τερματισμό όλων των στρατιωτικών επιχειρήσεων και την εξασφάλιση δικαιωμάτων για τους πολίτες.
Ωστόσο, και ενώ διαφωνούμε με ομάδες που ζητούν στρατιωτική επέμβαση, θα πρέπει να παραμείνουμε αλληλέγγυοι προς όλες τις δημοκρατικές και προοδευτικές δυνάμεις στη Συρία καθώς και με τις κουρδικές σοσιαλιστικές και δημοκρατικές δυνάμεις που αντιστέκονται στους δύο φορείς της αντεπανάστασης: το καθεστώς Άσαντ από τη μία πλευρά και τους τζιχαντιστές και τις ισλαμικές αντιδραστικές δυνάμεις από την άλλη πλευρά.
Από αυτή την άποψη, μπορούμε να υποστηρίξουμε είναι ότι είναι απαραίτητο να υπερασπιζόμαστε μια τοπική δυναμική αυτοάμυνας αντί να σφίγγουμε τη θηλιά του ιμπεριαλισμού, και ως εκ τούτου πρέπει επίσης να στηρίξουμε την παροχή όπλων και εξοπλισμού σε αυτές τις δημοκρατικές δυνάμεις στην περιοχή προκειμένου να καταπολεμήσουν και τις δύο αντεπαναστατικές δυνάμεις. Αυτό είναι ένα σημαντικό στοιχείο που θα μπορούσε να ενισχύσει τις δημοκρατικές και προοδευτικές δυνάμεις επί του πεδίου και να τους προσφέρει τα μέσα να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.
Για όσους δεν αισθάνονται άνετα με την έκκληση για παροχή όπλων και εξοπλισμού χωρίς πολιτικούς όρους και δεσμεύσεις από τη Δύση, θα ήθελα να τους προτείνω να διαβάσουν το βιβλίο του Trostky “Μάθε να σκέφτεσαι“.
Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι δεν ασκούμε κριτική στην ηγεσία των ομάδων που έχουν τέτοιες αξιώσεις, και θα πρέπει να διατηρήσουμε την ανεξαρτησία μας και τις απόψεις μας ακόμη κι όταν συνεργαζόμαστε μαζί τους.
Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι τόσο οι ιμπεριαλιστικοί παράγοντες όσο και οι περιφερειακές δυνάμεις ενεργούν σύμφωνα με μια ιμπεριαλιστική λογική που συντηρεί αυταρχικά και άδικα καθεστώτα. Όλοι αντιτίθενται στην αυτοδιάθεση των λαών της περιοχής και στις προσπάθειές τους για χειραφέτηση. Κατά συνέπεια, οι ακτιβιστές που αντιτίθενται στον πόλεμο είτε στη Μέση Ανατολή είτε στη Δύση πρέπει να αντιμετωπίσουν κάθε μορφή καταπίεσης και αυταρχισμού και να καταδικάσουν κάθε μορφή ξένης επέμβασης ενάντια στα συμφέροντα των λαών της περιοχής.
Ποιος είναι ο ρόλος του Ισραήλ στη σύγκρουση και ποια η θέση του για την αλλαγή καθεστώτος; Πώς απαντάτε σε αυτούς που λένε ότι το καθεστώς του Άσαντ υποστηρίζει την Παλαιστίνη;
Καθώς δεν επιθυμούσε οποιαδήποτε ριζοσπαστική αλλαγή στα σύνορά του, το Ισραήλ προέκρινε μια επιλογή στη Συρία παρόμοια με αυτή των ΗΠΑ. Οι βασικές προτεραιότητες του ισραηλινού κράτους ήταν αρχικά να αποτρέψουν την επέκταση του εμφυλίου στη Συρία κατά μήκος των συνόρων του και δεύτερον να μην επιτρέψει να πέσουν χημικά όπλα στα χέρια ακραίων ισλαμικών ομάδων και τη μεταφορά σημαντικού οπλισμού στην Χεζμπολάχ του Λιβάνου.
Τον Σεπτέμβριο του 2017 ο Αμίρ Εσέλ, ο πρώην επικεφαλής της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας, δήλωσε πως το Ισραήλ έχει πλήξει αυτοκινητοπομπές όπλων του συριακού στρατού και των συμμάχων του της Χεζμπολάχ σχεδόν 100 φορές από την αρχή του 2012. Το καθεστώς Άσαντ, που δεν επιθυμούσε να προκαλέσει το Ισραήλ, δεν απάντησε ποτέ σε αυτές τις επιθέσεις, με εξαίρεση αυτή του Φεβρουάριου του 2018 όταν αντιαεροπορικά πυρά κατέρριψαν ένα ισραηλινό πολεμικό αεροπλάνο το οποίο επέστρεφε από αεροπορική επιδρομή που είχε εξαπολύσει εναντίον υποστηριζόμενων από το Ιράν θέσεων στη Συρία. Το Ισραήλ τότε εξαπέλυσε μια δεύτερη και εντονότερη αεροπορική επιδρομή, χτυπώντας κατά δήλωσή της 12 ιρανικούς και συριακούς στόχους στη Συρία, συμπεριλαμβανομένων συριακών αντιαεροπορικών συστημάτων. Έπειτα από αυτή την αντιπαράθεση Ισραήλ και Συρία ανακοίνωσαν ότι δεν επιθυμούν ευρύτερη σύγκρουση, ενώ Ρωσία και ΗΠΑ εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της βίας.
Οι ισραηλινές αρχές εξέφρασαν επίσης δημοσίως την αντίθεσή τους στην παρουσία ιρανικών στρατευμάτων ή μαχητών της Χεζμπολάχ κοντά στα σύνορα της χώρας και ζήτησαν από τη Ρωσία να αποτρέψει αυτό το ενδεχόμενο. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ισραήλ αύξησε τις επιθέσεις του, ειδικά μετά το 2017, εναντίον της Χεζμπολάχ και φιλοϊρανικών στόχων στη Συρία.
Σε μια χειρονομία που πιθανόν είχε στόχο να κατευνάσει το Ισραήλ, ο Ιρανός αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί υπογράμμισε στο τέλος του Φεβρουαρίου του 2018 ότι η παρουσία της χώρας του στη Συρία έγινε κατόπιν πρόσκλησης της Δαμασκού και δεν έχει στόχο τη δημιουργία ενός νέου μετώπου εναντίον του Ισραήλ, αλλά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Το βασικό ζητούμενο για το Ισραήλ σήμερα είναι η παρουσία του Ιράν και της Χεζμπολάχ κοντά στα σύνορά του με τη Συρία.
Όσον αφορά τη δεύτερη ερώτηση, αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα ψέμματα του συριακού καθεστώτος. Στην πραγματικότητα η τελευταία ρήξη το 1970 μεταξύ του Σάλαχ Τζαντίντ, του ντε φάκτο ηγέτη της Συρίας εκείνη την περίοδο, και του Χάφεζ αλ Άσαντ, που ήταν υπουργός Άμυνας και επικεφαλής της Πολεμικής Αεροπορίας, επήλθε όταν ο Χάφεζ αλ Άσαντ αρνήθηκε να υποστηρίξει την απόφαση της κυβέρνησης να επιτραπεί στον Παλαιστινιακό Απελευθερωτικό Στρατό (υπό τη διοίκηση του Συριακού Αραβικού Στρατού [SAA]) να επέμβει στην Ιορδανία κατά τη διάρκεια του πολέμου το 1970 μεταξύ της παλαιστινιακής αντίστασης και του στρατού του βασιλιά Χουσέιν. Αυτό οδήγησε στον αιματηρό Μαύρο Σεπτέμβρη με χιλιάδες Παλαιστινίους νεκρούς. Το Μπάαθ, το κόμμα του οποίου ηγείτο ο Τζαντίντ ξεκίνησε τη διαδικασία αποπομπής του Χάφεζ αλ Άσαντ από τις θέσεις ισχύος που κατείχε με στόχο να εδραιώσει την εξουσία του στον στρατό. Η απόφαση δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Ο στρατός έθεσε υπό τον έλεγχό του τα γραφεία του κόμματος έπειτα από διαταγή του Χάφεζ αλ Άσαντ και του Μουστάφα Τλας. Αυτό το καινούριο αιματηρό πραξικόπημα κατέληξε με τον Χάφεζ αλ Άσαντ να αποκτά τον πλήρη έλεγχο του κόμματος και του καθεστώτος.
Όσο για τον αντι-ιμπεριαλισμό: το καθεστώς Άσαντ ιστορικά έχει συνεργαστεί με διάφορες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Οι δυνάμεις του καθεστώτος Άσαντ εισέβαλαν στον Λίβανο το 1976 για να συντρίψουν τις παλαιστινιακές και λιβανέζικες αριστερές δυνάμεις με την υποστήριξη και την έγκριση των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80 ξέσπασε ο πόλεμος των καταυλισμών μεταξύ της σιιτικής πολιτοφυλακής του Λιβάνου Αμάλ (σ.σ. Η πολιτοφυλακή αυτή ήταν μία από τις μεγαλύτερες στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στον Λίβανο και στηριζόταν από τη Συρία. Ήταν αντίθετη στην εγκατάσταση Παλαιστίνιων προσφύγων στη χώρα και ορκισμένη αντίπαλος της Χεζμπολάχ)
και Παλαιστινιακών ομάδων, και η Συρία υποστήριζε την πολιτοφυλακή.
Ένα λιγότερο γνωστό γεγονός είναι ότι μετά το1982 και την συντριβή των παλαιστινιακών ομάδων στον Λίβανο από το συριακού καθεστώτος, σημειώθηκαν κάποιες εξεγέρσεις ή κινήματα διαμαρτυρίας σε μαζικό επίπεδο στον παλαιστινιακό καταυλισμό Γιαρμούκ, που βρίσκεται στα περίχωρα της Δαμασκού. Η καταστολή ήταν τεράστια από τις μυστικές υπηρεσίες της Συρίας, με περισσότερους από 1.000 πολιτικούς κρατούμενους να βρίσκονται στις φυλακές του Άσαντ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80.
Το 1991, η Συρία υποστήριξε την υπό τις ΗΠΑ επέμβαση εναντίον του Ιράκ. Από το 1974 μέχρι το 2011, ούτε μια σφαίρα δεν έπεσε από τη Συρία για την απελευθέρωση του κατεχόμενου Γκολάν. Ο Άσαντ ήταν πάντα έτοιμος για μια ειρηνική συμφωνία με το Ισραήλ, αν δεχόταν να δώσει πίσω στη Συρία έστω ένα μέρος του κατεχόμενου Γκολάν, αλλά το Ισραήλ ποτέ δεν το ήθελε αυτό. Δεν αποτελεί αντίφαση και είναι πολύ σημαντικό να γίνει κατανοητό.
Μέχρι σήμερα το Ισραήλ θεωρεί τον Άσαντ το μικρότερο κακό, την καλύτερη εγγύηση για τα δικά του σύνορα. Γι’ αυτό προτιμούν μια αποδυναμωμένη δικτατορία στην Συρία από την αλλαγή καθεστώτος. Το Ισραήλ φοβάται ότι μπορεί να ξεσπάσουν διάφορες εξεγέρσεις στην περιοχή, επειδή τα αυταρχικά καθεστώτα έχουν ενδιαφερθεί, άμεσα ή έμμεσα, να συνεργαστούν με το Ισραήλ και να συντρίψουν τους ίδιους τους τους ανθρώπους μαζί με τους Παλαιστινίους.
Το καλύτερο παράδειγμα ήταν μια δήλωση που έκανε ο Αβίγκντορ Λίμπερμαν, ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, το 2011, όταν είπε πως η μεγαλύτερη απειλή για το Ισραήλ θα ήταν μια επιτυχημένη αιγυπτιακή επανάσταση, μια αιγυπτιακή δημοκρατία, και όχι το Ιράν. Επειδή αυτή η επανάσταση θα μπορούσε να επεκταθεί στην περιοχή τους και οι απελευθερωμένοι λαοί να έστρεφαν την προσοχή τους στο θέμα των Παλαιστινίων, τον κεντρικό αγώνα στην περιοχή επί δεκαετίες. Οπότε όχι, το καθεστώς του Άσαντ σίγουρα απέχει πολύ από το να είναι σύμμαχος των Παλαιστινίων ή οποιοδήποτε λαών παλεύουν για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια.
Από το 2011 η καταπίεση εναντίον των Παλαιστίνιων προσφύγων στη Συρία είναι τεράστια. Ο καταυλισμός Γιαρμούκ της Συρίας υπέστη μια φρικτή πολιορκία με εκατοντάδες ανθρώπους να πεθαίνουν από πείνα κ.τ.λ. Την πρώτη εβδομάδα της εξέγερσης, ο Μπουτάινα Σάαμπαν, ένας σύμβουλος του συριακού καθεστώτος, κατηγόρησε τους Παλαιστινίους για υποκίνηση διαδογματικών συγκρούσεων στη Συρία, ειδικά στη Λαττάκεια κ.τ.λ. Αρκετοί καταυλισμοί παλαιστινίων προσφύγων έχουν βομβαρδιστεί. Σήμερα υπάρχουν πάνω από 20.000 Παλαιστίνιοι που καταζητούνται από το καθεστώς Άσαντ.
Πιστεύω πως η απελευθέρωση των λαϊκών τάξεων της περιοχής και της Παλαιστίνης είναι συνδεδεμένες. Η απελευθέρωση της Παλαιστίνης και των λαϊκών της τάξεων είναι συνδεδεμένη με την απελευθέρωση και τη χειραφέτηση των λαϊκών τάξεων στην περιοχή εναντίον των κυρίαρχων τάξεων και των διάφορων ιμπεριαλιστών, ιδιαιτέρως των ΗΠΑ και της Ρωσίας, και των περιφερειακών δυνάμεων, όπως το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία και το Κατάρ. Σε αυτήν την λογική, πρέπει να παλέψουμε ενάντια σε όλες τις προσπάθειες που καταβάλλουν τα καθεστώτα και οι ισλαμικές αντιδραστικές δυνάμεις να διαιρέσουν τις λαϊκές τάξεις ανάλογα με το φύλο, το θρησκευτικό δόγμα,τις εθνικότητες κ.τ.λ., σε μια προσπάθεια να τις κυβερνήσουν και κατά συνέπεια να εμποδίσουν την απελευθέρωσή τους και την απελευθέρωση των παλαιστινιακών λαϊκών τάξεων.
Ποιες είναι κάποιες άμεσες ενέργειες που μπορούν να αναλάβουν οι αντιφασίστες και όσοι αντιτίθενται στα απολυταρχικά καθεστώτα σε ένδειξη αλληλεγγύης με τους Σύρους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που σφαγιάζονται στην Γκούτα, το Ιντλίμπ και το Αφρίν;
Θα πρέπει να γίνουν πολλά πράγματα. Πιστεύω ότι ι αντιφασίστες και όσοι αντιτίθενται στα απολυταρχικά καθεστώτα θα πρέπει να ζητήσουν τον τερματισμό του πολέμου, που έχει προκαλέσει ασύλληπτα δεινά. Έχει προκαλέσει τον μαζικό εσωτερικό εκτοπισμό ανθρώπων και έχει ωθήσει εκατομμύρια να γίνουν πρόσφυγες. Ο πόλεμος ωφελεί μόνο τις αντιεπαναστατικές δυνάμεις σε όλες τις πλευρές. Τόσο από πολιτική όσο και από ανθρωπιστική πλευρά, το τέλος του πολέμου στην Συρία είναι επιτακτική αναγκαιότητα.
Παρομοίως, πρέπει να απορρίψουμε όλες τις προσπάθειες να νομιμοποιηθεί το καθεστώς Άσαντ και πρέπει να αντιταχθούμε σε οποιαδήποτε συμφωνία του επιτρέψει να διαδραματίσει οποιοδήποτε ρόλο στο μέλλον της χώρας. Μια λευκή επιταγή στον Άσαντ σήμερα θα ενθαρρύνει μελλοντικές απόπειρες άλλων απολυταρχικών κρατών να συντρίψουν τους λαούς τους, αν επαναστατήσουν.
Πρέπει επίσης να φροντίσουμε τα δικαιώματα των πολιτών στη Συρία, και κυρίως να αποτρέψουμε νέους αναγκαστικούς εκτοπισμούς αλλά και να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα των προσφύγων (το δικαίωμα επιστροφής, το δικαίωμα σε αποζημίωση σε περίπτωση καταστροφής των σπιτιών τους, απόδοση δικαιοσύνης για την απώλεια των συγγενών τους).
Ο Άσαντ και οι διάφοροι συνεργάτες του στο καθεστώς πρέπει να λογοδοτήσουν για τα εγκλήματά τους. Το ίδιο ισχύει και για τους ακραίους ισλαμιστές, τις δυνάμεις των τζιχαντιστών και τις άλλες ένοπλες ομάδες.
Πρέπει να στηρίξουμε τους δημοκρατικούς και προοδευτικούς παράγοντες και τα κινήματα ενάντια και στις δύο πλευρές της αντεπανάστασης: αυτής του καθεστώτος και αυτής των ακραίων ισλαμιστών αντιπάλων του. Πρέπει να εγείρουμε κοινό μέτωπο με βάση τους αρχικούς στόχους της επανάστασης: δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα, όχι στον δογματισμό και τον ρατσισμό.
Πρέπει φυσικά να αντισταθούμε σε όλους τους ιμπεριαλιστικούς και απολυταρχικούς παράγοντες που παρεμβαίνουν στη Συρία.
Στις χώρες τους, οι αριστεροί διεθνώς θα πρέπει επίσης να παλέψουν:
- Για το άνοιγμα των συνόρων για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες και ενάντια στην ανέγερση τοίχων και στη μετατροπή της Ευρώπης σε ένα οχυρό γεγονός που θα μετέτρεπε την Μεσόγειο θάλασσα σε ένα νεκροταφείο μεταναστών.
- Ενάντια σε όλες τις μορφές ισλαμοφοβίας και ρατσισμού.
- Ενάντια σε κάθε συνεργασία δυτικών κρατών με τα απολυταρχικά καθεστώτα αλλά και το αποικιακό και ρατσιστικό κράτος απαρτχάιντ του Ισραήλ (σε αυτήν την τελευταία περίπτωση πρέπει να στηριχθεί το παλαιστινιακό κίνημα Μποϊκοτάζ, Απόσυρση Επενδύσεων,Κυρώσεις – BDS).
- Ενάντια στην περισσότερη “ασφάλεια” και στις αντιδημοκρατικές πολιτικές που προωθούνται στο όνομα του “πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία”.