του Κωνσταντίνου Πουλή

Νιώθω αρκετά συχνά τώρα τελευταία ότι βρίσκομαι στη δυσάρεστη θέση να γκρινιάζω την ώρα που όλοι γύρω μου χαίρονται, λοιπόν γράφω και δημοσιεύω με μισή καρδιά γι’ αυτόν τον λόγο. Δεν υποβαθμίζω καθόλου το γεγονός ότι το κράτος υποχρεώθηκε σε υπαναχώρηση. Νιώθω όμως ότι είναι υποχρέωσή μας να μη σταματήσουμε ποτέ να σκεφτόμαστε (αλλά και να λέμε) ότι νίκη θα είναι πρώτα να γλιτώσει, να ζήσει και να σπουδάσει ο Βασίλης Δημάκης, και μαζί να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματα των κρατουμένων που διαμαρτύρονταν μαζί του για τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές και την απουσία προστατευτικών μέτρων για την πανδημία.

Αντ’ αυτού, αυτή τη στιγμή κινδυνεύουμε να πανηγυρίζουμε για το ότι το κράτος που δια της εκπροσώπου του συκοφάντησε χυδαία τον Βασίλη Δημάκη και επιδίωξε να τον εκδικηθεί για τις κινητοποιήσεις των κρατουμένων στερώντας του νόμιμα δικαιώματα, τελικά υπαναχώρησε. Κινδυνεύουμε, με άλλα λόγια, να λέμε ευχαριστώ που το κράτος δεν πέτυχε να εκδικηθεί παράνομα έναν αγωνιστή κρατούμενο.

Νιώθω ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία να σκεφτόμαστε (και) έτσι, διότι η άποψή μου είναι ότι όσο εμείς εστιάζουμε σε ένα πρόσωπο, η λογική της εξουσίας πολύ πιο πονηρά από εμάς έχει ήδη καταλάβει πόσο βαθιά αυτό το ένα πρόσωπο συμβολίζει τη μοίρα συλλογικών αγώνων. Γι’ αυτό εξάλλου τον εκδικείται τόσο ωμά και απροκάλυπτα. Δεν έχω μιλήσει ποτέ με τον Δημάκη και δεν θα τολμήσω βεβαίως να πω τι θα σκεφτόταν εκείνος, αλλά η απεργία πείνας πιστεύω ότι είναι ένα μέτρο που ξεπερνά τον εαυτό, γιατί ο ίδιος βγαίνει από αυτή τη διαμαρτυρία ή νεκρός ή σακατεμένος. Θέλω να πιστεύω ότι δεν τον προδίδω λοιπόν όταν σκέφτομαι ότι αυτό δεν το κάνει μόνο για τον εαυτό του.

Εμείς αντιλαμβανόμαστε την πολιτική σημασία περιπτώσεων σαν την Ηριάννας, του Ζακ ή του Δημάκη, περιπτώσεων δηλαδή για τις οποίες παραμένω απόλυτα πεπεισμένος ότι κάνουμε καλά να τις στηρίξουμε με όλο μας το πάθος και την ένταση, αλλά ισχυρίζομαι ότι αυτό το πάθος και η ένταση δεν καλύπτεται από το επιχείρημα ότι: «έστω και ένας να γλιτώσει στο μέλλον, κάτι κάναμε». Ο λόγος για τον οποίον μας απασχολούν αυτοί οι άνθρωποι είναι διότι τους θεωρούμε σύμβολα μιας συλλογικής μοίρας. Ο Δημάκης βρέθηκε στο στόχαστρο της γραμματέως αντεγκληματικής πολιτικής με αφορμή τον αγώνα των κρατουμένων. Είμαι λοιπόν της άποψης ότι είναι μία καλή στιγμή για να θυμηθούμε ποια ήταν τα αιτήματα αυτού του αγώνα:

«ΖΗΤΟΥΜΕ», ανέφεραν στην επιστολή τους προς τα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης, αλλά και την γενική γραμματεία:

  • Την άμεση αποφυλάκιση όσων έχουν εκτίσει το 1/3 ή Θέλουν ένα χρόνο να το συμπληρώσουν ως πραγματική έκτιση.
  • Άμεση αποφυλάκιση όσων εκτίουν ποινές έως 5 έτη.
  • Άμεση αποφυλάκιση των ευπαθών ομάδων με χρήση των άρθρων 110α και 105 του Ποινικού Κώδικα.
  • Επανεξέταση του χώρου κράτησης νοσούντων κρατουμένων με κορονοϊό από κλιμάκιο ειδικών επιστημόνων και γιατρών.
  • Εξέταση των ύποπτων συμπτωμάτων κατά προτεραιότητα.
  • Απολύμανση σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους.
  • Πρόσβαση σε μάσκες,γάντια,αντισηπτικά και υγειονομικά υλικά.
  • Άμεση και αναλυτική ενημέρωση των κρατουμένων,από ειδικούς ιατρούς για τα μέτρα που ελήφθησαν και για αυτά που πρόκειται να ληφθούν.
  • Να δοθεί προτεραιότητα σε ό,τι αφορά την εξέταση από τον φονικό ιό.
  • Να περιοριστεί ο αριθμός του διοικητικού και οργανικού προσωπικού,(φύλακες και διοικητικοί), που εργάζονται αυτό το διάστημα στο κατάστημα,μειώνοντας τις πιθανότητες διασποράς του ιού.
  • Διακοπή των μεταγωγών,μέχρι την λήξη του συναγερμού από τον ιό, όσες δε αφορούν 18μηνο να τηρούνται οι 14 ημέρες καραντίνας σε ξεχωριστό χώρο !
    Άμεση αποφυλάκιση των προφυλακισμένων με χρήση του γεωεντοπισμού (βραχιολάκι) ή και χωρίς αυτό σε κατ οίκον περιορισμό,για όλα τα μη ειδεχθή αδικήματα!

Πιστεύω ότι με αυτόν τον τρόπο δεν υποτιμούμε τον αγώνα του. Αντιθέτως, ζητάμε από όλους μας να μη μας αρκεί όταν δεν μας εκδικούνται. Αφού πρώτα εκφράσουμε την ανακούφιση μας για το ότι ο Δημάκης πρώτον είναι ζωντανός και δεύτερον θα σπουδάσει, θα ήθελα πολύ να μην επιτρέψουμε στο κράτος να νιώσει την ασφάλεια ότι εμείς είμαστε ικανοποιημένοι, αρκεί να μη μας εκδικείται.

Η συνάντηση του κινήματος των εργαζομένων στον πολιτισμό (#supportartworkers) με την υπόθεση του Βασίλη Δημάκη ήταν συγκινητική. Υπάρχει ένας καλλιτέχνης, από τους σημαντικότερους όλων των εποχών, που συνέδεσε το όνομα του με τη θεωρία της «Τέχνης για την τέχνη», της τέχνης δηλαδή που δεν καταδέχεται να κοιτάξει προς τη χυδαία επικαιρότητα, πόσο μάλλον να στρατευτεί. Ο άνθρωπος αυτός, ο Oscar Wilde, δικάστηκε και καταδικάστηκε επειδή ήταν ομοφυλόφιλος και τα τελευταία κείμενα που έγραψε από τη φυλακή ήταν κείμενα για τα δικαιώματα των κρατουμένων όπου έλεγε ότι το πρόβλημα του κρατουμένου είναι η πείνα, η αϋπνία και η διάρροια, δηλαδή οι συνέπειες μιας βαθιάς αδιαφορίας του συστήματος για τις συνθήκες ζωής στις φυλακές και συμπλήρωνε ότι:

 

Το σημερινό σωφρονιστικό σύστημα εμφανίζεται σχεδόν να έχει ως στόχο του το τσάκισμα και την καταστροφή όλων των πνευματικών λειτουργιών. Η παραφροσύνη είναι, αν όχι ο στόχος, οπωσδήποτε η συνέπεια αυτού του συστήματος. Αυτό είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο. Χωρίς βιβλία, στερημένος από κάθε ανθρώπινη επικοινωνία, απομονωμένος από κάθε ανθρώπινη και κάθε εξανθρωπιστική επιρροή, καταδικασμένος σε ισόβια σιωπή, στερημένος από κάθε επαφή με τον εξωτερικό κόσμο, να του φέρονται σαν σε άλογο ον, με κακομεταχείριση χειρότερη από του ζώου, ο δυστυχής που βρίσκεται έγκλειστος σε μια αγγλική φυλακή δύσκολα γλιτώνει από την τρέλα. 

 

Νομίζω ότι όσοι ζούμε εκτός φυλακής του δεν μπορούμε να διανοηθούμε πώς είναι να έχει ένας άνθρωπος τόση εξουσία πάνω στο κορμί και τη ζωή σου. Πώς είναι να εξαρτάται από το καπρίτσιο κάποιου αγαθού ή σαδιστή γραφειοκράτη μία πτυχή της ζωής σου που είναι για σένα πάρα πολύ βαθιά και σημαντική. Ξέρουμε από ιστορικές περιγραφές του 19ου αιώνα στη Ρωσία ότι οι άνθρωποι εμφανίζονταν μπροστά στους υπαλλήλους του κράτους κλαίγοντας και τρέμοντας από το φόβο τους προκειμένου να ικετεύσουν για να διεκπεραιωθεί κάποιο αίτημα τους.

Θα ήθελα πολύ όχι μόνο η ίδια η κυρία Νικολάου αλλά και κάθε άνθρωπος στον κύκλο της και με την εξουσία της, που αποφασίζει ότι απέναντι σε μία ειρηνική διαμαρτυρία κρατουμένων θα πατήσει κάτω σαν σκουλήκι έναν από αυτούς που διαμαρτυρήθηκαν και θα του στερήσει νόμιμα δικαιώματά του, θα μας βρίσκει μπροστά της πεισμωμένους για το δίκιο κάποιου αγνώστου, και μάλιστα για το δίκιο κάποιου εγκληματία, τον οποίον εμείς εξακολουθούμε να θεωρούμε συνάνθρωπό μας. Και μάλιστα -από ένα ειρωνικό γύρισμα της γλώσσας, που μας κάνει να εμφανιζόμαστε πιο χριστιανοί από τους χριστιανούς- με αυτόν τον άνθρωπο, τον σεσημασμένο εγκληματία που εξαρτάται από το καπρίτσιο αυτής της χυδαίας προσωπικότητας για να καταφέρει να ζήσει και να σπουδάσει, νιώθουμε δέκα φορές πιο κοντά από ό,τι με τα κοράκια που αποφασίζουν μετά το απεριτίφ τους ποιος ζει και ποιος πεθαίνει.

Ξέρω ότι για το πολιτικό ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται η Νικολάου και οι όμοιοί της ο βασανισμός ενός κρατουμένου είναι παράσημο, γι’ αυτό και αρχικά δεν ιδρώνει το αυτί τους.

Φαίνεται ότι στην περίπτωση του Δημάκη το κράτος και μαζί και όλοι αυτοί οι εξαγορασμένοι πίθηκοι που παριστάνουν τους δημοσιογράφους αναγκάστηκαν να υπαναχωρήσουν υπό την πίεση της κατακραυγής και του δικαίου.

Πρέπει βεβαίως να μη φοβόμαστε να πανηγυρίσουμε και να χαμογελάσουμε όταν ένας τέτοιος αγώνας δικαιώνεται. Θεωρώ όμως εξίσου σημαντικό, την ίδια στιγμή που στρεφόμαστε προς τον Δημάκη και χαμογελάμε, να στρεφόμαστε προς την αγέλη των λύκων με τα ταγιέρ πού σουλατσάρει στα κανάλια συκοφαντώντας και εκδικούμενη, για να πούμε ότι ο αγώνας του Δημάκη δεν τελειώνει τη στιγμή που αμύνεται απέναντι στην εκδικητικότητα του κράτους.

Διαβάσαμε με χαρά ότι ο δικηγόρος του, ο Θανάσης Καμπαγιάννης, κινείται νομικά για τα ψευδή που εκτοξεύτηκαν από τη δημόσια τηλεόραση εναντίον του Δημάκη και εύχομαι με όλη μου την ψυχή ο Δημάκης να ανακτήσει τις δυνάμεις του, να συνεχίσει να αγωνίζεται και να νικήσουν όλοι μαζί οι κρατούμενοι διεκδικώντας ανθρώπινες συνθήκες μέσα στις φυλακές. Ο Αλέξανδρος Δουμάς έγραφε ότι στην πολιτική δεν σκοτώνεις έναν άνθρωπο, παραμερίζεις ένα εμπόδιο. Αυτό το εμπόδιο είναι πάλι μπροστά σας. Πεισμωμένο.