του Θάνου Καμήλαλη

Ο υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας, μιλούσε το Σάββατο σε πρωινή εκπομπή του Mega. Όλα κυλούν ομαλά μέχρι το σημείο όπου, στο τέλος της συνέντευξης δέχεται την (κλασική) ερώτηση για τις εκλογές. «Μήπως θα πάμε σε εκλογές;» των ρωτούν οι δημοσιογράφοι, «Έχουμε απαντήσει σε αυτό, αλλά να σας πω κάποιους που πρέπει να πάνε κάπου» είναι η «γέφυρα» Κικίλια σε κάτι που ήθελε μάλλον πολύ να πει και δεν μπορούσε να το κρατήσει μέσα του. Συνέχισε ως εξής:

«Μήπως, επειδή δεν μπορούν να υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά, κάποιες ΜΚΟ από όλες αυτές που ήταν τα νησιά μας του βορειοανατολικού Αιγαίου, έχουν την ευγενή καλοσύνη να πάνε στην Ουκρανία να βοηθήσουν με την ανθρωπιστική κρίση; Μήπως θα πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα ίσα και όμοια στις κρίσεις που υπάρχουν στον πλανήτη;»

Το ανήρτησε μάλιστα και στο twitter για να μη χαθεί η σοφία του επιχειρήματος:

Η ειρωνεία διάχυτη, το μισαλλόδοξο μήνυμα επίσης, με το γνωστό και τετριμμένο «ναι αλλά γι αυτούς δεν κάνετε κάτι» να εμφανίζεται με το που ξέσπασε πόλεμος σε μία περιοχή που συγκινεί περισσότερο των δυτικό κόσμο για τη φρίκη. Δεν πέρασαν τρεις ημέρες από την ρωσική εισβολή και ο πόνος εργαλειοποιείται για πολιτική ατζέντα.

Ο υπουργός Μετανάστευσης, Νότης Μηταράκης, το προχώρησε ένα βήμα παραπανω και έβγαλε το πόρισμά του. Οι πρόσφυγες από την Ουκρανία είναι «είναι πρόσφυγες πολέμου, αυτοί είναι οι πραγματικοί πρόσφυγες». Το Διεθνές Δίκαιο αυτοαναφλέγεται, μπορεί ο Υπουργός να τοποθετήθει ως ανώτατος διεθνής δικαστής, να μοιράζει τα άσυλα κατά την προσωπική του κρίση αλλά και να μας πληροφορεί που υπάρχει πόλεμος και πού όχι. Γιατί στη Συρία, στην Παλαιστίνη, σε χώρας της Αφρικής δεν υπάρχουν πόλεμοι, σε πάρα πολλέλς χώρες δεν υπάρχουν διώξεις λόγω πολιτικών φρονημάτων και σεξουαλικής ταυτότητας, μάλλον είναι και αυτά τουρκική προπαγάνδα του ΟΗΕ, του Guardian του Spiegel και του Μediapart. Μπορούμε επομένως, να ψηφίζουμε νόμους εναντίον τους και να τους φυλακίζουμε σε κέντρα κράτησης, παλιά και νέα, δαπανώντας δεκάδες εκατομμύρια για την «ασφάλεια».

H αντιστροφή της πραγματικότητας είναι μία προσφιλής τακτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη και από ό,τι φαίνεται δεν γίνεται να λείπει ούτε στον πόλεμο στην Ουκρανία. Έτσι λοιπόν, δύο υπουργοί (και πολλά κομματικά φερέφωνα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) βρήκαν την ευκαιρία να κατηγορήσουν για υποκρισία και όλους τους άλλους πρόσφυγες και όσους και όσες στέκονται αλληλεγγυοι εδώ και χρόνια, σώζοντας ανθρώπους στη Μεσόγειο και περιθάλπτοντας βάρκες με κατατρεγμένους που φτάνουν στα ελληνικά νησιά. Όσο όμως η πραγματικότητα των «άλλων» φτάνει σιγά σιγά πιο κοντά μας, θα πρέπει τουλάχιστον να μπορούμε να συνειδητοποιούμε ότι τελικά, δεν ζούμε σε έναν άλλον κόσμο, αγγελικά πλασμένο, μακριά από τέτοιου είδους συμφορές. Οι κόσμοι μας δεν είναι τόσο διαφορετικοί.

«Δεν γίνεται να ισχύουν δύο μέτρα και δύο σταθμά» είπε προκλητικά ο Κικίλιας κάνοντας ειρωνεία ακροδεξιάς κοπής πάνω στην προσφυγιά. Ακριβώς, δεν γίνεται. Ούτε στον πόλεμο γίνεται, ούτε στις παραβιάσεις (π.χ. επαναπροωθήσεις) του Διεθνούς Δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γίνεται, ούτε με επιχειρηματολογία κατά περίπτωση γίνεται. Πώς φαίνονται τώρα τα επιχειρήματα «να κάτσουν στη χώρα τους να πολεμήσουν», η «να πάνε στην πρώτη ασφαλή χώρα, π.χ. στην Πολωνία», ή «δεν είναι αυτοί προσφυγες, κοίτα τους έχουν ακριβά ρούχα και i phone»; Πώς θα φαινόταν το επιχείρημα «δεν υπάρχουν πρόσφυγες, αυτά είναι προπαγάνδα των ΗΠΑ»;

Γιατι, όπως αυτά τα υποθετικά επιχειρήματα θα ήταν χυδαία και ανόητα αν ακούγονταν σήμερα, το ίδιο χυδαία και ανόητα είναι όσο λέγονται για τις υπόλοιπες εμπόλεμες συγκρούσεις του πλανήτη. Που δεν είναι και λίγες, δυστυχώς, με τις συνέπειες να είναι πάντα ίδιες. Μόνο οι θύτες αλλάζουν, τα θύματα είναι μόνο άνθρωποι.

Υπάρχει μία τάση, όλες αυτές τις ημέρες, να βάζουμε τα ανθρώπινα δράματα στη ζυγαριά και να μετράμε. Κάποια προβάλλονται παραπάνω, κάποια λιγότερο, κάποια ακυρώνονται ολοκληρωτικά στον βωμό του εκάστοτε συμφέροντος. Κι όμως μέσα στην πολυπλοκότητά τους, μερικά πράγματα είναι πάρα πολύ απλά. Κάθε άνθρωπος που υποφέρει από τέτοιες συμφορές, από δυνάστες και βόμβες πρέπει να έχει την αμέριστη στήριξη μας, χωρίς διακρίσεις σε χρώμα, φυλή, θρησκεία. Και κάθε βόμβα που πέφτει σε κεφάλι ανθρώπου, είναι μία συλλογική ήττα της ανθρωπότητας. Ας συνεννοηθούμε τουλάχιστον στα απλά και πρωταρχικά, πριν περάσουμε στα ακόμα χειρότερα.