Το σωφρονιστικό σύστημα αντιμετωπίζεται ως σύστημα καταστολής, περαιτέρω τιμωρίας και σκληρού εγκλεισμού στο νομοσχέδιο του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη που συζητείται και αναμένεται να ψηφιστεί εντός της ημέρας, μετατοπίζοντας τον νόμο χρόνια πίσω σε βασικές κατακτήσεις και δημοκρατικά δικαιώματα των κρατούμενων.

Μεταξύ άλλων, επί της ουσίας καταργούνται μέσω της σκληρής αυστηροποίησης οι τακτικές άδειες κρατούμενων, περιορίζεται το δικαίωμα μεταγωγής στις αγροτικές φυλακές και γιγαντώνει τον ρόλο της Γ.Γ. αντεγκληματικής Πολιτικής, δηλαδή εν προκειμένω την κ. Νικολάου, δημιουργώντας ένα υπουργείο μέσα στο υπουργείο και αυξάνοντας τις εξουσίες της.

Ως προς το κομμάτι των μεταγωγών σε αγροτικές φυλακές το νομοσχέδιο αυστηροποιεί τα κριτήρια που χρειάζεται να πληρούνται προκειμένου να μεταχθεί κάποιος κρατούμενος σε αυτές. Τροποποιείται διάταξη του 2015 που επέτρεπε τη μεταγωγή βαρυποινιτών σε αγροτικές φυλακές. Η επικείμενη αυτή αλλαγή αφορά όλους τους κρατούμενους όμως όπως φαίνεται είναι φωτογραφική για τον Δημήτρη Κουφοντίνα.

«Υπουργείο» μέσα στο υπουργείο

Μέσω του νομοσχεδίου επιχειρείται να δημιουργηθεί ένα μικρό υπουργείο μέσα στο υπουργείο που υπάγονται οι φυλακές επεκτείνοντας παραπάνω τις αρμοδιότητες της Σοφία Νικολάου.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το documentonews, με το επίμαχο σχέδιο νόμου η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής, αποκτά τέσσερις νέες οργανικές μονάδες και 130 νέες οργανικές θέσεις μόνιμου προσωπικού. Μάλιστα, οι 30 θέσεις είναι Δ.Ε. γραμματέων και όχι επιστημονικό προσωπικό, όπως κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι ή εγκληματολόγοι. Όλα αυτά τη στιγμή που τα καταστήματα κράτησης, έχουν τεράστια έλλειψη προσωπικού.

Ως προς τις τακτικές άδειες στους κρατούμενους, μέσω του νομοσχεδίου επί της ουσίας καθιστάτε αδύνατον να χορηγηθούν, καθώς αν περάσουν οι διατάξεις για να αιτηθεί ένας κρατούμενος άδεια με τις νέες αλλαγές θα πρέπει να έχει συμπληρώσει τα 2/5 της ποινής του, χρονικό όριο που του επιτρέπει παράλληλα να κάνει και αίτηση αποφυλάκισης.  «Βάζουμε φρένο στην κατάχρηση του συστήματος αδειών και πατάμε γκάζι στην κοινωνική επανένταξη των αποφυλακισθέντων» είχε τονίσει χαρακτηριστικά ο υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης κατά την πρώτη παρουσίαση του νομοσχεδίου.

Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, φορείς για τα δικαιώματα των κρατούμενων καθώς και σύσσωμη η αντιπολίτευση με εξαίρεση την Ελληνική λύση έχουν αντιδράσει στις αντισωφρονιστικές διατάξεις που προωθούνται. Ωστόσο το νομοσχέδιο αναμένεται να ψηφιστεί εντός της ημέρας με τις ψήφους του κυβερνώντος κόμματος.

«Η κυβέρνηση προχωράει σε σαδιστικές αλλαγές»

Σε ανακοίνωση της η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων εξηγεί όσα περιέχει το νομοσχέδιο που «αποτελεί ένα καινούριο χτύπημα σε βασικά δικαιώματα των κρατουμένων, όπως το δικαίωμα στην άδεια, τη δυνατότητα μείωσης της ποινής όταν εκτίεται σε αγροτικές φυλακές και την υφ’ όρον απόλυση. Η κυβέρνηση εντέχνως και χωρίς να παρέμβει στο νέο ποινικό κώδικα, προχωράει σε σαδιστικές αλλαγές».

Ολόκληρη η ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας:

Τη στιγμή που οι φυλακές στενάζουν από τον υπερπληθυσμό, τα κρούσματα και τα θύματα του Covid-19 πολλαπλασιάζονται, η κυβέρνηση και το Υπουργείο ΠροΠο, αντί να πάρουν μέτρα που θα βοηθούσαν στην αποσυμφόρηση, αποτρέποντας έτσι τον κίνδυνο εξάπλωσης της πανδημίας στους πιο ευάλωτους από τους ευάλωτους, συνεχίζοντας την κατασταλτική πολιτική τους σχετικά με τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης στις ελληνικές φυλακές, προχωρούν σε ακόμη πιο σκληρή γραμμή στα θέματα «σωφρονιστικής» πολιτικής.

Το νέο σχέδιο νόμου που κατατέθηκε πρόσφατα στη Βουλή για ψήφιση, αποτελεί ένα καινούριο χτύπημα σε βασικά δικαιώματα των κρατουμένων, όπως το δικαίωμα στην άδεια, τη δυνατότητα μείωσης της ποινής όταν εκτίεται σε αγροτικές φυλακές και την υφ’ όρον απόλυση. Η κυβέρνηση εντέχνως και χωρίς να παρέμβει στο νέο ποινικό κώδικα, προχωράει σε σαδιστικές αλλαγές που μόνο σε σωφρονιστική λογική δεν κινούνται. Ενδεικτικά: μέχρι σήμερα ένας κρατούμενος δικαιούνταν άδεια όταν είχε εκτίσει το 1/5 της ποινής του. Αυτό πλέον αλλάζει και πάει στα 2/5. Με την αλλαγή αυτή, ένα μέτρο όπως οι άδειες που βοηθούν στην ομαλή και σταδιακή επανένταξη του κρατουμένου στην κοινωνία στην ουσία καταργούνται. Ο κρατούμενος ουσιαστικά θα δικαιούται να καταθέσει αίτημα για άδεια σε χρόνο που θα έπρεπε να καταθέσει αίτημα για υφ’ όρον απόλυση. Με τον τρόπο αυτό είτε ο κρατούμενος δεν θα παίρνει άδεια είτε θα απορρίπτεται η αίτηση αποφυλάκισης του με την αιτιολογία ότι ακόμα δεν του έχει χορηγηθεί άδεια! Επιπλέον μειώνεται το ανώτατο όριο ημερών άδειας που δικαιούται και από εννιά γίνονται πέντε. Το νέο σχέδιο νόμου κινείται συνειδητά σε μια λογική περιορισμού κεκτημένων δικαιωμάτων, σε μια τιμωριτική και όχι σωφρονιστική λογική.

Επίσης με νέο σχέδιο νόμου επέρχονται αλλαγές και για τη μεταγωγή στις αγροτικές φυλακές. Το άρθρο 3 «Μεταγωγή σε αγροτικές φυλακές» το οποίο τροποποιεί την παρ. 1 του άρθρου 41 του ν. 4356/2015 (Α΄ 181), μεταξύ άλλων αναφέρει: «…….Απαγορεύεται η μεταγωγή σε αγροτικές φυλακές και στην Κ.Α.Υ.Φ. σε όσους κρατούμενους έχουν καταδικασθεί για εγκλήματα τρομοκρατίας, όπως επίσης σε κρατούμενους που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης άδειας ή έχει εκλείψει ο λόγος χορήγησής της ή έχουν υποπέσει σε πειθαρχικό παράπτωμα ή εάν εκκρεμεί σε βάρος τους ποινική διαδικασία για αξιόποινη πράξη σε βαθμό πλημμελήματος που ενέχει πράξεις βίας ή απειλής βίας κατά προσώπων και πραγμάτων ή κακουργήματος ή διαδικασία εκτέλεσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης ή έκδοσης σε τρίτη χώρα. Κρατούμενος ο οποίος από τον χρόνο μετάβασής του σε αγροτικές φυλακές ή στην Κ.Α.Υ.Φ. απωλέσει τις προϋποθέσεις χορήγησης άδειας ή εκλείψει ο λόγος χορήγησής της ή υποπέσει σε πειθαρχικό παράπτωμα ή ασκηθεί σε βάρος του ποινική δίωξη για αξιόποινη πράξη σε βαθμό πλημμελήματος που ενέχει πράξεις βίας ή απειλής βίας κατά προσώπων και πραγμάτων ή κακουργήματος ή διαδικασία εκτέλεσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης ή έκδοσης σε τρίτη χώρα, επαναμετάγεται στο κατάστημα κράτησης από το οποίο αρχικά μετήχθη».

Θα ήμασταν αφελείς αν δεν χαρακτηρίζαμε φωτογραφική αυτή τη διάταξη καθώς αφορά και έχει στόχο έναν και μοναδικό κρατούμενο -τον Δημήτρη Κουφοντίνα- και η οποία με κριτήρια σαφώς πολιτικά παραβιάζει βασικές αρχές του ελληνικού νόμου (βλ. Σ. Κ., άρθρο 3 παρ. 1: «Απαγορεύεται κάθε δυσμενής διακριτική μεταχείριση των κρατουμένων, ιδίως εκείνη που βασίζεται στη φυλή, το χρώμα, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, το θρήσκευμα, την περιουσία ή τις ιδεολογικές πεποιθήσεις») αλλά και του διεθνούς δικαίου και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Επιπλέον η εισαγόμενη από το Υπουργείο ΠροΠο διάταξη εντελώς παράλογα στερεί από κρατούμενους που έχουν κατηγορηθεί (και όχι καταδικαστεί!) για πλημμέλημα το δικαίωμα να μεταχθούν σε αγροτική φυλακή, αυξάνοντας έτσι το χρόνο παραμονής τους στα ελληνικά κολαστήρια. Φυσικά η διάταξη αυτή αφορά και πάλι τον εν λόγω κρατούμενο, μόνο που η εφαρμογή της θα έχει και ευρύτερες επιπτώσεις. Με μια τρικλοποδιά, το Υπουργείο ΠροΠο απαξιώνει τις αγροτικές φυλακές καθώς με τους περιορισμούς που εισάγονται μάλλον σύντομα οι αγροτικές φυλακές θα καταργηθούν ελλείψει κρατουμένων. Κάτι, βέβαια, που και οι προηγούμενες κυβερνήσεις της ΝΔ το επεδίωκαν διακαώς.

Και μην ξεχνάμε ότι με αφορμή την υγειονομική κρίση, έχουν περισταλεί ουσιώδη δικαιώματα των κρατουμένων καθώς έχουν καταργηθεί τα επισκεπτήρια, έχει απαγορευτεί η αποστολή δεμάτων στους κρατούμενους, (τρόφιμα, είδη πρώτης ανάγκης, ρούχα, βιβλία κλπ) και σε μερικές φυλακές και η αλληλογραφία, κάνοντας έτσι ακόμη πιο βασανιστική την παραμονή τους στις φυλακές. Στον αντίποδα, οι έφοδοι στα κελιά των κρατουμένων είναι συνεχείς. Αντικείμενα όπως τηλεκάρτες και usb χαρακτηρίζονται ως παράνομα ευρήματα σε ένα κλίμα τρομοκρατίας και καταστρατήγησης κάθε νομίμου δικαιώματος.

Οι αρμόδιοι θα πρέπει να αντιληφθούν ότι σαδιστικές, τιμωριτικές και εκδικητικές λογικές πάνε το ζήτημα των φυλακών πενήντα χρόνια πίσω. Θα πρέπει να αντιληφθούν ότι οι κρατούμενοι είναι άνθρωποι, ότι έχουν δικαιώματα και κυρίως έχουν δικαίωμα στη ζωή, όπως όλοι. Θα πρέπει να αντιληφθούν ότι με τις πολιτικές του μετατρέπουν τις φυλακές σε Γκουαντάναμο. Δυστυχώς όμως η κυβέρνηση, επιλέγει τη λογική της εκδικητικότητας, υλοποιώντας έτσι την προεκλογική της ατζέντα με στόχο τη συντηρητικοποίηση ενός κομματιού της κοινωνίας.

Σε έναν χώρο όπου άνθρωποι κοιμούνται δίπλα σε τρωκτικά και κατσαρίδες, όπου πεθαίνουν από ένα απόστημα στο δόντι, εξαιτίας της ανύπαρκτης ιατροφαρμακαυτικής περίθαλψης, όπου τα ναρκωτικά περισσεύουν ενώ τα εκπαιδευτικά προγράμματα συρρικνώνονται, τέτοιες λογικές μόνο πολιτικές σωφρονισμού δεν αποτελούν. Να υπενθυμίσουμε πως ό,τι έχει κερδηθεί όλα αυτά τα χρόνια, έχει κερδηθεί με τους αγώνες και το αίμα των κρατουμένων.

Η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων καλεί την κυβέρνηση και το Υπουργείο ΠροΠο να αποσύρουν τις εκτρωματικές διατάξεις από το νέο σχέδιο νόμου, διατάξεις που καταστρατηγούν κάθε έννοια δικαίου και σωφρονισμού.

Και δηλώνει ότι στέκεται αλληλέγγυα στους κρατούμενους και στους αγώνες της επόμενης ημέρας. Μέχρι την ημέρα που οι φυλακές μόνο ως μια κακή ανάμνηση θα υπάρχουν.