*φωτογραφίες που δημοσίευσε ο Ιάσονας Αποστολόπουλος στον προσωπικό του λογαριασμό στα κοινωνικά δίκτυα

Ήταν 5 Αυγούστου όταν το δανέζικο δεξαμενόπλοιο Maersk Etienne προχωρούσε στη διάσωση 27 προσφύγων, μεταξύ των οποίων μία έγκυος και ένα παιδί, περίπου 70 ναυτικά μίλια ανοιχτά των λιβυκών ακτών, κατόπιν εντολής των μαλτέζικων αρχών. Στη συνέχεια, επί 40 ημέρες οι αρχές της Μάλτας αρνούνταν στους ανθρώπους να αποβιβαστούν στα εδάφη της, με αποτέλεσμα επί έναν και πλέον μήνα να βρίσκονται μέσα στο δεξαμενόπλοιο, σε συνθήκες απαράδεκτες.

Όπως μετέδιδε ο Guardian στις αρχές Σεπτεμβρίου, φωτογραφίες από το εσωτερικό του πλοίου αποτύπωναν τις απάνθρωπες συνθήκες, με κόσμο να κοιμάται κατάχαμα στα καταστρώματα, την ώρα που οι συνθήκες ήταν νοσηρές και για την ψυχολογία αυτών των ανθρώπων. Σημείωνε τότε η βρετανική εφημερίδα πως τέτοια πλοία συνήθως φιλοξενούν διασωθέντες για δύο με τρεις ημέρες, ωστόσο το τελευταίο διάστημα τα αντίστοιχα περιστατικά είναι όλο και περισσότερα. Κανένα από αυτά όμως δεν κράτησε για τόσες πολλές ημέρες, και με τέτοια επιμονή από τις κρατικές αρχές των γύρω χωρών.

Στις 6 Σεπτεμβρίου, τρεις από τους ανθρώπους αυτούς αποφάσισαν μέσα στην απελπισία τους να βουτήξουν στη θάλασσα για να διαφύγουν, με αποτέλεσμα, το πλήρωμα του πλοίου να τους διασώσει ξανά. Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο καπετάνιος του δεξαμενόπλοιου απηύθυνε μέσω βίντεο έκκληση για άμεση βοήθεια, τονίζοντας πως οι συνθήκες στο πλοίο είναι απολύτως ακατάλληλες για να μένουν τόσοι άνθρωποι για τόσο πολύ καιρό, εβρισκόμενο μόλις 12 μίλια μακριά από τις μαλτέζικες αρχές.

Την περασμένη Παρασκευή, το πλήρωμα του Mare Jono αποφάσισε να δράσει, προσεγγίζοντας τον δεξαμενόπλοιο και απεγκλωβίζοντας τους ανθρώπους, προκαλώντας, όπως μαρτυρά ο διασώστης, Ιάσονας Αποστολόπουλος που συμμετέχει στο πλήρωμα, την οργή της Ιταλίας και της Μάλτας, αφού τους μετέφεραν στη Σικελία. Πλέον, Mare Jono και πρόσφυγες βρίσκονται στο Ποτζαλο, με τις ιταλικές αρχές ωστόσο να μην τους επιτρέπουν να σαλπάρουν ξανά.

«Το τάνκερ μας έριξε ανεμόσκαλα και η ιατρική μας ομάδα ανέβηκε πάνω. Οι ναυαγοί ήταν εξουθενωμένοι και σε πολύ ζόρικη ψυχολογική κατάσταση. Την προηγούμενη βδομάδα, τρεις από αυτούς βούτηξαν στην θάλασσα κολυμπώντας μακρυά και το πλήρωμα αναγκάστηκε να τους ξαναδιασώσει. Πολλοί άνθρωποι ήταν σε πλήρη απόγνωση και κάποιοι εκδήλωσαν σκέψεις αυτοκτονίας. Δίπλα τους στεκόταν ένα ομοίωμα κρεμασμένου με την επιγραφή “δεν μπορούμε να είμαστε άλλο εδώ”» περιγράφει ο Ιάσονας Αποστολόπουλος την κατάσταση που αντίκρισαν όταν βρέθηκαν στο πλοίο, δίνοντας ακόμα περισσότερες λεπτομέρειες.

«Παρόλα αυτά ήταν αποφασισμένοι να παλέψουν. Είχαν μόλις ξεκινήσει την δεύτερη απεργία πείνας με μοναδικό αίτημα να βγουν στην ακτή. Αρνούνταν κάθε συνομιλία και διαπραγμάτευση με τον καπετάνιο του τάνκερ μέχρι να βρεθεί λύση. Πέταξαν μαζικά γράμματα κλεισμένα σε μπουκάλια, “σώστε μας”. Οι συνθήκες ήταν άθλιες. Ζούσαν σε ένα υπαίθριο κατάστρωμα, χωρίς τουαλέτα και έκαναν μπάνιο με ένα λάστιχο που τους ψέκαζε το πλήρωμα» συνεχίζει ο Έλληνας διασώστης, περιγράφοντας παράλληλα την δυσκολία των ανθρώπων να εμπιστευτούν τους διασώστες, παρά μόνο όταν είδαν πως πρόκειται για διασωστικό καράβι.

Αξίζει να σημειωθεί, όπως τονίζει και ο διασώστης, πως παρά το γεγονός πως το δεξαμενόπλοιο ανήκει σε κολοσσό της ναυσιπλοΐας, του επιβλήθηκε η επί 40 ημέρες αδρανοποίηση, επιχειρώντας να σταλεί το μήνυμα της ποινικοποίησης της διάσωσης.

«Η Ευρώπη αποφάσισε να τιμωρήσει παραδειγματικά το Marsk Étienne που τόλμησε να εφαρμόσει το ναυτικό δίκαιο και να διασώσει ναυαγούς μετανάστες. Από την άλλη το Étienne είναι μια εμβληματική περίπτωση. Σηματοδοτεί την μεταφορά της Μόριας στην θάλασσα, την δημιουργία ενός χώρου εγκλεισμού, αόρατοποίησης και βασανισμού ακόμα πιο πέρα από τα χερσαία σύνορα, στα διεθνή ύδατα. Το παράδοξο ή αλλιώς αυτό που θεωρούσε μειονέκτημα ο Καρλ Σμιτ ότι η θάλασσα συνεπάγεται μικρότερο έλεγχο των συνόρων, άρα μικρότερη εθνική κυριαρχία, εδώ αντιστρέφεται και το Étienne συμβολίζει το αποκορύφωμα του κρατικού ελέγχου και της επιτήρησης στα σώματα των άλλων, την κανονικοποίηση και γενίκευση του στρατοπέδου συγκέντρωσης των πλεοναζόντων πληθυσμών εντός των κοινοβουλευτικών δημοκρατιών» δηλώνει ακόμα πιο συγκεκριμένα.

Τέλος, αξίζει επίσης να τονιστεί πως παρά το γεγονός πως επρόκειτο για τον πιο μακροχρόνιο εγκλωβισμό προσφύγων στα νερά της Μεσογείου, η πρακτική αυτή έχει κάνει αρκετές φορές την εμφάνισή της το τελευταίο διάστημα. Υπενθυμίζεται μόλις πριν λίγες ημέρες η περίπτωση του Louise Michel, του πλοίου που ναύλωσε ο Banksy για τη διάσωση προσφύγων, που βρέθηκε με περισσότερους από 200 ανθρώπους και εκπέμποντας σήμα κινδύνου, την ώρα που και πάλι μαλτέζικες και ιταλικές αρχές αγνοούσαν τις εκκλήσεις του για βοήθεια. Επίσης, τον περσινό Αύγουστο, 100 πρόσφυγες έμειναν για 19 ημέρες στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα στο πλοίο Open Arms, ενώ τον Δεκέμβριο του 2018, στο Sea Watch πέρασαν Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά 49 άνθρωποι, που απεγκλωβίστηκαν στις 9 Ιανουαρίου.

Διαβάστε αναλυτικά την περιγραφή του χρονικού από τον Ιασ. Αποστολόπουλο:

Προχτές, αποφασίσαμε να σπάσουμε την μεγαλύτερη ομηρία ναυαγών-μεταναστών στην ναυτιλιακή ευρωπαϊκή ιστορία.

Απελευθερώσαμε 27 ανθρώπους που τους είχαν για 40 μέρες σε μια υδάτινη φυλακή, μέσα σε ένα πλοίο τάνκερ, στα διεθνή ύδατα ανοιχτά της Μεσογείου.

Η Μάλτα, η Ιταλία και η Ευρωπαϊκή Ένωση άφησαν διασωθέντες ναυαγούς επ αόριστον σ ένα εμπορικό καράβι, το #Etienne, δώδεκα μίλια ανοιχτά της Μάλτας και καμια χώρα δεν τους έδινε λιμάνι.

Πήγαμε με το Μάρε Ιόνιο, τους απεγκλωβίσαμε και τους μεταφέραμε στην Σικελία, προκαλώντας την οργή της Ιταλίας και της Μάλτας.

Αυτή τη στιγμή είμαστε στο Pozzalo, όλοι οι πρόσφυγες αποβιβάστηκαν με ασφάλεια, το λιμενικό ομως δεν μας αφήνει να ξανασαλπάρουμε και όλα παίζονται.

Όλα ξεκίνησαν στις 2 Αυγούστου όταν μια βάρκα με 27 ανθρώπους δραπέτευσε από την ζώνη φρίκης της Λιβύης. Μετά από 2 μέρες περιπλάνησης στην Μεσόγειο, τα καύσιμα τελείωσαν κάπου κοντά στην Μάλτα. Απεγνωσμένα ζητούσαν βοήθεια από όποιο πλοίο περνούσε. Το πρώτο τάνκερ που βρέθηκε στον δρόμο τους, όχι μόνο αρνήθηκε να τους διασώσει αλλά τους απείλησε «αν δεν φύγετε θα σας βουλιάξουμε».
Ευτυχώς, μετά από άλλες 12 ώρες, το δανέζικο τάνκερ, Marsk Étienne, διέσωσε τους ανθρώπους και τότε ξεκίνησε το νέο τους μαρτύριο.

Παρόλο που οι πρόσφυγες ήταν στην ζώνη διάσωσης της Μάλτας, το μαλτέζικο κράτος όχι μόνο αρνήθηκε πραξικοπηματικά να τους δώσει λιμάνι, όπως υποχρεούται από τον νόμο, αλλά αρνήθηκε ακόμα την πιο στοιχειώδη βοήθεια στους ναυαγούς. Ούτε φαγητό, ούτε νερό, ούτε περίθαλψη.

Ελάχιστοι είχαν σηκώσει το θέμα. Οι φυλακισμένοι ναυαγοί πάλευαν μόνοι τους, όμηροι της ευρωπαϊκής πολιτικής των συνόρων, όπως οι χιλιάδες εγκλωβισμένοι στα κέντρα της Λιβύης και στα ελληνικά χοτ σποτ.

40 μέρες ξεχασμένοι από όλους, καμια ανθρωπιστική οργάνωση δεν τους επισκέφθηκε, κανένα μεγάλο μέσο δεν ασχολήθηκε μαζί τους (πέρα από Guardian) κανένας γιατρός δεν τους εξέτασε, παρόλο που όλοι τους είναι θύματα βασανιστηρίων στην Λιβύη, παρόλο που ανάμεσα τους υπήρχε μια έγκυος γυναίκα και 1 παιδί.

Αποφασίσαμε να επέμβουμε. Φτάσαμε στο σημείο στις 7 το πρωί της Παρασκευής.

Το τάνκερ μας έριξε ανεμόσκαλα και η ιατρική μας ομάδα ανέβηκε πάνω. Οι ναυαγοί ήταν εξουθενωμένοι και σε πολύ ζόρικη ψυχολογική κατάσταση. Την προηγούμενη βδομάδα, τρεις από αυτούς βούτηξαν στην θάλασσα κολυμπώντας μακρυά και το πλήρωμα αναγκάστηκε να τους ξαναδιασώσει.

Πολλοί άνθρωποι ήταν σε πλήρη απόγνωση και κάποιοι εκδήλωσαν σκέψεις αυτοκτονίας. Δίπλα τους στεκόταν ένα ομοίωμα κρεμασμένου με την επιγραφή «δεν μπορούμε να είμαστε άλλο εδώ».

Παρόλα αυτά ήταν αποφασισμένοι να παλέψουν. Είχαν μόλις ξεκινήσει την δεύτερη απεργία πείνας με μοναδικό αίτημα να βγουν στην ακτή. Αρνούνταν κάθε συνομιλία και διαπραγμάτευση με τον καπετάνιο του τάνκερ μέχρι να βρεθεί λύση. Πέταξαν μαζικά γράμματα κλεισμένα σε μπουκάλια, «σώστε μας».

Οι συνθήκες ήταν άθλιες. Ζούσαν σε ένα υπαίθριο κατάστρωμα, χωρίς τουαλέτα και έκαναν μπάνιο με ένα λάστιχο που τους ψέκαζε το πλήρωμα.

Ακόμα και απέναντι μας ήταν πολύ καχύποπτοι. Έχοντας χάσει την εμπιστοσύνη τους σε όλους, αρνήθηκαν να δεχτούν την εξέταση από την ιατρική μας ομάδα. Δεν ήξεραν ποιοι είμαστε. Νόμιζαν ότι είναι ένα ακόμα κόλπο των αρχών για να παρατείνουν το μαρτύριο τους. Το καράβι μας στεκόταν δίπλα στο τάνκερ αλλά ήταν στα 500 μέτρα, δεν φαινόταν καλά. Φωνάξαμε στον ασύρματο τον καπετάνιο μας να πλησιάσει.
Όταν είδαν ότι πρόκειται για διασωστικό καράβι, η διάθεση τους άλλαξε ραγδαία και δέχτηκαν την επίσκεψη μας.

Με το που τους μεταφέραμε στο Μάρε Ιόνιο διαπιστώσαμε ότι η έγκυος γυναίκα αιμορραγούσε και ζητήσαμε άμεση διακομιδή.

Όλοι ηταν σκληρά βασανισμένοι στην Λιβύη με ουλές από μαχαιριές και πυροβολισμούς. Αυτούς τους ανθρώπους άφησαν στην θάλασσα για 40 μέρες και θα τους άφηναν για πολύ περισσότερο αν δεν επεμβαίναμε.

Αν τα ευρωπαϊκα κράτη φέρονται έτσι σε έναν εφοπλιστικό γίγαντα όπως είναι η Marsk, αδρανοποιώντας ένα από τα δεξαμενόπλοια τους για 40 μέρες, σε τι μπορεί να ελπίζουν τα άλλα πλοία;

Το μήνυμα προς τους πλοιοκτήτες είναι ξεκάθαρο, η ποινικοποίηση της διάσωσης πρέπει να εμπεδωθεί.
Η Ευρώπη αποφάσισε να τιμωρήσει παραδειγματικά το Marsk Étienne που τόλμησε να εφαρμόσει το ναυτικό δίκαιο και να διασώσει ναυαγούς μετανάστες.

Από την άλλη το Étienne είναι μια εμβληματική περίπτωση. Σηματοδοτεί την μεταφορά της Μόριας στην θάλασσα, την δημιουργία ενός χώρου εγκλεισμού, αόρατοποίησης και βασανισμού ακόμα πιο πέρα από τα χερσαία σύνορα, στα διεθνή ύδατα. Το παράδοξο ή αλλιώς αυτό που θεωρούσε μειονέκτημα ο Καρλ Σμιτ ότι η θάλασσα συνεπάγεται μικρότερο έλεγχο των συνόρων, άρα μικρότερη εθνική κυριαρχία, εδώ αντιστρέφεται και το Étienne συμβολίζει το αποκορύφωμα του κρατικού ελέγχου και της επιτήρησης στα σώματα των άλλων, την κανονικοποίηση και γενίκευση του στρατοπέδου συγκέντρωσης των πλεονάζοντων πληθυσμών εντός των κοινοβουλευτικών δημοκρατιών.

Από πλευράς μας, θα συνεχίσουμε να παλεύουμε ενάντια σε κάθε στρατόπεδο είτε στην στεριά, είτε στη θάλασσα.

Ποτέ ξανά Μόρια, Λιβύη και Étienne!

Η αλληλεγγύη θα νικήσει!

Mediterranea Saving Humans
Mediterranea Saving Humans – USA

#refugees
#marejonio