συνέντευξη στους Κωνσταντίνο Πουλή και Θάνο Καμήλαλη
Για δεύτερη φορά σε λίγες μέρες, η απόπειρα εκκένωσης του ΠΙΚΠΑ στη Λέσβο, μίας δομής που έχει γράψει ιστορία στην αξιοπρεπή διαχείριση του προσφυγικού, εν μέσω των κρίσεων, από το 2012, αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή, «μέχρι νεωτέρας». Οι εθελοντές που λειτουργούν τη δομή ενημερώθηκαν στις 8:30 το πρωί ότι στις 10:00 θα πραγματοποιηθεί η εκκένωση, με δύο λεωφορεία κι ένα όχημα του στρατού να φτάνουν για να μεταφέρουν τους 77 ευάλωτους πρόσφυγες, μεταξύ των οποίων άτομα με χρόνια ψυχικά ή ιατρικά προβλήματα, θύματα βίας ή βασανιστηρίων, ανάπηρους, μονογονεϊκές οικογένειες με νεογέννητα.
Η Έφη Λατσούδη, έλαβε το 2016 το βραβείο Προσφύγων Νάνσεν της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ το 2016, για την πετυχημένη δημιουργία και διαχείριση ενός ασφαλούς καταφυγίου για τους πιο αδύναμους των κατατρεγμένων. Μιλώντας στο TPP, ξεκίνησε εξηγώντας το τι έχει συμβεί τις τελευταίες εβδομάδες.
«Eίχαμε πάρει μία προφορική αναβολή, μιλώντας στο τηλέφωνο με τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Εργασίας. Αυτό ήδη, σε συνδυασμό με ανακοινώσεις της αστυνομίας ότι θα μας εκκενώσουν κλπ, έχει δημιουργήσει μια πολύ δύσκολη κατάσταση. Είχαμε στείλει επιστολές, δεν μας απαντούσαν, δεν μας ενημέρωσαν ποτέ επίσημα και σήμερα το πρωί, ενημερωθήκαμε από τον διευθυντή της Πρώτης Υποδοχής ότι θα στείλουν λεωφορεία να πάρουν τους ανθρώπους σε λίγη ώρα και να τους μεταφέρουν στον παλιό Καρά Τεπέ. Που είναι και μια έμμεση παραδοχή ότι το νέο Καρά Τεπέ είναι κόλαση. Τους απαντήσαμε ότι δεν είναι δυνατό, άνθρωποι που έχουν ζήσει εδώ από έξι μήνες μέχρι τέσσερα χρόνια να μετακινηθούν σε λίγα λεπτά. Τα παιδιά ήταν ήδη στο σχολείο, δεν μπορούσαν δηλαδή να μεταφερθούν κατευθείαν σε άλλο χώρο και σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν επιμείνουν σε αυτήν την απόφαση δεν μπορούν να επανατραυματίσουν τους ανθρώπους. Επίσης τους ζητήσαμε να επιδώσουν έγγραφα με την τοποθέτηση ανθρώπων σε άλλη δομή. Και να τονίσουμε ότι είναι μία δομή που σύμφωνα με τον κ.Μηταράκη θα κλείσει και αυτή στο τέλος του χρόνου.
Πρόσθεσε ότι «η Πρώτη Υποδοχή ήρθε εδώ με μία απόφαση χωρίς κάποια διάθεση για συζήτηση με τους ανθρώπους κι επίσης δεν έφεραν κάποιο χαρτί ώστε να ενημερωθούν οι άνθρωποι και να δοθεί ένα εύλογο διάστημα στους ανθρώπους. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί το αφήγημα της κυβέρνησης είναι η νομιμότητα, αλλά δεν φέρνουν κανένα χαρτί. Ήμασταν λοιπόν σε έναν διάλογο, ήρθαν και πολλοί άνθρωποι που μας στηρίζουν και δικηγόροι, οπότε τους λέγαμε να δώσουν έστω λίγο χρόνο. Μας απαντούσαν ότι είχαν εντολές από το Υπουργείο και το Υπουργείο δεν μετακινείται από αυτή τη θέση να φύγουν αυτοί οι άνθρωποι σήμερα από εδώ. Κάποια στιγμή ήρθαν τα λεωφορεία, τους είπαμε να περιμένουν, ότι δεν μας αφορά το ότι μισθώσατε λεωφορεία. Μας ρώτησαν αν θα συνεργαστούμε και τους είπαμε ότι με αυτές τις συνθήκες δεν θα συνεργαστούμε.»
Σε ανακοίνωσή του ώρες μετά την πρώτη ενημέρωση στη δομή για εκκένωση, το Υπουργείο Μετανάστευσης υποστηρίζει ότι η «δημόσια έκταση παρέμενε υπό κατάληψη» και θα αποδοθεί στο δημόσιο για να χρησιμοποιηθεί «προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.
«Με ασφάλεια θα μεταφερθούν στην αναγνωρισμένη δημοτική δομή φιλοξενίας του Καρά Τεπέ για ευάλωτα άτομα, η οποία λειτουργεί υπό την εποπτεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, οι τελευταίοι 74 διαμένοντες στην άτυπη δομή φιλοξενίας του ΠΙΚΠΑ Λέσβου. Σημειώνεται ότι η δημοτική δομή φιλοξενίας έχει σήμερα 524 κενές θέσεις. Επισημαίνεται ότι στη δομή του ΠΙΚΠΑ Λέσβου διέμεναν επίσης 21 ασυνόδευτα ανήλικα, τα οποία και μεταφέρθηκαν σε ειδικές δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Η Υπηρεσία Πρώτης Υποδοχής επέδωσε σήμερα την σχετική απόφαση μετακίνησης. Αναμένουμε από την ΜΚΟ που διαχειρίζεται την έκταση να συνεργαστεί για την ασφαλή μεταφορά των επωφελούμενων. Ο χώρος του ΠΙΚΠΑ αποτελεί δημόσια έκταση που παρέμεινε, τα τελευταία χρόνια, υπό κατάληψη, με την άτυπη δομή να λειτουργεί χωρίς κανένα απολύτως έλεγχο. Η ολοκλήρωση της μετακίνησης των 74 διαμενόντων θα έχει ως αποτέλεσμα και την απόδοση της έκτασης στο Δημόσιο, για να χρησιμοποιηθεί προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.»
Κυβέρνηση και δήμος προσπαθούν επίμονα να παρουσιάσουν το ΠΙΚΠΑ ως μία «κατάληψη» που λειτουργεί χωρίς τις σχετικές άδειες και θα πρέπει ο χώρος να αποδοθεί πίσω στη δημοτική αρχή. Ωστόσο το επιχείρημα αυτό καταρρίπτεται, καθώς η η φιλοξενία ασυνόδευτων ανηλίκων στη δομή γίνεται σε πλήρη συνεργασία με τις εισαγγελικές αρχές της Λέσβου.
Ενδεικτικά είναι δύο έγγραφα της εισαγγελίας Λέσβου, που έχει στην κατοχή του το TPP, με τα οποία αποφασίζεται η φιλοξενία δύο προσφύγων, ηλικίας 17 ετών, στο ΠΙΚΠΑ. Γεγονός που αποδεικνύει ότι δεν πρόκειται για κάποια δομή που «έχει καταληφθεί παρανόμως», ούτε εκτός του σχεδιασμού των αρμοδίων αρχών. Παράλληλα, όπως έχει ήδη γνωστοποιηθεί, μεταξύ πολλών άλλων, στις αρμόδιες αρχές, «από το έτος 2015, το αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με το υπ΄αριθμ. Δ22/45812/164/30-10-2015 έγγραφό του προς το Δήμο της Λέσβου ενέκρινε τη χρήση των εγκαταστάσεων του ΠΙΚΠΑ ως χώρου προσωρινής φιλοξενίας ευπαθών ομάδων προσφύγων και αιτούντων άσυλο».
Απαντώντας σε αυτά, η Έφη Λατσούδη επιβεβαίωσε τη συνεργασία της δομής με τις εισαγγελικές αρχές, σχετικά με τη φιλοξενία προσφύγων. «Υπάρχουν αυτά τα δύο σκέλη. Επικαλούνται μία δομή της οποίας το κλείσιμο το έχουν ήδη εξαγγείλει και η οποία έχει σταματήσει να δέχεται πρόσφυγες, υπό τις πιέσεις του Δήμου, ο οποίος υπακούει στα ακροδεξιά καλέσματα. Εμάς αίτημά μας είναι να μην κλείσει καμία αξιοπρεπής δομή, αλλά να κλείσει το καινούριο κολαστήριο που έχουν φτιάξει, αυτό το χάλι» τόνισε και πρόσθεσε σχετικά με τα περί «κατάληψης».
«Εμείς να πούμε ότι όλες οι αρχές είναι ενήμερες για τη λειτουργία του ΠΙΚΠΑ και όλες οι τοποθετήσεις προσφύγων εδώ γίνονται επισήμως. Και από την Πρώτη Υυποδοχή που σήμερα ήθελε να το εκκενώσει και από τον εισαγγελέα και γενικά από όλες τις αρχές. Είναι άτυπη δομή, ισχύει αυτό, αλλά αυτό δεν ήταν δική μας ευθύνη. έχουμε συνεργαστεί εντελώς και μάλιστα έχουμε κατηγορηθεί γι’ αυτό. Συνεργαστήκαμε πλήρως για να έχουν αυτοί οι άνθρωποι πλήρη δικαιώματα, την πρόσβαση στο σχολείο, στα επιδόματα από την Ύπατη Αρμοστεία, σε δικηγόρους, σε ό,τι έχουν δικαίωμα». Στη συνέχεια θύμισε το παράδειγμα του κλεισίματος του ιατρείου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα από τον Δήμο, με το επιχείρημα του ελέγχου από την πολεοδομία για αυθαίρετο κτίριο. «Μία μέρα μετά την αναβολή της εκκένωσης ο Δήμος έφερε και σ εμάς την Πολεοδομία, για κτίρια που δεν έχουν νομιμοποιηθεί από το 1977» τόνισε.
Μηνύματα στήριξης στο ΠΙΚΠΑ έστειλαν άμεσα οργανώσει όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, χαρακτηρίζοντας την είδηση ως «σοκαριστική» και την απόφαση ως ντροπιαστική, ζητώντας εξηγήσεις από το Υπουργείο Μετανάστευσης, αλλά και η Διεθνής Αμνηστία. Μάλιστα, πριν λίγες μέρες, όπως ανέφερε το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έδωσε προθεσμία στην Ελληνική Κυβέρνηση, μέχρι τις 22 Οκτωβρίου, να απαντήσει στα ακόλουθα ερωτήματα: Εάν υπάρχει απόφαση να απομακρυνθούν οι αιτούσες και να κλείσει η δομή ΠΙΚΠΑ. Εάν μπορούν οι αιτούσες να προσβάλλουν αυτή την απόφαση ενώπιον εθνικών δικαστηρίων. Πότε θα λάβει χώρα αυτή η απομάκρυνση. Εάν έχει δοθεί στις αιτούσες εναλλακτική λύση. Σύμφωνα με την κ.Λατσούδη, η μόνη απάντηση που έδωσε η κυβέρνηση ήταν ότι πρόκειται για κατάληψη.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το τι να περιμένουμε τις επόμενες ώρες και μέρες, η Έφη Λατσούδη σχολίασε ότι «ζούμε σε ένα σκοτεινό τοπίο εδώ και πολύ καιρό. Εγώ βλέπω μία τυφλή απόφαση από την κυβέρνηση να κλείσει το ΠΙΚΠΑ και πιστεύω ότι θα ξαναπροσπαθήσουν αύριο. Εμείς προσπαθούμε να χρησιμοποιήσουμε όλα τα ένδικα μέσα και να σηκώσουμε το θέμα, γιατί πιστεύουμε ότι το κλείσιμο του ΠΙΚΠΑ επιβάλλεται και από ακροδεξιές ομάδες. Το βλέπουμε στα social media από διάφορους ακροδεξιούς τραμπούκους, που στέλνουν καθημερινά και στον δήμαρχο. Προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα κλίμα και κατά του ΠΙΚΠΑ και κατά των ΜΚΟ και των αλληλέγγυων, που χρησιμοποιούν αυτές τις έννοιες ως βρισιές.»
«Όλα αυτά υπήρχαν στο νησί από παλιά, αλλά δεν ήταν ποτέ τόσο απειλητικά. Τώρα υπάρχει κι ένας δημόσιος λόγος και από τις δημοτικές αρχές και την κυβέρνηση που και τον επιτρέπει και τον σιγοντάρει κιόλας» σχολίασε η Έφη Λατσούδη.
Ακούστε ολόκληρη την εκπομπή: