του Θάνου Καμήλαλη
Τι συνέβη την Παρασκευή: Ένα δημοσίευμα στην ιστοσελίδα Euractiv αποκάλυψε πως η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών, η εκ του Συντάγματος αρμόδια Αρχή για να ελέγχει την ΕΥΠ, πραγματοποίησε έρευνα στην Cosmote, κατά την οποία επιβεβαιώθηκαν οι παρακολουθήσεις Κύρτσου και Τέλλογλου από την ΕΥΠ. Το ίδιο δημοσίευμα επίσης αποκάλυψε πως o Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ισίδωρος Ντογιάκος, προσπάθησε να σταματήσει την έρευνα, υποστηρίζοντας, μετά από επικοινωνία με την Cosmote, πως είναι παράνομη. Όταν το κλιμάκιο της ΑΔΑΕ ζήτησε την άποψη του Ντογιάκου εγγράφως, αυτός αρχικά αρνήθηκε.
Έτσι, η έρευνα της ΑΔΑΕ συνεχίστηκε κανονικά και οδήγησε στις αποκαλύψεις ακόμα δύο ονομάτων. O ένας, ο Γιώργος Κύρτσος, διεγράφη από τη Νέα Δημοκρατία λόγω της κριτικής του στην κυβέρνηση. Ο δεύτερος, ο Τάσος Τέλλογλου, έχει δημοσιεύσει σειρά αποκαλυπτικών δημοσιευμάτων για το παράνομο λογισμικό Predator και το πλέγμα των εταιρειών, ρεπορτάζ τα οποία προκάλεσαν πολιτικές αντιδράσεις. Ο Τέλλογλου πριν λίγο καιρό είχε καταγγέλλει, με συγκεκριμένα γεγονότα και τη φυσική του παρακολούθηση.
Δύο ακόμα απειλές για την «εθνική ασφάλεια», με έργο δυσάρεστο για την «ασφάλεια» του Κυριάκου Μητσοτάκη. Δύο ακόμα παρακολουθήσεις με πολιτικά κριτήρια, από μία Υπηρεσία που υπάγεται απευθείας στο γραφείο του Πρωθυπουργού. Από την Υπηρεσία που έχει πολιτικό προϊστάμενο τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Θα έχει ενδιαφέρον επίσης, να γίνει γνωστό το πότε ακριβώς ξεκίνησαν οι παρακολουθήσεις τους από την ΕΥΠ.
Τι είπε η κυβέρνηση για αυτές τις νέες αποκαλύψεις; Σχολίασε τον «ολοκληρωτισμό». Του ΣΥΡΙΖΑ.
Αλλά στους πρωταγωνιστές της ημέρας είναι και ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ο Ισίδωρος Ντογιάκος, ο οποίος, επιβεβαίωσε ουσιαστικά, μιλώντας στο Documento, το δημοσίευμα. Πρόκειται για τον Εισαγγελέα που έχει ξεκινήσει έρευνα, όχι για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, αλλά για τη διαρροή των πληροφοριών. Ήταν η πρωτη έρευνα που ξεκίνησε η ελληνική Δικαιοσύνη για την υπόθεση, το περασμένο καλοκαίρι.
Αυτό που συνέβη είναι ότι η νομική σύμβουλος της Cosmote, κατά τη διάρκεια της μίας έρευνας, πήρε τηλέφωνο τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Αυτός, εντελώς αντιθεσμικά και χωρίς να έχει κάποια αρμοδιότητα, της ανέφερε προφορικά πως «εκτιμάει» ότι ο έλεγχος είναι παράνομος. Το κλιμάκιο της ΑΔΑΕ επικαλέστηκε την συνταγματική αρμοδιότητα, όπως ορίζεται στον εκτελεστικό νόμο της Ανεξάρτητης Αρχής και συνέχισε τον έλεγχο. Αυτό ουσιαστικά το επιβεβαιώνει και η Cosmote, σε επίσημη ανακοίνωσή της, λέγοντας ότι «εξέφρασε προβληματισμό για την διαδικασία του ελέγχου, καθώς ο σχετικός νόμος έχει αλλάξει πρόσφατα».
Στην «Καθημερινή», όλο αυτό περιγράφεται ως κάτι που δεν ήταν «παρέμβαση», αλλά απλή «ανταλλαγή απόψεων», με «αλλεπάλληλες επικοινωνίες» μεταξύ Cosmote, ΑΔΑΕ και Ντογιάκου. Είναι πολύ ομορφή γενικά η «ανταλλαγή απόψεων», απλά δεν ενδιαφέρει καθόλου όταν το κάνουν δύο αναρμόδιοι με μία συνταγματικά κατοχυρωμένη, Ανεξάρτητη Αρχή, την ώρα που αυτή κάνει τη δουλειά της.
Αναφέρεται επίσης ότι θα υπάρξει τελικά «επίσημη γνωμοδότηση» από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, στην οποία ο Ντογιάκος θα ερμηνεύσει τον νέο νόμο Μητσοτάκη υπέρ των παρακολουθήσεων. Θα βγάλει γνωμοδότηση γιατί τον πήρε τηλέφωνο η νομική σύμβουλος της Cosmote και «προβληματίστηκαν». Έτσι γίνεται στις δημοκρατίες…
Αυτή η «γνωμοδότηση» του αναρμόδιου Εισαγγελέα είναι πιθανό να δημιουργήσει νέα προβλήματα στις έρευνες (να σημειώσουμε ότι έχει ήδη δημιουργήσει προβλήματα). Αν πει ότι «κατά τη γνώμη του» δεν μπορεί να κάνει ελέγχους η ΑΔΑΕ, θα δώσει ένα χαρτί στους παρόχους ώστε να το επικαλούνται απέναντι στα κλιμάκια της Ανεξάρτητης Αρχής. Ο πάροχος θα λέει «έχω γνωμοδότηση εισαγγελίας Αρείου Πάγου» και ο Ντογιάκος «εγώ απλά τη γνώμη μου είπα, μη δεσμευτικά». Θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με ποια πλευρά θα συνταχθεί την επόμενη φορά ο αναρμόδιος Εισαγγελέας που θέλει πολύ «να πει τη γνώμη του»: Με το φως ή την αδιαφάνεια;
Η ΑΔΑΕ πάντως, που δεν υπόκειται σε κανέναν Ντογιάκο, και εδώ και πολλούς μήνες είναι μία Αρχή που στέκεται στο ύψος των εξαιρετικά απαιτητικών περιστάσεων, το ξεκαθάρισε:
«Είναι αυτονόητο ότι η Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών συνεχίζει και μετά τη δημοσίευση του τελευταίου νόμου (5002/22) την από το Σύνταγμα (άρθρο 19§2) και τον εκτελεστικό αυτού νόμο (3115/03) επιτασσόμενη ελεγκτική της αρμοδιότητα, σε σχέση με την διασφάλιση του επικοινωνιακού απορρήτου, ως οφείλει. Στο πλαίσιο αυτό βρίσκονται ανοικτοί και εν εξελίξει διάφοροι έλεγχοι. Υπενθυμίζεται ότι η Αρχή υπόκειται σε κοινοβουλευτικό έλεγχο και κατά τα λοιπά απολαμβάνει πλήρους ανεξαρτησίας στην ενάσκηση του συνταγματικού και εν γένει κανονιστικού της καθήκοντος. Προς εκτέλεση δε της δικαιοκρατικής της αποστολής συνεργάζεται, όπως εξ άλλου όλα τα πολιτειακά όργανα οφείλουν να πράττουν, με κάθε συναρμόδιο φορέα»
Ο σχετικός νόμος που ορίζει της αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ είναι ξεκάθαρος: Η Αρχή «διενεργεί, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας, τακτικούς και έκτακτους ελέγχους, σε εγκαταστάσεις, τεχνικό εξοπλισμό, αρχεία, τράπεζες δεδομένων και έγγραφα της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (Ε.Υ.Π.), άλλων δημοσίων υπηρεσιών, οργανισμών, επιχειρήσεων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και ιδιωτικών επιχειρήσεων που ασχολούνται με ταχυδρομικές, τηλεπικοινωνιακές ή άλλες υπηρεσίες σχετικές με την ανταπόκριση και την επικοινωνία».
Όπως και να αποτυπώσει κανείς τα γεγονότα, ο πυρήνας των οποίων δεν αμφισβητείται από καμία πλευρά, η ουσία είναι:
Η αρμόδια, συνταγματικά κατοχυρωμένη, Ανεξάρτητη Αρχή προσπαθεί να εκπληρώσει τον ρόλο της, ελέγχοντας τις δραστηριότητες της ΕΥΠ. Εμπόδιο σε αυτήν την προσπάθεια, στέκεται μέχρι αποδείξεως του εναντίου, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου και, ίσως, ο νέος νόμος που ψήφισε η ελεγχόμενη κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Και το ερώτημα εύλογο:
Αυτή είναι η «Δικαιοσύνη που κάνει τη δουλειά της»; Αυτή είναι η «δουλειά της Δικαιοσύνης»; Έτσι εννοεί η κυβέρνηση τη «δουλειά της Δικαιοσύνης;» Έτσι εννοεί ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου τη «Δικαιοσύνη»;
Γιατί η «δικαιοσύνη» που εκφράζει ο εισαγγελέας Ντογιάκος φαίνεται να ασχολείται πολύ παραπάνω με την προστασία από νέες αποκαλύψεις, παρά με τη δημοκρατική ανάγκη να πέσει φως σε όλα τα στοιχεία μιας υπόθεσης που μέχρι και ένας άλλος παρακολουθούμενος, ο Υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης, ο κωδικός «5046c» για την ΕΥΠ χαρακτήρισε «δυσώδη».
Όλα αυτά, να μην ξεχνάμε δεν συμβαίνουν σε ένα πολιτικό και δικαστικό vacuum, σε ένα κενό:
Συμβαίνουν λίγες μέρες αφότου το Documento αποκάλυψε με στοιχεία την παρακολούθηση Χατζηδάκη. Ένα σημείο – σταθμός για το σκάνδαλο, καθώς για πρώτη φορά είχαμε μία πλήρως τεκμηριωμένη παρακολούθηση Υπουργού της κυβέρνησης Μητσοτάκη, από την Υπηρεσία την οποία ο Κυριάκος Μητστοτάκης μετέφερε υπό το γραφείο του. Η κυβέρνηση, υπό το βάρος των στοιχείων, δεν διέψευσε την παρακολούθηση του Υπουργού «5046c». Ο ίδιος ο «5046c» ξεκινησε την απάντησή του με το ότι «ο Πρωθυπουργός δεν ήξερε».
Συμβαίνουν λίγες μέρες μετά από εκείνη την ντροπιαστική, πρωτοφανώς αντιδημοκρατική, ατακτη φυγή Μητσοτάκη από τη Βουλή. Τότε που ο κατά φαντασίαν αυτοκράτορας σηκώθηκε κι έφυγε ώστε να μην απαντήσει στην πολύ απλή ερώτηση του Αλέξη Τσίπρα για το αν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι δεν παρακολουθείται ο Χατζηδάκης και ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων. Με εκείνο το αλησμόνητο «η συζήτηση λήγει εδώ» που είχε εκστομίσει εκνευρισμένος.
Ευτυχώς όμως, η συζήτηση δεν τελειώνει όποτε το αποφασίσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ούτε όταν νευριάσει. Ακόμα, τουλάχιστον.
Σύμβαίνουν επίσης, λίγες μέρες μετά τα αποκαλυπτικά tweets της Ματίνα Στεβίς Γκρίντνεφ, επικεφαλής του Γραφείου των New York Times στις Βρυξέλλες, για τις επικοινωνίες της με θύματα του παράνομου λογισμικού Predator που φαίνεται να είναι κοντά ή και μέσα στη ΝΔ. «Κρίσιμο πρόβλημα στο ρεπορτάζ από την Ελλάδα ήταν ότι τα νέα θύματα του Predator δεν ήθελαν να μιλήσουν. Μίλησα με 7 άτομα που επιβεβαίωσαν ότι είχαν χακαριστεί. Δεν τους περιλάβαμε, γιατί αρνήθηκαν να ελεγχθούν τα κινητά τους από την σήμανση. Χρειαζόμασταν αποδείξεις. Επέλεξαν να μην το κάνουν» έγραψε στο ένα. «Έλληνας-θύμα του Predator, άτομο που ήταν αφοσιωμένος στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, μου είπε: Ξέρω ότι με χάκαραν. Ξέρω τι ντροπιαστικά πράγματα υπάρχουν στο κινητό μου. Πώς μπορώ να μιλήσω; Επίσης ανησυχώ, ότι αν μιλήσω, η αντιπολίτευση θα το εκμεταλλευτεί».
Συμβαίνουν στη χώρα όπου, η τελευταία εισαγγελέας που προσπάθησε να κάνει τη δουλειά της σε ένα μεγάλο σκάνδαλο, η Ελένη Τουλουπάκη, καρατομήθηκε έμμεσα και αυτήν τη στιγμή βρίσκεται κατηγορούμενη σε Ειδικό Δικαστήριο
Συμβαίνουν στη χώρα όπου, για ακόμα μία φορά, για τη συντριπτική πλειοψηφία των ΜΜΕ οι αποκαλύψεις δεν υπάρχουν, μέχρι τουλάχιστον να κάνει δήλωση ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ή να κυκλοφορήσει κάποια «διάψευση». Σε αυτήν την περίπτωση, οι αναγνώστες/στριες διαβάζουν διάψευση μίας είδησης που δεν υπάρχει στο σύμπαν τους.
Θυμάστε τότε που οι μόνες τεκμηριωμένες παρακολουθήσεις ήταν ο Ανδρουλάκης, ο Κουκάκης και ο Μαλιχούδης; Τότε που ο Πρωθυπουργός έλεγε πως «η παρακολούθηση Ανδρουλάκη ήταν νόμιμη αλλά λάθος. Δεν το γνώριζα και δεν θα το επέτρεπα ποτέ»; Τότε που οι παρακολουθήσεις και άλλων προσώπων, ακόμα και εντός ΝΔ, ήταν απλές πληροφορίες και ψίθυροι; Τότε που ποτέ δεν έφταιγε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά ο διορισμένος από τον ίδιο ανιψιός του και ο επίσης διορισμένος από τον ίδιο (με εκ των υστέρων αλλαγή του νόμου) διοικητής της ΕΥΠ;
Τότε που η κυβέρνηση άλλαζε έναν άλλον νόμο, ώστε να προσπαθήσει να μην επιτρέψει στην ΑΔΑΕ να κάνει τους ελέγχους που κάνει τώρα;
Τώρα έχουμε Υπουργούς, πολιτικούς, δημοσιογράφους, άδειες του Υπουργείου Εξωτερικών στην Intellexa, την εταιρεία που εμπορεύεται το Predator, το πόρισμα Επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου, την κυβέρνηση να αλλάζει κάθε εβδομάδα τις απαντήσεις της, ενώ διεθνή δημοσιεύματα σφυροκοπούν με νέες αποκαλύψεις και αναρτήσεις ξένων δημοσιογράφων ουσιαστικά κάνουν λόγο για πιθανούς εκβιασμούς προς τα θύματα.
Έχουμε μία Ανεξάρτητη Αρχή που προσπαθεί να κάνει τη δουλειά της και μία πλευρά της Δικαιοσύνης που «εκφράζει τη γνώμη της» ότι πρέπει να σταματήσει.
Tι από όλα αυτά μοιάζει με Κράτος Δικαίου; Τι από όλα αυτά μοιάζει με όχι πολιτισμένη χώρα, όχι «κανονική» χώρα, αλλά με χώρα, σκέτο.
Τι από όλα αυτά προβλέπεται σε μία «φιλελεύθερη δημοκρατία»;
Τίποτα. Κάθε μέρα πλέον, ερχόμαστε αντιμετωποι με έναν αντιδημοκρατικό ζόφο. Κι όσο τα στοιχεία για το τι πραγματικά έχει συμβεί, για το μέγεθος της εκτροπής, μαζεύονται, όσο τα φύλλα συκής πέφτουν, τόσο οι παρεμβάσεις ξεχωρίζουν με την ωμότητά τους, τόσο η κατρακύλα αυξάνει ταχύτητα. Κάθε μέρα σχεδόν, συμβαίνει κάτι που ξεπερναέι τα ιδιαίτερα χαμηλά στάνταρ στοιχειώδους λειτουργίας μιας χώρας και προσπαθούν να βγουν κι από πάνω, να προσβάλλουν τη νοημοσύνη μας και να πείσουν ότι «έτσι γίνεται».
Μόνο που όλα αυτά γίνονται μόνο σε wannabe καθεστώτα. Ανεξέλεγκτες μυστικές Υπηρεσίες, κυβέρνηση χωρις λογοδοσία, παρεμπόδιση του έργου Ανεξάρτητης Αρχής, «Δικαιοσύνη» που τάσσεται «προφορικά» με την «άποψη» της συγκάλυψης, Πρωθυπουργός που προσπαθεί να κάνει τη Βουλή τσιφλίκι του, υπουργοί, βουλευτές και οπαδοί πρόθυμοι να αποδεχτούν τα πάντα ώστε να παραμείνουν στην εξουσία.
Πάντως, μην πάρετε τηλέφωνο τον Ντογιάκο για να σας πει την άποψή του για την κατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα. Σε εσάς δεν θα το σηκώσει.