Η υπόθεση Αυγερόπουλου – ΕΡΤ και το, ξανά, ψευδές «πόρισμα» των Ελληνικών Hoaxes

Αποφάσισαν λοιπόν να πάρουν θέση και να καλύψουν την διοίκηση της ΕΡΤ για τους χειρισμούς της, και μάλιστα έναντι ενός από τους μεγαλύτερους και σοβαρότερους δημοσιογράφους της εποχής μας, του Γιώργου Αυγερόπουλου. Μάλιστα, το υποστηρίζουν αυτό σε μία εξαιρετικά πρόχειρη ανάρτηση. Διαβάζουμε ένα δημοσίευμα όπου τα EH λένε ποιοι λένε «ψέματα», τι «ισχύει», μετά πετάνε τις δύο ανακοινώσεις Αυγερόπουλου και ΕΡΤ και λένε στον αναγνώστη «βγάλτα πέρα μόνος σου». Απορούμε για το αν ο «ερευνητής» μπήκε στον κόπο να διαβάσει καν το εκτενές και εξαιρετικά κατατοπιστικό κι ενδιαφέρον κείμενο του δημοσιογράφου. Απορούμε επίσης, άσχετα με το ποιος έχει δίκιο, για το αν ένα τέτοιο άρθρο βοηθάει τον αναγνώστη να έχει κριτική σκέψη και να διακρίνει τις μερικές φορές λεπτές διαφορές που κρίνουν τη διαφορά αλήθειας και ψέματος, ειδικά σε ζητήματα με πολιτική χροιά, που ξεφεύγουν από τα γνωστά ακροδεξιά ψεύδη. Δημοσιογραφία, δεν είναι να σου λέει ο ένας ότι έχει λιακάδα, ο άλλος ότι βρέχει κι εσύ να καταγράφεις τι λέει ο ένας και ο άλλος. Δημοσιογραφία είναι να βγάλεις το κεφάλι σου από το παράθυρο να δεις τι καιρό έχει. Κι όταν δεν κάνεις καν αυτό, αλλά προπαγανδίζεις και τον λάθος καιρό, ακόμα χειρότερα.

Να δούμε όμως πρώτα τι συνέβη, γράφοντας παράλληλα και την ανάλυση που θέλαμε:

«Το Διοικητικό Συμβούλιο, αφού έλαβε υπόψη την εισήγηση του Προέδρου του ΔΣ, αποφασίζει ομόφωνα και ανακαλεί την απόφαση με αρ. πρωτ. : 2862/31.7.2019 (Πρακτικό 197, Θ. 17ο : Συμμετοχή – Συμπαραγωγή της ΕΡΤ στο ντοκιμαντέρ με τίτλο«AGORA II», παραγωγής της εταιρείας Small Planet Productions)». Αυτό το λέει η απόφαση που έχει δημοσιευθεί στη «Διαύγεια» την οποία μεταφέραμε εμείς και άλλα ΜΜΕ, όπως το e-tetradio.gr που έβγαλε πρώτο το θέμα. Η απόφαση αυτή ανακαλεί, τη συμμετοχή της ΕΡΤ στο ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου. Που σημαίνει επίσης ότι η ΕΡΤ χάνει τα αποκλειστικά δικαιώματα που θα είχε για 3 χρόνια. Κόβεται δηλαδή το ντοκιμαντέρ από το μελλοντικό πρόγραμμά της.

Η απόφαση φαίνεται, από μία απλή αναζήτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ότι προκάλεσε πολλές αντιδράσεις. Η ΕΡΤ απάντησε με την παρακάτω ανακοίνωση:

Αν κάποιος εκ των δημοσιογράφων που διαδίδουν fake news ότι τάχα η ΕΡΤ έκοψε τη νέα ταινία του Γιώργου Αυγερόπουλου είχε μπει στον κόπο να τηλεφωνήσει είτε στην ΕΡΤ, είτε στον ίδιο το δημοσιογράφο, θα πληροφορείτο το εξής: ο κ. Αυγερόπουλος συναντήθηκε δύο φορές με τη νέα διοίκηση της ΕΡΤ και συμφώνησαν αντί της εκ των υστέρων συμβολικής χρηματοδότησης της ταινίας του “AGORA 2”, η ΕΡΤ να αγοράσει κατ’ αποκλειστικότητα τα δικαιώματα προβολής της στην Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια.

Αυτό ακριβώς αποφάσισε το ΔΣ της ΕΡΤ και μάλιστα ομόφωνα.

Στις ίδιες συναντήσεις μάλιστα συζητήθηκε και το ενδεχόμενο νέας συνεργασίας του δημοσιογράφου με τη δημόσια τηλεόραση -η οποία είχε διακοπεί τα τελευταία χρόνια- με μια νέα σειρά ντοκiμαντέρ του “Εξάντα” και μάλιστα σε σύμπραξη με το διεθνές τηλεοπτικό δίκτυο ARΤΕ, με το οποίο ήδη συνεργάζεται ο Γιώργος Αυγερόπουλος».

Η ΕΡΤ λοιπόν υποστηρίζει ότι υπάρχει συμφωνία με τον Αυγερόπουλο για την αγορά από αυτήν, κατ’αποκλειστικότητα των δικαιωμάτων προβολής του AGORA 2 στην Ελλάδα. Το δεύτερο κομμάτι, περί συζήτησης για τον «Εξάντα» είναι στο στάδιο της «συζήτησης» επομένως το θεωρούμε σε αυτήν τη χρονική συγκυρία, άσχετο και μάλιστα, όπως θα δούμε παρακάτω, ο Αυγερόπουλος λέει ότι ήταν δική του η πρόταση και έλαβε απλά την «υπόσχεση να εξεταστεί».

Υπάρχει συμφωνία όμως; Πρώτον, η μόνη απόφαση του Δ.Σ. της ΕΡΤ που βλέπουμε είναι αυτή που δημοσιεύτηκε εξαρχής. Δεύτερον, ο Αυγερόπουλος, πολύ ευγενικά μεν, ξεκάθαρα δε, διαψεύδει τα περί «συμφωνίας». Συγκεκριμένα λέει:

«Παρά τη θετική εισήγηση και το πολύ καλό κλίμα, εκεί μου ειπώθηκε το εξής: Ότι αν ήταν να μπουν συμπαραγωγοί, θα ήθελαν τα δικαιώματα για ΠΑΝΤΑ! Τους απάντησα ότι κάτι τέτοιο δεν είθισται διεθνώς σε τέτοιες δουλειές, και ότι θα ήταν αδικία απέναντι στο WDR και στο ARTE που ενώ έχουν πληρώσει δεκάδες χιλιάδες ευρώ που κοστίζει αυτή η ταινία έχουν τα δικαιώματα για 7 χρόνια. «Σε αυτή την περίπτωση» μου απάντησαν, «θα προτιμούσαμε να προχωρήσουμε σε μια απλή αγορά τηλεοπτικών δικαιωμάτων, με οικονομικό αντάλλαγμα φυσικά πολύ χαμηλότερο από αυτό της συμπαραγωγής».

Εξήγησα ότι αυτό είναι λάθος, και ότι θα έπρεπε να παραμείνουν πιστοί στο σχέδιο και να είναι συμπαραγωγοί ακόμα και την τελευταία στιγμή. Πρώτον για το κύρος της ΕΡΤ απέναντι στους άλλους. Δεύτερον γιατί τελείως τεχνοκρατικά, χάνουν χρήματα. Όχι μόνο θα είχαν όσες προβολές ήθελαν κατά την διάρκεια των 3 χρόνων, αλλά επενδύοντας 15.000 θα έβγαζαν και κέρδος, αφού διατηρούσαν ποσοστά επί των πωλήσεων. Και τρίτον γιατί δημιουργούν «τρύπα» στον προϋπολογισμό της ταινίας, κάτι που αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για εμάς. Δεν είμαστε πλούσιοι, κάθε σεντ είναι πολύτιμο στον ωκεανό των εξόδων.

Στην ίδια συνάντηση τους πρότεινα την επαναφορά του Εξάντα στην ΕΡΤ, με εξαιρετικούς όρους για την ελληνική δημόσια τηλεόραση. Μου υποσχέθηκαν να το εξετάσουν στο μέλλον.»

Ο δημοσιογράφος σχολιάζει επίσης ότι «οργανισμοί όπως η ΕΡΤ θα πρέπει να σέβονται την υπογραφή τους. Κάθε άλλη τακτική είναι αντιεπαγγελματική και αντιπαραγωγική».

Θα πρέπει εδώ να πούμε πως όσα μεταφέρει για τις επαφές του με προηγούμενες διοικήσεις της ΕΡΤ, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, είναι εξαιρετικά προβληματικά. Ειδικά το σημείο που αναφέρει πως του ήταν πιο εύκολο και τελικά κατάφερε να μιλήσει με τον Αλέξη Τσίπρα, ενώ με τον τότε διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΤ, Κωστόπουλο, όχι. Όπως επίσης, ίσως και περισσότερο και το ότι «όταν ο Σαμαράς έριξε μαύρο στην ΕΡΤ χρησιμοποιούσαν την δουλειά μου ως παράδειγμα δημόσιας τηλεόρασης. Όταν η ΕΡΤ ξανάνοιξε το 2015 δεν μου τηλεφώνησε κανείς. Παρά μόνο αγαπημένοι και εξαιρετικοί επαγγελματίες από την «φωτεινή» ΕΡΤ όπως την ονομάζω, που στάθηκαν δίπλα μου και στους οποίους χρωστώ πολλά». Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές στα κακώς κείμενα της ΕΡΤ επί εποχής ΣΥΡΙΖΑ και δεν θα θέλαμε να μείνει αυτό εκτός της κουβέντας.

Στη συνέχεια ο Αυγερόπουλος μεταφέρει μία καλόπιστη και μια κακόπιστη εκτίμηση για την κατάσταση:

• Η μία οπτική: Καλόπιστα λοιπόν θέλω να πιστεύω ότι αυτό που συνέβη, ήταν ένας λάθος χειρισμός εξαιτίας έλλειψης εμπειρίας της νέας διοίκησης στις διεθνείς συμπαραγωγές.
• Η δεύτερη οπτική: «Ήταν μια πρόφαση», είπαν οι πιο καχύποπτοι από τους φίλους μου. Είναι γνωστό πως στις διαπραγματεύσεις μία καλή μέθοδος είναι να προτείνεις κάτι στον άλλο που δεν μπορεί να το δεχθεί έτσι ώστε να το απορρίψει ο ίδιος και εσύ να βγεις από την δύσκολη θέση. Είναι το κλασσικό «εγώ του πρότεινα, εκείνος δεν ήθελε».

Και στις δύο περιπτώσεις όμως, η αφετηρία είναι ξεκάθαρη. Η ΕΡΤ αποφάσισε να κόψει, με εισήγηση του Κωνσταντίνου Ζούλα, την συμμετοχή της στη χρηματοδότηση του «AGORA 2», που σήμαινε και αποκλειστικά δικαιώματα για 3 χρόνια. Στην καλύτερη περίπτωση, ακόμα κι αν δεχθούμε ότι οι αντιδράσεις δεν έπαιξαν κανέναν ρόλο, «έχει αποφασίσει ομόφωνα» να συζητήσει με τον δημοσιογράφο μια διαφορετική, χειρότερη κατά τον δημοσιογράφο συμφωνία, για τα δικαιώματα προβολής, δημιουργώντας οικονομική «τρύπα» στην χρηματοδότηση.

Παρά την εκτενή εξήγηση και καταγραφή των γεγονότων από τον κ.Αυγερόπουλο τα EH έχουν βγάλει εξαρχής το συμπέρασμα ότι ισχύει η ανακοίνωση της ΕΡΤ. Γράφουν ότι η «αλήθεια» είναι ότι «η ΕΡΤ δεν κόβει την παραγωγή του «Agora II» αλλά αγοράζει τα δικαιώματα προβολής της στην Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια». Αυτό, στο πρώτο κομμάτι, είτε δεν τέθηκε ποτέ, είτε είναι απλά ένα λεκτικό σφάλμα σε τίτλο, που εξηγείται στη συνέχεια του κειμένου. Στο δεύτερο σκέλος είναι κατάφωρο ψέμα. Ο Αυγερόπουλος λέει συγκεκριμένα ότι το αν ήταν λάθος ή πρόφαση το κόψιμο της χρηματοδότησης «θα φανεί από τη νέα συνάντηση που θα γίνει σύντομα, όπου θα συζητηθούν οι λεπτομέρειες για την αγορά των τηλεοπτικών δικαιωμάτων του AGORA II».

Αν η ανησυχία των ΕH είναι μήπως ο αναγνώστης καταλάβαινε πως το ντοκιμαντέρ ματαιώθηκε διότι το σταμάτησε η ΕΡΤ, αυτό πράγματι δεν αληθεύει. Αλλά αυτό θα ήταν απλώς αδιανόητο. «Η ΕΡΤ κόβει το ντοκιμαντέρ», σημαίνει αφενός ότι ανακαλεί τη χρηματοδότησή της σε αυτό, αφετέρου χάνει τα αποκλειστικά δικαιώματα προβολής του στην Ελλάδα για 3 χρόνια, όπως προέβλεπε η εξαιρετικά συμφέρουσα γι αυτήν συμφωνία. Το ουσιώδες είναι ότι υπήρξε υπαναχώρηση και ότι -παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις- δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ του Δ.Σ και του δημοσιογράφου. Ένα άρθρο, στο τέλος της χθεσινής ημέρας, που θα είχε τίτλο και θέμα, «ΟΧΙ η ΕΡΤ δεν έχει συμφωνήσει με τον Αυγερόπουλο για το ντοκιμαντέρ του» θα ήταν και ορθό και χρήσιμο.

Και προφανώς αυτό ισχύει τη χρονική στιγμή που γράφονται αυτά τα κείμενα. Ο Αυγερόπουλος λέει ότι θα υπάρξει επόμενη συνάντηση σύντομα και παράλληλα, οι αντιδράσεις και η δημοσιότητα είναι μεγάλες. Αν η κατάσταση αλλάξει (το ελπίζουμε) δεν θα πρόκειται προφανώς για μία δικαίωση των ΕΗ, ακόμα κι αν αυτό γίνει αύριο. Αυτό θα ήταν παράλογο. Είναι, τηρουμένων φυσικά των αναλογιών, σαν να γράφουμε ότι, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων κυβέρνησης – δανειστών, σε ένα Eurogroup για παράδειγμα, δεν υπάρχει συμφωνία και μία εβδομάδα μετά, σε επόμενο Eurogroup η συμφωνία υπογράφεται. Ή όπως όταν η Βολιβία έχει τη μία μέρα πρόεδρο τον Έβο Μοράλες και την επόμενη την Τζανίνε Ανιέζ. Είναι ψέμα αυτό που γράφτηκε νωρίτερα επειδή στο μεσοδιάστημα άλλαξε η κατάσταση; Θέλουμε να πιστεύουμε πως οι αναγνώστες καταλαβαίνουν πως όχι.

Η επικαιρότητα κυριαρχείται συχνά από ζητήματα όπου η μία πλευρά εγκαλεί την απέναντι για ψέματα. Ωστόσο, ένα ερώτημα που σκεφτήκαμε εξαρχής μόλις είδαμε το δημοσίευμα των EH, είναι το «πού είστε αυτές τι μέρες;» Γιατί πολιτικά, δεν έχουμε δει κάποιο δημοσίευμά τους που να αποδομεί εμφανή ψέματα της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και των συστημικών ΜΜΕ. Ή έστω, να τοποθετείται πάνω σε αυτά. Δεν είδαμε για παράδειγμα ούτε κάποιο άρθρο που να βάζει τα πράγματα στην σωστή κλίμακα για το τι βρέθηκε στο υπόγειο της ΑΣΟΕΕ, την ώρα που κυβερνητικά στελέχη μιλούν για «γιάφκα» και «τρομοκρατία», για το κρεσέντο αστυνομικής καταστολής στα Εξάρχεια, για το αν στις κινητοποιήσεις φοιτητών συμμετέχουν όντως φοιτητές ή «μπαχαλάκηδες» και για τις κυβερνητικές απαντήσεις γύρω από το δημοσίευμα των Financial Times, που τους κατηγόρησαν για «φιλοσύριζα στάση» και υποστήριξαν ότι η διεθνής οικονομική εφημερίδα παρέλειψε την τρίμηνη προθεσμία για τις εκκρεμείς υποθέσεις ξεπλύματος (η διάταξη υπήρχε στο ρεπορτάζ των FT με απαντήσεις πηγών από τις αρμόδιες αρχές). Ούτε καν για τα όπλα Συρίας που ανακάλυψε κοτζάμ υφυπουργός της κυβέρνησης ή για τα ερωτηματικά για τη «ροζ κουκούλα» των καναλιών δεν υπήρξε ένα άρθρο.  Ή τις αποκαλύψεις της «Εφημερίδας των Συντακτών», με αδιάψευστα ντοκουμέντα, για παρακολουθήσεις της ΕΛ.ΑΣ που προσπαθησε η αστυνομία να διαψεύσει. Αντίθετα, έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον πριν ένα μήνα για να «καταρρίψουν» ένα άρθρο γνώμης του Κώστα Βαξεβάνη στο Documento σχετικά με την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης στην εισβολή της Τουρκίας στη Συρία. Που, συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς, δεν είναι είδηση, είναι γνώμη και σίγουρα δεν αποτελεί προτεραιότητα ο έλεγχος στην αρθρογραφία. Ας είναι.

Δεν χρειάζεται καν να εξηγήσουμε ότι όταν κάνουμε λάθος σε κάτι, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να το αναγνωρίσουμε. Είναι όμως η δεύτερη φορά που τα Eλληνικά Hoaxes επιλέγουν ένα ζήτημα αμφιλεγόμενο στην καλύτερη περίπτωση, για να υποστηρίξουν ότι το ThePressProject δημοσίευσε «fake news».

Τα ΕH έχουν αναλάβει χρέη υπεράσπισης της δημοσιογραφικής αλήθειας, την ίδια στιγμή που προκαλούν ολοένα και περισσότερο την υποψία ότι η δυσπιστία τους προς ορισμένες ειδήσεις είναι κομματικά μεροληπτική. Στην προκειμένη περίπτωση, το δημοσιογραφικό μας συμφέρον (και εννοούμε: όλων των δημοσιογράφων) θα ήταν να συνδέσει η ΕΡΤ με τον πιο αποφασιστικό τρόπο το όνομά της με την παραγωγή του ντοκιμαντέρ ενός από τους πιο σημαντικούς Έλληνες ντοκιμαντερίστες. Αν κατάλαβαν ότι αυτή η πρόθεση προκύπτει από όσα δηλώνει ο Αυγερόπουλος, πάσο.

Συνοπτικά, μακάρι τελικά να πάνε όλα καλά, και το αποτέλεσμα όλων αυτών των δημοσιευμάτων και αντιδράσεων να είναι να συμμετέχει η ΕΡΤ άμεσα στη χρηματοδότηση του ντοκιμαντέρ, να επιστρέψει ο «Εξάντας» στις οθόνες της δημόσιας τηλεόρασης και όταν το θέμα ξεχαστεί, σε μία αναζήτηση στη Google, να φαίνεται ότι τα EH πέτυχαν την «αλήθεια» και η δική μας αρχική ανάρτηση είναι «λάθος». Θα χαρούμε και οι δύο, για τους δικούς μας, εντελώς διαφορετικούς, λόγους.