Ανταπόκριση της απεσταλμένης του ΤΡΡ στο Λονδίνο, Λαμπρινής Θωμά
Το πρώτο μέρος της υπόθεσης που εκδικάστηκε σήμερα, ενώπιον της δικαστού Λαίδης Βικτώριας Σαρπ και του δικαστή Τζόνσον, είναι σημείο σταθμός στην διεθνή προσπάθεια για την απελευθέρωση του ιδρυτή των Ουίκυληκς, Τζούλιαν Ασανζ. Η υπόθεση αφορά στην προσφυγή της ομάδας δικηγόρων του Ασάνζ με την οποία ζητείται να μην εκδοθεί στις ΗΠΑ αλλά να του δοθεί το δικαίωμα να προσφύγει σε ανώτατα βρετανικά (και ευρωπαϊκά, αναγνωρισμένα από τη Βρετανία) δικαστήρια και να ακυρωθούν οι προηγούμενες αποφάσεις.
Είναι η κατακλείδα δύο προηγούμενων δικαστηρίων, των οποίων οι αποφάσεις ζητείται να απορριφθούν από τους δικηγόρους του δημοσιογράφου. Η πρώτη απόφαση, της δικαστού Βανέσσα Μπαράιστερ, που ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο του 2021, ήταν κατά της έκδοσης του Ασανζ, αλλά μόνον για λόγους υγείας και τον κίνδυνο αυτοκτονίας, και άρα αποδεχόταν όλο το σκεπτικό της προσφυγής των ΗΠΑ. Είναι μια απόφαση που αμφισβητείται ακριβώς λόγω του σκεπτικού της. Η προσπάθεια είναι να κηρυχθεί άκυρη, γιατί «είναι λάθος», όπως τονίστηκε και γιατί «δεν έλαβε υπόψιν το Ευρωπαϊκό Δίκαιο», και αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που δείχνουν ότι οι αιτιάσεις των ΗΠΑ δεν έχουν έρεισμα στην Ευρώπη. Βασική προσπάθεια, σήμερα, ν’ αποδειχθεί ότι και βάσει του βρετανικού δικαίου, και βάσει του ευρύτερου ευρωπαϊκού, η έκδοση του Ασσανζ είναι παράνομη.
Ο ίδιος ο Τζούλιαν Ασσανζ, στον οποίο δεν είχε επιτραπεί να παρακολουθήσει εντός του δικαστηρίου την εκδίκαση, αλλά του είχε παραχωρηθεί σχετικό λινκ, ήταν ασθενής και δεν έκανε χρήση αυτού του λινκ.
Η δίωξη του Ασσανζ γίνεται γιατί άσκησε το δημοσιογραφικό επάγγελμα όπως το ασκούμε όλοι οι δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο, τόνισε, παίρνοντας πρώτος τον λόγο, ο κύριος εκ των υπερασπιστών του, Εντουαρντ Φιτζέραλντ. «Διώκεται γιατί προέβη στη συνήθη δημοσιογραφική πρακτική της συλλογής και δημοσίευσης απόρρητων πληροφοριών, πληροφοριών που είναι αληθείς και μάλιστα προφανούς και σημαντικού δημοσίου συμφέροντος» είπε, για να προσθέσει αργότερα πως πρόκειται για «νομικά άνευ προηγουμένου δίωξη» που οδηγεί σε «κατάφωρη άρνηση δικαιοσύνης» εάν εκδοθεί ο Ασσανζ.
Ο δεύτερος δικηγόρος του Ασανζ, που πήρε το λόγο, ο Μάρκ Σάμμερς, χαρακτήρισε την όλη υπόθεση ως «υποδειγματικό παράδειγμα κρατικής εκδίκησης για την έκφραση πολιτικών θέσεων», θέμα που η δικαστής Μπαράιστερ «δεν έλαβε υπόψιν γιατί αν το ελάμβανε θα ήταν μοιραίο για την απόφασή της».
Στα γραπτά τους υπομνήματα, γεμάτα αναφορές, οι δικηγόροι του Ασσανζ τόνισαν πως «οι αποδείξεις ήταν σαφείς ότι οι ΗΠΑ ήταν διατεθειμένες να καταβάλουν κάθε προσπάθεια, συμπεριλαμβανομένης της κατάχρησης και του ίδιου του δικού τους συστήματος δικαιοσύνης, ώστε να διατηρήσουν το ατιμώρητο των αξιωματούχων τους για τα βασανιστήρια και εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στον περιβόητο “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας” τους και να καταστείλουν εκείνους τους φορείς και ακόμη και εκείνα τα δικαστήρια που είναι πρόθυμα και έτοιμα να προσπαθήσουν να λογοδοτήσουν οι εμπλεκόμενοι σε αυτά τα εγκλήματα. Μεταξύ των στόχων αυτών των προσπαθειών, βρίσκεται και ο κύριος Ασσανζ».
Γι’ αυτό ακριβώς και υπενθυμίστηκαν λεπτομερώς όλες οι προσπάθειες απαγωγής ή δολοφονίας του Ασσανζ, την εποχή που ο Μάικ Πομπέο ηγείτο της CIA και κατόπιν του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, επί Τραμπ, όπως και όλα τα στοιχεία περί της παράνομης και εκτεταμμένης παρακολούθησης του Ασσανζ μέσα στην πρεσβεία του Ισημερινού, όταν, επί κυβερνήσεως Κορρέα, του είχε παρασχεθεί εκεί άσυλο, για τα οποία μάλιστα υπάρχουν 34 μάρτυρες που κατέθεσαν στις ισπανικές αρχές σχετικά. Ο Τζούλιαν Ασσανζ βρισκόταν εκεί, στην πρεσβεία στο Λονδίνο, πάνω από επτά χρόνια.
Όπως τόνισαν και οι δύο δικηγόροι, αν τελικά ο Ασσανζ εκδοθεί, με βάση το κατηγορητήριο, η απόφαση θα χρησιμοποιηθεί για να πολεμηθεί η ερευνητική δημοσιογραφία σε ολόκληρο τον πλανήτη, κάτι που θα βλάψει την ίδια τη δημοκρατία. Τόσο η επιδίωξη μελέτης απορρήτων όσο και η προστασία των πηγών αποτελούν βασικά εργαλεία της λειτουργίας του Τύπου και της Δημοκρατίας.
Όπως επίσης σημειώθηκε, σε περίπτωση που επιστρέψει στην προεδρία των ΗΠΑ ο Τραμπ, και ο Ασσανζ έχει εκδοθεί, δεν πρέπει να αποκλείεται η πιθανότητα να τον διώξουν και δικάσουν για κατηγορίες που δεν περιλαμβάνονται στο αίτημα της έκδοσης, κατηγορίες που στις ΗΠΑ επιφέρουν και θανατική ποινή. Η έκδοση σε χώρα όπου ισχύει η θανατική ποινή, για αδικήματα που την επισύρουν, δεν επιτρέπεται από το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Τα βασικά σημεία των τοποθετήσεων περιληπτικά είναι τα εξής:
Η δίωξη είναι πολιτική και η έκδοση για πολιτικούς λόγους δεν επιτρέπεται από το βρετανικό και το ευρωπαϊκό δίκαιο
Οι ως τώρα αποφάσεις έχουν ληφθεί κακη τη πίστει,
Κατ’ ουσίαν δεν υπάρχει έγκλημα, γιατί οι δημοσιογραφικές πρακτικές που ακολουθήθηκαν είναι πάγιες και, επίσης, γιατί κανένας εμπλεκόμενος δημοσιογράφος από άλλα μέσα δεν διώχθηκε
Η δίκη, όπως και οι προηγηθείσες, αφορά στην ελευθερία του λόγου και αυτή που δικάζεται είναι η Δημοσιογραφία
Οι ΗΠΑ, που προσπάθησαν να απαγάγουν και δολοφονήσουν τον Ασανζ επί Πομπέο αρχηγού CIA, δρουν εκδικητικά διότι αποκάλυψε τα εγκλήματά τους
Η επίσημη θέση της CIA ότι τα Ουικυληκς είναι «εχθρική μη κυβερνητική υπηρεσία μυστικών υπηρεσιών» (non-state hostile intelligence service) ανοίγει την πόρτα ποινικοποίησης της δημοσιογραφίας παγκόσμια
Οι ποινές (έκδοση) δεν ανταποκρίνονται ακόμη κι αν υπάρχει έγκλημα
Η διαδικασία, για έναν πολίτη τρίτης χώρας, είναι άδικη
Η έκδοση εμπεριέχει και τον κίνδυνο επιβολής της θανατικής ποινής στις ΗΠΑ, ειδικά αν εκλεγεί ο Τραμπ.
Να σημειώσουμε ότι σε περίπτωση που η αυριανή απόφαση είναι εις βάρος του Ασσανζ, οι δικηγόροι του σχεδιάζουν να καταφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποιο είχε και την τιμητική του σήμερα στις αγορεύσεις τους. Ωστόσο, αυτή η προσφυγή δεν μπορεί να σταματήσει την έκδοση. Αν αυτή θα γίνει πριν ή μετά επαφίεται στην βρετανική κυβέρνηση.
Ο δικηγόρος των ΗΠΑ, Τζέημς Λιούις, που αναμένεται να μιλήσει αύριο, έχει ήδη υποβάλλει γραπτές εξηγήσεις, στις οποίες δηλώνει αντίθετος στην έφεση, όπως αναμένονταν, και χαρακτηρίζει «άνευ προηγουμένου» τα στοιχεία που έφεραν στο φως τα Ουίκυληκς, κάνοντας και πάλι λόγο για «βλαπτική απειλή στα στρατηγικά συμφέροντα και την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών, που έθεσαν σε σοβαρό κίνδυνο την ασφάλεια ανθρώπων». Ο Ασσανζ, κατ’ αυτόν, δεν διώκεται για πολιτικούς λόγους αλλά «επειδή φέρεται να έχει διαπράξει σοβαρά ποινικά αδικήματα», όπως έκρινε η δικαστής Μπαράιστερ. «Η απόφαση είναι άμεμπτη και δεν υπάρχει λάθος», αναφέρει.
Η Δικαιοσύνη που ήταν απ’ έξω
Από τις οκτώ το πρωί, δυόμιση ώρες πριν ξεκινήσει η διαδικασία, είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται στον περιβάλλοντα χώρο του δικαστηρίου χιλιάδες πολίτες, δεκάδες πολιτικοί και δημοσιογράφοι, πολλοί εκ των οποίων έχουν έρθει εδώ, στο Λονδίνο, από κάθε άκρη της Γης.
Οι ομιλίες κορυφαίων πολιτικών – μεταξύ των οποίων ο Τζέρεμυ Κόρμπιν, πρώην ηγέτης των βρετανών Εργατικών και η γερμανίδα βουλευτής της Αριστεράς, Σεβίμ Νταγκντελέν -, ακτιβιστών, όπως ο δημοσιογράφος Κρις Χέτζες και ο Βίνι ΝτεΣτεφανο που οργανώνει τον αγώνα για τον Ασσανζ στις ΗΠΑ, της οικογένειάς του, του γηραιού πατέρα του, Τζων Σίμπτον, και της συζύγου του, κράτησαν μέχρι τις 10πμ, όταν ήρθε η ώρα να μπουν στι δικαστήριο όσοι είχαν την σχετική άδεια.
Η Στέλλα Ασσανζ, η δικηγόρος, σύζυγός του και μητέρα των δύο παιδιών τους, ήταν η συντομότερη, αλλά και η πιο συγκινητική. «Δεν ξέρουμε τι να περιμένουμε, αλλά είστε εδώ γιατί όλος ο πλανήτης έχει εδώ στραμμένο το βλέμμα. Από αυτό δεν μπορούν να τη γλιτώσουν. Ο Τζούλιαν χρειάζεται την ελευθερία του και όλοι χρειαζόμαστε την αλήθεια. Οτι κι αν συμβεί σήμερα, αύριο και αυτή την εβδομάδα, σας παρακαλώ συνεχίστε να είστε παρόντες».
Ο Τζέρεμυ Κόρμπιν συνέδεσε τη Δημοσιογραφία του Τζουλιαν Ασανζ με την γενοκτονία στη Γάζα, που δεν καλύπτεται όπως όφειλε η όντως δημοσιογραφία, και έριξε ευθύνες και στην κυβέρνηση Μπάιντεν, καταλήγοντας: “Αφήστε τον Τζούλιαν Ελεύθερο!”.
Η Ρεβέκκα Βίνσεντ, εκ μέρους των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, κατέληξε: «Αν εκδοθεί ο Ασανζ, όλοι οι δημοσιογραφοι είμαστε μέλλοντες υπόδικοι».
Ιδιαίτερη τιμή επιφύλαξαν οι παριστάμενοι στον Άντριου Φέινστάιν, φίλο του Νέλσονα Μαντέλα και πρώην βουλευτή με το Νοτιοαφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο, το κόμμα του Μαντέλα, ο οποίος συσχέτισε τις δολοφονίες δημοσιογράφων στη Γάζα με τις διώξεις του Τζούλιαν Ασσανζ. «Οι δολοφονίες τους είναι συνέχεια της προσπάθειας αφανισμού του Ασσανζ». Και πρόσθεσε πως «όλοι όσοι διέπραξαν αυτά τα εγκλήματα πολέμου [που αποκάλυψε ο Ασσανζ] κυκλοφορούν ελεύθεροι και μάλιστα έχουν επωφεληθεί οικονομικά από αυτά τα εγκλήματα. Και ο Τζούλιαν, που πέταξε στα μούτρα τους την αλήθεια, δικάζεται. Το βρετανικό σύστημα, η βρετανική κυβέρνηση, η αμερικανική κυβέρνηση και ένα ολόκληρο σύστημα βαθιά διεφθαρμένο κρίνονται». Κατέληξε, δε, λέγοντας: «θα παραφράσω τον Νέλσονα Μαντέλα: Οσο ο Ασσανζ δεν είναι ελεύθερος, κανένας μας δεν είναι ελεύθερος». Παρέφρασε την γνωστή φράση του Μαντέλα: «Όσο η Παλαιστίνη δεν είναι ελεύθερη, κανένας μας δεν είναι ελεύθερος»
Η δημοσιογραφία ως στόχος
Τα προσκόμματα που αντιμετώπισαν οι δημοσιογράφοι ήταν περισσότερα από κάθε άλλη φορά. Από τις ημέρες που ζητήσαμε προσβαση για την κάλυψη της δίκης μέχρι την περασμένη Παρασκευή, που μας ανακοινώθηκε ποιών οι διαπιστεύσεις γίνονται δεκτές, ως τη σημερινή παρακολούθηση, το ένα πρόβλημα ακολουθούσε το άλλο. Δημοσιογράφοι με “γαλόνια”, που έχουν καλύψει όχι μόνο τις δίκες του Ασσανζ αλλά και της Τσέλσυ Μάννινγκ, όπως ο αμερικανός Κεβιν Γκοσντόλα, πολύπειροι συνάδελφοι από την Αυστραλία, όπως η φίλη του Ασσανζ Μαίρη Κωστακίδη, συνεργάτριες των Ουικυληκς, όπως η Στεφανία Μαουρίτσι, είτε δεν έγινε δεκτό να παρακολουθήσουν – αν δεν έρχονταν στο Λονδίνο – είτε πήραν διαπίστευση και ήρθαν, αλλά δεν μπόρεσαν να εργαστούν γιατί η αίθουσα που διέθεσε γι’ αυτούς το δικαστήριο (μέσω λινκ, αλλά σε πλησίον χώρο) ήταν αίθουσα χωρίς επιφάνειες να ακουμπήσουν τα λάπτοπ τους και, κυρίως, χωρίς ίντερνετ.
Had we been granted a table to take notes and use our laptops, we journos could have watched the hearing via videolink from the court. As absurd as it is to connect via videolink from the court, we could have understood what is being discussed.
NO tables,NO internet connection pic.twitter.com/kYZqqN86x0— Stefania Maurizi (@SMaurizi) February 20, 2024
Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι όταν λάβαμε τις διαπιστεύσεις μας ενημέρωσαν πως “δόθηκαν άδειες σε Αυστραλία και ΗΠΑ”, στην πρώτη ως πατρίδα του Ασσανζ και στη δεύτερη ως χώρα έκδοσης, χωρίς να ειπωθεί όμως ότι οι άδειες αυτές αφορούσαν μόνοι σε μέσα που έχουν ανταποκριτικά γραφεία στο Λονδίνο. Κοινώς, τα μεγάλα συστημικά μέσα. Κανένας δεν μπορεί να πάρει λινκ για να παρακολουθήσει από την Αυστραλία και η εκεί δημοσιογραφική Ένωση μας ενημέρωσε ότι πρόκειται για κάτι πρωτοφανές, καθώς η Αυστραλία είναι και μέλος της Κοινοπολιτείας…