Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει εμφανιστεί στους τηλεοπτικούς δέκτες για να κηρύξει το πρώτο λοκντάουν, λίγο μετά την αρχική εμφάνιση του «Μένουμε Σπιτι» που ακολούθησε την άλλη για τον «πόλεμο» του προσφυγικού, και άλλη φορά για να ενημερώσει τους πολίτες για την πορεία του πρώτου κύματος, για να κηρύξει το τέλος του πρώτου λοκντάουν, για να κηρύξει την έναρξη του τουρισμού, για να υποστηρίξει πως για το δεύτερο κύμα δεν έφταιξε ο τουρισμός, για να κηρύξει το δεύτερο λοκντάουν, για την πορεία του δεύτερου λοκντάουν, για το νέο έτος, για το λοκντάουν με τα έξυπνα μέτρα, για μία σειρά από λόγους. Εάν συνυπολογίσουμε και τις φορές όπως ο τραυματισμός του αστυνομικού στη Νέα Σμύρνη ή εμφανίσεις όπως για να χαιρετήσει την επανέναρξη του «Ράλι Ακρόπολης» ενδέχεται να χάσουμε το μέτρημα.

Η 21η Απριλίου ωστόσο δεν έφερε απλώς ακόμα μία εμφάνιση του πρωθυπουργού. Όπου «απλώς», δεν εννοώ την ιστορική επέτειο που τιμούν και γιορτάζουν ακόμα συνοδοιπόροι του στην κυβέρνηση και ψηφοφόροι αυτής της κυβέρνησης. Άλλωστε, τα λόγια είναι φτωχά για να χαρακτηρίσει κανείς την επιλογή ενός Έλληνα πρωθυπουργού να εμφανιστεί στους πολίτες της χώρας αυτή την αποφράδα ημέρα και μη ρίξει ούτε ένα ανάθεμα στην δικτατορία των συνταγματαρχών, που σαν χθες θα σάρωναν με τα τανκς τους ως οδοστρωτήρες τη χώρα. Τα χειροκροτήματα και οι επευφημίες που θα του επεφύλαξαν οι χουντικοί συνδαιτημόνες του θα ήσαν σίγουρα πιο εύγλωττα, και είναι αναμφίβολο πως σε αυτό ποντάριζε με αυτή του την επιλογή.

Την Τετάρτη λοιπόν, με λίγη καθυστέρηση εξαιτίας του διαγγέλματος, ανακοινώθηκαν από τον ΕΟΔΥ ακόμα 86 θάνατοι από κορονοϊό, ανεβάζοντας τον τραγικό απολογισμό από το ξέσπασμα της πανδημίας στη χώρα μας στους 9.713 θανάτους. Ένα σπιράλ θανάτου που εδώ και παραπάνω από έναν μήνα, σε καθημερινή βάση δεν πέφτει κάτω από τους 50, την ώρα που ο αριθμός των διασωληνωμένων πλησιάζει δραματικά στα όρια του συστήματος, δεδομένων και των διασωληνώσεων εκτός ΜΕΘ. Όλα αυτά με μία διασπορά που -από τη δεύτερη ημέρα του Μαρτίου που ξεπεράστηκαν τα 2.000 καθημερινά κρούσματα- βαίνει συνεχώς αυξανόμενη, έχοντας φτάσει σε έναν μέσο όρο που προσεγγίζει τα 3.000 ανά ημέρα.

Την ίδια ημέρα, ο συνολικός αριθμός των νεκρών από την πρώτη ημέρα του 2021 έφτασε τους 4.875, αριθμός μεγαλύτερος κατά 37 από τις απώλειες όλου του 2020 από κορονοϊό. Από σήμερα, η πανδημία είναι φονικότερη από όσο όλο το προηγούμενο έτος, σε μία φάση που είναι ξεκάθαρο πως τα πεπερασμένα όρια του δημοσίου συστήματος υγείας μπορούν μόνο να μεταφραστούν σε περαιτέρω απώλειες.

Αυτή την ημέρα επέλεξε ο πρωθυπουργός για να απευθύνει διάγγελμα στους πολίτες.

Και παρότι στις 660 λέξεις του διαγγέλματός του δεν φύλαξε ούτε μία για έναν πληθυσμό ίσο με της Ζακύνθου, του Κιάτου ή της Σητείας που χάθηκε μέχρι σήμερα, ο Κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στους «νέους συμμάχους» σε αυτή την «τελευταία και πιο ευαίσθητη φάση του πολέμου» με τον κορονοϊό, στρέφοντας το βλέμμα όλων σε ένα «ελεύθερο καλοκαίρι». Επικαλούμενους λοιπόν τους «νέους συμμάχους», δηλαδή τα εμβόλια, τα λεγόμενα self tests και τον καλό καιρό, και βάζοντας στο κάδρο και τους «παλιούς» γονατισμένους συμμάχους υγειονομικούς που ασφυκτιούν κάτω από το βάρος ενός ναρκοθετημένου συστήματος Υγείας, ακριβώς όπως και πέρυσι, εξέφρασε και φέτος την αισιοδοξία του «ότι η πρωτοφανής αυτή περιπέτεια τελειώνει».

Αναφορικά με την «αισιοδοξία» του Κ. Μητσοτάκη για το τέλος της πανδημίας θα αρκεστώ να τον παραπέμψω στον αγαπημένο του ιστότοπο, που έγραψε σχετικά. Προς θεού, δεν ήλεγξαν ακόμα οι εθνικοί fact checkers την τεκμηρίωση κάποιας από τις «αισιόδοξες» παράτες του πρωθυπουργού, αλλά εξαντλήθηκαν στην αναφορά ενός τραγουδιστή για το «τέλος της πανδημίας». Στην περίπτωσή μας όμως μπορεί να δουλέψει και με τον πρωθυπουργό. Ωστόσο, αφήνοντας στην άκρη και τον καλό μας τον καιρό, ένα fact checking για τους νέους αλλά και για τους παλιούς συμμάχους μάλλον κρίνεται απαραίτητο.

Από την ψευδαίσθηση ασφάλειας του self test

Με τελευταία εξέλιξη την ματαίωση του διαγωνισμού του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για τη δεύτερη παρτίδα των δέκα εκατομμυρίων self tests που ανακοινώθηκε μόλις λίγες ώρες μετά το διάγγελμα του πρωθυπουργού, και με την πρώτη παρτίδα να έχει συνοδευτεί από την οριακά (;) νόμιμη κοροϊδία των rapid tests με κατ’ εξαίρεση αλλαγμένες οδηγίες για μετατροπή τους σε αυτοδιαγνωστικά self tests, ο ένας εκ των νέων συμμάχων -αν μη τι άλλο- δεν μοιάζει ετοιμοπόλεμος. Με τον πρώτο διαγωνισμό να συγκεντρώνει ερωτηματικά που θα έπρεπε να απασχολούν ήδη τις εισαγγελικές αρχές και με τον δεύτερο ματαιωμένο, μοιάζει αδύνατο τις επόμενες εβδομάδες να μπορεί να γίνει ευρεία χρήση της ευεργετικής -κατά την κυβέρνηση- χρήση τους.

Στα παραπάνω, ας σημειωθεί πως από τότε που ο υφυπουργός παρά των πρωθυπουργώ Άκης Σκέρτσος ανακοίνωνε πως κάθε πολίτης «από το τέλος Μαρτίου και τις αρχές Απριλίου, θα μπορεί να προμηθεύεται από το φαρμακείο της γειτονιάς του, ένα δωρεάν τεστ την εβδομάδα παρέχοντας τον αριθμό ΑΜΚΑ στον φαρμακοποιό, ώστε να μπορεί να επιτηρεί πλέον ατομικά τη μεταδοτικότητα του ιού», έχει περάσει περισσότερος από έναν μήνα. Κι ακόμα, ας προστεθεί η διακριτική και ουχί δυναμική παρουσία των άλλων πολυδιαφημισμένων «υπερόπλων» της κυβέρνησης για τη δημόσια υγεία, Κινητών Μονάδων του ΕΟΔΥ που έναν χρόνο μετά τις ανακοινώσεις, ακόμα κινούνται σε χαμηλά επίπεδα.

Με την διασπορά σε επίπεδα που εύκολα μπορούν να ξεφύγουν σε τρομακτικά επίπεδα, μία κοινωνία που ετοιμάζεται σύντομα και έπειτα από έξι σχεδόν μήνες να αυξήσει τις μετακινήσεις και τις επαφές της, ουσιαστικά οδηγείται με τα μάτια δεμένα στην τουριστική περίοδο, που επιδημιολογικά σε τίποτα δεν μοιάζει με την προηγούμενη. Αρκεί κανείς να κάνει μια σύντομη αναζήτηση για να θυμηθεί πως τέτοια μέρα πριν έναν χρόνο, ο συμπαθής κύριος Τσιόδρας μας ανακοίνωνε 7 νέα κρούσματα, 55 διασωληνωμένους ασθενείς (αριθμό στον οποίον έπεσαν δυόμιση εβδομάδες μετά το υψηλό των 93 του ελληνικού πρώτου κύματος) και κανέναν νεκρό. Την προηγούμενη ημέρα χάθηκαν πέντε άνθρωποι και την επόμενη τέσσερις.

Στην ψευδαίσθηση του εμβολιαστικού τείχους προστασίας στο τρίτο κύμα

Στον τομέα του εμβολιασμού, όπως είναι γενικά παραδεκτό, η αποτυχία δεν χρεώνεται αποκλειστικά στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά είναι αποτέλεσμα συνδυασμού του ελλειπούς σχεδιασμού και υγειονομικού εθνικισμού που από το ξέσπασμα της πανδημίας έχουν σαρώσει την Ευρώπη. Ωστόσο, εάν για τις παιδαριώδεις συμφωνίες της Κομισιόν με τις φαρμακευτικές -που σε ένα παράλληλο σύμπαν θα κόστιζαν το κεφάλι της- ευθύνεται η ίδια η ηγεσία της, για το τζογάρισμα της κυβέρνησης Μητσοτάκη στα εμβόλια φταίει μόνο το ξερό της το κεφάλι και η άρνηση πειθαρχίας στις οδηγίες του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας.

Έστω, τότε, τον περασμένο Νοέμβριο, που την ώρα που αναφερόμενος στις κυβερνήσεις που «έχασαν την ευκαιρία να δημιουργήσουν τις απαραίτητες υποδομές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού», ο ειδικός για τον Covid-19 του ΠΟΥ, Ντέιβιντ Ναμπάρο προειδοποιούσε πως «αν δε δημιουργήσουν τις απαραίτητες υποδομές, θα έχουμε ένα τρίτο κύμα στις αρχές του έτους». Εκείνες τις ημέρες ήταν που ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας εμφανιζόταν στο πικ μιας διασποράς που θα σκότωνε εκατό ανθρώπους την ημέρα επί τρεις εβδομάδες, για να παρουσιάσει σχέδια επί χάρτου για το εμβολιαστικό πρόγραμμα, παρουσιάζοντας ένα επιχειρησιακό σχέδιο που «ο πρωθυπουργός της χώρας έδωσε εντολή να εκπονήσουμε νωρίς», κάνοντας λόγο για 2 εκατομμύρια εμβολιασμούς κάθε μήνα και μένοντας στην ιστορία για τα κλεμμένα γραφήματα στην παρουσίασή του.

Τις ίδιες ημέρες που ο τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας θα απαντούσε στις ερωτήσεις για την αντιμετώπιση ενός ενδεχόμενου τρίτου κύματος με γενικόλογες αναφορές για έναν «οδικό χάρτη που φτάνει ως το Μάρτιο» και με επίκληση στα «στοιχεία» του Β. Κικίλια για να υποστηρίξει πως «μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2021 ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού θα έχει εμβολιαστεί», δίχως κανένα άλλο μέτρο. Έξι και πλέον μήνες από τότε και σχεδόν δύο πέρα από τον παραπάνω διακηρυγμένο στόχο, το σχέδιο της κυβέρνησης για αντιμετώπιση του τρίτου κύματος με εμβολιασμό αποδείχθηκε πως ήταν καταδικασμένο σε αποτυχία, με κάτι λιγότερο από 800.000 πολίτες πλήρως εμβολιασμένους, και επιπλέον 2 εκατομμύρια που περιμένουν να κάνουν τη δεύτερη δόση. Στην αποτυχία της Ευρώπης, μάλλον έρχεται να προστεθεί και μία ελληνική, τουλάχιστον εάν πιστέψουμε τα συμπεράσματα οίκων αξιολόγησης όπως της DBRS Morningstar, που στη σύγκριση των εμβολιασμών στη χώρα μας με σειρά χωρών όπως το Ισραήλ, η Χιλή, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ιρλανία, έρχεται τελευταία και κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Και ενώ θα περίμενε κανείς από μία κυβέρνηση που έχει αποτύχει τόσο οικτρά σε έναν τόσο κομβικό σχεδιασμό, να προσπαθήσει να διαφυλάξει σαν κόρη οφθαλμού την αξιοπιστία του συστήματος, έχουμε δει όλους αυτούς τους μήνες μία παρέλαση ημετέρων εμβολιασμένων εκτός σειράς και από την «πίσω πόρτα». Και σαν να μην φτάνει αυτό, την περασμένη εβδομάδα στα Γιάννενα είδαμε εμβολιασμούς εκτός σειράς από την μπροστά πόρτα, σε μία υπόθεση που κλόνισε συθέμελα το αδιάβλητο του εμβολιαστικού προγράμματος και προκάλεσε την παρέμβαση του Εισαγγελέα, από τον οποίο οι πολίτες απαιτούν να αποκαλύψει τι πραγματικά συνέβη.

Οι παλιοί σύμμαχοι στο απόσπασμα

Παράλληλα, η έλλειψη «απαραίτητων υποδομών» στα νοσοκομεία εκφράζεται μέσα από τις γεμάτες ΜΕΘ και τις δεκάδες διασωληνωμένων εκτός ΜΕΘ, αλλά και από το γεγονός πως ο σχεδιασμός για διαχωρισμό νοσοκομείων αναφοράς και μη πήγε περίπατο. Σήμερα όλα σχεδόν τα νοσοκομεία στην Αττική είναι αποκλειστικά Covid, μετατρέποντας το ίδιο το σύστημα Υγείας σε σχεδόν αποκλειστικά Covid, με τραγικές συνέπειες για την υγεία ασθενών με άλλα νοσήματα. Με την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας διαλυμένη και τους υγειονομικούς της μοιρασμένους μεταξύ εκτάκτων μετακινήσεων σε κάποιο νοσοκομείο ή της επιστράτευσής τους σε κάποιο εμβολιαστικό κέντρο, το κόστος από μία πολύμηνη περιθωριοποίηση ενός τεράστιου πληθυσμού περιστατικών non Covid θα το ανακαλύπτουμε για χρόνια μετά την πανδημία.

Όλα αυτά, την ώρα που στους υγειονομικούς και τους υπόλοιπους εργαζόμενους στα δημόσια νοσοκομεία έχει επιβληθεί μία κολασμένη ομηρεία στο καθήκον τους, και μία χυδαία και άνευ προηγουμένου εκμετάλλευση του όρκου τους στον Ιπποκράτη. Δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι σηκώνουν το βάρος που θα έπρεπε να μοιράζονται με τουλάχιστον άλλους τόσους συναδέλφους τους, που επί έξι μήνες εργάζονται σε συνθήκες πολέμου, χωρίς άδειες εδώ και δεκαπέντε μήνες. Με νοσηλευτές που ενώ δίνουν μία πρωτοφανή μάχη με έναν αόρατο εχθρό, αντιμετωπίζουν παράλληλα αυταρχικές διώξεις και μετακινήσεις, έως και κατασυκοφάντηση από δημοσιολογούντες ακαδημαϊκούς. Με γιατρούς που έχουν κάνει σπίτι τους τα νοσοκομεία περισσότερο παρά ποτέ, πασχίζοντας να καλύψουν κενά που και χωρίς πανδημία είναι ικανά να καταπιούν κάθε καλή πρόθεση. Εσχάτως, και η επίταξη 206 ιδιωτών γιατρών συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ, που από τη μία υφίστανται μία εξίσου αυταρχική επιστράτευση, και από την άλλη, η ίδια αυτή η επιστράτευση αφήνει περισσότερους από 150.000 πολίτες χωρίς την υπόνοια έστω Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, εκθέτοντας ταυτόχρονα και τους ίδιους τους γιατρούς και το σύστημα σε επιπλέον κινδύνους, την ώρα που υπάρχει μακρά λίστα επιμελητών προς διορισμό.

Η κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία, η έλλειψη έμψυχου υλικού και υποδομών, ούτε πρέπει, ούτε και πρόκειται να ξεχαστούν και να περάσουν στα ψιλά. Η πολιτική υγείας είναι ένα από τα πεδία που από την πρώτη στιγμή όλοι οι διεθνείς φορείς διατράνωναν συγκεκριμένες πολιτικές ενίσχυσης, ενώ οι φωνές των συνδικαλιστικών οργανώσεων, που σε όλη την πανδημία είναι τα αυτιά και τα μάτια των πολιτών για την κατάσταση του συστήματος υγείας, ακούγονται επανειλημμένως να ζητούν τα αυτονόητα. Αυτός είναι και ο λόγος που μόνο οι δύο μεγάλες οργανώσεις, η ΟΕΝΓΕ και η ΠΟΕΔΗΝ έχουν εκδώσει περισσότερες ανακοινώσεις για την κατάσταση και τις ανάγκες των νοσοκομείων από όσες φορές έχει εμφανιστεί δημοσίως, σε κανάλια, συνεντεύξεις και ενημερώσεις, ο Βασίλης Κικίλιας τα τελευταία τρία χρόνια. Και ήταν πολλές.

«Η πανδημία στη χώρα μας δείχνει να σταθεροποιείται, έστω και σε υψηλά επίπεδα κρουσμάτων. Το Σύστημα Υγείας, χάρη στην αυτοθυσία των γιατρών και των νοσηλευτών μας, ανταποκρίνεται στην πίεση». Με αυτή την περιγραφή για τα παραπάνω, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε το άνοιγμα της Εστίασης, των υπόλοιπων σχολείων και του Τουρισμού, μέσα σε βάθος ενός μήνα. Ένα δραματικά μακρόπνοο πλάνο για μία κυβέρνηση που μόλις πριν από δύο εβδομάδες ανακοίνωσε και αναίρεσε ένα μέτρο μέσα στο ίδιο απόγευμα. Μία Εστίαση που με βάση την ελλιπή στήριξη του προηγούμενου διαστήματος και των κανόνων που αναγκαστικά θα την διέπουν αποτελεί ανοιχτή πληγή, και έναν Τουρισμό που με βάση τους δικούς του κανόνες, προμηνύεται πιο επικίνδυνος από τον περσινό, χωρίς να προκύπτει από πουθενά πως θα είναι και πιο κερδοφόρος από αυτόν, με εξαίρεση συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα. Όπως αυτά που κράτησαν «καθαρό» τον ιδιωτικό τομέα σε αυτή τη μάχη, μάλλον για «πολεμήσει» δίπλα στις ταξιδιωτικές και τις ασφαλιστικές εταιρείες για τις ανάγκες του τουρισμού.

Διασπορά, έλεγχος και αντιμετώπιση της πανδημίας εκπέμπουν κάθε άλλο παρά σταθερότητα, και οι «κλέφτες και αρματολοί» υγειονομικοί των προηγούμενων εβδομάδων, σήμερα μοιάζουν να δίνουν μια μάχη καταδικασμένη σε εθνική καταστροφή. Στο διά ταύτα, από τους νέους συμμάχους, ξεκάθαρα, μόνο ο καιρός μοιάζει να αποπνέει μια αξιοπιστία απαράμιλλή και ελπιδοφόρα, ενώ γίνεται ακόμα πιο ξεκάθαρο πως και πάλι θα είναι οι παλιοί σύμμαχοι, οι υγειονομικοί που θα σηκώσουν το βάρος των εγκληματικών κυβερνητικών αμελειών και μεθοδεύσεων. Οι πιθανότητες ο φετινός Μάιος να θυμίζει τον περσινό μοιάζουν να εξαντλούνται και αυτές στον καλό καιρό, και το καλοκαίρι σκιάζεται από μερικά μεγάλα ερωτηματικά.

«Αυτό τον δρόμο πρέπει να τον βαδίσουμε προσεκτικά και ενωμένοι. Γιατί τα δεδομένα γεννούν αισιοδοξία. Όμως, προϋποθέτουν και πειθαρχία», μία ακόμα αποστροφή του πρωθυπουργού το απόγευμα της Τετάρτης. Εάν δεν αλλάξει κάτι δραματικά, η διαδρομή που περιγράφει ο Κ. Μητσοτάκης θα περάσει και πάλι μέσα από τις ψευδαισθήσεις του και το -ακόμα ένα- ρίσκο που αναλαμβάνει να περάσει την κοινωνία μέσα από τους δρόμους του πουθενά, θυμίζοντας περισσότερο χάρτη κρυμμένου θησαυρού. Και σίγουρα, δεν είναι ουράνιο τόξο αυτό που διαγράφεται στον ορίζοντα.