του Θάνου Καμήλαλη
Μιλώντας στη Βουλή την Τετάρτη, ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ένα απόσπασμα που αποδίδεται στον Σταύρο Ψυχάρη από τις αρχές της χιλιετίας για τις «τρεις επιστολές» που αφήνει κάθε πρωθυπουργός για τον επόμενο. Η πρώτη, σύμφωνα με το «ανέκδοτο», λέει «ρίξτα σε μένα», η δεύτερη «ρίξτα στον υπουργό», η τρίτη «γράψε τις δικές σου τρεις επιστολές». Με μία τροποποίηση στο σήμερα, λόγω πανδημίας, έχουμε το «ρίξτα στους πολίτες», «ρίξτα στους υπουργούς/επιστήμονες» και έπεται συνέχεια.
Από τον περασμένο Μάιο, μετά την πρώτη περιπέτεια με τον κορονοϊό στην Ελλάδα και με την «εθνική επιτυχία» στη διαχείριση μιας πανδημίας μικρής τότε διασποράς που ήταν απλά το «σας κλείνω όλους μέσα για δύο μήνες και ξεμπερδεύουμε», παρακολουθούμε μία σύγκρουση. Επικοινωνία εναντίον πραγματικότητας. Nα, όπως εδώ, την ημέρα των 121 νεκρών:
Στην αρχή ήταν εύκολα τα πράγματα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όσο κι αν φαινομενικά οι απανωτές κρίσεις είχαν πέσει «στη βάρδια του». Ο κόσμος είχε συσπειρωθεί γύρω από την κυβέρνηση, η επιστημονική άποψη ήταν μία και (σχεδόν πάντα) ξεκάθαρη και ενιαία, εκφραζόταν από τον Σωτήρη Τσιόδρα, ενώ η επιτυχία της χώρας στο «πρώτο κύμα» προκαλούσε επαινετικά δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο. Κινήσεις όπως η αθρόα χρηματοδότηση των ΜΜΕ και σκάνδαλα όπως το Σκόιλ Ελικικού προκαλούσαν μεν έντονη δυσαρέσκεια, αλλά καθώς η ελληνική κοινωνία κοιτούσε κυρίως τους θανάτους παγκοσμίως, κρύβονταν πίσω από τη συναίνεση των κρίσιμων εβδομάδων.
Κάπου εκεί μπαίνουμε στη φάση που η κυβέρνηση δεν ακούει πλέον τίποτα και κανέναν. Οι γιατροί που φωνάζουν από τον Μάρτιο σταματούν να είναι οι «ήρωες» που «χειροκροτάμε στα μπαλκόνια» και απλά γίνονται οι γνωστοί «γραφικοί» που δέκα χρόνια τώρα ζητάνε προσλήψεις στο ΕΣΥ και εξοπλισμό. Όσοι φωνάζουν για το χωρίς όριο άνοιγμα του τουρισμού δεν ακούγονται, καθώς οι εκβιασμοί των τουριστικών κολοσσών καλύπτουν οποιαδήποτε ανησυχία. Στο κάτω κάτω, είναι μερικές δεκάδες κρούσματα, πώς κάνετε έτσι. Βέβαια ελέγχεται μόνο το 12% των ατόμων που εισερχονται στη χώρα.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί για το σφοδρότερο δεύτερο κύμα, αλλά κανένας δεν νοιάζεται, είμαστε Covid free χώρα πια. Στα νησιά και σε τουριστικούς προορισμούς όπως η Χαλκιδική τα κρούσματα υποκαταγράφονται, μολονότι, όπως επιβεβαιώθηκε πολύ πρόσφατα, το καλοκαίρι είχαμε δεκάδες αεροδιακομιδές ασθενών. Η Ομοσπονδία των Νοσοκομειακών γιατρών καταγγέλλει στα μέσα Αυγούστου τις «τακτικές απόκρυψης κρουσμάτων» Στο τέλος του μήνα, η πρώτη γενικευμένη αντίδραση των επιστημόνων της Επιτροπής δημοσιεύεται, με επώνυμες ή ανώνυμες μαρτυρίες, στην Καθημερινή. Πολιτικές αποφάσεις, δυσαρέσκεια για «πλασματικά στοιχεία από τον ΕΟΔΥ», συνεδριάσεις στο πόδι και εργαλειοποίηση της Επιτροπής προειδοποιούν ότι κάτι πάει ήδη πολύ λάθος. Βέβαια, οι Λοιμωξιολόγοι δεν δίνουν συνέχεια σε αυτό που ήδη έχουν δει να συμβαίνει.
Το σχέδιο αρχίζει να θυμίζει επικίνδυνα «αρνητές» του ιού και της επιστήμης. Φαίνεται ότι αυτό που πίστευε η κυβέρνηση είναι ότι η κατάσταση θα ήταν ελεγχόμενη, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, μέχρι τον Νοέμβριο – Δεκέμβριο, κάπου εκεί θα ερχόταν το εμβόλιο και το δεύτερο κύμα θα είχε λίγους περισσότερους θανάτους μεν, αλλά ελάχιστους περιορισμούς δε. Τον Σεπτέμβριο έγιναν σημαντικά λιγότερα τεστ από τον Αύγουστο, όπως είχε τονίσει εκτενώς το TPP. Ήταν η περίοδος που η Θεσσαλονίκη «πήγαινε καλά».
Στο τέλος του Σεπτεμβρίου, η ανησυχία φουντώνει, επιστήμονες αρχίζουν να βάζουν στο τραπέζι ένα λοκντάουν, οι φωνές για μέτρα για το ΕΣΥ δυναμώνουν ενώ ο κόσμος βλέπει τα νούμερα να ανεβαίνουν σχετικά και παράλληλα συνωστίζεται σε χώρους όπως τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάνει ένα «διάγγελμα», στις 24 εκείνου του μήνα, στο οποίο δηλώνει ουσιαστικά την παραίτησή του από τη διαχείριση, μεταφέροντας ολοκληρωτικά την ευθύνη στους πολίτες. «Το δίλημμα είναι αυτοπροστασία ή καραντίνα» τονίζει τότε ο Πρωθυπουργός, χωρίς να αναφερθεί σε κανένα άλλο μέτρο, εκτός από 100 λεωφορεία που θα έμπαιναν σε κυκλοφορία «τη μεθεπόμενη εβδομάδα».
Τον Οκτώβριο ξεκινάει η καταστροφή. Εμφανώς όλα τα κυβερνητικά βλέμματα είναι στραμμένα στην Αττική, αλλά η πανδημία χτυπάει σφοδρά τη Θεσσαλονίκη. Η έλλειψη στοιχείων εκεί είναι κραυγαλέα. Η αύξηση του ιικού φορτίσου στα λύματα της πόλης καταγράφεται από τις 12 Οκτωβρίου, στην έρευνα της επιστημονικής ομάδας του ΑΠΘ. Την ίδια στιγμή, τα επιβεβαιωμένα κρούσματα που καταγράφει ο ΕΟΔΥ δείχνουν μια εντελώς παραπλανητική εικόνα. Μόλις δύο κρούσματα στις 5 Οκτωβρίου, 6 κρούσματα στις 12 Οκτωβρίου, 181 στις 21 Οκτωβρίου. Έρχεται και το τριήμερο 26-28 Οκτωβρίου με τη γιορτή του Αγίου Δημητρίου και ιερείς να είναι ήδη θετικοί στον ιό, η διασπορά ξεφεύγει, σε μία πόλη που πέρα από όλα, έχει τραγικές αστικές συγκοινωνίες. Πείτε τη λέξη «ΟΑΣΘ» σε έναν οποιονδήποτε κάτοικο και θα καταλάβετε. Ο Μητσοτάκης αργότερα θα παραδεχθεί ότι «πέσαμε έξω» στη Θεσσαλονίκη. Κι όταν μιλάς με γιατρούς της πόλης, η απάντηση για την ενίσχυση του ΕΣΥ είναι πολύ απλή. Δεν ήρθε ποτέ για το δεύτερο κύμα.
Ο Νοέμβριος ξεκινάει με τον τραγέλαφο των 3 κυβερνητικών «σχεδίων» σε ελάχιστες μέρες. Θα έκαναν τις ζώνες δύο, μετά έγιναν τρεις, τελικά καθολικό lockdown. Που στην πραγματικότητα όμως είναι πιο χαλαρό από του Μαρτίου, παρά την απαγόρευση κυκλοφορίες που έρχεται αργότερα στις 21:00, αν δεν έχεις κατοικίδιο. Οι χώροι εργασίας συνεχίζουν να δουλεύουν και δεν έχουμε κανένα στοιχείο για το αν η υποχρεωτική τηλεργασία του 50% τηρείται. Έχουμε μόνο για το πόσα πρόστιμα κόπηκαν έξω για τους πολίτες. Οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να στοιβάζονται στα ΜΜΜ, που «δεν μπορούμε να τα γεννήσουμε», όπως απαντάει ο Μητσοτάκης. Τα κανάλια απορούν με το μποτιλιάρισμα στους δρόμους, καθώς είναι πραγματικά απίστευτο να πρέπει κάποιος να οδηγήσει καθώς είναι υποχρεωμένος να πάει στη δουλειά του. Στα γηροκομεία και στις φυλακές τα κρούσματα πολλαπλασιάζονται και είναι πλέον εμφανές ότι δεν γίνονται τακτικά προληπτικά τεστ.
Όλες οι Ενώσεις των νοσοκομειακών Γιατρών της χώρας ουσιαστικά πλέον εκλιπαρούν για την στήριξη στο ΕΣΥ που δεν έχει έρθει ακόμα, ενώ παράλληλα, πολίτες που δεν έχουν αρκετά συμπτώματα και θέλουν να κάνουν τεστ πρέπει να πληρώσουν περίπου 70 ευρώ στις ιδιωτικές κλινικές. Έπρεπε να φτάσουμε 27 Νοεμβρίου για να αποφασιστεί επιτέλους έστω το πλαφόν στην κερδοσκοπία των ιδιωτών, γιατί «παρατηρήθηκε αισχροκέρδεια». Άντε καλέ, σώπα.
Μιλάμε για δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, μαζί με τα δεκάδες εκατομμύρια για την αγορά κλινών από τις κλινικές. Πρώτα των ΜΕΘ, όπως είχε αποφασιστεί τον Μάρτιο, μετά των απλών κλινών για Covid-19. Αυτό λέγεται ιδιωτικοποίηση της Υγείας, εμπορευματοποίηση της Υγείας εν μέσω πανδημίας μάλιστα. Αυτό, λέγεται μπίζνες. Δέκα μέρες μετά την «επίταξη» ξεκινούν οι μεταφορές ασθενών με Covid σε ιδιωτικές κλινικές, για πρώτη φορά στην πανδημία. Τον Σεπτέμβριο ο Κικίλιας είχε καθησυχάσει τους κλινικάρχες ότι «δεν θα χρειαστεί».
Ο πανικός φέρνει και συνεχείς κυβερνητικές δηλώσεις, με την ανοησία να θριαμβεύει. Ο Μητσοτάκης τα ρίχνει στους νέους. Ο Κικίλιας γενικά στους κατοίκους και επί δύο ημέρες δέχεται απαντήσεις με πολύ συγκεκριμένα στοιχεία από τους γιατρούς της Δράμας. Ο Γεωργιάδης τα ρίχνει στη μετάλλαξη του ιού (που έγινε τον χειμώνα αλλά δεν το λέει), μετά για λίγο στον τουρισμό, μετά πάλι στη μετάλλαξη, μετά στους επιστήμονες, μετά ανακαλύπτει στον χάρτη το Βέλγιο. Ο Γεραπετρίτης μπερδεύει τα λόγια του για την αξία των ΜΕΘ. Αν άκουγαν έστω λίγο τους εργαζόμενους στα νοσοκομεία, κάτι θα είχαν καταλάβει. Τώρα, φαίνεται ότι το Μαξίμου αποφάσισε υπογείως να τα ρίξει στον Υπουργό Υγείας και στον άνθρωπό του στον ΕΟΔΥ.
Όλα τα παραπάνω μεταφράζονται σε περισσότερους θανάτους. Το έλεγε πρόσφατα και ο διευθυντής των ΜΕΘ του «Παπανικολάου» ο Ν.Καπραβέλος: «Χάσαμε ζωές γιατί δεν προβλέψαμε τη σφοδρότητα του δεύτερου κύματος». Το λένε όλο και περισσότεροι υγειονομικοί. Χάνουμε ζωές γιατί δεν υπάρχει αρκετό προσωπικό, γιατί ελάχιστοι παθολόγοι και πνευμονολόγοι έχουν να διαχειριστούν δεκάδες ασθενείς σε απάνθρωπα ωράρια, γιατί οι ΜΕΘ που έδωσαν δεν είναι ΜΕΘ, γιατί αργήσανε. Ναι θανάτους έχουμε παντού, αλλά οι εκατόμβες νεκρών κάθε μέρα σε μία χώρα με τον πληθυσμό της Ελλάδας είναι κάτι αφύσικο, γι αυτό και αποτυπώνεται με πολύ ανοδικές τάσεις και πολύ υψηλές θέσεις σε όλες τις παγκόσμιες επίσημες μετρήσεις. Το επιχείρημα «δείτε σε ποια θέση είμαστε» ήταν απλά μια φούσκα για τις δημοσκοπήσεις, που βασιζόταν στο «προβάδισμα» της χώρας από το πρώτο κύμα. Τώρα που οι μετρήσεις του δεύτερου κύματος έχουν αρκετά δεδομένα, η τραγωδία επιβεβαιώνεται.
Το χειρότερο είναι ότι κανέις δεν μπορεί να παραστήσει ότι δεν ήξερε. Δεν υπάρχει ο αιφνιδιασμός της περασμένης άνοιξης, δεν υπάρχουν τα περιορισμένα επιστημονικά δεδομένα, δεν υπάρχει άγνοια. Υπάρχουν μήνες λαθών, ιδεοληψιών, εφησυχασμού, εγκληματικών επιλογών και εξυπηρέτησης ή ανοχής συμφερόντων. Υπάρχουν 100 περίπου νεκροί τη μέρα, που όσο κι αν επιθυμουν να το ξεχάσουμε, παραμένει μία φρίκη, μία «αφύσικη» φρίκη όπως επιβεβαιώνουν οι μαύρες κατατάξεις.
Είναι αφελές πλέον να αναρωτιέται κανείς αν έχουν ή θα βρουν κάποιο σχέδιο. Όλο το παιχνίδι τους πλέον παίζεται γύρω από το εμβόλιο και το πώς ο ανευθυνότερος όλων Πρωθυπουργός θα πιστωθεί κάτι για το οποίο προφανώς δεν θα έχει καμία ανάμειξη (τουλάχιστον στην αγορά του τσουρεκιού στον Τερκενλή το Σάββατο είχε). Το μόνο που φαίνεται να απασχολεί το Μέγαρο Μαξίμου, είναι πώς ο Μητσοτάκης θα έρθει ως «από μηχανής θεός» να δώσει τη λύση στα λάθη επιστημόνων, λαού και Υπουργών του, εμφανιζόμενος από τα ΜΜΕ που σχεδιάζει να ξαναεπιδοτήσει ως ο «σοφός» ηγέτης που βγάζει τους υπηκόους από το σπήλαιο των περιορισμών. Είπαμε, η κατάσταση είναι «επικοινωνία εναντίον πραγματικότητας», εδώ και 7 τουλάχιστον μήνες.
Η επιστολή «φταίνε οι Υπουργοί» γράφτηκε και αποκαλύφθηκε ήδη. Η ύστατη μάχη για να μην φτάσει το κόστος στην κεφαλή του ψαριού που ζέχνει, έχει ήδη ξεκινήσει.